Wskazania
Preparat jest wskazany jako: uzupełnienie standardowego leczenia z zastosowaniem β-adrenolityków w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i chorobowości z przyczyn sercowo-naczyniowych u pacjentów w stanie stabilnym z zaburzeniem czynności skurczowej lewej komory z frakcją wyrzutową ≤40% (ang. LVEF) oraz klinicznymi objawami niewydolności serca po niedawno przebytym zawale mięśnia sercowego; uzupełnienie standardowego optymalnego leczenia, w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i chorobowości z przyczyn sercowo-naczyniowych dorosłych pacjentów z (przewlekłą) niewydolnością serca klasy II wg NYHA oraz dysfunkcją skurczową lewej komory (LVEF ≤30%).
Dawkowanie
W celu umożliwienia indywidualnego dostosowania dawki dostępne są postaci o mocy 25 mg i 50 mg. Maks. dawka wynosi 50 mg/dobę. Pacjenci z niewydolnością serca po przebytym zawale mięśnia sercowego: zalecana dawka podtrzymująca eplerenonu wynosi 50 mg raz/dobę. Leczenie należy rozpoczynać od dawki 25 mg raz/dobę. Dawkę należy stopniowo zwiększać do dawki docelowej 50 mg raz/dobę, najlepiej w ciągu 4 tyg., kontrolując stężenie potasu w surowicy. Leczenie eplerenonem należy zazwyczaj rozpoczynać w ciągu 3-14 dni po wystąpieniu ostrego zawału mięśnia sercowego. Pacjenci z (przewlekłą) niewydolnością serca (klasa II wg NYHA): leczenie pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca (klasa II wg NYHA) powinno być rozpoczęte od dawki 25 mg raz/dobę. Dawkę należy stopniowo zwiększać do dawki docelowej 50 mg raz/dobę, najlepiej w ciągu 4 tyg., kontrolując stężenie potasu w surowicy. U pacjentów, u których stężenie potasu w surowicy wynosi >5,0 mmol/l, nie należy rozpoczynać leczenia eplerenonem. Stężenie potasu w surowicy należy oznaczyć przed rozpoczęciem leczenia eplerenonem, w ciągu 1-szego tyg. leczenia i po 1 m-cu od rozpoczęcia leczenia lub zmiany dawki. Następnie stężenie potasu w surowicy należy oznaczać okresowo, w zależności od potrzeb. Po rozpoczęciu leczenia, dawkę należy ustalić na podstawie stężenia potasu w surowicy. Dostosowanie dawki po rozpoczęciu leczenia: stężenie potasu w surowicy <5,0 mmol/l - dawkę należy zwiększyć: 25 mg co drugi dzień do 25 mg raz/dobę, 25 mg raz/dobę do 50 mg raz/dobę; stężenie potasu w surowicy 5,0-5,4 mmol/l - bez zmiany dawki; stężenie potasu w surowicy 5,5-5,9 mmol/l - dawkę należy zmniejszyć: 50 mg raz/dobę do 25 mg raz/dobę, 25 mg raz/dobę do 25 mg co drugi dzień, 25 mg co drugi dzień do odstawienia; stężenie potasu w surowicy ≥6,0 lek należy odstawić (dostosowanie dawki: nie dotyczy). Po odstawieniu eplerenonu z powodu stężenia potasu w surowicy ≥6,0 mmol/l, eplerenon można ponownie zastosować w dawce 25 mg co drugi dzień, jeśli stężenie potasu zmniejszy się poniżej 5,0 mmol/l. Dzieci i młodzież. Brak danych dotyczących stosowania eplerenonu u dzieci i młodzieży, dlatego stosowanie produktu w tej grupie wiekowej nie jest zalecane. Pacjenci w podeszłym wieku. Nie ma konieczności modyfikacji dawki początkowej u pacjentów w podeszłym wieku. Z powodu zaburzeń czynności nerek związanych z wiekiem, u pacjentów w podeszłym wieku występuje zwiększone ryzyko hiperkaliemii. To ryzyko może być dodatkowo zwiększone przez współistniejące choroby, które zwiększają ekspozycję organizmu na produkt leczniczy, w szczególności przez zaburzenia czynności wątroby o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy. Zaburzenia czynności nerek. Nie ma konieczności modyfikacji dawki początkowej u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy oraz dostosowywanie dawki zgodnie z zaleceniami. Pacjenci z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (ClCr 30-60 ml/min) powinni rozpoczynać leczenie od dawki 25 mg co drugi dzień, a dawka powinna być dostosowana na podstawie kontroli stężenia potasu w surowicy krwi. