Wskazania
Bleomycyna prawie zawsze podawana jest w skojarzeniu z innymi lekami cytostatycznymi i/lub radioterapią. Bleomycyna przeznaczona jest do leczenia raka płaskonabłonkowego (SCC) głowy i szyi, zewnętrznych narządów płciowych oraz szyjki macicy. Choroby Hodgkina. Chłoniaków nieziarniczych o średniej i wysokiej złośliwości u dorosłych. Raka jądra (nasieniakowatego i nienasieniakowatego). Wysięku w jamie opłucnej pochodzenia nowotworowego drogą doopłucnową.
Dawkowanie
Ostrzeżenie! Dawkowanie dla wszystkich wskazań terapeutycznych podano w j.m., a nie w mg. Niektóre protokoły szpitalne mogą wymagać jednak podawania dawek w „mg” zamiast w jednostkach U lub j.m. Wartość ta podana w mg odnosi się do aktywności mg, a nie do mg masy suchego materiału, ponieważ te odzwierciedlają różne wartości. Zalecamy, aby pominąć dawkowanie podane w mg i rzeczywiście zastosować dawkowanie podane w j.m. określone w niniejszej ChPL dla odpowiednich wskazań do stosowania. Należy zauważyć, że 1 mg suchej substancji odpowiada około 1500-2000 j.m. Zdecydowanie jednak zalecamy, aby nie stosować tego przelicznika, ponieważ może to doprowadzić do przedawkowania, ze względu na różnice pomiędzy mg-aktywność a mg-sucha masa. Dlatego też produkt ten należy przepisywać wyłącznie w j.m. Produkt leczniczy należy stosować wyłącznie pod najściślejszym nadzorem lekarza specjalizującego się w stosowaniu leków onkolitycznych, najlepiej w szpitalu z doświadczeniem w prowadzeniu tego rodzaju leczenia. Produkt leczniczy może być podawana dożylnie, domięśniowo, doopłucnowo, dootrzewnowo, dotętniczo lub podskórnie. Niekiedy może być wskazane podanie miejscowego wstrzyk. bezpośrednio do nowotworu. Dawka oraz przerwy między wstrzyk. zależą od danego wskazania, sposobu podawania, wieku oraz stanu pacjenta. Zaleca się dostosowanie dawki do pc. pacjenta. Rak płasko nabłonkowy. Domięśniowe lub dożylne wstrzyknięcie 10-15 x 103 j.m./m2 raz lub 2x/tydz. Leczenie można kontynuować w kolejnych tyg. lub, co jest powszechniejsze, w odstępach 3-4 tyg., aż do osiągnięcia całkowitej dawki skumulowanej 400 x 103 j.m. Infuzja dożylna 10-15 x 103 j.m./m2/dobę, trwająca 6-24 h w ciągu 4 do 7 kolejnych dni, co 3-4 tyg. Wystąpienie zapalenia jamy ustnej jest najbardziej charakterystycznym objawem pozwalającym określić indywidualną tolerancję pacjenta w odniesieniu do maks dawki. Rak jądra. Domięśniowe lub dożylne wstrzyknięcie 10-15 x 103 j.m./m2 raz bądź 2x/tydz. Leczenie można kontynuować w kolejnych tyg. lub, co częściej stosowane, w odstępach 3-4 tyg., aż do osiągnięcia całkowitej dawki skumulowanej 400 x 103 j.m. Infuzja dożylna 10-15 x 103 j.m./m2/dobę, trwająca 6-24 h przez 5-6 kolejnych dni, co 3-4 tyg. Wystąpienie zapalenia jamy ustnej jest najbardziej charakterystycznym objawem pozwalającym określić indywidualną tolerancję pacjenta w odniesieniu do maks. dawki. Chłoniaki złośliwe (Hodgkina i nieziarnicze). W