Wskazania
Formoterol jest wskazany w leczeniu podtrzymującym astmy, w skojarzeniu z wziewnymi kortykosteroidami. Formoterol jest wskazany w łagodzeniu objawów obturacji dróg oddechowych oraz w zapobieganiu objawom wywołanym wysiłkiem u pacjentów z astmą, jeżeli nie uzyskano zadowalającej kontroli astmy za pomocą odpowiedniego leczenia kortykosteroidami. Formoterol jest również wskazany w leczeniu objawów obturacji dróg oddechowych u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Zaleca się, aby leczenie produktem rozpoczynał lekarz pulmonolog.
Dawkowanie
Do stosowania wyłącznie u dorosłych. Astma. Zwykle stosowane dawkowanie w leczeniu podtrzymującym: 1 inhalacja 1-2x/dobę. U niektórych pacjentów może być konieczne stosowanie 2 inhalacji 1-2x/dobę. Zapobieganie obturacji dróg oddechowych wywołanej wysiłkiem: 1 inhalacja przed wysiłkiem. Regularnie stosowana dobowa dawka w leczeniu podtrzymującym nie powinna być większa niż 4 inhalacje. Maks. dawka dobowa wynosi 48 µg (4 kaps.). Konieczność stosowania większej niż zwykle dawki, częściej niż przez 2 dni w tyg., świadczy o tym, że stosowane leczenie astmy jest niewystarczające. Należy wówczas rozważyć zmianę sposobu leczenia podtrzymującego. POChP. Zwykle stosowane dawkowanie w leczeniu podtrzymującym: 1 inhalacja 1-2x/dobę. Regularnie stosowana dawka dobowa w leczeniu podtrzymującym nie powinna być większa niż 2 inhalacje. W razie potrzeby, w celu złagodzenia objawów, można zastosować dodatkowe inhalacje, oprócz stosowanych regularnie, do maks. dawki dobowej - 4 inhalacji (łącznie z dawkami stosowanymi stale). Jednorazowo nie należy stosować więcej niż 2 inhalacje. W przypadku zamiany innego wziewnego produktu formoterolu na produkt leczniczy należy uwzględnić, że dostarczona dawka substancji czynnej, którą pacjent otrzymuje może ulec zmianie. Dlatego może być konieczne dostosowanie dawki. Specjalne grupy pacjentów. Jeśli stosuje się zwykle zalecane dawki nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów w podeszłym wieku. Brak danych na temat stosowania formoterolu u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Dzieci. Nie zaleca się stosowania produktu u dzieci w wieku poniżej 18 lat ze względu na brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności.
Uwagi
Produkt leczniczy jest przepływowym inhalatorem aktywowanym wdechem. Podczas inhalacji przez usta, substancja czynna przedostanie się z wdychanym powietrzem do dróg oddechowych. Ulotka dla pacjenta zawierająca instrukcję stosowania jest dołączona do każdego opakowania. Aby zapewnić właściwe stosowanie produktu leczniczego, lekarz lub pielęgniarka powinni pouczyć pacjenta, jak należy posługiwać się inhalatorem. Ważne jest, aby pacjenta poinformować o tym, że kaps. z hypromelozy może ulec fragmentacji i w czasie inhalacji drobne części hypromelozy mogą dostać się do jamy ustnej lub gardła. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiego przypadku zostanie ograniczone do minimum, gdy kaps. nie będzie przekłuwana więcej niż raz.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Preparatu nie należy stosować jako leku pierwszego rzutu w leczeniu astmy (nie jest wystarczający). Pacjenci z astmą, wymagający systematycznego stosowania leku pobudzającego receptory β2-adrenergiczne, powinni także otrzymywać odpowiednie podtrzymujące leczenie przeciwzapalne kortykosteroidami. Pacjentom należy zalecić kontynuację leczenia przeciwzapalnego po rozpoczęciu stosowania produktu, nawet w przypadku złagodzenia objawów. Jeżeli objawy utrzymują się lub konieczne jest zwiększenie dawki leku pobudzającego receptory β2-adrenergiczne, to oznacza, że choroba zaostrza się i należy ponownie ocenić leczenie podtrzymujące. Chociaż produkt może być dołączony do leczenia, kiedy stosowanie kortykosteroidów wziewnych nie zapewnia odpowiedniej kontroli objawów astmy, to nie należy rozpoczynać stosowania produktu u pacjentów podczas ostrego, ciężkiego zaostrzenia astmy lub jeśli nastąpiło znaczne pogorszenie lub zaostrzenie objawów astmy. Podczas leczenia produktem mogą wystąpić zaostrzenia i poważne działania niepożądane związane z astmą. Należy poinstruować pacjentów, aby w przypadku, gdy objawy astmy nie są dostatecznie kontrolowane lub nasilą się po rozpoczęciu stosowania produktu , kontynuowali leczenie, ale skontaktowali się z lekarzem. Kiedy objawy astmy pozostają pod kontrolą, można rozważyć stopniowe zmniejszanie dawki produktu. Dlatego ważne jest regularne kontrolowanie stanu pacjentów podczas zmniejszania stosowanych dawek. