Wskazania
Lek jest wskazany w leczeniu pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami, wykazującym ekspresję receptora nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR), z genem KRAS typu dzikiego: w skojarzeniu z chemioterapią opartą na irynotekanie, w leczeniu 1-szego rzutu w skojarzeniu z FOLFOX, w monoterapii u pacjentów po niepowodzeniu leczenia chemioterapią opartą na oksaliplatynie oraz irynotekanie, i u których występuje nietolerancja irynotekanu. Szczegóły, patrz ChPL. Lek jest wskazany w leczeniu pacjentów z rakiem płaskonabłonkowym w obrębie głowy i szyi w skojarzeniu z radioterapią w miejscowo zaawansowanej chorobie, w skojarzeniu z chemioterapią opartą na platynie w chorobie nawracającej i/lub z przerzutami.
Dawkowanie
Leczenie produktem leczniczym powinno być podejmowane i nadzorowane przez lekarza specjalistę, mającego doświadczenie w diagnostyce i terapii reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, łuszczycowego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, osiowej spondyloartropatii bez zmian radiologicznych, łuszczycy zwykłej (plackowatej) lub dziecięcej postaci łuszczycy zwykłej (plackowatej). Pacjenci stosujący produkt leczniczy powinni otrzymać Kartę ostrzegawczą dla pacjenta przyjmującego lek. Produkt leczniczy jest dostępny w dawkach 25 mg i 50 mg. Reumatoidalne zapalenie stawów. Zalecana dawka to 25 mg etanerceptu podawana 2 razy w tyg. Alternatywnie, dawka 50 mg podawana raz w tyg. wykazywała bezpieczeństwo i skuteczność. Łuszczycowe zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i osiowa spondyloartropatia bez zmian radiologicznych. Zalecane dawkowanie polega na podawaniu 2 razy w tyg. 25 mg etanerceptu lub 50 mg raz w tyg. Dostępne dane wskazują, że w powyższych wskazaniach odpowiedź kliniczną uzyskuje się zwykle w ciągu 12 tyg. leczenia. Należy starannie rozważyć kontynuowanie terapii u pacjentów, którzy nie odpowiedzieli na leczenie w tym okresie czasu. Łuszczyca zwykła (plackowata). Zaleca się dawkę 25 mg etanerceptu 2 razy w tyg. lub dawkę 50 mg raz w tyg. Alternatywnie, można stosować dawkę 50 mg 2 razy w tyg. przez okres do 12 tyg., a następnie, jeżeli istnieje taka potrzeba, należy podawać dawkę 25 mg 2 razy w tyg. lub 50 mg raz w tyg. Leczenie etanerceptem należy kontynuować do momentu osiągnięcia remisji, aż do 24 tyg. U niektórych dorosłych pacjentów należy rozważyć terapię ciągłą, trwającą powyżej 24 tyg. U pacjentów, u których nie stwierdzono odpowiedzi na leczenie po upływie 12 tyg., należy przerwać leczenie. Jeżeli jest wskazane ponowne leczenie etanerceptem, należy zastosować podane powyżej wskazówki dotyczące długości leczenia. Należy stosować dawkę 25 mg podawaną 2 razy w tyg. lub dawkę 50 mg raz w tyg. Zaburzenia czynności nerek i wątroby. Nie ma potrzeby dostosowania dawki. Pacjenci w podeszłym wieku. Nie ma potrzeby dostosowania dawki. Dawkowanie i sposób podawania produktu są takie same jak u dorosłych w wieku 18-64 lat. Dzieci i młodzież. Produkt leczniczy jest dostępny wyłącznie w amp.-strzyk. 25 mg oraz amp.-strzyk i wstrzykiwaczu 50 mg. W związku z tym nie ma możliwości podania produktu leczniczego pacjentom, u których konieczne jest podanie mniejszej dawki niż pełna dawka 25 mg lub 50 mg. Produktu leczniczego nie należy stosować u pacjentów, u których konieczne jest podanie innej dawki niż pełna dawka 25 mg lub 50 mg. Jeśli wymagane jest podanie innej dawki, należy stosować inne produkty zawierające etanercept zapewniające taką możliwość. Dawkowanie etanerceptu zależy od mc. pacjentów. W przypadku pacjentów ważących mniej niż 62,5 kg należy podawać produkt w postaci proszku i rozpuszczalnika do sporządzania roztw. do wstrzykiwań lub proszku do sporządzania roztw. do wstrzykiwań (patrz poniżej dawkowanie dla poszczególnych wskazań) w dawce przeliczonej na kg mc. Pacjenci ważący 62,5 kg lub więcej mogą stosować amp.