Wskazania
Ampicylina w postaci roztw. do wstrzyk. jest wskazana w leczeniu następujących zakażeń, wywołanych przez bakterie wrażliwe, kiedy stosowanie ampicyliny w postaci doustnej jest nieodpowiednie lub niemożliwe: ostre i przewlekłe zakażenia układu moczowego; zakażenia dróg oddechowych; zakażenia przewodu pokarmowego; zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych; zapalenie wsierdzia, stosowanie w profilaktyce okołoporodowej. Podając ampicylinę należy wziąć pod uwagę oficjalne wytyczne, dotyczące odpowiedniego stosowania leków przeciwbakteryjnych.
Dawkowanie
Dawkę produktu leczniczego należy dobrać z uwzględnieniem drobnoustrojów wywołujących zakażenie, ciężkości zakażenia, wieku i mc. pacjenta. Dorośli i dzieci o mc. ≥ 520 kg. Zakażenia układu moczowego: 500 mg co 6 h. Rzeżączkowe zapalenie układu moczowego: 2 dawki po 500 mg co 12 h. Pozaszpitalne zapalenie płuc u dorosłych: 1-2 g co 6 h. Pozaszpitalne zapalenie płuc u dzieci o mc. >40 kg: 1-2 g co 6 h. Zakażenia przewodu pokarmowego: 500 mg co 6 h. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych: 2 g co 4 h. Infekcyjne zapalenie wsierdzia i bakteriemia o etiologii enterokokowej: 2 g co 4 h. Maks. dawka dla dorosłych wynosi 14 g/dobę. Dzieci o mc. do 40 kg: większość zakażeń bakteryjnych: zwykle 12,5 mg/kg mc. co 6 h. Pozaszpitalne zapalenie płuc: 25-50 mg/kg mc. co 6 h. Zakażenia wczesne u noworodków: dawkowanie zależy od wieku i masy noworodka: zwykle podaje się 100-200 mg/kg mc./dobę w 2-4 dawkach podzielonych. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych: noworodki: 0-7. doba życia-150-300 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach podzielonych; 8-28. dzień życia - 300-400 mg/kg mc. na dobę w 3-4 dawkach podzielonych. Niemowlęta i dzieci: 300-400 mg/kg mc./dobę w 4-6 dawkach podzielonych. Maks. dawka dobowa u dzieci wynosi 12 g. Profilaktyczne stosowanie ampicyliny: W profilaktyce okołoporodowej zakażeń S. agalactiae (jako alternatywa dla penicyliny) - 1-sza dawka 2 g iv. i następnie 1 g co 4 h do porodu. W przedwczesnym przedporodowym pęknięciu błon płodowych: w skojarzeniu z erytromycyną; stosowana w dawce 2 g iv. co 4 h przez 1-sze 48 h, później przejście na amoksycylinę. Pacjenci z niewydolnością nerek. U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (ClCr <10 ml/min) należy rozważyć zmniejszenie dawki lub zwiększenie przerwy między kolejnymi podaniami leku. Pacjentom leczonym dializą należy podać dawkę uzupełniającą po zakończeniu dializy.
Uwagi
Lek należy podawać jeszcze przez 48 do 72 h po ustąpieniu objawów choroby (z wyjątkiem leczenia rzeżączki). W przypadku zakażeń wywołanych przez β-hemolizujące szczepy paciorkowców leczenie powinno trwać co najmniej 10 dni. Produkt leczniczy w postaci proszku do sporządzania roztw. do wstrzykiwań można podawać domięśniowo lub dożylnie. Gdy tylko będzie możliwe, należy kontynuować leczenie ampicyliną w postaci doustnej.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na ampicylinę lub inne antybiotyki β-laktamowe (penicyliny, cefalosporyny). Stosowanie ampicyliny jest przeciwwskazane u pacjentów z mononukleozą zakaźną lub białaczką limfatyczną ze względu na zwiększone ryzyko wysypek.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Przed rozpoczęciem leczenia preparatem konieczne jest zebranie dokładnego wywiadu dotyczącego występowania w przeszłości reakcji nadwrażliwości na penicyliny, cefalosporyny lub inne alergeny. W trakcie leczenia ampicyliną rzadko mogą wystąpić ciężkie objawy nadwrażliwości w postaci reakcji anafilaktycznej. Prawdopodobieństwo takiej reakcji jest większe po podaniu antybiotyku drogą parenteralną. Prawdopodobieństwo reakcji nadwrażliwości jest większe u osób ze skłonnością do reakcji alergicznych na wiele różnych substancji. Reakcje takie opisywano u osób z alergią na penicylinę. Jeśli wystąpi wstrząs anafilaktyczny lub obrzęk naczynioruchowy, w pierwszej kolejności należy podać epinefrynę, następnie lek przeciwhistaminowy, a jako ostatni - kortykosteroid. Należy również kontrolować podstawowe czynności życiowe (oddech, tętno, ciśnienie tętnicze krwi). Ampicylinę należy ostrożnie podawać pacjentom z niewydolnością nerek. W dawkowaniu należy uwzględnić klirens laeatyniny. Ampicylinę należy ostrożnie podawać pacjentom, u których w wywiadzie stwierdzono choroby przewodu pokarmowego, szczególnie zapalenie okrężnicy. Ampicylinę należy ostrożnie podawać pacjentom z miastenią. W trakcie długotrwałego stosowania ampicyliny, szczególnie u pacjentów przewlekle chorych i pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, może wystąpić nadmierny rozwój niewrażliwych szczepów bakterii lub grzybów. Jeśli podczas leczenia ampicyliną wystąpią nowe zakażenia bakteryjne lub grzybicze, antybiotyk należy natychmiast odstawić i wdrożyć odpowiednie leczenie. Jeśli wystąpi ciężka, uporczywa biegunka, należy wziąć pod uwagę możliwość rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy (w większości przypadków wywołanego przez Clostridium difficile). W takim przypadku należy przerwać podawanie ampicyliny i rozpocząć odpowiednie leczenie. Stosowanie środków hamujących perystaltykę jest przeciwwskazane. Produkt leczniczy proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwali, zawiera sód. Należy wziąć to pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie. Lek, dawka 500 mg, zawiera 35 mg sodu; dawka 1 g, zawiera 72 mg sodu; dawka 2 g zawiera 142 mg sodu. Ampicylina nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych ani obsługiwania maszyn.