monoterapii zalecana dawka wynosi 5-15 x 103 j.m. raz do d2x/tydz., aż do osiągnięcia dawki całkowitej 225 x 103 j.m. Ze względu na podwyższone ryzyko reakcji anafilaktycznej u pacjentów z chłoniakami podawanie leku należy rozpocząć od niższych dawek (np. 2 x 103 j.m.). Jeśli w ciągu 4 h obserwacji nie wystąpią ostre reakcje, można podawać lek według normalnego schematu dawkowania. Doopłucnowe leczenie wysięków pochodzenia nowotworowego w jamie opłucnej. Monoterapia z zastosowaniem bleomycyny w pojedynczej dawce do 60 x 103 j.m. doopłucnowo. Więcej informacji można znaleźć w aktualnym piśmiennictwie. Po drenażu jamy opłucnej, 60 x 103 j.m. bleomycyny rozpuszczonej w 100 ml roztworu soli fizjologicznej podaje się w infuzji przez igłę do drenażu lub kaniulę. Po podaniu leku igła do drenażu lub kaniula zostają usunięte. Podanie leku można powtórzyć, jeśli to konieczne. Około 45% bleomycyny zostanie wchłonięta, co należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu dawki całkowitej (pc., czynność nerek, czynność płuc). Leczenie skojarzone. Szczegółowe informacje dotyczące schematów dawkowania stosowanych w poszczególnych wskazaniach do stosowania można znaleźć w aktualnym piśmiennictwie. Stosowanie bleomycyny w leczeniu skojarzonym może wymagać dostosowania jej dawki. Podczas stosowania bleomycyny w połączeniu z radioterapią wzrasta ryzyko uszkodzenia błon śluzowych. Z tego względu może być konieczne zmniejszenie dawki bleomycyny. Bleomycyna jest często stosowana, jako 1 ze składników w schematach chemioterapii skojarzonej (np. w leczeniu raka płaskonabłonkowego, raka jądra oraz chłoniaka). Należy brać pod uwagę toksyczny wpływ bleomycyny na błony śluzowe podczas dobierania i ustalania dawkowania produktów o podobnej toksyczności, podczas ich jednoczesnego stosowania w schematach terapii skojarzonych. Pacjenci w podeszłym wieku. Całkowitą dawkę bleomycyny u pacjentów w podeszłym wieku należy zmniejszyć - szczegóły patrz ChPL. Dzieci i młodzież. Do czasu udostępnienia większej ilości danych, podawanie bleomycyny u dzieci powinno odbywać się wyłącznie w wyjątkowych przypadkach i w specjalistycznych ośrodkach. Dawkę należy ustalać na podstawie zalecanej dawki dla dorosłych i dostosować ją do powierzchni i mc. pacjenta. Uszkodzenie nerek. Przy zaburzonej czynności nerek, zwłaszcza, jeśli klirens kreatyniny wynosi <35 ml/min, eliminacja bleomycyny jest opóźniona. Nie ma natomiast wytycznych dotyczących szczegółowego dostosowywania dawkowania u tych pacjentów, chociaż sugeruje się następujące postępowanie. Pacjenci z umiarkowaną niewydolnością nerek (GFR 10-50 ml/min.) powinni otrzymywać 75% zwykłej dawki podawanej w normalnych odstępach czasu, a pacjenci z ciężką niewydolnością nerek (GFR <10 ml/minutę) powinni otrzymywać 50% zwykłej dawki podawanej w normalnych odstępach czasu. Dostosowanie dawki nie jest konieczne u pacjentów z GFR >50 ml/min.
