Wskazania
Leczenie nudności i wymiotów: po chemioterapii cytotoksycznej, po radioterapii, po zastosowaniu leków toksycznych, po zabiegach chirurgicznych.
Dawkowanie
Zalecana dawka tietyloperazyny to 6,5 mg 1-3x/dobę. Zaburzenia czynności nerek. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, podczas przyjmowania leku w dużych dawkach lub przez dłuższy czas należy kontrolować czynność wątroby. Dzieci i młodzież. Dawkowanie u dzieci nie zostało ustalone, dlatego nie zaleca się stosowania produktu u dzieci w wieku poniżej 15 lat. Leczenie pacjentów w podeszłym wieku (75 lat i więcej). Nie powinno trwać dłużej niż 2 m-c ze względu na ryzyko wystąpienia mimowolnych ruchów.
Uwagi
Lek podawany jest przez wstrzyknięcie domięśniowe oraz wstrzyknięcie dożylne. Dożylne podawanie leku należy ograniczyć do sytuacji wyjątkowych i wykonywać powoli, ze względu na ryzyko niedociśnienia. Podanie dożylne, poprzez wstrzyknięcie 1 amp. stosowane jest przede wszystkim w nagłych przypadkach. W celu zapobiegania wymiotom pooperacyjnym, należy podać 1 amp. domięśniowo, pół godziny przed końcem zabiegu.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, ciężka depresja ośrodkowego układu nerwowego i/lub zaburzenia świadomości, klinicznie istotne niedociśnienie. Leku nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 15 lat (ze względu na ryzyko wystąpienia pozapiramidowych działań niepożądanych) oraz u dzieci i młodzieży z objawami przedmiotowymi i podmiotowymi zespołu Reye'a (ze względu na ich podobieństwo do działań niepożądanych leku i w konsekwencji możliwość postawienia prawidłowej diagnozy), ciąża, karmienie piersią.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Podobnie jak inne leki przeciwwymiotne, tietyloperazyna może maskować objawy niektórych chorób układu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego oraz działania toksyczne innych leków. Ze względu na addytywne działanie hipotensyjne tietyloperazyny, lek należy podawać ostrożnie chorym ze znieczuleniem dokanałowym lub stosującym równocześnie antagonistów receptorów beta adrenergicznych. Przeciwnadciśnieniowe działanie preparatu jest również niebezpieczne u kobiet w ciąży ze stanem przedrzucawkowym, ponieważ może doprowadzić do znacznego obniżenia ciśnienia krwi. Tietylperazyny nie należy nigdy podawać do tętnicy. Zaleca się, aby pacjenci byli w pozycji leżącej podczas podawania pozajelitowego (także podawanie domięśniowe). Pacjentów należy starannie monitorować przez co najmniej jedną godzinę po podaniu leku. Lek należy stosować ostrożnie u chorych z dyskinezą w wywiadzie oraz u chorych z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności wątroby. Pochodne fenotiazyny mogą spowodować wystąpienie złośliwego zespołu neuroleptycznego, który objawia się klinicznie bardzo wysoką gorączką, sztywnością mięśni, zmianą stanu psychicznego i objawami przedmiotowymi niestabilności autonomicznego układu nerwowego. W takich przypadkach należy natychmiast przerwać leczenie lekiem. Ograniczony czas trwania leczenia zaleca się u osób w podeszłym wieku. Odnotowano również występowanie symptomów pozapiramidowych (np. dystonia, kręcz szyi, dysfazja, napad przymusowego patrzenia z rotacją gałek (ang. oculogyric crisis), akatyzja). Stwierdzono także występowanie drgawek. Wystąpienie różnorodnych zespołów objawów jest bardziej prawdopodobne u dzieci i młodzieży. Objawy pozapiramidowe należy kontrolować za pomocą zmniejszenia dawki leku, lub jego odstawieniem. Lek można stosować u pacjentów z zahamowaniem czynności szpiku kostnego jedynie wtedy, gdy potencjalne korzyści przewyższają nad potencjalnym ryzykiem. Lek zawiera sorbitol (E420). Pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy nie powinni przyjmować tego leku. Lek zawiera pirosiarczyn sodu (E223). Lek rzadko może powodować ciężkie reakcje nadwrażliwości i skurcz oskrzeli. Ten lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, tzn. lek uznaje się za „wolny od sodu”. Lek wywiera znaczny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Lek może spowolnić reakcje pacjenta Pacjenci otrzymujący lek w postaci iniekcji nie powinni prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn.
