Wskazania
Lek jest wskazany do stosowania: w leczeniu schizofrenii, w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej, w tym: epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu w przebiegu choroby dwubiegunowej, dużych epizodów depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej, w zapobieganiu nawrotom epizodów maniakalnych lub epizodów depresji u pacjentów z zaburzeniami dwubiegunowymi, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną.
Dawkowanie
Dla każdego wskazania obowiązuje inny schemat dawkowania. Należy upewnić się, że pacjent otrzymał dokładne informacje dotyczące odpowiedniego dawkowania w przypadku jego choroby. Produkt leczniczy można stosować z posiłkiem lub bez posiłku. Dorośli. Leczenie schizofrenii. W leczeniu schizofrenii produkt leczniczy należy stosować 2x/dobę. Całkowita dawka dobowa w 1-szych 4 dniach leczenia wynosi: 50 mg (1. dzień), 100 mg (2. dzień), 200 mg (3. dzień) i 300 mg (4. dzień). Począwszy od 4. dnia, dawkę należy stopniowo zwiększać do dawki skutecznej, wynoszącej zazwyczaj od 300-450 mg/dobę. W zależności od indywidualnej odpowiedzi klinicznej i indywidualnej tolerancji pacjenta, dawkę można dostosować w zakresie od 150-750 mg/dobę. Leczenie epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu w przebiegu choroby dwubiegunowej. W leczeniu epizodów maniakalnych towarzyszących chorobie dwubiegunowej preparat należy stosować 2x/dobę. Całkowita dawka dobowa w 1-szych 4 dniach leczenia wynosi: 100 mg (1. dzień), 200 mg (2. dzień), 300 mg (3. dzień) i 400 mg (4. dzień). Następnie dawkę można zwiększać, nie więcej niż o 200 mg/dobę, do dawki 800 mg/dobę, podanej 6. dnia. W zależności od indywidualnej odpowiedzi klinicznej i indywidualnej tolerancji pacjenta, dawkę można dostosować w zakresie od 200-800 mg/dobę. Zazwyczaj dawka skuteczna mieści się w zakresie od 400-800 mg/dobę. Leczenie ciężkich epizodów depresyjnych w chorobie dwubiegunowej. Kwetiapinę należy stosować raz/dobę, przed snem. Całkowita dawka dobowa w 1-szych 4 dniach leczenia wynosi: 50 mg (1. dzień), 100 mg (2. dzień), 200 mg (3. dzień) i 300 mg (4. dzień). Zalecana dawka dobowa wynosi 300 mg. W badaniach klinicznych nie wykazano dodatkowych korzyści związanych ze stosowaniem dawki dobowej 600 mg w porównaniu z dawką 300 mg. Niektórzy pacjenci mogą odnieść korzyści ze stosowania dawki dobowej 600 mg. Dawki większe niż 300 mg/dobę powinny być zalecane przez lekarzy doświadczonych w leczeniu choroby dwubiegunowej. W badaniach klinicznych wykazano, że w indywidualnych przypadkach, w zależności od tolerancji pacjenta na produkt leczniczy, można rozważyć zmniejszenie dawki dobowej do min. 200 mg. Zapobieganie nawrotom w chorobie dwubiegunowej. Pacjenci, u których wystąpiła reakcja na kwetiapinę stosowaną w leczeniu ostrej fazy choroby dwubiegunowej, powinni kontynuować stosowanie produktu leczniczego w tej samej dawce w zapobieganiu nawrotom epizodów maniakalnych, mieszanych lub depresyjnych w przebiegu choroby dwubiegunowej. Dawkę można modyfikować w zakresie od 300-800 mg, podawanych 2x/dobę, w zależności od odpowiedzi klinicznej i indywidualnej tolerancji pacjenta. Ważne, aby w leczeniu podtrzymującym stosować najmniejszą skuteczną dawkę. Pacjenci w podeszłym wieku. Kwetiapinę należy stosować ostrożnie u pacjentów w podeszłym wieku, szczególnie w początkowym okresie leczenia. W zależności od indywidualnej odpowiedzi klinicznej i indywidualnej tolerancji pacjenta, konieczne może być wolniejsze zwiększanie dawki i mniejsza dobowa dawka terapeutyczna, niż stosowana u młodszych pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku średni klirens osoczowy kwetiapiny był zmniejszony o 30 do 50% w porównaniu do pacjentów młodszych. Nie oceniono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u pacjentów powyżej 65 lat z epizodami depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej. Dzieci i młodzież. Nie zaleca się stosowania kwetiapiny u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat ze względu na brak danych przemawiających za stosowaniem w tej grupie wiekowej. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Nie ma konieczności zmiany dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Kwetiapina jest intensywnie metabolizowana w wątrobie, dlatego należy ją ostrożnie stosować u pacjentów z rozpoznanymi zaburzeniami czynności wątroby, szczególnie w początkowym okresie dawkowania. U pacjentów z rozpoznanymi zaburzeniami czynności wątroby należy rozpoczynać leczenie od 25 mg/dobę. W zależności od indywidualnej odpowiedzi klinicznej i indywidualnej tolerancji pacjenta, dawkę należy zwiększać codziennie o 25-50 mg/dobę, aż do dawki skutecznej.