Wskazania
Preparat jest wskazany w leczeniu nadpłytkowości samoistnej. Decyzja o leczeniu powinna być podejmowana indywidualnie dla każdego pacjenta, w zależności od liczby krwinek płytkowych, wieku pacjenta, objawów klinicznych i danych z wywiadu, od szybkości narastania liczby płytek po postawieniu rozpoznania, współistniejących chorób i czynników ryzyka zakrzepów, oraz od obecnie stosowanego leczenia, np. hydroksymocznikiem lub interferonem α.
Dawkowanie
Leczenie anagrelidem powinni rozpoczynać lekarze posiadający doświadczenie w leczeniu nadpłytkowości samoistnej. Preparat dawkuje się indywidualnie dla każdego pacjenta. Leczenie należy rozpocząć od dawki 0,5 mg/dobę przez pierwszy tydzień, a następnie dawkę należy zwiększać co tydzień o 0,5 mg/dobę, aż do osiągnięcia pożądanej odpowiedzi na leczenie. Zwykle odpowiedź na leczenie występuje w ciągu 2 tyg. stosowania dawek od 1-3 mg/dobę. Całkowitą dawkę dobową należy podawać w dwóch (co 12 h) lub trzech (co 8 h) dawkach podzielonych. Całkowita dawka dobowa nie może być większa niż 5 mg. Należy systematycznie kontrolować wyniki leczenia. Podczas rozpoczynania leczenia, należy co tydzień kontrolować liczbę płytek, aż do czasu osiągnięcia optymalnej odpowiedzi (normalizacji liczby płytek lub jej zmniejszenia do <600 000/µl, lub też zmniejszenia o 50%); następnie liczbę płytek należy kontrolować w regularnych odstępach czasu. Zamianę wcześniej stosowanych leków (np. hydroksymocznika lub interferonu α) na anagrelid lub leczenie skojarzone z anagrelidem należy przeprowadzić w taki sposób, aby podawanie nowego leku (leków) rozpocząć przed zakończeniem podawania leków stosowanych wcześniej. Anagrelid jest przeznaczony do długotrwałego stosowania. Po odstawieniu leku, w ciągu kilku dni liczba płytek osiąga wartość sprzed leczenia. W przypadku oporności na leczenie anagrelidem, należy rozważyć inne metody leczenia. Podczas leczenia należy systematycznie kontrolować liczbę płytek krwi. U pacjentów z chorobami układu krążenia zaleca się ostrożność. Mało jest dostępnych danych, dotyczących pacjentów z chorobami nerek i wątroby, dlatego anagrelid należy stosować u takich pacjentów tylko po dokładnej analizie stosunku ryzyka do korzyści. Stosowanie u osób w podeszłym wieku. Anagrelidem leczono niewielką liczbę pacjentów w podeszłym wieku. Podczas leczenia pacjentów w podeszłym wieku z chorobami układu krążenia zalecana jest ostrożność. Stosowanie u dzieci. Anagrelidem leczono niewielką liczbę dzieci w wieku poniżej 16 lat. Wydaje się, że nie ma większych różnic dawkowania w porównaniu z leczeniem osób dorosłych.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na anagrelid lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych. Choroby układu krążenia stopnia 3. z ujemnym stosunkiem korzyści do ryzyka lub stopnia 4. (kryteria toksyczności South West Oncology Group). Ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny <30ml/min). Umiarkowana lub ciężka niewydolność wątroby.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Terapia anagrelidem wymaga ścisłej kontroli klinicznej pacjenta obejmującej pełną morfologię krwi (hemoglobina, liczba leukocytów i liczba płytek krwi), ocenę czynności wątroby (GPT/ALAT i GOT/AspAT) oraz badania czynności nerek (stężenie kreatyniny). Podczas leczenia anagrelidem zgłaszano przypadki kardiomegalii oraz niewydolności krążenia. U pacjentów, u których stwierdzono lub podejrzewa się choroby serca, anagrelid należy stosować ostrożnie niezależnie od wieku pacjenta i tylko po uzyskaniu dodatniego stosunku korzyści do ryzyka. Anagrelid jest inhibitorem fosfodiesterazy III cyklicznego adenozynomonofosforanu i ze względu na jego dodatnie działanie inotropowe zaleca się przeprowadzenie badań oceniających układ krążenia (łącznie z badaniem echokardiograficznym i elektrokardiograficznym) przed rozpoczęciem leczenia. W trakcie leczenia pacjentów należy kontrolować w celu stwierdzenia objawów ze strony układu krążenia, które mogą wymagać dalszych badań serca i naczyń. Kołatanie serca i ból głowy zgłaszano często zwłaszcza na początku terapii. Aby zminimalizować takie działania niepożądane, należy stopniowo zwiększać dawkę dobową od początkującej wynoszącej 0,5 mg aż do dawki 1 mg. Zgłaszane działania niepożądane zwykle przemijają po kilku tyg. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby należy przeprowadzać częste badania mające na celu ich ocenę, zwłaszcza na początku terapii. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy przeprowadzać częste badania mające na celu ich ocenę, zwłaszcza na początku terapii. Produkt leczniczy zawiera laktozę i nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu produktu leczniczego na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Podczas badań klinicznych często odnotowywano zawroty głowy. Należy poinformować pacjentów, aby nie prowadzili pojazdów mechanicznych ani nie obsługiwali maszyn, jeśli podczas stosowania produktu wystąpią u nich zawroty głowy.