Uwagi
Wstrzyk. domięśniowe i podskórne: rozpuścić wymaganą dawkę w maks. 5 ml odpowiedniego rozpuszczalnika, takiego jak 0,9% roztwór chlorku sodu. Jeśli wystąpi ból w miejscu wstrzyk., do gotowego do podania roztw. można dodać środek miejscowo znieczulający (1% roztw. lidokainy). Podanie dożylne: rozpuścić wymaganą dawkę w 5-1000 ml 0,9% roztw. chlorku sodu i powoli wstrzyk. lub dodać do bieżącej inf. Podanie dotętnicze: stosuje się powolną infuzję z roztworem soli fizjologicznej. Wstrzyknięcie doopłucnowe: rozpuścić 60 x 103 j.m. w 100 ml 0,9% roztworu chlorku sodu. Wstrzyknięcia miejscowe/do guza: bleomycynę rozpuszcza się w 0,9% roztw. chlorku sodu do uzyskania stężenia 1-3 x 103 j.m./ml roztw.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ostre zakażenie płuc lub poważne zmniejszenie czynności płuc. Pneumotoksyczność związana z podaniem bleomycyny lub zmniejszona czynność płuc mogąca wskazywać na pneumotoksyczność związaną z podaniem bleomycyny. Ataksja-teleangiektazja. Karmienie piersią.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
U pacjentów leczonych bleomycyną, należy wykonywać regularne badania czynności płuc oraz zdjęcia RTG klatki piersiowej. Wykonywanie tych badań należy kontynuować do 8 tyg. po zakończeniu terapii. Przy równoczesnym napromienianiu klatki piersiowej, badanie lub RTG klatki piersiowej należy prawdopodobnie wykonywać częściej. Badanie czynności płuc, w szczególności dokonanie pomiarów zdolności dyfuzyjnej tlenku węgla oraz pojemności życiowej, często umożliwia wczesne zdiagnozowanie pneumotoksyczności. Jeśli wystąpi niewyjaśniony kaszel, duszność, trzeszczenia u podstawy płuca lub rozsiane zmiany siateczkowate w obrazie RTG klatki piersiowej, należy natychmiast przerwać podawanie bleomycyny, do chwili wykluczenia pneumotoksyczności związanej z podaniem bleomycyny, jako prawdopodobnej przyczyny objawów. Zaleca się podanie antybiotyków oraz, jeśli potrzebne, kortykosteroidów (np. hydrokortyzonu podanego domięśniowo w postaci bursztynianu sodu w dawce 100 mg/dobę przez 5 dni, a następnie prednizolonu w dawce 10 mg 2x/dobę). W przypadku uszkodzenia płuc spowodowanego zastosowaniem bleomycyny, należy całkowicie zrezygnować z podawania bleomycyny. Choć pneumotoksyczność bleomycyny wyraźnie wzrasta przy dawce kumulacyjnej 400 U, może również wystąpić przy znacznie mniejszej dawce, w szczególności u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, pacjentów z dolegliwościami płucnymi w wywiadzie, z wcześniejszym napromienianiem płuc oraz pacjentów otrzymujących tlen. W takich przypadkach istnieje czynnik ryzyka pneumotoksyczności. Badań czynności płuc z zastosowaniem 100% tlenu nie należy stosować u pacjentów, którzy byli leczeni bleomycyną. Zaleca się badania czynności płuc z zastosowaniem 21% tlenu. Ze względu na działanie bleomycyny na tkankę płucną, pacjenci, którzy otrzymali ten lek narażeni są na zwiększone ryzyko wystąpienia pneumotoksyczności podczas podawania tlenu w trakcie zabiegów chirurgicznych. Narażenie na długotrwałe działanie bardzo wysokich stężeń tlenu jest znaną przyczyną uszkodzenia płuc, natomiast po podaniu bleomycyny, uszkodzenie płuc może nastąpić przy stężeniach tlenu niższych niż zwykle uznawane za bezpieczne. Optymalne śródoperacyjne prowadzenie pacjenta wymaga zatem podania najniższej frakcji tlenu wdychanego (FIO2) zgodnej z właściwym podwaniem tlenu (natlenienie). Należy zachować najwyższą ostrożność stosując bleomycynę u pacjentów z rakiem płuc, ponieważ u pacjentów tych obserwuje się zwiększoną częstotliwość występowania pneumotoksyczności. Wrażliwość na bleomycynę wzrasta u pacjentów w podeszłym wieku. Ponieważ 2/3 podawanej dawki bleomycyny wydalane jest z moczem w niezmienionej postaci, na szybkość wydalania w dużym stopniu wpływa czynność nerek. Stężenia leku w osoczu są bardzo podwyższone podczas podawania zwykłych dawek u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Produktu tego nie należy podawać kobietom w okresie ciąży lub karmienia piersią. Badania na zwierzętach wykazały, że bleomycyna, podobnie jak większość leków cytostatycznych, może mieć działanie teratogenne i mutagenne. Dlatego też, pacjenci zarówno płci męskiej jak i żeńskiej powinni stosować odpowiednie środki antykoncepcyjne do 3 m-cy po zakończeniu leczenia. Wydaje się, że pneumotoksyczność bleomycyny jest zależna od dawki ze zdecydowanym wzrostem po przekroczeniu całkowitej dawki 400 x 103 j.m. Całkowite dawki przekraczające 400 x 103 j.m. należy podawać z zachowaniem szczególnej ostrożności. Niektóre działania niepożądane, takie jak nudności, wymioty i zmęczenie mogą wywierać pośredni wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i/lub obsługiwania maszyn.