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie z inhibitorami CYP 3A4 cytochromu P450, takimi jak inhibitory proteazy HIV, produkty przeciwgrzybicze z grupy pochodnych azolu, erytromycyna, klarytromycyna i nefazodon.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Kwetiapina jest stosowana w różnych wskazaniach, dlatego profil bezpieczeństwa powinien być określonyw oparciu o indywidualne rozpoznanie u danego pacjenta i zastosowaną dawkę. Nie zaleca się stosowania kwetiapiny u dzieci i młodzieży poniżej 18 rż. ze względu na brak danych potwierdzających stosowanie w tej grupie wiekowej. W badaniach klinicznych kwetiapiny wykazano, że oprócz znanego profilu bezpieczeństwa określonego u dorosłych. U dzieci i młodzieży częściej niż u dorosłych występowały niektóre działania niepożądane (zwiększone łaknienie, zwiększenie stężenia prolaktyny w surowicy, wymioty, nieżyt nosa i omdlenie) lub mogą mieć różne konsekwencje u dzieci i młodzieży (objawy pozapiramidowe i drażliwość) oraz zaobserwowano jedno działanie niepożądane nie występujące wcześniej w badaniach u dorosłych (zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi). U dzieci i młodzieży odnotowano także zmiany w wynikach badań czynności gruczołu tarczowego. Ponadto, nie prowadzono badań powyżej 26 tyg. dotyczących długotrwałego wpływu leczenia na wzrost i rozwój. Brak danych dotyczących wpływu długotrwałego stosowania na rozwój poznawczy i zachowawczy pacjenta. W kontrolowanych placebo badaniach klinicznych z udziałem dzieci i młodzieży, stosowanie kwetiapiny wiązało się ze zwiększoną częstością występowania objawów pozapiramidowych (EPS) u pacjentów ze schizofrenią, manią dwubiegunową i chorobą afektywną dwubiegunową w porównaniu z grupą otrzymującą placebo. Depresja w przebiegu choroby dwubiegunowej jest związana ze zwiększonym ryzykiem występowania myśli samobójczych, samouszkodzeń i samobójstw (zdarzenia związane z próbami samobójczymi). Ryzyko to utrzymuje się do czasu uzyskania istotnej klinicznie remisji. Poprawa może nie wystąpić przez kilka 1-szych lub więcej tyg. leczenia i w związku z tym pacjent powinien pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarską do czasu jej wystąpienia. Doświadczenie kliniczne wskazuje, że ryzyko samobójstw zwiększa się we wczesnej fazie poprawy klinicznej. Ponadto, lekarz powinien rozważyć potencjalne ryzyko wystąpienia zdarzeń związanych z próbami samobójczymi po nagłym odstawieniu produktu leczniczego, biorąc pod uwagę znane czynniki ryzyka związane z leczoną chorobą. Inne zaburzenia psychiczne, w których zalecana jest kwetiapina, mogą być również związane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zachowań samobójczych. Ponadto, zaburzenia te mogą współistnieć z dużymi epizodami depresyjnymi. W związku z tym u pacjentów z dużymi epizodami depresyjnymi leczonych kwetiapiną, należy zachować te same środki ostrożności, jak u pacjentów z innymi zaburzeniami psychicznymi. Wykazano, że u pacjentów, u których występowały w wywiadzie zdarzenia związane z próbami samobójczymi lub myśli samobójcze przed rozpoczęciem leczenia, występuje nasilone ryzyko zamiarów lub prób samobójczych, a pacjenci ci podczas leczenia powinni pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarską. Wyniki metaanalizy klinicznych badań kontrolowanych z placebo, dotyczących stosowania leków przeciwdepresyjnych u dorosłych z zaburzeniami psychicznymi, wykazały nasilone ryzyko zachowań samobójczych u pacjentów poniżej 25 rż. stosujących leki przeciwdepresyjne, w porównaniu do otrzymujących placebo. Podczas leczenia, szczególnie na początku i po zmianie dawki, należy ściśle obserwować pacjentów, zwłaszcza z grupy zwiększonego ryzyka. Pacjentów (i ich opiekunów) należy uprzedzić o konieczności obserwacji pod kątem wystąpienia pogorszenia stanu klinicznego, pojawienia się zachowań lub myśli samobójczych oraz niecodziennych zmian w zachowaniu. W krótkotrwałych badaniach klinicznych kontrolowanych placebo u pacjentów z ciężką depresją w przebiegu choroby dwubiegunowej odnotowano nasilone ryzyko zdarzeń związanych z próbami samobójczymi u młodych pacjentów poniżej 25 rż. którzy byli leczeni kwetiapiną, w porównaniu do pacjentów otrzymujących placebo (odpowiednio 3,0% vs 0%). Uwzględniając obserwowane w badaniach klinicznych ryzyko pogorszenia profilu metabolicznego, w tym zmian mc., stężenia glukozy we