Wskazania
Preparat wskazany jest w leczeniu szpiczaka mnogiego.
Dawkowanie
Ze względu na hamujący wpływ preparatu na czynność szpiku kostnego, podczas leczenia należy często kontrolować parametry morfologii krwi i w razie konieczności modyfikować dawkowanie leku. Zdarzenia zakrzepowo-zatorowe. Profilaktykę przeciwzakrzepową należy stosować co najmniej przez pierwsze 5 m-cy stosowania omawianego produktu leczniczego, szczególnie u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakrzepicy. Decyzję o podjęciu środków zapobiegawczych w ramach profilaktyki przeciwzakrzepowej należy podjąć po dokonaniu starannej oceny występujących u danego pacjenta czynników ryzyka. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, należy odstawić omawiany produkt leczniczy i włączyć standardowe leczenie przeciwzakrzepowe. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta w wyniku zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego i zakończeniu leczenia ewentualnych powikłań stwierdzonego zdarzenia zakrzepowo-zatorowego, wówczas - w zależności do wyniku oceny stosunku korzyści i ryzyka - podawanie melfalanu w skojarzeniu z lenalidomidem i prednizonem bądź talidomidem i prednizonem lub deksametazonem może zostać wznowione w pierwotnej dawce. Pacjent powinien kontynuować leczenie przeciwzakrzepowe podczas kursu leczenia melfalanem. Dorośli. Szpiczak mnogi. Z powodu stosowania wielu schematów leczenia, w celu uzyskania szczegółowej informacji należy korzystać z danych znajdujących się w specjalistycznym piśmiennictwie naukowym. Podawanie produktu leczniczego w skojarzeniu z prednizonem może być skuteczniejsze niż stosowanie wyłącznie preparatu. Terapię obydwoma lekami prowadzi się zwykle z przerwami. Typowy schemat doustnego dawkowania leku to 0,15 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych przez 4 dni, powtarzany co 6 tyg. Podawanie leku dłużej niż rok pacjentom reagującym na leczenie nie dawało lepszych wyników terapeutycznych. Dzieci i młodzież. Lek podawany w konwencjonalnym zakresie dawkowania, jest bardzo rzadko wskazany w leczeniu dzieci. Nie istnieje zatem możliwość podania szczegółowych wytycznych co do dawkowania leku. Osoby w podeszłym wieku. Pomimo, że produkt leczniczy często podaje się osobom podeszłym wieku, stosując konwencjonalne dawkowanie, nie ma specyficznych danych dotyczących podawania leku tym pacjentom. Zaburzenia czynności nerek. Klirens melfalanu, pomimo że jest zróżnicowany, może być zmniejszony przy zaburzeniach czynności nerek. Dostępne dane farmakokinetyczne nie dają podstaw do bezwzględnego zmniejszenia dawki produktu leczniczego u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Należy jednak rozważyć podawanie zmniejszonej dawki początkowej do czasu określenia tolerancji na lek.
Uwagi
Profilaktykę przeciwzakrzepową należy stosować co najmniej przez 1-sze 5 m-cy stosowania produktu leczniczego, szczególnie u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakrzepicy. Decyzję o podjęciu środków zapobiegawczych w ramach profilaktyki przeciwzakrzepowej należy podjąć po dokonaniu starannej oceny występujących u danego pacjenta czynników ryzyka. Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, należy odstawić omawiany produkt leczniczy i włączyć standardowe leczenie przeciwzakrzepowe. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta w wyniku zastosowania leczenia przeciwzakrzepowego i zakończeniu leczenia ewentualnych powikłań stwierdzonego zdarzenia zakrzepowo-zatorowego, wówczas - w zależności do wyniku oceny stosunku korzyści i ryzyka - podawanie melfalanu w skojarzeniu z lenalidomidem i prednizonem bądź talidomidem i prednizonem lub deksametazonem może zostać wznowione w pierwotnej dawce. Pacjent powinien kontynuować leczenie przeciwzakrzepowe podczas kursu leczenia melfalanem. Wchłanianie produktu leczniczego po podaniu doustnym jest zróżnicowane. Osiągnięcie potencjalnie terapeutycznego stężenia leku w osoczu może wymagać ostrożnego zwiększania dawki, aż do wystąpienia objawów zahamowania czynności szpiku kostnego.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Karmienie piersią.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Preparat jest aktywnie działającym środkiem cytotoksycznym i powinien być stosowany wyłącznie pod nadzorem lekarza doświadczonego w podawaniu tego rodzaju leków. Immunizacja szczepionkami zawierającymi żywe drobnoustroje może potencjalnie spowodować infekcję u pacjenta z w immunosupresji. Dlatego też nie zaleca się stosowania u tych pacjentów szczepionek zawierających żywe drobnoustroje. Ponieważ preparat jest związkiem wywierającym silny hamujący wpływ na czynność szpiku kostnego, należy prowadzić ścisłą kontrolę parametrów morfologii krwi, aby uniknąć wystąpienia nadmiernej mielosupresji i ryzyka powstania nieodwracalnej aplazji szpiku. Liczba krwinek może zmniejszać się jeszcze po zaprzestaniu leczenia, dlatego