Krótkotrwałe znieczulenie podczas bolesnych procedur medycznych lub w warunkach bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego u dorosłych i dzieci w wieku powyżej miesiąca (np. nakłuć lędźwiowych, biopsji szpiku kostnego, drobnych powierzchownych zabiegów, opatrywania oparzeń, nastawiania prostych złamań, nastawiania niektórych zwichnięć stawów obwodowych, wkłuć żylnych, opieki medycznej w nagłych wypadkach dotyczących urazów, oparzeń i transportu). Sedacja podczas zabiegów stomatologicznych u dzieci w wieku powyżej miesiąca oraz pacjentów odczuwających lęk przed zabiegiem lub niepełnosprawnych. Znieczulenie w położnictwie, wyłącznie w warunkach szpitalnych, przed znieczuleniem zewnątrzoponowym lub jeśli pacjentka odmówi takiego znieczulenia lub jeśli niemożliwe jest jego zastosowanie.

Szybkość przepływu mieszaniny jest określona wyłącznie przez spontaniczną wentylację pacjenta przez maskę twarzową, nosową, lub ustno-nosową. Przepływ gazu jest dostosowany do zdolności wentylacji pacjenta. Dostępne są dwa sposoby podawania. Kontrolowany przepływ: przepływ jest ustalony przez lekarza na przepływomierzu butli zintegrowanym z zaworem butli produktu. Przepływ jest wybrany i dostosowany przez lekarza, w zależności od warunków oddechowych pacjenta, i monitorowany jest przez zbiornik w postaci miękkiego balonika umieszczonego w obiegu podawania. W tym przypadku przepływ jest kontynuowany, by umożliwić napełnianie zbiornika podczas wydechu pacjenta. Samoregulacja lub przepływ swobodny na żądanie: zawór podłączony do wylotu gazu z butli produktu, tzw. "zawór na żądanie", urządzenie do podawania samo reguluje automatycznie przepływ do potrzeb danego pacjenta podczas jego inhalacji i zamyka przepływ podczas wydechu pacjenta. Jest to przepływ przerywany. Jeśli stosowana jest maska twarzowa, zalecany jest tzw. "zawór na żądanie". W tej sytuacji pacjent oddychając otwiera zawór, pozwalając produktowi wypływać z aparatury, a tym samym przyjmuje go przez drogi oddechowe. Pobieranie gazu następuje w płucach. Należy poinstruować pacjenta, aby trzymał maskę na twarzy i oddychał normalnie. Jest to dodatkowy środek bezpieczeństwa, w celu zminimalizowania ryzyka przedawkowania. Jeśli z jakiegokolwiek powodu pacjent otrzyma więcej produktu niż jest to konieczne i będzie to miało wpływ na czujność, pacjent upuści maskę i podawanie leku zostanie przerwane. Przez oddychanie powietrzem otaczającym skutek działania produktu szybko minie, a pacjent odzyska przytomność. Jeśli stosowana jest maska nosowa, podawany jest ze stałym przepływem. We wszystkich przypadkach pacjent musi być monitorowany w sposób ciągły podczas podawania leku. Zalecana jest obecność osoby trzeciej. Podawanie mieszaniny musi być natychmiast przerwane w przypadku utraty kontaktu słownego z pacjentem. Maksymalną skuteczność znieczulająca mieszaniny osiąga się po co najmniej 3 minutach inhalacji. Czas inhalacji mieszaniną zależy od czasu trwania przeprowadzanej procedury i na ogół nie powinien przekraczać 60 minut ciągłej inhalacji. Jeżeli procedura jest powtarzana, leczenie nie może trwać dłużej niż 15 dni. Powrót do stanu pierwotnego następuje bardzo szybko po zakończeniu inhalacji i bez efektów pozostałości poznieczuleniowych (ang. residual effects). Dzieci i młodzież: wskaźnik skuteczności jest mniejszy u dzieci w wieku poniżej 3 lat, ponieważ minimalne skuteczne stężenie pęcherzykowe jest wyższe niż u dzieci starszych.