Interakcje
Istnieją zgłoszenia przypadków zmniejszonej skuteczności działania digoksyny na skutek zmniejszonej biodostępności po podaniu doustnym przy jednoczesnym podawaniu bleomycyny. Istnieją zgłoszenia przypadków obniżonych stężeń fenytoiny przy jednoczesnym podawaniu bleomycyny. Istnieje ryzyko zaostrzenia drgawek spowodowane obniżeniem wchłaniania fenytoiny z układu pokarmowego po podaniu leku cytotoksycznego lub ryzyko zwiększenia toksyczności bądź utraty skuteczności działania leku cytotoksycznego spowodowane przyspieszonym metabolizmem wątrobowym po podaniu fenytoiny. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania obu leków. U pacjentów z rozpoznaniem raka jądra leczonych bleomycyną w skojarzeniu z alkaloidami barwinka opisano występowanie zespołu przypominającego objaw Raynauda: niedokrwienie obwodowych części ciała, które może prowadzić do martwicy (palce dłoni i stóp oraz nos). Szczepienie z zastosowaniem szczepionek żywych, takich jak szczepionka przeciw żółtej gorączce, skutkowało ciężkimi i śmiertelnymi zakażeniami przy jednoczesnym podawaniu immunosupresyjnych środków chemioterapeutycznych. Ryzyko jest zwiększone u pacjentów, którzy mają już osłabioną odporność przez chorobę zasadniczą. Zastosować należy szczepionkę z nieaktywnym wirusem, jeśli taka istniej (poliomyelitis). Nie wolno stosować tego połączenia. Uszkodzenie nerek wywołane przez cisplatynę może prowadzić do obniżenia klirensu bleomycyny. U pacjentów otrzymujących jednocześnie bleomycynę i cisplatynę zgłaszano zwiększoną pneumotoksyczność, w niektórych przypadkach powodującą zgon. Podawanie tlenu podczas znieczulenia może skutkować zwłóknieniem płuc. Pacjenci, którzy byli leczeni bleomycyną są narażeni na zwiększone ryzyko pneumotoksyczności, gdy podawany jest czysty tlen w trakcie operacji. Zaleca się zmniejszenie stężenia tlenu podczas operacji oraz w okresie pooperacyjnym. Równoczesne stosowanie radioterapii może zwiększać ryzyko wystąpienia pneumotoksyczności i toksyczności dermatologicznej. Wcześniejsza lub aktualnie prowadzona radioterapia klatki piersiowej jest istotnym czynnikiem, który może zwiększać częstość oraz ciężkość działania toksycznego na płuca. Zwiększone ryzyko występowania pneumotoksyczności opisywano przy jednoczesnym podawaniu innych leków oddziałujących toksycznie na płuca, takich jak karmustyna, mitomycyna C, cyklofosfamid i metotreksat. Cyklosporyna i takrolimus: występuje nadmierna immunosupresja z ryzykiem limfoproliferacji.