krwi (patrz hiperglikemia) oraz lipidów, w okresie rozpoczynania leczenia powinny być oceniane parametry metaboliczne pacjentów, a podczas leczenia powinny być regularnie wykonywane badania kontrolne dotyczące ewentualnych zmian tych parametrów. Należy wtedy postępować zgodnie z przyjętą praktyką kliniczną. W kontrolowanych placebo badaniach klinicznych u dorosłych pacjentów leczonych z powodu dużych epizodów depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej po zastosowaniu kwetiapiny obserwowano zwiększoną częstość występowania objawów pozapiramidowych (ang.EPS) w porównaniu z placebo. Ze stosowaniem kwetiapiny związane było występowanie akatyzji, charakteryzującej się subiektywnie nieprzyjemnym lub trudnym do zniesienia niepokojem ruchowym i potrzebą bycia w ciągłym ruchu, czemu często towarzyszyła niemożność siedzenia lub stania w bezruchu. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego zaburzenia jest największe w 1-szych kilku tyg. leczenia. U pacjentów, u których pojawią się takie objawy, zwiększenie dawki może być szkodliwe. W razie wystąpienia objawów przedmiotowych i podmiotowych dyskinez późnych należy rozważyć zmniejszenie dawki lub odstawienie kwetiapiny. Objawy dyskinez późnych mogą się nasilić lub nawet wystąpić nawet po zakończeniu leczenia. Podczas leczenia kwetiapiną może wystąpić senność i inne objawy, takie jak uspokojenie. W badaniach klinicznych u pacjentów z epizodami depresji w chorobie dwubiegunowej objawy te występowały zazwyczaj podczas 1-szych 3 dni leczenia i miały łagodne lub umiarkowane nasilenie. Pacjenci, u których występuje senność o ciężkim nasileniu, mogą wymagać częstszych wizyt lekarskich przez co najmniej 2 pierwsze tyg. od wystąpienia senności lub do czasu poprawy; konieczne może być rozważenie przerwania leczenia. Leczeniu kwetiapiną towarzyszy występowanie niedociśnienia ortostatycznego oraz wynikające z niego zawroty głowy, które - podobnie jak senność - występują zwykle w początkowym okresie zwiększania dawki. Może to zwiększać częstość urazów (upadki), szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku. Pacjentom należy zalecić zachowanie ostrożności do czasu poznania potencjalnego wpływu tego produktu. Kwetiapinę należy ostrożnie stosować u pacjentów z rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego, chorobą naczyniową mózgu lub innymi stanami predysponującymi do niskiego ciśnienia tętniczego. Jeśli wystąpi niedociśnienie ortostatyczne, należy rozważyć zmniejszenie dawki lub powolne jej zwiększanie, szczególnie u pacjentów ze współistniejącą chorobą układu krążenia. U pacjentów stosujących kwetiapinę raportowano występowanie zespołu bezdechu sennego. Należy zachować ostrożność stosując kwetiapinę u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki działające depresyjnie na OUN i u których zdiagnozowano w wywiadzie lub są oni w grupie ryzyka wystąpienia zespołu bezdechu sennego, tj. mają nadwagę/są otyli lub płci męskiej. W kontrolowanych badaniach klinicznych nie stwierdzono różnic częstości występowania napadów drgawkowych u pacjentów leczonych kwetiapiną lub otrzymujących placebo. Brak danych dotyczących napadów drgawkowych u pacjentów z zaburzeniami drgawkowymi w wywiadzie. Należy zachować ostrożność podczas leczenia pacjentów z napadami drgawkowymi w wywiadzie. Występowanie złośliwego zespołu neuroleptycznego wiąże się ze stosowaniem leków przeciwpsychotycznych, w tym również kwetiapiny. Objawy kliniczne to: hipertermia, zaburzenia stanu psychicznego, sztywność mięśni, zaburzenia czynności układu autonomicznego i zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej. W przypadku ich wystąpienia należy przerwać stosowanie kwetiapiny i zastosować odpowiednie leczenie. W badaniach klinicznych kwetiapiny zgłaszano występowanie ciężkiej neutropenii (liczba neutrofilów <0,5 x 109/l). Większość przypadków ciężkiej neutropenii wystąpiła kilka miesięcy po rozpoczęciu leczenia kwetiapiną. Nie obserwowano wyraźnego związku między występowaniem neutropenii, a dawką. W okresie po wprowadzeniu produktu do obrotu, w niektórych przypadkach w praktyce klinicznej odnotowano zgony. Prawdopodobnymi czynnikami ryzyka są: mała liczba leukocytów przed rozpoczęciem leczenia oraz stwierdzona w wywiadzie neutropenia wywołana przez leki . Jednakże, w niektórych przypadkach neutropenia wystąpiła u pacjentów, u których nie występowały wcześniejsze czynniki ryzyka. Należy przerwać leczenie kwetiapiną, jeśli liczba neutrofilów wynosi <1,0 x 109/l. Należy obserwować pacjentów pod