Interakcje
Przeprowadzono ograniczone badania właściwości farmakokinetycznych i/lub farmakodynamicznych wykazujące możliwe interakcje między produktem leczniczym i innymi produktami leczniczymi. Następujące leki stosowano jednocześnie z produktem leczniczym: ASA, acetaminofen, β-adrenolityk, inhibitory ACE, klopidogrel, kumarynę, kwas foliowy, amlodypinę, karbamazepinę, hydrochlorotiazyd, indapamid, furosemid, preparaty żelaza, monoazotan izosorbidu, L-tyroksynę, symwastatynę, tiklopidynę, ranitydynę, hydroksymocznik, allopurynol i digoksynę. Z wyjątkiem ASA (zwiększone ryzyko krwawienia) nie występowały istotne interakcje. Anagrelid jest metabolizowany głównie przez enzym CYP1A2. Wiadomo, że kilka produktów leczniczych, w tym fluwoksamina i omeprazol, hamuje działanie CYP1A2. Teoretycznie takie produkty lecznicze mogłyby niekorzystnie wpływać na eliminację anagrelidu z organizmu. Badania interakcji in vivo u ludzi wykazały, że digoksyna i warfaryna nie wpływają na właściwości farmakokinetyczne anagrelidu. Anagrelid wykazuje pewną ograniczoną aktywność hamującą wobec enzymu CYP1A2, która teoretycznie może stwarzać ryzyko interakcji z innymi jednocześnie podawanymi produktami leczniczymi wykorzystującymi ten sam mechanizm eliminacji z organizmu, np. teofiliną. Anagrelid jest inhibitorem PDE III i może nasilać działanie produktów leczniczych o podobnych właściwościach, takich jak leki inotropowe milrynon, enoksymon, amrynon, olprynon i cylostazol. Badanie in vitro ludzkiej krwi pełnej wykazało, że anagrelid może nasilać antyagregacyjne właściwości ASA addycyjnie, ale nie synergistycznie. W dawkach zalecanych do stosowania w leczeniu nadpłytkowości samoistnej anagrelid może teoretycznie nasilić działanie innych produktów leczniczych, które hamują lub modyfikują czynność płytek krwi, np. ASA. Jednoczesne wielokrotne podawanie dawki anagrelidu i ASA może nasilać działanie hamujące agregację płytek krwi każdego z leków, w porównaniu do samego ASA. W związku z tym, z powodu braku danych dotyczących pacjentów z nadpłytkowością samoistną, przed rozpoczęciem leczenia należy rozważyć potencjalne ryzyko i korzyści jednoczesnego stosowania anagrelidu z ASA, w szczególności u pacjentów należących do grupy wysokiego ryzyka wystąpienia krwotoków. Anagrelid może wywołać zaburzenia jelitowe u niektórych pacjentów i ograniczać wchłanianie doustnych hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Pokarm opóźnia wchłanianie anagrelidu, ale nie zmienia istotnie ekspozycji ogólnoustrojowej. Wykazano, że sok z grejpfrutów hamuje działanie CYP1A2, dlatego może opóźniać eliminację anagrelidu z organizmu.