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy. Brak doświadczeń u pacjentów z ClCr <50 ml/min z pozawałową niewydolnością serca. Należy zachować ostrożność podczas stosowania eplerenonu w tej grupie pacjentów. Dawki powyżej 25 mg/dobę nie były badane u pacjentów z ClCr <50 ml/min. Stosowanie produktu leczniczego u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (ClCr<30 ml/min) jest przeciwwskazane. Medykament nie ulega dializie. Zaburzenia czynności wątroby. Nie ma konieczności modyfikacji dawki początkowej u pacjentów z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby. Z powodu zwiększenia ekspozycji organizmu na eplerenon u pacjentów z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby, zaleca się u tych pacjentów częste i regularne kontrole stężenia potasu w surowicy, szczególnie jeśli są to pacjenci w podeszłym wieku. Jednoczesne stosowanie innych produktów leczniczych. W przypadku jednoczesnego stosowania słabych lub umiarkowanych inhibitorów CYP3A4, np. amiodaronu, diltiazemu i werapamilu, leczenie należy rozpoczynać od dawki 25 mg raz/dobę. Dawka nie powinna być większa niż 25 mg raz/dobę.
Uwagi
Eplerenon może być przyjmowany z posiłkiem lub niezależnie od posiłków.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Pacjenci ze stężeniem potasu w surowicy >5,0 mmol/l w momencie rozpoczęcia leczenia. Pacjenci z ciężką niewydolnością nerek (współczynnik przesączania kłębuszkowego <30 ml/minutę na 1,73 m2). Pacjenci z ciężką niewydolnością wątroby (klasa C w skali Childa-Pugha). Pacjenci stosujący jednocześnie leki moczopędne oszczędzające potas, suplementy potasu lub silne inhibitory CYP3A4 (np. itrakonazol, ketokonazol, rytonawir, nelfinawir, klarytromycyna, telitromycyna i nefazodon). Jednoczesne stosowanie inhibitora ACE i antagonisty receptora angiotensynowego (ARB) z eplerenonem.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Ze względu na mechanizm działania eplerenonu, podczas jego stosowania może wystąpić hiperkaliemia. Należy monitorować stężenie potasu w surowicy u wszystkich pacjentów na początku leczenia oraz po zmianie dawki. W trakcie dalszego leczenia zaleca się okresowo monitorować stężenie potasu, szczególnie u pacjentów z ryzykiem wystąpienia hiperkaliemii, tj.: pacjenci w podeszłym wieku z niewydolnością nerek oraz pacjenci z cukrzycą. Stosowanie suplementów potasu po rozpoczęciu leczenia eplerenonem nie jest zalecane ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii. Wykazano, że zmniejszenie dawki eplerenonu zmniejsza stężenie potasu w surowicy. W jednym badaniu wykazano, że dodanie hydrochlorotiazydu do leczenia eplerenonem kompensuje zwiększenie stężenia potasu w surowicy. Ryzyko hiperkaliemii może wzrosnąć gdy eplerenon jest stosowany w połączeniu z inhibitorem ACE i/lub ARB. Połączenie inhibitora ACE i ARB z eplerenonem nie powinno być stosowane. Należy regularnie monitorować stężenie potasu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, w tym u pacjentów z mikroalbuminurią w przebiegu cukrzycy. Ryzyko hiperkaliemii zwiększa się wraz ze zmniejszeniem wydolności nerek. Chociaż dane z badania EPHESUS dotyczące pacjentów z cukrzycą typu 2 i mikroalbuminurią są ograniczone, jednak zaobserwowano zwiększoną częstość występowania hiperkaliemii w tej niewielkiej grupie pacjentów. Dlatego należy zachować ostrożność w trakcie leczenia tych pacjentów. Eplerenon nie jest usuwany przez hemodializę. Nie zaobserwowano zwiększenia stężenia potasu w surowicy powyżej 5,5 mmol/l u pacjentów z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby (klasa A i B w skali Childa -Pugha). Należy monitorować stężenia elektrolitów u pacjentów z łagodnymi i umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby. Stosowanie eplerenonu u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby nie było badane i dlatego jest ono przeciwwskazane. Jednoczesne stosowanie eplerenonu z silnymi induktorami CYP3A4 nie jest zalecane. Należy unikać stosowania litu, cyklosporyny, takrolimusu podczas leczenia eplerenonem. Tabl. zawierają laktozę i nie powinny być stosowane u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Brak badań dotyczących wpływu eplerenonu na zdolność prowadzenie pojazdów lub obsługiwania maszyn. Eplerenon nie powoduje senności ani nie zaburza czynności poznawczych, jednak pacjenci prowadzący pojazdy lub obsługujący maszyny powinni wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia zawrotów głowy podczas leczenia.