kątem objawów przedmiotowych i podmiotowych zakażeń i monitorować liczbę neutrofilów (do czasu jej zwiększenia do >1,5 x 109/l). Należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia neutropenii u pacjentów z zakażeniem lub gorączką, szczególnie, gdy brak oczywistych czynników predysponujących; w takich przypadkach należy stosować odpowiednie postępowanie, zależne od stanu klinicznego pacjenta. Pacjentom należy zalecić niezwłoczne zgłaszanie wystąpienia objawów przedmiotowych/podmiotowych mogących świadczyć o wystąpieniu agranulocytozy lub zakażenia (tj. gorączki, osłabienia, senności lub bólu gardła) w dowolnym czasie podczas leczenia kwetiapiną. U takich pacjentów należy natychmiast sprawdzić liczbę krwinek białych (WBC) oraz bezwzględną liczbę leukocytów obojętnochłonnych (ANC) szczególnie, gdy nie ma czynników predysponujących. Norkwetiapina, czynny metabolit kwetiapiny ma umiarkowane do silnego powinowactwo do różnych podtypów receptorów muskarynowych. Skutkuje to działaniami niepożądanymi produktu odzwierciedlającymi jego działanie antycholinergiczne, kiedy kwetiapina jest stosowana w zalecanych dawkach, kiedy jest stosowana jednocześnie z innymi lekami antycholinergicznymi i w przypadku przedawkowania. Kwetiapinę należy stosować ostrożnie u pacjentów przyjmujących leki o działaniu antycholinergicznym (muskarynowym). Kwetiapinę należy ostrożnie stosować u pacjentów, u których zdiagnozowano w przeszłości lub obecnie zatrzymanie moczu z klinicznie istotnym przerostem gruczołu krokowego, u pacjentów z niedrożnością jelit lub podobnymi schorzeniami, zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym lub jaskrą z wąskim kątem przesączania. Jednoczesne stosowanie kwetiapiny i silnych produktów leczniczych indukujących enzymy wątrobowe, takich jak karbamazepina lub fenytoina, znacznie zmniejsza stężenie kwetiapiny w osoczu, co może wpływać na skuteczność leczenia kwetiapiną. U pacjentów stosujących produkt leczniczy zwiększający aktywność enzymów wątrobowych leczenie kwetiapiną można rozpocząć jedynie w przypadku, gdy lekarz uzna, że korzyści wynikające z jej zastosowania przewyższają ryzyko związane z odstawieniem produktu indukującego enzymy wątrobowe. Ważne, aby wszelkie zmiany dotyczące leczenia produktem indukującym enzymy wątrobowe przeprowadzać stopniowo i, jeśli to konieczne, zastąpić go produktem leczniczym pozbawionym właściwości induktora enzymatycznego (np. walproinian sodu). Informowano o zwiększeniu mc. u pacjentów leczonych kwetiapiną. Należy kontrolować mc. i postępować zgodnie ze wskazówkami klinicznymi i wytycznymi dotyczącymi stosowania produktów przeciwpsychotycznych. U pacjentów leczonych kwetiapiną rzadko opisywano przypadki hiperglikemii, rozwinięcia się lub zaostrzenia istniejącej wcześniej cukrzycy, której czasem towarzyszyła kwasica ketonowa lub śpiączka, ze zgonami włącznie. W niektórych przypadkach poprzedzało je zwiększenie mc., które może być czynnikiem predysponującym do wystąpienia cukrzycy. Zaleca się odpowiednie monitorowanie stanu klinicznego pacjentów zgodnie z wytycznymi dotyczącymi stosowania produktów przeciwpsychotycznych. Pacjentów leczonych jakimkolwiek produktem przeciwpsychotycznym, w tym także kwetiapiną, należy monitorować pod kątem wystąpienia objawów przedmiotowych i podmiotowych hiperglikemii (takich jak nadmierne pragnienie i łaknienie, wielomocz i osłabienie). Zaleca się regularnie monotorowanie pacjentów z cukrzycą lub czynnikami ryzyka cukrzycy aby kontrolować zmiany stężenia glukozy we krwi. Należy regularnie kontrolować mc. W badaniach klinicznych kwetiapiny odnotowano zwiększenie stężenia triglicerydów, frakcji LDL cholesterolu i cholesterolu całkowitego oraz zmniejszenie stężenia frakcji HDL cholesterolu. W przypadku zmiany profilu lipidowego, należy postępować zgodnie z wytycznymi klinicznymi. W badaniach klinicznych i podczas stosowania zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego nie wykazano trwałego całkowitego wydłużenia odstępu QT związanego ze stosowaniem kwetiapiny. W badaniach po wprowadzeniu leku do obrotu, po zastosowaniu terapeutycznych dawek kwetiapiny zgłaszano wydłużenie odstępu QT po dawkach terapeutycznych (patrz punkt 4.8) i po przedawkowaniu (patrz punkt 4.9). Podobnie, jak w przypadku innych produktów przeciwpsychotycznych, należy zachować ostrożność, stosując kwetiapinę u pacjentów z chorobą układu krążenia lub wydłużeniem odstępu QT w wywiadzie rodzinnym. Zachowanie ostrożności jest również konieczne, gdy kwetiapinę stosuje się jednocześnie