Ciąża i laktacja
Brak jest wystarczających danych dotyczących stosowania anagrelidu u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach, którym podawano bardzo duże dawki leku, wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Nie zaleca się więc stosowania produktu w okresie ciąży. Jeśli preparat jest stosowany w okresie ciąży lub jeśli w trakcie stosowania produktu leczniczego zostanie stwierdzona ciąża, pacjentkę należy poinformować o potencjalnym zagrożeniu dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody antykoncepcji w trakcie stosowania produktu leczniczego. Nie wiadomo, czy anagrelid przenika do mleka kobiecego. Mając na uwadze fakt, że wiele produktów leczniczych przenika do mleka kobiecego, oraz możliwość wystąpienia działań niepożądanych u niemowląt karmionych piersią, pacjentki powinny przerwać karmienie piersią podczas stosowania produktu.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane związane z lekiem, które miały niewielkie nasilenie i zmniejszały się w trakcie leczenia obejmowały: ból głowy, kołatanie serca, obrzęki, nudności oraz biegunkę. Takich reakcji niepożądanych spodziewano się w oparciu o właściwości farmakologiczne anagrelidu. Stopniowe dostosowywanie dawki od dawki początkowej wynoszącej 0,5 do 1 mg/dobę może ograniczyć opisywane działanie. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (często) niedokrwistość, wybroczyny; (niezbyt często) małopłytkowość, krwotok, wylewy podskórne. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) obrzęk; (niezbyt często) zwiększenie masy ciała. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) ból głowy; (często) zawroty głowy, parestezje, bezsenność; (niezbyt często) depresja, nerwowość, suchość błony śluzowej jamy ustnej, migrena. Zaburzenia oka: (niezbyt często) zaburzenia widzenia, zapalenie spojówek. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) szumy uszne. Zaburzenia serca: (często) kołatanie serca, częstoskurcz, nadciśnienie tętnicze; (niezbyt często) niewydolność serca, arytmia, częstoskurcz nadkomorowy, częstoskurcz komorowy, omdlenie; (rzadko) migotanie przedsionków, dławica piersiowa, zawał serca, niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) krwawienie z nosa; (niezbyt często) duszność, zapalenie dróg oddechowych; (rzadko) wysięk opłucnowy, zapalenie płuc, astma. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności, biegunka, dyspepsja; (niezbyt często) wymioty, wzdęcia, zaparcie, ból brzucha; (rzadko) zapalenie błony śluzowej żołądka, brak łaknienia. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wyprysk; (niezbyt często) łysienie, świąd; (rzadko) wysypka. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) ból pleców; (niezbyt często) bóle mięśniowe, bóle stawowe. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) niewydolność nerek, zakażenie układu moczowego; (rzadko) oddawanie moczu w nocy. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) zmęczenie; (niezbyt często) ból, osłabienie; (rzadko) objawy grypopodobne, dreszcze, złe samopoczucie. Następujących działań niepożądanych wymienianych w literaturze nie zaobserwowano dotychczas podczas przyjmowania produktu: pancytopenia, retencja płynów, zmniejszenie masy ciała, dezorientacja, niepamięć, senność, nieprawidłowa koordynacja, dyzartria, diplopia, kardiomegalia, kardiomiopatia, wysięk osierdziowy, rozszerzenie naczyń, wysięk opłucnowy, nadciśnienie płucne, nacieki w płucach, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, anoreksja, zapalenie trzustki, krwotok z przewodu pokarmowego, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zapalenie okrężnicy, krwawienie z dziąseł, suchość skóry, zwiększone stężenie kreatyniny we krwi, ból w klatce piersiowej, gorączka, astenia, impotencja.
Przedawkowanie
Produkt w dawkach większych niż zalecane powoduje obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, co może wywołać niedociśnienie tętnicze i tachykardię. Pojedyncza dawka 5 mg anagrelidu może doprowadzić do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, któremu zwykle towarzyszą zawroty głowy. Otrzymano niewielką liczbę raportów dotyczących przedawkowania anagrelidu. Zgłaszane objawy obejmowały częstoskurcz zatokowy i wymioty. Objawy ustępowały podczas leczenia zachowawczego. Nie ma swoiste antidotum dla anagrelidu. W razie przedawkowania wymagana jest ścisła obserwacja pacjenta, która obejmuje kontrolowanie ilości płytek krwi w celu stwierdzenia małopłytkowości. Dawkę należy zmniejszyć lub odstawić lek, w zależności od sytuacji, aż ilość płytek krwi powróci do prawidłowej wartości.
Działanie
Anagrelid powoduje zależne od dawki zmniejszenie liczby płytek krwi; mechanizm działania nie jest znany. Mechanizm działania jest swoisty gatunkowo dla ludzi, nie ma danych dotyczących działania obniżającego liczbę płytek w żadnym doświadczalnym modelu zwierzęcym. Dlatego zakłada się, że anagrelid działa za pośrednictwem metabolitu, który powstaje w organizmie człowieka. Anagrelid wywiera swoje działanie poprzez zmniejszanie wielkości i ploidii megakariocytów w pomitotycznej fazie dojrzewania. Anagrelid nie powoduje istotnych zmian dotyczących krwinek białych i parametrów krzepnięcia, obserwowano natomiast niewielkie zmiany dotyczące krwinek czerwonych. Podczas podawania dużych dawek nieterapeutycznych, anagrelid hamuje fosfodiesterazę c-AMP oraz indukowaną przez ADP i kolagen agregację trombocytów.
Skład
1 kaps. zawiera 0,5 mg anagrelidu w postaci chlorowodorku anagrelidu - 0,57 mg.