Produkt należy podawać zgodnie z lokalnymi wytycznymi i specyfiką miejscowego rynku. Mieszanina jest podawana tylko pacjentom oddychającym spontanicznie. Jeżeli to możliwe, lek powinien być podawany samodzielnie przez pacjenta. Pacjentom należy pokazać, jak podawać lek oraz wyjaśnić cel jego podawania i efekt działania, aby zapewnić ich skuteczną współpracę. U dzieci i innych pacjentów, którzy nie są w stanie zrozumieć i postępować zgodnie z instrukcjami na temat samodzielnego podawania produktu, leczenie może być prowadzone pod nadzorem fachowego personelu medycznego, który może pomóc pacjentom utrzymać maskę w miejscu i czynnie monitoruje podawanie leku. W takich przypadkach produkt może być podawany w postaci ciągłego przepływu gazu. Ze względu na podwyższone ryzyko wystąpienia u pacjenta sedacji i utraty przytomności, podawanie produktu w postaci ciągłego przepływu gazu powinno być stosowane jedynie w obecności fachowych pracowników opieki zdrowotnej przeszkolonych w zakresie prowadzenia sedacji bez utraty przytomności. Podawanie za pomocą rurki intubacyjnej nie jest zalecane. Stosowanie podczas bolesnych zabiegów. Przed zabiegiem maska musi być założona przez co najmniej 3 minuty. Przez ten czas należy utrzymywać kontakt słowny z pacjentem: inhalację kontynuuje się podczas całego zabiegu, a pacjent jest proszony, by oddychał normalnie. Nadzór kliniczny nad pacjentem powinien trwać przez cały czas inhalacji. Pacjent musi być spokojny, oddychać normalnie i reagować na proste polecenia: w przypadku głębokiej sedacji powodującej utratę kontaktu słownego należy usunąć maskę twarzową, do czasu odzyskania kontaktu z pacjentem. Stosowanie w stomatologii. Należy używać maski nosowej lub nosowo-twarzowej, zależnie od stopnia wentylacji pacjenta. U pacjentów niepełnosprawnych, którzy nie są w stanie utrzymać maski na twarzy, maska powinna być trzymana przez pielęgniarkę, bez silnego nacisku. Po upływie co najmniej 3 minut zabieg może zostać przeprowadzony w sposób ciągły, w przypadku użycia maski nosowej lub w okresach 20-30 sekundowych (w przypadku maski nosowo-twarzowej), podczas których maska nosowo-twarzowa może być zsunięta na nos. Po zakończeniu zabiegu należy zdjąć maskę, a pacjent powinien pozostać w fotelu przez 5 minut dla odpoczynku. Stosowanie w położnictwie. Inhalację należy zacząć jak najszybciej po wystąpieniu skurczów porodowych, zanim pojawi się ból. Rodząca musi oddychać normalnie podczas skurczów i nie hiperwentylować, ze względu na ryzyko desaturacji tlenu pomiędzy skurczami. Inhalacja musi zostać przerwana po ustąpieniu bólu. Z powodu ryzyka desaturacji pomiędzy skurczami ciśnienie cząstkowe tlenu musi być monitorowane w sposób ciągły w tym wskazaniu.

Pacjenci wymagający wentylacji czystym tlenem. Podwyższone ciśnienie śródczaszkowe. Wszelkie zaburzenia świadomości, uniemożliwiające współpracę ze strony pacjenta. Urazy głowy. Odma opłucnowa. Choroba obturacyjna płuc. Zator powietrzny. Wypadek podczas nurkowania. Silne wzdęcie brzucha. Pacjenci, u których w ostatnim czasie zastosowano gazy okulistyczne (SF6, C3F8, C2F6) podczas zabiegu chirurgicznego na oku, i u których pęcherzyki gazu są nadal obecne w gałce ocznej, oraz gdy od zabiegu upłynęło mniej niż 3 m-ce. Z powodu wzrostu ciśnienia śródgałkowego mogą wystąpić ciężkie powikłania pooperacyjne. Udokumentowany i nieleczony niedobór witaminy B₁₂ lub kwasu foliowego. Niewyjaśnione zaburzenia neurologiczne, które wystąpiły niedługo przed zabiegiem.

Zaobserwowano zmniejszenie płodności u personelu medycznego i paramedycznego po powtarzającej się ekspozycji w słabo wentylowanych pomieszczeniach. Pomieszczenia, w których często stosuje się produkt, muszą być wyposażone w odpowiedni system klimatyzacyjny lub wentylacyjny, utrzymujący stężenie gazu w otaczającym powietrzu na jak najniższym poziomie. Mieszanina powinna być przechowywana i podawana w temperaturze powyżej 0°C, ponieważ w niższych temperaturach oba gazy mogą się rozdzielić, w wyniku czego istnieje ryzyko hipoksji. Dzieci i młodzież: podtlenek azotu może w rzadkich przypadkach powodować depresję oddechową u noworodka. Noworodki powinny być badane pod kątem możliwości wystąpienia depresji oddechowej, gdy produkt jest stosowany w okresie okołoporodowym. Unikać hiperwentylacji, ponieważ może ona powodować nieprawidłowe ruchy. Należy preferować samodzielne podawanie przez pacjenta. Szczególnie uważna obserwacja jest wymagana u pacjentów przyjmujących leki o działaniu hamującym ośrodkowy układ nerwowy, w szczególności pochodne morfiny oraz benzodiazepiny, z powodu na ryzyka senności, desaturacji, wymiotów oraz spadku ciśnienia tętniczego krwi. Po zakończeniu podawania mieszaniny, zwłaszcza w przypadku przedłużonego podawania, pacjenci ambulatoryjni, którzy muszą prowadzić pojazdy lub obsługiwać maszyny, powinni być poddani obserwacji aż do ustąpienia jakichkolwiek działań niepożądanych, które mogły wystąpić oraz do czasu odzyskania takiego samego stanu czujności jak przed leczeniem. W przypadku powtarzającego się i długotrwałego stosowania należy stosować suplementację witaminą B₁₂. Długotrwałe i/lub powtarzające się stosowanie może prowadzić do nadużywania lub uzależnienia. W przypadku braku drożności trąbki Eustachiusza może być obserwowany ból ucha ze wzrostem ciśnienia w jamie bębenkowej. Po zakończeniu podawania mieszaniny, zwłaszcza po długotrwałym podawaniu, pacjenci ambulatoryjni, którzy muszą prowadzić pojazdy lub obsługiwać urządzenia mechaniczne, powinni być poddani obserwacji aż do ustąpienia wszystkich działań niepożądanych oraz do czasu odzyskania takiego samego stanu czujności jak przed podaniem leku.