z innymi produktami wydłużającymi odstęp QT oraz z neuroleptykami, szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT, zastoinową niewydolnością serca, przerostem mięśnia sercowego, hipokaliemią lub hipomagnezemią. Kardiomiopatię i zapalenie mięśnia sercowego zgłaszano podczas badań klinicznych oraz po dopuszczeniu produktu do obrotu, jednak nie ustalono związku przyczynowo-skutkowego ich występowania ze stosowaniem kwetiapiny. Należy ponownie ocenić konieczność zastosowania kwetiapinyw leczeniu pacjentów, u których podejrzewa się wystąpienie kardiomiopatii lub zapalenia mięśnia sercowego. Po nagłym przerwaniu stosowania kwetiapiny opisywano ciężkie objawy odstawienia, takie jak bezsenność, nudności, ból głowy, biegunka, wymioty, zawroty głowy i drażliwość. Wskazane jest stopniowe odstawianie produktu przez okres co najmniej 1-2 tyg. Produkt leczniczy nie jest dopuszczony do leczenia pacjentów z psychozą w przebiegu otępienia. W randomizowanych, kontrolowanych badaniach z placebo, przeprowadzonych u pacjentów z demencją, leczonych niektórymi nietypowymi produktami przeciwpsychotycznymi, odnotowano ok. 3-krotne zwiększenie ryzyka zdarzeń niepożądanych związanych z krążeniem mózgowym. Mechanizm tego zjawiska nie jest znany. Nie można wykluczyć zwiększenia ryzyka w przypadku stosowania innych produktów przeciwpsychotycznych lub innych grup pacjentów. Kwetiapinę należy stosować ostrożnie u pacjentów z czynnikami ryzyka udaru. W metaanalizie dotyczącej nietypowych produktów przeciwpsychotycznych stwierdzono, że u pacjentów w podeszłym wieku z psychozą związaną z otępieniem ryzyko zgonu jest większe niż w grupie pacjentów otrzymujących placebo. Jednak w dwóch 10-tyg. kontrolowanych badaniach z placebo dotyczących kwetiapiny, przeprowadzonych w tej samej populacji pacjentów (n = 710; średnia wieku: 83 lata; przedział: 56-99 lat), częstość zgonów w grupie pacjentów leczonych kwetiapiną wynosiła 5,5% w porównaniu z 3,2% w grupie otrzymującej placebo. Śmierć pacjentów biorących udział w tych badaniach następowała z różnych przyczyn, zgodnie z przewidywaniami dla tej populacji. Po zastosowaniu kwetiapiny zgłaszano przypadki dysfagii. Kwetiapinę należy stosować ostrożnie u pacjentów z ryzykiem wystąpienia zachłystowego zapalenia płuc. Zaparcie jest czynnikiem ryzyka dla niedrożności jelit. Raportowano występowanie zaparć i niedrożności jelit podczas leczenia kwetiapiną. Zgłaszano przypadki kończące się zgonem pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia niedrożności jelit, w tym pacjentów przyjmujących równocześnie wiele leków zmniejszających ruchliwość jelit i/lub mogących nie zgłaszać objawów zaparcia. Pacjenci z niedrożnością jelit powinni być starannie monitorowani i pod ścisłą kontrolą lekarską. Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych zgłaszano incydenty żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ang.VTE). U pacjentów leczonych lekami przeciwpsychotycznymi często występują nabyte czynniki ryzyka zakrzepicy z zatorami w układzie żylnym, z tego względu przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia produktem leczniczym oraz podczas jego trwania należy zidentyfikować wszystkie możliwe czynniki ryzyka VTE i podjąć działania zapobiegawcze. W badaniach klinicznych oraz po wprowadzeniu produktu do obrotu raportowano o zapaleniu trzustki. W raportach sporządzonych po wprowadzeniu produktu do obrotu u wielu pacjentów występowały czynniki powiązane z zapaleniem trzustki, takie jak zwiększenie stężenia triglicerydów, kamica żółciowa i spożywanie alkoholu. Dane z badań dotyczących stosowania kwetiapiny w skojarzeniu z diwalproeksem lub produktami litu w ostrych epizodach maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego są ograniczone, jednak leczenie skojarzone było dobrze tolerowane. Dane wykazały działanie addycyjne w 3. tyg. leczenia. Tabl. kwetiapiny zawierają laktozę jednowodną. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego produktu. Jednym ze składników produktu 25 mg jest żółcień pomarańczowa (E110), która może powodować reakcje alergiczne. Zgłaszano przypadki niewłaściwego stosowania i nadużywania produktu. Należy zachować ostrożność przepisując kwetiapinę pacjentom uzależnionym od alkoholu lub narkotyków w wywiadzie. Ze względu na działanie kwetiapiny głównie na OUN, może ona zaburzać czynności wymagające koncentracji. Z tego powodu należy doradzić pacjentom, aby nie prowadzili pojazdów ani nie obsługiwali maszyn do czasu ustalenia indywidualnej reakcji na kwetiapinę.