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę produktu. Pacjenci z astmą, wymagający systematycznego stosowania leku pobudzającego receptory β2-adrenergiczne, powinni także regularnie otrzymywać odpowiednie dawki leków przeciwzapalnych (takich jak kortykosteroidy i/lub u dzieci kromoglikan sodowy) podawanych wziewnie lub kortykosteroidów podawanych doustnie. W przypadku zalecenia stosowania formoterolu, należy ocenić, czy pacjenci otrzymują wystarczające leczenie przeciwzapalne. Pacjentom należy zalecić kontynuację leczenia przeciwzapalnego po rozpoczęciu stosowania formoterolu, nawet w przypadku złagodzenia objawów. Jeżeli objawy utrzymują się lub konieczne jest zwiększenie dawki formoterolu, to oznacza, że choroba zaostrza się i należy ponownie rozważyć sposób leczenia astmy. Stosując formoterol u pacjentów z niżej wymienionymi schorzeniami należy monitorować ich stan kliniczny i uwzględnić ograniczenia dotyczące dawkowania. Należy uważnie obserwować pacjentów z nadczynnością tarczycy, guzem chromochłonnym nadnercza, kardiomiopatią przerostową z zawężeniem drogi odpływu, podzastawkowym zwężeniem aorty nieznanego pochodzenia, ciężkim nadciśnieniem tętniczym, tętniakiem lub innymi ciężkimi chorobami układu sercowo-naczyniowego, np. chorobą niedokrwienną serca, zaburzeniami rytmu serca, zwłaszcza blokiem przedsionkowo-komorowym trzeciego stopnia, lub ciężką niewydolnością serca. Należy uważnie obserwować pacjentów z wydłużonym odstępem QTc (>0,44 s). Formoterol może wydłużać odstęp QTc. Ten produkt leczniczy zawiera laktozę. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego produktu leczniczego. Ze względu na działanie hiperglikemizujące leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne, u pacjentów z cukrzycą zaleca się dokładne kontrolowanie stężenia glukozy we krwi (za pomocą dodatkowych badań). Podczas stosowania leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne może wystąpić ciężka hipokaliemia. Szczególną ostrożność zaleca się u pacjentów z ciężką astmą, u których ryzyko hipokaliemii jest zwiększone przez jednoczesną hipoksję i stosowane leki. W takich przypadkach zaleca się kontrolowanie stężenia potasu w surowicy krwi. Leczenie produktem może wywołać paradoksalny skurcz oskrzeli. Jeżeli to nastąpi, należy natychmiast przerwać podawanie produktu i zastosować inne leczenie. Nie należy stosować dawki większej niż maks. zalecana dawka produktu. Produktu nie należy stosować w skojarzeniu z innymi długo działającymi lekami pobudzającymi receptory β2-adrenergiczne. Preparat nie jest produktem leczniczym identycznym z innymi produktami wziewnymi zawierającymi formoterol. Dlatego w przypadku zmiany uprzednio stosowanego innego wziewnego produktu formoterolu na produkt, należy szczegółowo ocenić stan pacjenta. Stosowanie produktu może powodować dodatni wynik testów antydopingowych. Formoterol nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Interakcje
Nie przeprowadzono badań dotyczących interakcji. Jednoczesne podawanie innych sympatykomimetyków takich jak inne leki pobudzające receptory β2-adrenergiczne lub efedryna, może nasilić działania niepożądane formoterolu i może być konieczne dostosowanie dawki. Jednoczesne leczenie pochodnymi ksantyny, steroidami lub lekami moczopędnymi (tak jak leki moczopędne tiazydowe i pętlowe) może nasilić rzadkie niepożądane działanie hipokaliemiczne leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne. Hipokaliemia może zwiększać ryzyko zaburzeń rytmu serca u pacjentów leczonych glikozydami naparstnicy. Podczas jednoczesnego stosowania formoterolu z innymi produktami leczniczymi, które wydłużają odstęp QTc, teoretycznie istnieje ryzyko wystąpienia interakcji farmakodynamicznych i wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca. Przykładem takich leków są niektóre leki przeciwhistaminowe (np. terfenadyna, astemizol, mizolastyna), niektóre leki przeciwarytmiczne (np. chinidyna, disopyramid, prokainamid), erytromycyna, fenotiazyna, oraz trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. U pacjentów jednocześnie poddawanych znieczuleniu chlorowcowanymi węglowodorami ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu jest zwiększone. Leki przeciwcholinergiczne mogą nasilać działanie rozszerzające oskrzela formoterolu. Leki blokujące receptory β-adrenergiczne mogą osłabić lub hamować działanie formoterolu. Z tego względu nie należy stosować formoterolu jednocześnie z lekami blokującymi receptory β-adrenergiczne (w tym kropli do oczu), o ile nie ma bezwzględnej konieczności ich podania. Formoterol należy stosować ostrożnie u pacjentów leczonych inhibitorami MAO (monoaminooksydazy) lub trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, ponieważ działanie leków pobudzających receptory β-adrenergiczne na układ krążenia może ulec nasileniu.
