Wskazania
Lek jest wskazany do stosowania jako dodatek do diety oraz innych, terapii niefarmakologicznych (np. ćwiczenia fizyczne, utrata mc.) w następujących przypadkach: leczenie ciężkiej hipertrójglicerydemii z niskim poziomem cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL) lub bez; mieszana hiperlipidemia, jeżeli stosowanie statyn jest przeciwwskazane lub nie są one tolerowane; mieszana hiperlipidemia u pacjentów należących do grupy wysokiego ryzyka wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych, jako dodatek do leczenia statynami, jeżeli stężenie trójglicerydów oraz cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL) nie są w wystarczającym stopniu kontrolowane.
Dawkowanie
Dorośli. Zalecana dawka to 1 kaps. raz/dobę. Pacjenci w podeszłym wieku (≥65). Nie ma konieczności dostosowywania dawki. Zalecana jest zazwyczaj stosowana dawka, za wyjątkiem przypadków pogorszenia czynności nerek do wartości szacunkowego współczynnika przesączania kłębuszkowego wynoszącej <60 ml/min/1,73 m2. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Fenofibratu nie należy stosować w przypadku ciężkiego uszkodzenia nerek, definiowanego jako eGFR (ang. eGFR) <30ml/min/1,73 m2. Przy wartości eGFR wynoszącej między 30-59 ml/min/1,73 m2, dawka nie powinna przekraczać 100 mg fenofibratu w standardowej postaci lub 67 mg fenofibratu w postaci zmikronizowanej, podawanych raz/dobę. Jeśli podczas dalszej obserwacji, wartość eGFR będzie stale się zmniejszać do <30ml/min/1,73 m2, należy zaprzestać stosowania fenofibratu. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Ze względu na brak danych klinicznych nie zaleca się stosowania produktu leczniczego 160 mg u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Dzieci i młodzież. Bezpieczeństwo i skuteczność fenofibratu u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat nie zostały ustalone. Brak dostępnych danych. Dlatego nie zaleca się stosowania fenofibratu u chorych poniżej 18 lat.
Uwagi
Kaps. należy połykać w całości w trakcie posiłku.
Przeciwwskazania
Niewydolność wątroby (łącznie z marskością żółciową). Niewydolność nerek (klirens kreatyniny <20 ml/min). Stosowanie u dzieci. Nadwrażliwość na fenofibrat lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Stwierdzone reakcje fotoalergiczne lub fototoksyczne w okresie leczenia fibratami lub ketoprofenem. Choroby pęcherzyka żółciowego. Przewlekłe lub ostre zapalenie trzustki z wyjątkiem ostrego zapalenia trzustki w przebiegu ciężkiej hipertrójglicerydemii. Stosowanie w okresie ciąży lub karmienia piersią.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
U niektórych pacjentów obserwowano wzrost aktywności aminotransferaz. W większości przypadków odchylenia te miały charakter przemijający, łagodny i bezobjawowy. Zaleca się kontrolowanie aktywności aminotransferaz co 3 m-ce przez 1-sze 12 m-cy leczenia. Należy monitorować pacjentów, u których dojdzie do wzrostu aktywności aminotransferaz. W razie wzrostu aktywności AspAT lub AlAT >3-krotności górnej granicy normy (GGN) leczenie powinno zostać przerwane. Przy podawaniu fibratów i innych leków hipolipemizujących obserwowano toksyczny wpływ na mięśnie, w tym rzadkie przypadki rabdomiolizy. Częstość występowania zaburzeń mięśniowych jest większa u pacjentów z hipoalbuminemią oraz z niewydolnością nerek w wywiadzie. Na wystąpienie toksycznego uszkodzenia mięśni mogą wskazywać następujące objawy: rozlane bóle mięśniowe, zapalenie mięśni, kurcze mięśniowe, osłabienie siły mięśniowej i/lub wyraźne zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej (wartości >5-krotnie GGN). W takich przypadkach należy zaprzestać podawania fenofibratu. Ryzyko wystąpienia toksycznego działania na mięśnie może być zwiększone przy leczeniu skojarzonym wraz z innymi fibratami lub inhibitorami reduktazy HMG-CoA, zwłaszcza jeśli wcześniej występowały choroby