po wystąpieniu 1-szych objawów nadmiernego zmniejszenia się liczby leukocytów lub płytek krwi leczenie należy okresowo przerywać. Preparat należy ostrożnie podawać pacjentom poddanym w ostatnim okresie radioterapii lub chemioterapii, gdyż może ujawnić się nasilony toksyczny wpływ leku na szpik kostny. Klirens melfalanu może być zmniejszony u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, u których wystąpić może także zahamowanie czynności szpiku kostnego, spowodowane mocznicą. Niezbędne może być w związku z tym zmniejszenie dawki, a pacjenci ci powinni znajdować się pod ścisłą obserwacją. Melfalan jest związkiem mutagennym w przypadku zwierząt. U pacjentów otrzymujących lek stwierdzano występowanie aberracji chromosomalnych. Ostra białaczka szpikowa ( AML) i zespoły mielodysplastyczne ( MDS). Donoszono, że melfalan może wywoływać białaczkę, szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku po długotrwałej terapii skojarzonej i radioterapii. Istnieją doniesienia o występowaniu ostrej białaczki po stosowaniu leczenia melfalanem takich chorób jak: skrobiawica, czerniak złośliwy, makroglobulinemia, zespół zimnych aglutynin oraz rak jajnika. Porównawcze badanie grupy chorych na raka jajnika otrzymujących związki alkilujące, z grupą, która ich nie otrzymywała, wykazało, że stosowanie związków alkilujących, w tym melfalanu, znamiennie zwiększa częstość występowania ostrej białaczki. Przed rozpoczęciem leczenia omawianym produktem leczniczym należy rozważyć ryzyko działania leukemogennego (AML i MDS) w kontekście potencjalnych korzyści leczniczych, szczególnie jeśli rozważa się zastosowanie melfalanu w skojarzeniu z talidomidem lub lenalidomidem i prednizonem, bowiem te kombinacje - jak wykazano - zwiększają ryzyko działania leukemogennego. Przed rozpoczęciem, w trakcie oraz po zakończeniu leczenia preparatem lekarz musi zatem regularnie badań pacjenta zgodnie z typową procedurą, aby móc odpowiednio wcześnie wykryć nowotwór i wdrożyć stosowne postępowanie lecznicze. Tabl. hamujące owulację, zawierające wyłącznie progestagen (np. dezogestrel). Ze względu zwiększone ryzyka rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, u pacjentek ze szpiczakiem mnogim nie jest zalecane stosowanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jeśli pacjentka obecnie stosuje złożone doustne środki antykoncepcyjne, powinna rozpocząć stosowanie jednej z wymienionych poniżej skutecznych metod antykoncepcji. Zwiększone ryzyko rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej utrzymuje się jeszcze przez 4-6 tyg. po odstawieniu złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. Nie badano wpływu na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn u pacjentów przyjmujących ten lek.
Interakcje
U pacjentów w immunosupresji nie jest zalecane szczepienie szczepionkami zawierającymi żywe drobnoustroje. Kwas nalidyksowy stosowany razem z dużymi dożylnymi dawkami melfalanu u dzieci i młodzieży może spowodować śmierć z powodu krwotocznego zapalenia jelit. U dzieci i młodzieży leczonej schematem skojarzonym obejmującym busulfan i melfalan odnotowano, że podawanie melfalanu wcześniej niż po upływie 24 h od podania doustnego ostatniej dawki busulfanu może wpływać na wystąpienie objawów toksyczności. U pacjentów po przeszczepieniu szpiku kostnego, którym podawano dożylnie duże dawki melfalanu i którzy następnie otrzymywali cyklosporynę, aby zapobiec chorobie przeszczep przeciwko gospodarzowi, obserwowano zaburzenia czynności nerek.
Ciąża i laktacja
Należy unikać, gdy tylko jest to możliwe, podawania melfalanu kobietom ciężarnym, szczególnie w czasie I trymestru ciąży. W każdym przypadku trzeba rozważyć stosunek potencjalnego zagrożenia płodu do spodziewanego efektu terapeutycznego u matki. Należy zalecić używanie odpowiednich środków antykoncepcyjnych w przypadku stosowania produktu leczniczego przez któregokolwiek z partnerów. Nie należy karmić piersią podczas stosowania preparatu. Lek hamuje czynność jajników u kobiet przed okresem menopauzy, co przejawia się brakiem miesiączki u znacznej liczby tych pacjentek. Badania na zwierzętach wykazały, że melfalan może mieć działanie niepożądane na spermatogenezę. Dlatego też możliwe jest, że melfalan może powodować tymczasową lub trwałą niepłodność u mężczyzn. Zaleca się, aby mężczyźni otrzymujący leczenie z melfalanem nie płodzili dzieci podczas okresu leczenia oraz do 6 m-cy po jego zakończeniu, oraz aby zasięgnęli porady dotyczącej przechowania nasienia przed rozpoczęciem leczenia, ze względu na możliwość powstania nieodwracalnej niepłodności w wyniku leczenia melfalanem. Nie prowadzono badań nad teratogennym działaniem produktu leczniczego. Wobec stwierdzonych właściwości mutagennych oraz podobieństwa strukturalnego do znanych związków teratogennych, istnieje możliwość wywoływania przez melfalan wad wrodzonych u potomstwa pacjentów otrzymujących preparat.