Gazy okulistyczne (SF6, C3F8, C2F6): interakcja pomiędzy podtlenkiem azotu z jakimkolwiek niecałkowicie wchłoniętym gazem okulistycznym może spowodować ciężkie powikłania pooperacyjne, będące wynikiem dystrybucji podtlenku azotu do tkanek. Niecałkowicie wchłonięte pęcherzyki gazu mogą rozszerzyć się, powodując wzrost ciśnienia śródgałkowego ze szkodliwymi skutkami. Połączenia wymagające zachowania ostrożności: nasilenie nasennego działania leków działających ośrodkowo (opioidy, benzodiazepiny i inne środki psychotropowe) może wystąpić, gdy są one podawane w skojarzeniu z podtlenkiem azotu.

Dane otrzymane z dużej liczby zastosowań produktu w okresie ciąży wskazują, że produkt nie wywołuje wad wrodzonych ani nie działa szkodliwie na płód/noworodka. Produkt może być stosowany w okresie ciąży, jeśli wymaga tego stan kliniczny. Badania na zwierzętach w niskich stężeniach podtlenku azotu sugerują, że zachodzą niewielkie zmiany w płodności samców lub samic. Brak danych dotyczących przenikania podtlenku azotu do mleka ludzkiego. Jednak po krótkim okresie podawania podtlenku azotu, biorąc pod uwagę bardzo krótki T_0,5, przerwanie karmienia piersią nie jest konieczne.

Podczas stosowania mogą wystąpić następujące działania niepożądane; zazwyczaj działania te ustępują w ciągu minut od zakończenia podawania mieszaniny. Często: zaburzenia żołądka i jelit - nudności, wymioty. Niezbyt często: zaburzenia układu nerwowego - parestezje, głęboka sedacja, zmiana percepcji (zaburzenia narządów zmysłów); zaburzenia psychiczne - pobudzenie, lęk, euforia, sny. Po długotrwałej lub powtarzającej się ekspozycji (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych): zaburzenia układu nerwowego - czasami obserwowano nieprawidłowe ruchy, zwłaszcza na tle hiperwentylacji, zaburzenia neurologiczne, mieloneuropatia; zaburzenia krwi i układu chłonnego - zgłaszano występowanie niedokrwistości megaloblastycznych z leukopenią, spowodowanych hamowaniem syntetazy metioninowej uczestniczącej w syntezie witaminy B₁₂; zaburzenia psychiczne - przypadki nadużywania i uzależnienia.

Przedawkowanie może wystąpić w przypadku przechowywania w niewłaściwych warunkach, w temperaturze poniżej 0°C: składniki mieszaniny mogą dysocjować, co naraża pacjenta na przedawkowanie podtlenku azotu, a w konsekwencji na hipoksję. W takich okolicznościach, jeżeli podczas podawania występuje sinica, leczenie należy natychmiast przerwać, i jeżeli sinica nie ustępuje bardzo szybko, pacjentów należy sztucznie wentylować z użyciem ręcznego resuscytatora wypełnionego otaczającym powietrzem lub tlenem, w zależności od potrzeb.

Podtlenek azotu w stężeniu 50% we wdychanym powietrzu ma działanie przeciwbólowe, ze zmniejszeniem progu wrażliwości na różne bodźce bólowe. Natężenie działania znieczulającego zależy od stanu psychicznego pacjenta. W tym stężeniu podtlenek azotu nie wywołuje znieczulenia ogólnego. Powoduje uspokojenie bez utraty przytomności: pacjent jest odprężony, uspokojony, mniej świadomy otoczenia.

1 butla zawiera 50% podtlenku azotu i 50% tlenu (pod ciśnieniem 170 bar w temperaturze 15°C).

Inne leki i preparaty farmakologiczne Y57.8

N01AX63 - Inne leki znieczulające stosowane ogólnie

Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.