Interakcje
Tietyloperazyna może nasilać działanie leków działających depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, takich jak: leki uspokajające, opiaty, leki znieczulające i nasenne oraz alkohol i atropina. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne mogą nasilać działanie i toksyczność tietyloperazyny i odwrotnie. Tietyloperazyna może antagonizować działanie adrenaliny, dlatego adrenaliny nie należy stosować w celu leczenia hipotensji, która jest następstwem podawania preparatu. Przy równoczesnym podawaniu bromokryptyny i tietyloperazyny zmniejsza się hamujące działanie bromokryptyny, dlatego nie zaleca się stosowania preparatu u chorych z nowotworami wydzielającymi prolaktynę, którzy leczeni są bromokryptyną. Równoczesne podawanie inhibitorów MAO i fenotiazyn może powodować nasilanie niepożądanych działań inhibitorów MAO (hipotensja, depresja ośrodkowego układu nerwowego i oddychania). Podobne działanie wywiera skojarzone podawanie fenotiazyn i prokarbazyny.
Ciąża i laktacja
Istnieją jedynie ograniczone dane dotyczące stosowania tietylperazyny u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach są niewystarczające, aby wykluczyć teratogenne działanie tietylperazyny zwłaszcza, że w dwóch badaniach obserwacyjnych stwierdzono możliwy związek. Jako środek ostrożności, nie należy stosować leku w czasie ciąży. Fenotiazyny przenikają do mleka matki, dlatego leku nie należy stosować w okresie karmienia piersią. Tietylperazyna nie miała wpływu na płodność samców u szczurów. Wpływ na współczynnik ciąży u samic szczurów obserwowany tylko w przypadku dawek większych niż zalecane wskazuje na niewielkie znaczenie w praktyce klinicznej.
Działania niepożądane
Zaburzenia układu hormonalnego: (rzadko) ginekomastia (po długotrwałym leczeniu). Zaburzenia układu nerwowego: (niezbyt często) bóle głowy, zawroty głowy, senność niepokój ruchowy; (rzadko) drgawki i objawy pozapiramidowe*; (bardzo rzadko) neuralgia nerwu trójdzielnego. Zaburzenia oka: (rzadko) zmętnienie soczewki i zamglone widzenie (po długotrwałym leczeniu). Zaburzenia serca: (bardzo rzadko) tachykardia. Zaburzenia naczyniowe: (rzadko) hipotensja, obwodowe obrzęki kończyn i twarzy. Zaburzenia żołądka i jelit: (rzadko)anoreksja, suchość w jamie ustnej. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo rzadko) żółtaczka zastoinowa. * Mogą objawiać się jako: kręcz szyi, tężec tylni, napad przymusowego patrzenia z rotacją gałek, sztywność mięśni i grymas twarzy. Objawy te pojawiają się przede wszystkim u dzieci i młodzieży. U osób w podeszłym wieku po dłuższym stosowaniu leku może wystąpić opóźniona dyskineza (mimowolne ruchy). Niektórych działań niepożądanych charakterystycznych dla fenotiazyn nie stwierdzono przy stosowaniu tietyloperazyny, jednak lekarz przepisujący produkt powinien je znać. Są to zmiany obrazu krwi, (trombocytopenia, leukopenia, agranulocytoza, niedokrwistość aplastyczna i pancytopenia), porażenna niedrożność jelita, zwężenie źrenic, rumień, złuszczające zapalenie skóry, nieprawidłowości załamka T zapisu EKG oraz zaburzenia endokrynologiczne (zaburzenia cyklu miesiączkowego, zmienione libido i zwiększenie mc). W przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych, należy przerwać leczenie.
Przedawkowanie
Objawy przedmiotowe i podmiotowe przedawkowania są podobne jak te w przypadku przedawkowania innych fenotiazyn: suchość jamy ustnej, zawroty głowy, splątanie, niedociśnienie ortostatyczne, zapaść. W cięższych przypadkach zatrucia pojawiają się: śpiączka, brak odruchów, częstoskurcz oraz depresja oddychania. Mogą również wystąpić objawy przedmiotowe ostrej dystonii, drgawki i pobudzenie. Nie ma swoistego antidotum. Należy monitorować funkcje życiowe i leczyć pacjenta objawowo. Reakcje dystoniczne należy leczyć lekami przeciwparkinsonowymi, drgawki - benzodiazepinami, zapaść krążenia - środkami krwiozastępczymi i lekami obkurczającymi naczynia (nie wolno stosować adrenaliny natomiast może być podana noradrenalina).
Działanie
Lek należy do grupy fenotiazyn, które są antagonistami receptorów dopaminergicznych. Te receptory są obecne w ośrodkowym układzie nerwowym. Struktury te regulują procesy fizjologiczne powiązane z wymiotami i zawrotami głowy. Przeciwwymiotne działanie preparatu jest rezultatem działania na ośrodek wymiotny w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego i na chemoreceptorową strefę wyzwalającą odruch wymiotny w IV komorze mózgowej. Blokowanie tych struktur powoduje przerwanie eferentnych sygnałów pobudzających efektory będące instrumentami procesu wymiotnego.
Skład
1 ml roztw. do wstrzykiwań (1 amp.) zawiera 6,5 mg tietyloperazyny w postaci jabłczanu.
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
Upośledza !
Pielęgniarki i położne