Interakcje
Probenecyd podany jednocześnie z ampicyliną powoduje zwiększenie jej stężenia we krwi oraz wydłużenie T0,5 leku w surowicy. Antybiotyki o działaniu bakteriostatycznym (np. tetracyklina, erytromycyna) podawane jednocześnie z ampicyliną mogą ingerować w bakteriobójcze działanie ampicyliny. Allopurynol podany jednocześnie z ampicyliną nasila występowanie wysypek skórnych, zwłaszcza u pacjentów z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego we krwi. Istnieją doniesienia o osłabianiu działania doustnych środków antykoncepcyjnych przez ampicylinę. U pacjentów leczonych ampicyliną wyniki oznaczeń glukozy w moczu mogą być fałszywie dodatnie, dlatego jeśli konieczne jest wykonanie takiego oznaczenia, zaleca się używanie testów enzymatycznych.
Ciąża i laktacja
Badania przeprowadzone na szczurach, myszach i królikach otrzymujących ampicylinę w dawkach ok. 10-krotnie większych od przeciętnych dawek stosowanych u ludzi, nie wykazały teratogennego działania leku. Antybiotyk nie wpływał na płodność ani nie powodował uszkodzenia płodu. Jednak z uwagi na brak odpowiednio liczebnych, dobrze kontrolowanych badań u kobiet ciężarnych, produkt leczniczy można stosować w okresie ciąży jedynie w przypadku zdecydowanej konieczności. Ampicylina w niewielkich ilościach przenika do mleka kobiecego. Podczas podawania ampicyliny kobietom w okresie laktacji należy zachować ostrożność, gdyż może ona powodować uczulenie u dziecka karmionego piersią.
Działania niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość, plamica małopłytkowa, eozynofilia, łeukopenia, agranulocytoza. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) obrzęk naczynioruchowy, wstrząs anafilaktyczny, objawy choroby posurowiczej, alergiczne zapalenie naczyń. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) wysypki, świąd, pokrzywka; (rzadko) rumień wielopostaciowy, zespół Stevens-Johnsona, martwica toksyczno-rozpływna naskórka, pęcherzowe złuszczające zapalenie skóry, ostra uogólniona osutka krostkowa. Jeśli wystąpi którakolwiek z powyższych reakcji uczuleniowych, należy natychmiast odstawić lek. Zaburzenia układu nerwowego: (nieznana) uczucie zmęczenia, bezsenność, nadmierna ruchliwość, drgawki. Drgawki mogą wystąpić u pacjentów z niewydolnością nerek i/lub przyjmujących duże dawki leku. Zaburzenia żołądka i jelit: (nieznana) biegunka, nudności, wymioty; (rzadko) rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego (może pojawić się podczas trwania lub po zakończeniu terapii). Objawy te najczęściej występują u pacjentów otrzymujących ampicylinę doustnie. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zapalenie wątroby, żółtaczka cholestatyczna, niewielkie przemijające zwiększenie aktywności aminotransferazy glutaminianowo-asparaginianowej. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (rzadko) śródmiąższowe zapalenie nerek. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (nieznana) zaczerwienienie skóry, ból w miejscu podania.
Przedawkowanie
Po przedawkowaniu ampicyliny mogą wystąpić nudności, wymioty, biegunka. Może także dojść do podrażnienia OUN i wystąpienia drgawek. W przypadku przedawkowania należy natychmiast odstawić produkt leczniczy, kontrolować podstawowe czynności życiowe (oddech, tętno, ciśnienie krwi) i w razie konieczności zastosować leczenie objawowe. Ampicylina może być usunięta z organizmu w procesie hemodializy.
Działanie
Ampicylina jest półsyntetyczną penicyliną o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego. Należy do grupy antybiotyków β-laktamowych. Wspólną strukturą występującą we wszystkich lekach tej grupy jest pierścień β-laktamowy z wiązaniem amidowym N-C, podatnym na hydrolityczne działanie β-laktamaz. Bakteriobójczy mechanizm działania ampicyliny polega na blokowaniu biosyntezy ściany komórkowej bakterii. Miejscem docelowego działania są białka wiążące penicyliny (PBP). Białka te pełnią funkcje enzymatyczne i biorą czynny udział w powstawaniu struktury przestrzennej ściany komórkowej bakterii. Ampicylina jest wrażliwa na działanie β-laktamaz.
Skład
1 fiolka zawiera 500 mg, 1 g lub 2 g ampicyliny w postaci ampicyliny sodowej.
Antykoncepcja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria B
Wykaz B