Ciąża i laktacja
Brak danych lub istnieją tylko ograniczone dane dotyczące stosowania u kobiet w okresie ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Na podstawie wyników badań na zwierzętach oraz farmakologicznej skuteczności produktu, istnieje potencjalne ryzyko wystąpienia anomalii zarodka i płodu. Leku nie należy zatem stosować w okresie ciąży chyba, że stan kliniczny kobiety wymaga leczenia bleomycyną. Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę w trakcie leczenia, należy ją poinformować o istniejących zagrożeniach dla nienarodzonego dziecka i uważnie monitorować. Należy rozważyć możliwość konsultacji ze specjalistą z zakresu genetyki. Poradnictwo genetyczne zalecane jest również pacjentom chcącym mieć dzieci po zakończeniu leczenia. Antykoncepcja mężczyzn i kobiet: pacjenci zarówno płci męskiej jak i żeńskiej powinni stosować odpowiednie środki zapobiegające ciąży do 3 m-cy po zakończeniu leczenia. Nie wiadomo, czy bleomycyna/metabolity przenikają do mleka ludzkiego. Produkt leczniczy jest przeciwwskazany podczas karmienia piersią ze względu na możliwość wystąpienia bardzo szkodliwych skutków dla noworodka. Ze względu na możliwość wystąpienia nieodwracalnej bezpłodności spowodowanej podaniem bleomycyny, przed rozpoczęciem leczenia należy zasięgnąć porady dotyczącej zamrożenia nasienia.
Działania niepożądane
Bleomycyna może powodować zarówno ostre jak i opóźnione działanie toksyczne. Objawy ostre: anoreksja, zmęczenie, nudności i gorączka. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) toksyczność szpiku kostnego, trombocytopenia; (rzadko) zespół hemolityczno-mocznicowy. Zaburzenia układu immunologicznego: (często) nadwrażliwość, reakcje idiosynkratyczne na leki, reakcje anafilaktyczne. Zaburzenia układu nerwowego: (nieznana) parestezja, przeczulica. Zaburzenia serca: (rzadko) zawał serca, choroba wieńcowa. Zaburzenia naczyniowe: (rzadko) uszkodzenie naczyń krwionośnych, zaburzenia przepływu krwi w mózgu, stan zapalny naczyń krwionośnych w mózgu: (nieznana) niedociśnienie, niedrożność żylna, objaw Raynauda. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo często) śródmiąższowe zapalenie płuc, zwłóknienie płuc. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) nudności, wymioty, stan zapalny błon śluzowych, zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie błon śluzowych, spadek wagi ciała. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) zapalenie wiciowcowa, hipertrofia skóry, nadmierne rogowacenie, rumień, lokalny obrzęk (koniuszków palców i w miejscach podatnych na nacisk), wysypka, rozstępy skórne, pęcherze, zmiany na paznokciach, łysienie; (nieznana) twardzina. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (nieznana) ból mięśni i kończyn. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (nieznana) plemniki o nieprawidłowej liczbie chromosomów. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) gorączka; (rzadko) po podaniu dojamowym: niedociśnienie, hiperpireksja; (nieznana) ból w miejscu wstrzyknięcia, zapalenie żył w miejscu wlewu. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: bleomycyna powoduje niewielką supresję szpiku kostnego. Może wystąpić łagodna małopłytkowość, która szybko ustępuje po zakończeniu leczenia. Jest ona wynikiem zwiększonego zużycia płytek krwi i nie może być przypisane zmniejszeniu wytwarzania trombocytów. Zaburzenia układu immunologicznego: ciężką nadwrażliwość/reakcje idiosynkratyczne podobne do klinicznej anafilaksji obserwowano u około 1% pacjentów, głównie u pacjentów z chłoniakiem. Reakcje anafilaktyczne mogą być natychmiastowe lub opóźnione o kilka godzin i zwykle występują po pierwszej