mięśni. W związku z tym fenofibrat jednocześnie ze statynami można stosować wyłącznie u pacjentów z ciężką dyslipidemią oraz dużym ryzykiem choroby sercowo-naczyniowej, u których w wywiadzie nie stwierdzono chorób mięśniowych. Leczenie skojarzone należy prowadzić ostrożnie, często kontrolując pacjentów pod kątem występowania zaburzeń mięśniowych. U pacjentów przyjmujących estrogeny lub środki antykoncepcyjne zawierające estrogeny należy ustalić, czy występująca hiperlipidemia ma charakter pierwotny czy wtórny (doustne estrogeny mogą powodować wzrost stężenia lipidów). Do pacjentów, u których występuje zwiększone ryzyko miopatii lub rabdomiolizy należą osoby w podeszłym wieku (>70 lat), pacjenci z chorobami mięśniowymi w wywiadzie indywidualnym lub rodzinnym, osoby z zaburzeniami czynności nerek, niedoczynnością tarczycy oraz osoby nadużywające alkoholu. U pacjentów tych należy przeprowadzić dokładną ocenę stosunku korzyści do ryzyka. Zgłaszano przypadki występowania zapalenia trzustki u pacjentów przyjmujących fenofibrat. Działanie to wskazywać może na brak skuteczności leczenia ciężkiej hipertrójglicerydemii, efekt bezpośredniego działania produktu leczniczego lub też działanie wtórne związane z obecnością kamieni w drogach żółciowych lub zastojem żółci blokujących przewód żółciowy wspólny. Leczenie powinno zostać przerwane, gdy stężenie kreatyniny >50% GGN. Zaleca się kontrolowanie stężenia kreatyniny w ciągu 1-szych 3 m-cy leczenia. Przed wdrożeniem leczenia należy wykonać badania laboratoryjne, które potwierdzą utrzymujący się charakter zaburzeń lipidowych. Należy dołożyć wszelkich starań, aby uzyskać kontrolę stężenia lipidów w surowicy przy pomocy odpowiedniej diety, ćwiczeń fizycznych i obniżenia mc. u pacjentów otyłych, a także leczenie innych schorzeń, takich jak cukrzyca i niedoczynność tarczycy, które mogą przyczyniać się do występowania zaburzeń lipidowych. Należy odstawić lub zastąpić leki o znanym działaniu podwyższającym stężenie trójglicerydów (β-blokery, tiazydy, estrogeny), najlepiej przed rozpoczęciem leczenia obniżającego poziom trójglicerydów. Nie zanotowano wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
Interakcje
Fenofibrat nasila działanie doustnych leków przeciwzakrzepowych i może zwiększać ryzyko krwawienia. W przypadku konieczności równoczesnego stosowania zaleca się zmniejszenie dawki doustnych leków przeciwzakrzepowych o ok. jedną trzecią na początku leczenia, a następnie,w razie potrzeby, dostosowanie dawki w zależności od wartości czasu protrombinowego (ang. INR). Z tego względu nie zaleca się stosowania tych leków jednocześnie. Zgłoszono kilka ciężkich przypadków odwracalnych zaburzeń czynności nerek w trakcie jednoczesnego podawania fenofibratu i cyklosporyny. Z tego względu czynność nerek u pacjentów stosujących te leki jednocześnie powinna być dokładnie kontrolowana, a leczenie fenofibratem należy przerwać w razie znacznej lub istotnej zmiany parametrów laboratoryjnych. W przypadku stosowania fenofibratu jednocześnie z inhibitorami reduktazy HMG-CoA lub innymi fibratami, wzrasta ryzyko działania toksycznego na mięśnie. Z tego względu, stosując te leki jednocześnie należy zachować ostrożność i monitorować pacjentów pod kątem objawów toksycznego oddziaływania na mięśnie.
Ciąża i laktacja
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania fenofibratu u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały żadnych działań teratogennych. Działania embriotoksyczne obserwowano przy dawkach wywołujących zatrucie ciążowe. Potencjalne ryzyko dla ludzi nie jest znane. Z tego względu fenofibrat można stosować w czasie ciąży jedynie po dokonaniu dokładnej analizy stosunku korzyści do ryzyka. Brak danych dotyczących przenikania fenofibratu i/lub jego metabolitów do mleka kobiecego. Z tego względu nie należy stosować fenofibratu w okresie karmienia piersią.