Interakcje
Interakcje farmakodynamiczne. Ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii, nie należy stosować eplerenonu u pacjentów otrzymujących inne leki moczopędne oszczędzające potas i suplementy potasu. Leki moczopędne oszczędzające potas mogą dodatkowo nasilać działanie leków przeciwnadciśnieniowych i innych diuretyków. Ryzyko hiperkaliemii może wzrosnąć gdy eplerenon jest stosowany w połączeniu z inhibitorem ACE i/lub ARB. Zaleca się ścisłe monitorowanie stężenia potasu i czynności nerek, szczególnie u pacjentów z ryzykiem niewydolności nerek, tj.: pacjenci w podeszłym wieku. Potrójne połączenie inhibitora ACE oraz ARB z eplerenonem nie powinno być stosowane. Nie badano interakcji eplerenonu z litem. Niemniej jednak opisywano działanie toksyczne litu u pacjentów otrzymujących jednocześnie leki moczopędne i inhibitory ACE. Należy unikać jednoczesnego stosowania eplerenonu i litu. Jeżeli zachodzi konieczność takiego połączenia, należy monitorować stężenie litu w osoczu. Cyklosporyna i takrolimus mogą powodować zaburzenia czynność nerek i zwiększać ryzyko hiperkaliemii. Należy unikać jednoczesnego stosowania eplerenonu z cyklosporyną lub takrolimusem. Jeżeli zachodzi konieczność takiego połączenia, należy ściśle monitorować stężenie potasu w surowicy i czynność nerek. Leczenie NLPZ może prowadzić do ostrej niewydolności nerek spowodowanej ich bezpośrednim działaniem na filtrację kłębuszkową, szczególnie u pacjentów z grup ryzyka (w podeszłym wieku i/lub odwodnionych). Pacjenci otrzymujący eplerenon i NLPZ powinni być odpowiednio nawodnieni, a czynność nerek powinna być skontrolowana przed rozpoczęciem leczenia. Jednoczesne stosowanie trimetoprymu z eplerenonem zwiększa ryzyko hiperkaliemii. Należy monitorować stężenie potasu w surowicy i czynność nerek, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i w podeszłym wieku. α-1-adrenolityki (np. prazosyna, alfuzosyna). Podczas jednoczesnego stosowania α-1-adrenolityków z eplerenonem istnieje możliwość nasilenia działania hipotensyjnego i/lub niedociśnienia ortostatycznego. Podczas jednoczesnego stosowania eplerenonu i α-1-adrenolityków zaleca się kontrolę kliniczną pod kątem niedociśnienia ortostatycznego. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, amifostyna, baklofen. Jednoczesne stosowanie tych produktów leczniczych i eplerenonu może potencjalnie nasilać działanie obniżające ciśnienie tętnicze krwi i zwiększać ryzyko wystąpienia niedociśnienia ortostatycznego. Glikokortykosteroidy, tetrakozaktyd. Jednoczesne stosowanie tych produktów leczniczych i eplerenonu może potencjalnie osłabiać działanie obniżające ciśnienie tętnicze krwi (zatrzymanie sodu i wody). Interakcje farmakokinetyczne. Badania in vitro wykazują, że eplerenon nie jest inhibitorem izoenzymów CYP1A2, CYP2C19, CYP2C9, CYP2D6 ani CYP3A4. Eplerenon nie jest substratem ani inhibitorem glikoproteiny P. Ekspozycja organizmu na digoksynę (AUC) zwiększa się o 16% (90% przedział ufności: 4% - 30%) podczas jednoczesnego stosowania eplerenonu. Należy zachować ostrożność podczas stosowania digoksyny w dawkach zbliżonych do górnej granicy przedziału terapeutycznego. Nie zaobserwowano żadnych istotnych klinicznie interakcji farmakokinetycznych z warfaryną. Należy zachować ostrożność podczas stosowania warfaryny w dawkach zbliżonych do górnej granicy przedziału terapeutycznego. Wyniki badań farmakokinetycznych z testowymi substratami dla CYP3A4, tj. midazolamem i cyzaprydem nie wykazały istotnych interakcji farmakokinetycznych podczas jednoczesnego stosowania z eplerenonem. Silne inhibitory CYP3A4: istotne interakcje farmakokinetyczne mogą wystąpić, jeśli