Działania niepożądane
Nie ma współczesnej dokumentacji klinicznej produktu leczniczego, która mogłaby być wykorzystana dla oceny częstości występowania działań niepożądanych. Częstość działań niepożądanych może być różna w zależności od wskazania terapeutycznego, dawki leku oraz w przypadku leczenia skojarzonego z innymi lekami. Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy): (nieznana) wtórna ostra białaczka szpikowa i zespół mielodyplastyczny. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) zahamowanie czynności szpiku kostnego prowadzące do leukopenii, małopłytkowości i niedokrwistości; (rzadko) niedokrwistość hemolityczna. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) nadwrażliwość - reakcje alergiczne na melfalan, takie jak: pokrzywka, obrzęk, wysypka skórna oraz wstrząs anafilaktyczny były zgłaszane niezbyt często, głównie podczas podawania leku w postaci dożylnej, na początku lub podczas trwania terapii. Odnotowano również rzadko przypadki zatrzymania czynności serca związane z tymi reakcjami. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (rzadko) śródmiąższowa choroba płuc i zwłóknienie płuc (w tym przypadki prowadzące do zgonu). Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) nudności, wymioty - zaburzenia żołądka i jelit takie jak nudności i wymioty występują u ok. 30% pacjentów otrzymujących doustnie standardowe dawki produktu leczniczego, biegunka; zapalenie błony śluzowej jamy ustnej podczas stosowania dużych dawek leku; (rzadko) zapalenie błony śluzowej jamy ustnej podczas stosowania standardowych dawek leku. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zaburzenia wątroby w zakresie od nieprawidłowych wartości parametrów czynności wątroby do objawów klinicznych, takich jak zapalenie wątroby i żółtaczka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) łysienie podczas stosowania dużych dawek leku; (często) łysienie podczas stosowania standardowych dawek leku; (rzadko) wysypka plamisto-grudkowa oraz świąd skóry. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) zwiększone stężenie mocznika we krwi - na wczesnym etapie leczenia melfalanem chorych na szpiczaka z współwystępującym uszkodzeniem nerek stwierdzano przemijające, znaczne skoki stężenia mocznika we krwi. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (nieznana) azoospermia, brak miesiączki (amenorrhoea). Zaburzenia naczyniowe - klinicznie istotne działania niepożądane związane ze stosowaniem melfalanu z talidomidem i prednizonem lub deksametazonem i w mniejszym stopniu ze stosowaniem melfalanu z lenalidomidem i prednizonem obejmują: zakrzepicę żył głębokich i zatorowość płucną: (nieznana) zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) gorączka.
Przedawkowanie
Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym nudności, wymioty oraz biegunka są najczęściej występującymi wczesnymi objawami ostrego doustnego przedawkowania. Po dożylnym przedawkowaniu występowała biegunka, czasem krwotoczna. Głównym efektem toksycznego działania produktu leczniczego jest zahamowanie czynności szpiku kostnego, prowadzące do leukopenii, małopłytkowości oraz niedokrwistości. Nie istnieje swoiste antidotum. Należy ściśle monitorować morfologię krwi aż do chwili powrotu do zdrowia, ale nie krócej niż przez 4 tyg. od momentu przedawkowania leku. Trzeba także zastosować leczenie ogólnie wzmacniające, a gdy jest to niezbędne - również przetoczenie krwi lub płytek krwi. Należy rozważyć hospitalizację pacjenta, podawanie osłonowe leków przeciwinfekcyjnych oraz zastosowanie hematologicznych czynników wzrostu.
Działanie
Melfalan jest dwufunkcyjnym związkiem alkilującym. Utworzenie przez każdą z dwóch grup bis-2-chloroetylowych karboniowych związków pośrednich umożliwia alkilację poprzez kowalencyjne ich związanie z występującymi w DNA w cząsteczce guaniny w pozycji 7 atomami azotu, co prowadzi do powstania wiązań krzyżowych pomiędzy dwoma łańcuchami DNA i do zapobiegania podziałom komórkowym.
Skład
1 tabl. zawiera 2 mg melfalanu.