-strzyk. lub wstrzykiwacz. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów. Zalecana dawka to 0,4 mg/kg mc. (do dawki maks. 25 mg) podawana we wstrzyknięciu podskórnym 2 razy w tyg. z przerwami co 3-4 dni lub 0,8 mg/kg mc. (do dawki maks. 50 mg) podawana raz w tyg. Należy rozważyć przerwanie leczenia u pacjentów, u których nie obserwuje się odpowiedzi po 4 m-cach leczenia. Fiolka zawierająca dawkę 10 mg może być bardziej odpowiednia w przypadku podawania produktu dzieciom z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów, ważącym mniej niż 25 kg. Nie przeprowadzono formalnych badań klinicznych z udziałem dzieci w wieku 2-3 lat. Ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa pochodzące z rejestru pacjentów sugerują jednak, że profil bezpieczeństwa u dzieci w wieku 2-3 lat jest podobny do profilu bezpieczeństwa u dorosłych i dzieci w wieku 4 lat i starszych w przypadku podskórnego podawania produktu raz w tyg. w dawce 0,8 mg/kg mc. Etanercept nie ma zasadniczo żadnego zastosowania u dzieci w wieku poniżej 2 lat we wskazaniu młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów. Łuszczyca zwykła (plackowata) u dzieci i młodzieży (w wieku 6 lat i powyżej). Zalecana dawka wynosi 0,8 mg/kg mc. (do dawki maks. 50 mg) podawana raz w tyg. przez okres do 24 tyg. Leczenie powinno być przerwane u pacjentów, u których nie obserwuje się odpowiedzi po 12 tyg. leczenia. Jeżeli jest wskazane ponowne leczenie etanerceptem, należy zastosować podane powyżej wskazówki dotyczące długości leczenia. Należy stosować dawkę 0,8 mg/kg mc. (do dawki maks. 50 mg) raz w tyg. Etanercept nie ma zasadniczo żadnego zastosowania u dzieci w wieku poniżej 6 lat we wskazaniu łuszczyca zwykła (plackowata).
Przeciwwskazania
Preparat jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi (stopień 3. lub 4.) reakcjami nadwrażliwości na cetuksymab w wywiadzie. Przed rozpoczęciem leczenia skojarzonego należy wziąć pod uwagę przeciwwskazania dotyczące stosowania irynotekanu lub radioterapii.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Jeżeli u pacjenta wystąpi łagodna lub umiarkowana reakcja związana z podaniem wlewu dożylnego, szybkość wlewu może być zmniejszona. Zaleca się utrzymanie zmniejszonej szybkości wlewu we wszystkich kolejnych wlewach. U pacjentów leczonych cetuksymabem stwierdzano ciężkie reakcje związane z podaniem wlewu dożylnego. Objawy zwykle pojawiały się w czasie pierwszego wlewu i do 1 h po zakończeniu wlewu, ale mogą wystąpić po kilku godzinach lub podczas kolejnych wlewów. Należy ostrzec pacjentów o możliwości wystąpienia późnych reakcji i pouczyć o konieczności skontaktowania się z lekarzem, jeśli wystąpią objawy związane z podaniem wlewu dożylnego. Wystąpienie ciężkiej reakcji związanej z podaniem wlewu dożylnego wymaga natychmiastowego i ostatecznego przerwania leczenia cetuksymabem i może pociągać za sobą konieczność leczenia doraźnego. Zalecana jest szczególna uwaga w przypadku pacjentów z obniżoną sprawnością i współistniejącą chorobą sercowo-płucną. Reakcją związaną z podaniem cetuksymabu we wlewie dożylnym może być wystąpienie duszności wkrótce po podaniu leku. Po kilku tyg. terapii obserwowano rozwój duszności prawdopodobnie związanej z współistniejącą chorobą. U pacjentów w podeszłym wieku z obniżoną sprawnością i współistniejącymi chorobami serca lub płuc może być zwiększone ryzyko duszności, która może być ciężka i/lub długo utrzymująca się. Jeśli u pacjenta dojdzie do wystąpienia duszności podczas leczenia