Interakcje
Ze względu na wpływ kwetiapiny na czynność OUN, należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania produktu z innymi lekami o działaniu ośrodkowym lub z alkoholem. Należy zachować ostrożność podczas leczenia u pacjentów przyjmujących inne leki o działaniu antycholinergicznym (muskarynowym). CYP3A4 cytochromu P450 jest głównym enzymem biorącym udział w metabolizmie kwetiapiny. W badaniu interakcji z udziałem zdrowych ochotników jednoczesne stosowanie kwetiapiny (w dawce 25 mg) z ketokonazolem, który jest inhibitorem CYP3A4, powodowało 5-8-krotne zwiększenie AUC kwetiapiny. Z tego powodu przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie kwetiapiny z inhibitorami CYP3A4. Nie zaleca się również picia soku grejpfrutowego podczas leczenia kwetiapiną. W badaniu z zastosowaniem dawek wielokrotnych, przeprowadzonym w celu ustalenia farmakokinetyki kwetiapiny stosowanej przed i podczas leczenia karbamazepiną (znanym induktorem aktywności enzymów wątrobowych) stwierdzono, że jednoczesne stosowanie karbamazepiny znacząco zwiększało klirens kwetiapiny. Zwiększenie klirensu zmniejszało całkowity wpływ kwetiapiny na organizm (mierzony jako AUC) średnio o 13% w stosunku do wartości uzyskiwanej podczas stosowania kwetiapiny w monoterapii, chociaż u niektórych pacjentów obserwowano silniejsze działanie. W wyniku tej interakcji mogą występować mniejsze stężenia leku w osoczu, co może wpływać na skuteczność leczenia kwetiapiną. Jednoczesne stosowanie kwetiapiny z fenytoiną (innym produktem zwiększającym aktywność enzymów mikrosomalnych) znacznie zwiększało klirens kwetiapiny (o ok. 450%). U pacjentów stosujących produkt zwiększający aktywność enzymów wątrobowych leczenie kwetiapiną można rozpocząć jedynie w przypadku, gdy lekarz uzna, że korzyści wynikające z jej zastosowania przewyższają ryzyko związane z odstawieniem produktu indukującego enzymy wątrobowe. Ważne, aby wszelkie zmiany dotyczące leczenia produktem indukującym enzymy wątrobowe przeprowadzać stopniowo i, jeśli jest to konieczne, zastąpić go produktem, który nie indukuje enzymów wątrobowych (np. walproinianem sodu). Farmakokinetyka kwetiapiny nie zmieniała się znacząco po jednoczesnym podaniu produktów przeciwdepresyjnych: imipraminy (znanego inhibitora CYP2D6) ani fluoksetyny (znanego inhibitora CYP3A4 i CYP2D6). Farmakokinetyka kwetiapiny nie zmieniała się znacząco po jednoczesnym podaniu produktów przeciwpsychotycznych: rysperydonu lub haloperydolu. Natomiast jednoczesne stosowanie kwetiapiny i tiorydazyny zwiększało klirens kwetiapiny o ok. 70%. Farmakokinetyka kwetiapiny nie zmieniała się po jednoczesnym podaniu cymetydyny. W 6-tyg., randomizowanym badaniu klinicznym soli litu i kwetiapiny, tabl. o przedł. uwalnianiu versus placebo i kwetiapiny u dorosłych pacjentów z ostrym zespołem maniakalnym, w grupie przyjmującej sole litu łącznie z kwetiapiny, tabl. o przedłużonym uwalnianiu odnotowano większą częstość zdarzeń związanych z zaburzeniem czynności układu pozapiramidowego (w szczególności drżenia), senności oraz zwiększenia mc. niż w grupie przyjmującej kwetiapinę łącznie z placebo. Nie stwierdzono zmian w farmakokinetyce litu stosowanego równocześnie z kwetiapiną. Farmakokinetyka walproinianu sodu i kwetiapiny nie zmieniała się w sposób istotny klinicznie w przypadku jednoczesnego stosowania tych produktów leczniczych. W badaniu retrospektywnym dzieci i młodzieży, które otrzymywały walproinian, kwetiapinę lub oba te leki, stwierdzono większą częstość występowania leukopenii i neutropenii w grupie leczonej w sposób skojarzony niż w grupach poddawanych monoterapii. Nie przeprowadzono badań interakcji z produktami najczęściej stosowanymi w chorobach układu krążenia. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania kwetiapiny i produktów o znanym działaniu zaburzającym równowagę elektrolitową lub wydłużającym odstęp QT. Zgłaszano przypadki fałszywie dodatniego wyniku testu immunoenzymatycznego dla metadonu i trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych u pacjentów, którzy zażywali kwetiapinę. Zaleca się potwierdzenie kwestionowanego wyniku przez wykonanie odpowiedniego badania chromatograficznego.
Ciąża i laktacja
I trymestr. Umiarkowana ilość opublikowanych danych na temat ciąż, podczas których wystąpiła ekspozycja na kwetiapinę (tj. od 300 do 1000 zakończonych ciąż), w tym raporty indywidualne oraz niektóre badania obserwacyjne, nie wskazują na istnienie zwiększonego ryzyka wystąpienia wad u dziecka w związku ze stosowanym leczeniem. Jednakże, na podstawie wszystkich dostępnych danych nie można wyciągnąć ostatecznego wniosku na ten temat. Badania na zwierzętach wykazały toksyczny wpływ na rozród. Z tego powodu kwetiapinę należy stosować w okresie ciąży jedynie w przypadku, gdy korzyści z jej stosowania przewyższają ryzyko narażenia płodu. U noworodków matek, które w III trymestrze ciąży stosowały leki przeciwpsychotyczne (w tym kwetiapinę), mogą wystąpić działania niepożądane, w tym: objawy pozapiramidowe i/lub objawy odstawienia o różnym nasileniu i czasie trwania. Zgłaszano występowanie pobudzenia, hipertonii, hipotonii, drżenia, senności, niewydolności oddechowej lub zaburzeń podczas karmienia. W związku z tym noworodki powinny być ściśle monitorowane. Na podstawie ograniczonych danych dotyczących przenikania kwetiapiny do mleka kobiecego, ilość kwetiapiny, która przenika do mleka podczas jej stosowania w dawkach terapeutycznych wydaje się niespójna. Ze względu na brak solidnych danych, należy podjąć decyzję o tym, czy przerwać karmienie piersią, czy terapię preparatem, uwzględniając korzyści dla dziecka wynikające z karmienia piersią i korzyści dla kobiety wynikające z leczenia kwetiapiną. Nie badano wpływu kwetiapiny na płodność u ludzi. U szczurów obserwowano skutki zwiększonego stężenia prolaktyny we krwi, lecz wyniki te nie są bezpośrednio istotne w odniesieniu do ludzi.