lub drugiej dawce. Składa się na nie niedociśnienie, dezorientacja, gorączka, dreszcze i świszczący oddech, i mogą być śmiertelne. Leczenie jest objawowe i obejmuje zwiększenie objętości krwi, środki podnoszące ciśnienie krwi, leki antyhistaminowe i glikokortykosteroidy. Zaburzenia naczyniowe: u pacjentów z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej leczonych wysokimi dawkami początkowymi opisywano przypadki epizodów niedociśnienia. Może wystąpić niskie ciśnienie krwi tętniczej oraz niedrożność żylna. Uszkodzenie naczyń krwionośnych (np. zawał serca, choroba wieńcowa, zaburzenia przepływu krwi w mózgu, stan zapalny naczyń krwionośnych w mózgu, tzw. zespół hemolityczno-mocznicowy, objaw Raynauda). Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: najcięższym działaniem niepożądanym jest śródmiąższowe zapalenie płuc, które może wystąpić podczas lub, w incydentalnych wypadkach, po zakończeniu leczenia bleomycyną. Śródmiąższowe zapalenie płuc występuje u około 10% pacjentów otrzymujących bleomycynę. W incydentalnych przypadkach zapalenie płuc wywołane podaniem bleomycyny może prowadzić do zwłóknienia płuc i powodowało zgon około 1% pacjentów otrzymujących bleomycynę. Ryzyko pneumotoksyczności wzrasta wraz z dawkami kumulacyjnymi. Pneumotoksyczność może wystąpić już przy bardzo niskich dawkach kumulacyjnych u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów, którzy otrzymywali radioterapię klatki piersiowej lub otrzymują tlen. Istnieją przypuszczenia, że u pacjentów, którzy byli przedoperacyjnie leczeni bleomycyną występowało większe ryzyko pneumotoksyczności. Zaleca się zmniejszenie stężenia tlenu podawanego w trakcie oraz po operacji, jeśli stosuje się stężenie tlenu wyższe niż 21%. Występujące zmiany naczyniowe w obrębie płuca częściowo wpływają na elastyczność ścian naczyń. Jeśli wystąpi niewyjaśniony kaszel, duszność, trzeszczenia u podstawy płuc lub rozsiane zmiany siateczkowate w obrazie RTG klatki piersiowej, każdy z tych objawów jest powodem do przerwania podawania bleomycyny, do chwili wykluczenia toksyczności związanej z podaniem bleomycyny jako ich przyczyny. Nie istnieje swoiste leczenie pneumotoksyczności związanej z zastosowaniem bleomycyny. W niektórych przypadkach opisano korzystne działanie po zastosowaniu leczenia glikokortykosteroidami. Zaburzenia żołądka i jelit: u dużej części pacjentów (do 50% pacjentów), którzy otrzymali pełen kurs leczenia bleomycyną nastąpiło uszkodzenie błon śluzowych lub skóry. Owrzodzenie błon śluzowych może być nasilone, jeśli bleomycyna podawana jest w skojarzeniu z radioterapią lub innymi produktami leczniczymi, które mają toksyczne działanie na błony śluzowe. Działania niepożądane ze strony żołądka i jelit, takie jak nudności, wymioty, zanik apetytu, spadek wagi ciała oraz stan zapalny błon śluzowych (zapalenie śluzówki, zapalenie jamy ustnej) mogą wystąpić przede wszystkim przy wysokich dawkach. Leki przeciwwymiotne mogą być użyteczne. Zapalenie jamy ustnej rzadko przyjmuje postać ciężką i zwykle zanika po zakończeniu terapii. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: u dużej części pacjentów (do 50% pacjentów), którzy otrzymali pełne leczenie bleomycyną nastąpiło uszkodzenie błon śluzowych lub skóry. Takie działania niepożądane występują zwykle w 2 lub 3 tyg. leczenia i są zwykle odwracalne, choć nie zawsze. Pigmentacja wiciowcowa (ang. flagellate pigmentation) to postać miejscowej nadmiernej pigmentacji skóry, która występuje u 8% do 38% pacjentów otrzymujących bleomycynę. Zmiany te zależne są od dawki i objawiają się w postaci liniowych hiperpigmentacji, którym towarzyszy świąd. Zgrubienie, nadmierne rogowacenie, zaczerwienienie, wrażliwość i obrzęk koniuszków palców, rumień i wysypka głównie na dłoniach i stopach, rozstępy skórne, pęcherze, zmiany na paznokciach, obrzęk w miejscach podatnych na nacisk, takich jak łokcie oraz utrata włosów rzadko przyjmują ciężką postać i zwykle ustępują po ukończeniu leczenia. U pacjentów otrzymujących bleomycynę zgłaszano również twardzinę skóry. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: podczas i zaraz po zakończeniu chemioterapii z zastosowaniem bleomycyny mogą się pojawić plemniki aneuploidalne (o nieprawidłowej liczbie chromosomów). Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: gorączka może wystąpić 2-6 h po pierwszym wstrzyknięciu. W przypadku utrzymywania się gorączki może być konieczne podanie produktów obniżających gorączkę. Częstość występowania gorączki zmniejsza się wraz z kolejnymi wstrzyknięciami. Po podaniu dożylnym może wystąpić zapalenie żył w miejscu podania wlewu. Po podaniu dożylnym lub dojamowym może wystąpić ból w miejscu wstrzyknięcia lub w obrębie nowotworu. Jeśli bleomycyna stosowana jest jako składnik schematu chemioterapii skojarzonej, należy brać pod uwagę toksyczność bleomycyny podczas doboru i ustalania dawkowania innych cytostatycznych produktów leczniczych o podobnej toksyczności. Jeśli jednocześnie podawane są inne cytostatyczne produkty lecznicze, mogą być konieczne modyfikacje schematu dawkowania i zmiany dawki. Ostre reakcje z hiperpireksją i zapaścią krążeniowo-oddechową zgłaszano po dożylnym wstrzyknięciu dawek leku wyższych niż zalecane. Po dojamowym podaniu bleomycyny rzadko zgłaszano przypadki hipotonii, bardzo wysokiej gorączki i śmierci polekowej.
Przedawkowanie
Brak specjalnego antidotum. Ostre reakcje występujące po przedawkowaniu obejmują niskie ciśnienie krwi, gorączkę, podwyższone tętno i ogólne objawy wstrząsu. Stosuje się leczenie objawowe z dokładnym monitorowaniem czynności płuc i parametrów hematologicznych. Przy powikłaniach oddechowych należy stosować u pacjenta leczenie glikokortykosteroidami i antybiotykami o szerokim spektrum działania. Reakcje płuc na przedawkowanie leku (zwłóknienie) zazwyczaj są nieodwracalne chyba, że zostaną zdiagnozowane w bardzo wczesnym stadium. Bleomycyna nie może być usunięta za pomocą dializy.
Działanie
Bleomycyna należy do grupy antybiotyków cytostatycznych: jest mieszaniną powiązanych strukturalnie, alkalicznych, rozpuszczalnych w wodzie, antybiotyków glikopeptydowych o działaniu cytostatycznym. Działanie bleomycyny polega na interkalacji do pojedynczych i podwójnych nici DNA, skutkującej pojedynczymi i podwójnymi pęknięciami nici, co hamuje podział, wzrost komórek, i syntezę DNA. W mniejszym stopniu bleomycyna wpływa również na RNA i syntezę białek. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na selektywność tkankową bleomycyny jest różnica w braku aktywności międzykomórkowej. Komórki w fazie G2 i fazie M cyklu komórkowego są najbardziej wrażliwe. Aczkolwiek w przeciągu ostatniej dekady zebrano coraz więcej dowodów, które wskazują na RNA jako jeszcze jeden potencjalny cel molekularny. Komórki płaskonabłonkowe, w których poziom hydrolizy bleomycyny jest przeważnie znikomy, przejawiają wysoką wrażliwość na bleomycynę. W tkankach wrażliwych oraz zwykłych tkankach nowotworowych, częstym skutkiem będą anomalie chromosomowe, takie jak fragmentacja, rozerwanie chromatyd czy translokacja.
Skład
1 fiol. o pojemności 10 ml zawiera 15000 j.m. (wg Farmakopei Europejskiej) siarczanu bleomycyny. 1 mg suchej masy proszku jest równy przynajmniej 1500 j.m. (wg Farmakopei Europejskiej). 1 U (wg Farmakopei Amerykańskiej) odpowiada 1000 j.m. (wg Farmakopei Europejskiej).