cetuksymabem, zaleca się wykonanie odpowiednich badań pod kątem objawów postępujących zaburzeń płucnych. Zanotowano pojedyncze przypadki śródmiąższowych zmian płucnych o nieustalonym związku przyczynowo-skutkowym ze stosowaniem cetuksymabu. W przypadku rozpoznania śródmiąższowej choroby płuc należy przerwać podawanie cetuksymabu i zastosować odpowiednie leczenie pacjenta. Jeżeli u pacjenta wystąpi ciężka reakcja skórna (≥ stopień 3. wg skali toksyczności NCI-CTC; ang. US National Cancer Institute - Common Toxicity Criteria), leczenie cetuksymabem musi być przerwane. Leczenie można wznowić tylko wtedy, gdy reakcja skórna zmniejszy się do stopnia 2. Jeżeli ciężka reakcja skórna wystąpi po raz pierwszy, leczenie można wznowić bez zmiany dawki. W przypadku, gdy ciężkie zmiany skórne wystąpią po raz drugi i trzeci, leczenie cetuksymabem musi być przerwane. Jeżeli reakcja zmniejszy się do stopnia 2., można wznowić leczenie mniejszą dawką (200 mg/m2 pc. po drugim i 150 mg/m2 pc. po trzecim wystąpieniu ciężkich reakcji skórnych). Jeżeli ciężka reakcja skórna wystąpi po raz czwarty lub nie zmniejszy się do stopnia 2. w czasie przerwy w leczeniu, konieczne jest definitywne zaprzestanie leczenia cetuksymabem. Obserwowano stopniowe zmniejszanie się stężenia magnezu w surowicy, prowadzące u niektórych pacjentów do ciężkiej hipomagnezemii. Hipomagnezemia ustępuje po przerwaniu podawania cetuksymabu. W zależności od nasilenia występowały także inne zaburzenia elektrolitowe, głównie hipokalcemia lub hipokaliemia. Przed rozpoczęciem leczenia i okresowo w trakcie leczenia cetuksymabem zaleca się oznaczanie stężenia elektrolitów w surowicy. W razie konieczności zalecane jest uzupełnienie elektrolitów. Dotychczas stosowanie leku badano jedynie u pacjentów z odpowiednią czynnością nerek i wątroby (stężenie kreatyniny w surowicy ≤1,5 raza niż wartość górnej granicy normy, aktywność aminotransferaz ≤5 razy niż wartość górnej granicy normy i stężenia bilirubiny we krwi ≤1,5 raza niż wartość górnej granicy normy). Nie przeprowadzono badań dotyczących stosowania cetuksymabu u pacjentów z co najmniej jednym następującym zaburzeniem parametrów laboratoryjnych: hemoglobina <9 g/dl; liczba leukocytów <3 000/mm3; bezwzględna liczba neutrofili <1 500/mm3; liczba płytek krwi <100 000/mm3. Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności cetuksymabu u dzieci. Nie ma wystarczających danych dotyczących stosowania cetuksymabu w skojarzeniu z radioterapią u pacjentów z rakiem jelita grubego. Jeżeli u pacjentów wystąpią związane z leczeniem objawy wpływające na zdolność koncentracji i reakcji, zaleca się, aby do czasu ich ustąpienia nie prowadzili pojazdów mechanicznych i nie obsługiwali maszyn.
Interakcje
Nie istnieją dowody na to, że na profil bezpieczeństwa cetuksymabu wpływa irynotekan lub odwrotnie. Specjalne badanie interakcji wykazało, że charakterystyczne cechy farmakokinetyczne cetuksymabu pozostają niezmienione po jednoczesnym podaniu pojedynczej dawki irynotekanu (350 mg/m2 pc.). Podobnie farmakokinetyka irynotekanu nie ulega zmianie podczas jednoczesnego podania cetuksymabu. Nie przeprowadzono innych specjalnych badań interakcji z cetuksymabem u ludzi.
Ciąża i laktacja
Receptor nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR) bierze udział w rozwoju płodu; inne przeciwciała IgG1 mogą przenikać przez barierę łożyskową. Stosowanie preparatu w ciąży zaleca się jedynie wtedy, gdy potencjalna korzyść z zastosowanego leczenia uzasadnia potencjalne ryzyko dla płodu. Nie zaleca się karmienia piersią w czasie leczenia preparatem i przez 2 m-ce po podaniu ostatniej dawki, ponieważ nie wiadomo, czy cetuksymab przenika do mleka matki.