Ciąża i laktacja
Brak odpowiednich danych dotyczących stosowania formoterolu u kobiet w ciąży. W badaniach na zwierzętach obserwowano zmniejszoną częstość zagnieżdżenia zarodków, zmniejszoną wczesną przeżywalność płodów oraz zmniejszoną masę urodzeniową płodów. Działanie to występowało, gdy stosowano znacząco większe dawki produktu niż stosowane u ludzi. Można rozważyć stosowanie formoterolu we wszystkich trymestrach ciąży jeśli istnieje potrzeba kontrolowania astmy oraz jeśli spodziewane korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu. Potencjalne ryzyko dla człowieka nie jest znane. Nie wiadomo, czy formoterol przenika do mleka kobiecego. Niewielkie ilości formoterolu wykryto w mleku karmiących samic szczurów. Przepisanie formoterolu kobietom karmiącym można rozważyć tylko wtedy, gdy oczekiwane korzyści z leczenia u matki przewyższają możliwe ryzyko dla dziecka.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane w czasie leczenia agonistami receptora β2-adrenergicznego działania niepożądane, takie jak drżenie i kołatanie serca, wydają się być łagodne i ustępować w ciągu kilku dni leczenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) reakcje nadwrażliwości, takie jak: skurcz oskrzeli, wysypka, pokrzywka, świąd, obrzęk naczynioruchowy, obrzęk obwodowy. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (rzadko) hipokaliemia; (bardzo rzadko) hiperglikemia. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) pobudzenie, niepokój, zaburzenia snu, lęk, nerwowość i podekscytowanie. Zaburzenia układu nerwowego: (często) bóle głowy, drżenie; (bardzo rzadko) zaburzenia smaku, zawroty głowy. Zaburzenia serca: (często) kołatania serca; (niezbyt często) tachykardia; (rzadko) zaburzenia rytmu serca, np. migotanie przedsionków, częstoskurcz nadkomorowy, dodatkowe skurcze; (bardzo rzadko) dławica piersiowa, wydłużenie odstępu QTc. Zaburzenia naczyń: (bardzo rzadko) zmiany ciśnienia krwi. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (niezbyt często) podrażnienie gardła. Zaburzenia żołądka i jelit: (niezbyt często) podrażnienie jamy ustnej; (rzadko) nudności. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) skurcze mięśni, bóle mięśni. Podobnie jak w przypadku innych produktów wziewnych, bardzo rzadko może wystąpić paradoksalny skurcz oskrzeli (patrz Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności). Podczas leczenia β50-mimetykami może wystąpić zwiększenie stężenia insuliny, wolnych kwasów tłuszczowych, glicerolu, związków ketonowych we krwi. Laktoza jednowodna zawiera niewielkie ilości białek mleka i dlatego może wywoływać reakcje alergiczne.
Przedawkowanie
Doświadczenia kliniczne dotyczące leczenia przedawkowania są ograniczone. Przedawkowanie formoterolu może potencjalnie prowadzić do wystąpienia objawów typowych dla działania leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne, takich jak: drżenie, bóle głowy, kołatanie serca, kwasica metaboliczna i senność. W pojedynczych przypadkach zgłaszano występowanie: tachykardii, hiperglikemii, hipokaliemii, wydłużenia odstępu QTc, zaburzeń rytmu, nudności i wymiotów. Wskazane jest leczenie objawowe i podtrzymujące czynności życiowe. W ciężkich przypadkach pacjenci powinni być hospitalizowani. Należy rozważyć zastosowanie kardioselektywnych leków blokujących receptory β-adrenergiczne, z zachowaniem dużej ostrożności, ponieważ leki blokujące receptory β-adrenergiczne mogą wywołać skurcz oskrzeli. Należy monitorować stężenie potasu we krwi i w przypadku hipokaliemii podać produkty zawierające potas.
Działanie
Substancja czynna produktu, formoterol, jest skutecznym β2-mimetykiem, który działa wybiórczo na receptory β2-adrenergiczne w mięśniach gładkich. Wywiera silne działanie rozszerzające oskrzela. Działanie to rozpoczyna się w ciągu 1-3 minut i utrzymuje się przez 12 h po inhalacji. W dawkach terapeutycznych niepożądany wpływ na układ krążenia jest zazwyczaj nieznaczny i występuje jedynie w rzadkich przypadkach. Formoterol blokuje uwalnianie histaminy i leukotrienów z biernie uczulonych komórek tucznych płuc. W doświadczeniach na zwierzętach zaobserwowano pewne właściwości przeciwzapalne formoterolu, takie jak: hamowanie obrzęku i gromadzenia się komórek biorących udział w procesach zapalnych. U ludzi produkt leczniczy hamuje skurcz oskrzeli wywołany przez alergeny, wysiłek fizyczny, zimne powietrze, histaminę lub metacholinę.
Skład
1 dostarczona dawka produktu leczniczego zawiera 9 µg formoterolu fumaranu dwuwodnego, a dawka odmierzona zawiera 12µg formoterolu fumaranu dwuwodnego.