Działania niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) spadek stężenia hemoglobiny i liczby leukocytów. Zaburzenia układu nerwowego: (rzadko) osłabienie popędu płciowego. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) śródmiąższowe choroby płuc. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) zaburzenia trawienia, zaburzenia żołądkowe i jelitowe (ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, wzdęcie) o umiarkowanym nasileniu; (niezbyt często) podczas stosowania fenofibratu odnotowano przypadki zapalenia trzustki. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) nieznaczne zwiększenie aktywności aminotransferaz; (niezbyt często) kamica żółciowa; (bardzo rzadko) epizody zapalenia wątroby. W razie wystąpienia objawów zapalenia wątroby (żółtaczka, świąd) należy oznaczyć parametry wątrobowe i w razie konieczności przerwać leczenie. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) wysypka, świąd, pokrzywka lub odczyny fotoalergiczne; (rzadko) łysienie; (bardzo rzadko) pojedyncze przypadki reakcji fotoalergicznych (nawet po kilku m-cach leczenia bez powikłań) mogą przebiegać z rumieniem, powstawaniem pęcherzy oraz guzków na powierzchni skóry wystawionej na działanie promieni słonecznych lub światła UV (np. w solarium). Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (rzadko) rozlane bóle mięśniowe, zapalenie mięśni, kurcze mięśniowe i spadek siły mięśniowej; (bardzo rzadko) rabdomioliza. Badania diagnostyczne: (niezbyt często) wzrost stężenia kreatyniny i mocznika w surowicy. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) incydenty zakrzepowo-zatorowe (zatorowość płucna, zakrzepica żył głębokich). W badaniu FIELD (kontrolowanym placebo, randomizowanym badaniu klinicznym) przeprowadzonym z udziałem 9795 pacjentów z cukrzycą typu 2 obserwowano znamienny statystycznie wzrost częstości zapalenia trzustki u pacjentów przyjmujących fenofibrat w porównaniu z pacjentami otrzymującymi placebo (0,8% vs 0,5%; p=0,031). W tym samym badaniu zgłoszono znamienny statystycznie wzrost częstości przypadków zatorowości płucnej (0,7% w grupie placebo vs 1.1% w grupie fenofibratu; p=0,022) oraz nieistotny statystycznie wzrost częstości zakrzepicy żył głębokich (placebo: 1,0% [48/4900 pacjentów] vs fenofibrat 1,4% [67/4895 pacjentów]; p=0,074). Fenofibrat może zwiększać wydzielanie cholesterolu z żółcią, prowadząc do rozwoju kamicy żółciowej. W przypadku podejrzenia kamicy żółciowej należy wykonać badania diagnostyczne pęcherzyka żółciowego. W razie stwierdzenia kamieni żółciowych leczenie należy przerwać.
Przedawkowanie
Nie zgłoszono żadnego przypadku przedawkowania. Specyficzne antidotum nie jest znane. W razie podejrzenia przedawkowania pacjent powinien być leczony objawowo, i w przypadku konieczności powinny być przeprowadzone dodatkowe badania. Fenofibrat nie ulega eliminacji z organizmu w procesie hemodializy.
Działanie
Fenofibrat jest pochodną kwasu fibrynowego, którego wpływ na gospodarkę lipidową u ludzi wynika pośrednio z aktywacji PPARα (receptora aktywowanego proliferatorem peroksysomów typu α). W wyniku aktywacji PPARα przez fenofibrat dochodzi do aktywacji lipazy lipoproteinowej oraz zmniejszenia syntezy apoproteiny CIII, co prowadzi do nasilenia lipolizy oraz eliminacji z osocza aterogennych lipoprotein bogatych w trójglicerydy. Aktywacja PPARα prowadzi również do zwiększenia syntezy apoprotein AI oraz AII.
Skład
1 kaps. zawiera 160 mg fenofibratu.
Alkohol
Laktacja
Światło
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
B