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi podczas stosowania kwetiapiny (≥ 10%), są: senność, zawroty głowy, ból głowy, suchość błony śluzowej jamy ustnej, objawy odstawienia, zwiększenie stężenia triglicerydów w surowicy, zwiększenie stężenia cholesterolu całkowitego (szczególnie frakcji LDL), zmniejszenie stężenia frakcji HDL cholesterolu, zwiększenie mc., zmniejszenie zawartości hemoglobiny oraz objawy ze strony układu pozapiramidowego. Częstości występowania działań niepożądanych związanych z podawaniem kwetiapiny podano poniżej, zgodnie z zaleceniami CIOMS III Working Group 1995. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) zmniejszenie stężenia hemoglobiny; (często) leukopenia, zmniejszenie liczby neutrofilów, zwiększenie liczby eozynofilów; (niezbyt często) neutropenia, małopłytkowość, niedokrwistość, zmniejszenie liczby płytek krwi; (rzadko) agranulocytoza. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) nadwrażliwość (w tym skórne reakcje alergiczne); (bardzo rzadko) reakcja anafilaktyczna. Zaburzenia endokrynologiczne: (często) hiperprolaktynemia, zmniejszenie stężenia całkowitej T4, zmniejszenie stężenia wolnej T4, zmniejszenie stężenia całkowitej T3, zwiększenie stężenia TSH; (niezbyt często) zmniejszenie stężenia wolnej T3, niedoczynność tarczycy; (bardzo rzadko) nieprawidłowe wydzielanie hormonu antydiuretycznego. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo często) zwiększenie stężenia triglicerydów w surowicy, zwiększenie stężenia cholesterolu całkowitego (głównie frakcji LDL), zmniejszenie stężenia cholesterolu frakcji HDL, zwiększenie mc.; (często) zwiększone łaknienie, zwiększenie stężenia glukozy do stężenia występujące-go w hiperglikemii; (niezbyt często) hiponatremia, cukrzyca, nasilenie istniejącej cukrzycy; (rzadko) zespół metaboliczny. Zaburzenia psychiczne: (często) zaburzenia snu i koszmary senne, myśli i zachowania samobójcze; (rzadko) somnambulizm oraz reakcje mu towarzyszące, takie jak mówienie przez sen oraz jedzenie podczas snu. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) zawroty głowy, senność, ból głowy, objawy pozapiramidowe; (często) dyzartria; (niezbyt często) napady drgawek, zespół niespokojnych nóg, dyskinezy późne, omdlenia. Zaburzenia serca: (często) tachykardia, kołatanie serca; (niezbyt często) wydłużenie odstępu QT, bradykardia. Zaburzenia oka: (często) niewyraźne widzenie. Zaburzenia naczyniowe: (często) niedociśnienie ortostatyczne; (rzadko) żylna choroba zakrzepowo- zatorowa. Zaburzenia układu oddechowe- go, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) duszność; (niezbyt często) zapalenie błony śluzowej nosa. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) suchość błony śluzowej jamy ustnej; (często) zaparcia, niestrawność, wymioty; (niezbyt często) zaburzenia połykania; (rzadko) zapalenie trzustki, niedrożność jelit. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) Zwiększenie aktywności AlAT, zwiększenie aktywności GGTP; (niezbyt często) zwiększenie aktywności AspAT w surowicy; (rzadko) żółtaczka, zapalenie wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo rzadko) obrzęk naczynioruchowy, zespół Stevens-Johnsona; (nieznana) martwica toksyczno- rozpływna naskórka, rumień wielopostaciowy. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (bardzo rzadko) rabdomioliza. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) zatrzymanie moczu. Ciąża, połóg i stan okołoporodowy: (nieznana) noworodkowy zespół odstawienny. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) zaburzenia seksualne; (rzadko) priapizm, mlekotok, obrzęk piersi, zaburzenia menstruacji. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) objawy odstawienne; (często) łagodne osłabienie, obrzęk obwodowy, drażliwość, wysoka gorączka; (rzadko) złośliwy zespół neuroleptyczny, hipotermia. Badania diagnostyczne: (rzadko) zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej we krwi. Podczas stosowania neuroleptyków zgłaszano przypadki wydłużenia odstępu QT, przedsionkowych zaburzeń rytmu, nagłych niewyjaśnionych zgonów, zatrzymania akcji serca i zaburzeń typu torsade de pointes, które uznaje się za działania dotyczące całej klasy tych produktów. U dzieci należy wziąć pod uwagę występowanie takich samych działań niepożądanych, jak u dorosłych. Poniżej przedstawiono działania niepożądane, które częściej występują u dzieci i młodzieży (w wieku 10-17 lat) niż u dorosłych, lub których nie obserwowano u dorosłych. Działania niepożądane u dzieci i młodzieży obserwowane podczas leczenia kwetiapiną, które występują częściej niż u dorosłych lub nie były obserwowane w populacji pacjentów dorosłych. Zaburzenia endokrynologiczne: (bardzo często) zwiększenie stężenia prolaktyny. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo często) zwiększone łaknienie. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) objawy pozapiramidowe; (często) omdlenie. Zaburzenia naczyniowe: (bardzo często) zwiększenie ciśnienia tętniczego. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) zapalenie błony śluzowej nosa. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) wymioty. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) drażliwość. Stężenie prolaktyny u pacjentów <18 lat: chłopcy: >20 µg/l (>869,56 pmol/l); dziewczynki: >26 µg/l (>1130,428 pmol/l), w dowolnym czasie. U mniej niż 1% pacjentów stężenie prolaktyny wynosiło >100 µg/l. Na podstawie kryteriów Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH) lub stwierdzenia zwiększenia ciśnienia skurczowego o >20 mmHg lub ciśnienia rozkurczowego o >10 mmHg, w dowolnym czasie; na podstawie wyników 2 wnikliwych badań kontrolowanych z placebo (3 i 6 tyg.) u dzieci i młodzieży. Uwaga: Częstość występowania jest zgodna z obserwowaną u dorosłych, ale drażliwość może być związana z innymi klinicznymi implikacjami u dzieci i młodzieży niż u dorosłych.
