Rzecznik Praw Pacjenta w sprawie niewystarczającej liczby personelu pielęgniarskiego

Liczba zatrudnionego personelu pielęgniarskiego wciąż spada, co negatywnie wpływa na poziom udzielania świadczeń zdrowotnych w Polsce oraz może rzutować na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów. W związku z koniecznością zagwarantowania pacjentom należytej opieki medycznej, Rzecznik Praw Pacjenta wystąpił do Ministra Zdrowia z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie planowanych działań zmierzających do ograniczenia tego problemu.

Rzecznik Praw Pacjenta już w 2015 r. sygnalizował Ministrowi Zdrowia powyższy problem, wnosząc o podjęcie działań o charakterze systemowym. Jednak w Polsce w dalszym ciągu występuje problem spadającej liczby osób wykonujących te zawody – również z powodu niższego wieku emerytalnego i niekorzystnych wskaźników demograficznych. Ponadto zanotowano stały wzrost liczby zaświadczeń na potrzeby uznawania kwalifikacji zawodowych poza granicami kraju, co z pewnością negatywnie wpłynie na polski system opieki zdrowotnej. Może to skutkować brakiem zapewnienia odpowiedniego nadzoru nad pacjentem, w szczególności w leczeniu szpitalnym.

Rzecznik Praw Pacjenta jest również zaniepokojony praktyką pełnienia jednoosobowych dyżurów przez pielęgniarki i położne w podmiotach leczniczych. Praktyka ta nie pozwala na sprawowanie opieki z należytą starannością i z zachowaniem odpowiednich środków bezpieczeństwa, co ma bezpośredni wpływ na występowanie zdarzeń niepożądanych, w tym także błędów medycznych.

W opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych zasadne jest wprowadzenie regulacji prawnych uwzględniających wskaźniki zatrudnienia adekwatne do profilu oddziału szpitalnego i realizowanych w nim świadczeń zdrowotnych. Przeciążone obowiązkami pielęgniarki i położne nie są wynagradzane adekwatnie do skali i specyfiki zadań, do których często dołączane są usługi pomocnicze. Zmęczenie i pośpiech to główne czynniki, które mogą spowodować niedopilnowanie procedur medycznych. Często okazuje się, że przyczyną naruszenia prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych jest niewłaściwa organizacja pracy personelu medycznego, wynikająca z niedoborów kadrowych.

W wystąpieniu skierowanym do Ministra Zdrowia Rzecznik wskazał na konieczność podjęcia pilnych działań oraz przyjęcia konkretnego planu ich realizacji Sytuacja niedoboru personelu pielęgniarskiego – zgodnie z realnymi potrzebami podmiotu leczniczego – może rzutować bezpośrednio na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów – wskazuje Bartłomiej Chmielowiec.

Rzecznik zwrócił również uwagę na możliwość wprowadzenia nowego zawodu medycznego – np. asystenta pielęgniarskiego, który mógłby stanowić realną pomoc dla realizowanych przez personel pielęgniarski zadań i procedur. Ponadto wskazał, że istnieje także możliwość modyfikacji systemu kształcenia średniego i wyższego, a następnie określenie uprawnień do czynności medycznych w zależności od stopnia wykształcenia.

Propozycje te Rzecznik Praw Pacjenta przekazał Ministrowi Zdrowia, zwracając się z prośbą o przekazanie informacji na temat planowanych działań. Jednocześnie zadeklarował chęć współpracy i wsparcie przy wdrażaniu rozwiązań korzystnych dla pacjentów w omawianym obszarze.

Źródło: Rzecznik Praw Pacjenta