Działania niepożądane
Zaburzenia oka: (często) zapalenie spojówek występuje w przybliżeniu u 5% pacjentów. Zaburzenia oddechowe, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo często) duszność odnotowano u nie więcej niż 25% pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku i u pacjentów z obniżoną sprawnością lub z wcześniej przebytymi chorobami serca lub płuc obserwowano zwiększenie częstości występowania duszności, czasami ciężkiej. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) reakcje skórne mogą występować u ponad 80% pacjentów. Zwykle są to wysypki podobne do trądziku i/lub, rzadziej, świąd, suchość skóry, złuszczanie się skóry, nadmierne owłosienie lub zaburzenia paznokci (np. zanokcica). W przybliżeniu 15% reakcji skórnych ma charakter ciężki, włączając pojedyncze przypadki martwicy skóry. Większość reakcji skórnych występuje w czasie pierwszych trzech tyg. leczenia. Zwykle ustępują bez następstw po zaprzestaniu leczenia, jeżeli przestrzegane są zalecenia dotyczące dostosowania dawkowania. Zgodnie z NCICTC reakcje skórne stopnia 2. charakteryzują się wysypką obejmującą do 50% powierzchni ciała, podczas gdy reakcje stopnia 3. występują co najmniej na połowie powierzchni ciała. Częstość występowania nieznana: zmiany skórne wywoływane przez cetuksymab mogą predysponować pacjentów do nadkażeń (np. S. aureus), które mogą prowadzić do dalszych powikłań, np. zapalenia tkanki łącznej, róży lub - potencjalnie - kończących się zgonem, gronkowcowego zespołu oparzonej skóry (ang. staphylococcal scalded skin syndrome) lub posocznicy. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (częstość występowania nieznana) obserwowano stopniowe zmniejszanie się stężeń magnezu w surowicy, prowadzące u niektórych pacjentów do ciężkiej hipomagnezemii. W zależności od nasilenia występowały także inne zaburzenia elektrolitowe, głównie hipokalcemia lub hipokaliemia. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) łagodne lub umiarkowane reakcje związane z podaniem wlewu dożylnego, w tym objawy takie jak gorączka, dreszcze, nudności, wymioty, ból głowy, zawroty głowy lub duszność, występujące wkrótce po podaniu cetuksymabu we wlewie, zwłaszcza przy pierwszym wlewie cetuksymabu. Łagodne lub umiarkowane zapalenie błon śluzowych. Często mogą wystąpić ciężkie reakcje związane z podaniem wlewu dożylnego, rzadko kończące się zgonem. Reakcje te zwykle pojawiają się w czasie pierwszego wlewu cetuksymabu i do 1 h po jego zakończeniu i mogą obejmować objawy takie jak szybko narastająca niedrożność dróg oddechowych (skurcz oskrzeli, stridor, chrypka, trudności w mówieniu), pokrzywka, niedociśnienie tętnicze lub utrata przytomności; w rzadkich przypadkach występował a dusznica bolesna, zawał serca lub atak serca. Niektóre z tych reakcji mogą mieć podłoże anafilaktoidalne lub anafilaktyczne, chociaż wywołujący je mechanizm nie został poznany. Postępowanie kliniczne w przypadku wystąpienia reakcji związanych z podaniem wlewu dożylnego. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo często) łagodne do umiarkowanego zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (AspAT, AlAT, fosfataza zasadowa).
Przedawkowanie
Nie zgłoszono żadnego przypadku przedawkowania. Dotychczas brak jest doświadczeń z pojedynczymi dawkami większymi niż 500 mg/m2 pc.
Działanie
Cetuksymab jest chimerycznym przeciwciałem monoklonalnym IgG1 skierowanym swoiście przeciwko receptorowi nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR). Szlaki przekazywania sygnałów EGFR związane są z kontrolą przeżycia komórek, progresją cyklu komórkowego, angiogenezą, migracją komórek i inwazją komórkową/przerzutowaniem. Cetuksymab wiąże się z EGFR z powinowactwem od około 5-10 razy silniejszym niż jego endogenne ligandy. Cetuksymab blokuje wiązanie endogennych ligandów EGFR, powodując zahamowanie czynności receptora. Powoduje to internalizację EGFR i może prowadzić do zmniejszenia ekspresji EGFR. Cetuksymab działa również na efektorowe komórki cytotoksyczne układu immunologicznego, ukierunkowując je na komórki wykazujące ekspresję EGFR (cytotoksyczność komórkowa zależna od przeciwciał; ang. Antibody dependent cell-mediated cytotoxicity, ADCC). Cetuksymab nie wiąże się z innymi receptorami należącymi do rodziny HER.
Skład
1 ml roztworu do infuzji zawiera 2 mg cetuksymabu. Cetuksymab jest chimerycznym przeciwciałem monoklonalnym IgG1, uzyskanym z linii komórkowych ssaków (Sp2/0) metodą rekombinacji DNA.