Przedawkowanie
Objawy przedmiotowe i podmiotowe zgłaszane zwykle po przedawkowaniu kwetiapiny wynikały z nadmiernego nasilenia znanych działań farmakologicznych substancji czynnej i były to senność i uspokojenie, częstoskurcz i niedociśnienie tętnicze i działanie antycholinergiczne. Przedawkowanie może prowadzić do wydłużenia odstępu QT, drgawek, stanu padaczkowego, rozpadu mięśni prążkowanych, niewydolności oddechowej, zatrzymania moczu, splątania, zespołu majaczeniowego oraz/lub pobudzenia psychicznego, śpiączki oraz zgonu. Pacjenci ze współistniejącą uprzednio ciężką chorobą układu krążenia mogą być bardziej narażeni na wystąpienie skutków przedawkowania. Brak swoistego antidotum dla kwetiapiny. W przypadku ciężkiego zatrucia należy uwzględnić możliwość zażycia kilku produktów. Zaleca się stosowanie procedur intensywnej opieki medycznej: uzyskanie i utrzymanie drożności dróg oddechowych dla zapewnienia właściwego natlenowania i wentylacji oraz monitorowanie i wspieranie czynności układu krążenia. Na podstawie informacji w publicznie dostępnych źródłach wiadomo, że pacjenci z zespołem majaczeniowym i pobudzeniem oraz ewidentnym zespołem antycholinergicznym mogą być leczeni fizostygminą 1-2 mg (ze stosowaniem ciągłego monitorowania EKG). Nie jest to zalecane jako leczenie standardowe, ze względu na potencjalny ujemny wpływ fizostygminy na przewodnictwo wewnątrzsercowe. Fizostygmina może być stosowana, jeżeli u pacjenta nie występują żadne nieprawidłowości w zapisie EKG. Nie należy stosować fizostygminy w przypadku zaburzeń rytmu, dowolnego stopnia bloku serca lub poszerzenia zespołu QRS. Mimo że nie prowadzono badań dotyczących przeciwdziałania wchłanianiu produktu po przedawkowaniu, to jednak gdy podejrzewane jest ciężkie przedawkowanie, może być wskazane płukanie żołądka, najlepiej w ciągu 1 h od zażycia leku. Należy również rozważyć podanie węgla aktywowanego. W przypadkach przedawkowania kwetiapiny oporne na leczenie niedociśnienie tętnicze powinno być leczone z zastosowaniem odpowiednich procedur takich jak podawanie dożylne płynów oraz/lub leków sympatomimetycznych. Należy unikać stosowania epinefryny i dopaminy, ponieważ pobudzenie receptorów β-adrenergicznych może nasilić niedociśnienie na skutek wywołanej przez kwetiapinę blokady receptorów α-adrenergicznych. Dopóki pacjent nie powróci do zdrowia, należy prowadzić ścisłą kontrolę lekarską oraz monitorowanie.
Działanie
Kwetiapina jest atypowym produktem przeciwpsychotycznym. Kwetiapina i jej czynny metabolit w osoczu ludzkim, norkwetiapina, działają na wiele receptorów neuroprzekaźników. Kwetiapina i norkwetiapina wykazują powinowactwo do receptorów serotoninowych (5HT2) i dopaminowych (D1 i D2) w mózgu. Uważa się, że właśnie to połączenie antagonizmu receptorowego z większą selektywnością wobec 5HT2 niż wobec receptorów D2 odpowiada za kliniczne właściwości przeciwpsychotyczne i za niewielkie pozapiramidowe działania niepożądane kwetiapiny w porównaniu z typowymi lekami przeciwpsychotycznymi. Kwetiapina i norkwetiapina nie wykazują zauważalnego powinowactwa do receptorów benzodiazepinowych, lecz wykazują silne powinowactwo do receptorów histaminergicznych α-1-adrenergicznych oraz umiarkowane powinowactwo do receptorów α-2-adrenergicznych umiarkowane do dużego powinowactwo do szeregu receptorów muskarynowych i serotoninowych 5HT1A. Hamowanie przez norkwetiapinę czynnika transportującego norepinefrynę (NET) oraz jej częściowe działanie agonistyczne na receptory 5HT1A może mieć wpływ na skuteczność terapeutyczną kwetiapiny jako leku przeciwdepresyjnego.
Skład
1 tabl. powl. zawiera 25 mg, 100 mg lub 200 mg kwetiapiny.
Alkohol
Grejpfrut
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
Upośledza !