eplerenon jest stosowany jednocześnie z produktami leczniczymi hamującymi enzym CYP3A4. Silny inhibitor CYP3A4 (ketokonazol w dawce 200 mg 2x/dobę) powodował zwiększenie AUC eplerenonu o 441%. Jednoczesne stosowanie eplerenonu i silnych inhibitorów CYP3A4, tj.: ketokonazol, itrakonazol, rytonawir, nelfinawir, klarytromycyna, telitromycyna i nefazodon jest przeciwwskazane. Słabe lub umiarkowane inhibitory CYP3A4: jednoczesne stosowanie eplerenonu i erytromycyny, sakwinawiru, amiodaronu, diltiazemu, werapamilu i flukonazolu prowadziło do istotnych interakcji farmakokinetycznych ze zwiększeniem AUC eplerenonu od 98 % do 187 %. Dawka eplerenonu nie powinna być zatem większa niż 25 mg/dobę podczas jednoczesnego stosowania słabych lub umiarkowanych inhibitorów CYP3A4. Jednoczesne stosowanie eplerenonu i ziela dziurawca (silny induktor CYP3A4) spowodowało zmniejszenie AUC eplerenonu o 30%. Większe zmniejszenie AUC eplerenonu może wystąpić podczas stosowania silniejszych induktorów CYP3A4, tj.: ryfampicyna. Ze względu na ryzyko zmniejszania skuteczności eplerenonu, nie zaleca się jednoczesnego stosowania silnych induktorów CYP3A4 (ryfampicyna, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, ziele dziurawca) i eplerenonu. Na podstawie wyników klinicznego badania farmakokinetyki, nie oczekuje się istotnych interakcji podczas jednoczesnego stosowania leków zobojętniających sok żołądkowy i eplerenonu.
Ciąża i laktacja
Brak odpowiednich danych dotyczących stosowania eplerenonu u kobiet w okresie ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływu na przebieg ciąży, rozwój zarodka lub płodu, przebieg porodu i rozwój pourodzeniowy. Należy zachować ostrożność przepisując eplerenon kobietom w ciąży. Nie wiadomo, czy eplerenon po podaniu doustnym przenika do mleka ludzkiego. Niemniej jednak dane z badań przedklinicznych wskazują, że eplerenon i/lub jego metabolity są obecne w mleku szczurzym i że młode szczury przyjmujące te substancje z mlekiem rozwijały się prawidłowo. Ze względu na nieznaną możliwość wystąpienia działań niepożądanych u karmionego piersią niemowlęcia, należy zdecydować o zaprzestaniu karmienia piersią lub odstawieniu eplerenonu biorąc pod uwagę znaczenie stosowania leku dla matki.
Działania niepożądane
W dwóch badaniach: EPHESUS oraz w badaniu EMPHASIS-HF ogólna częstość występowania zdarzeń niepożądanych zgłoszonych podczas leczenia eplerenonem była podobna do częstości w grupie otrzymującej placebo. Działania niepożądane przedstawione poniżej są to te zdarzenia, w przypadku których podejrzewa się związek z leczeniem, gdyż występowały częściej niż w grupie otrzymującej placebo lub są ciężkie i występowały istotnie częściej niż w grupie otrzymującej placebo, bądź były obserwowane po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (niezbyt często) odmiedniczkowe zapalenie nerek, infekcja, zapalenie gardła. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) eozynofilia. Zaburzenia endokrynologiczne: (niezbyt często) niedoczynność tarczycy. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) hiperkaliemia, hipercholesterolemia; (niezbyt często) hiponatremia, odwodnienie, hipertrójglicerydemia. Zaburzenia psychiczne: (często) bezsenność. Zaburzenia układu nerwowego: (często) zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego, omdlenie, ból głowy; (niezbyt często) niedoczulica. Zaburzenia serca: (często) niedociśnienie tętnicze; (niezbyt często) zakrzepica tętnic kończyn dolnych, niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) kaszel. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) biegunka, nudności, zaparcia, wymioty; (niezbyt często) wzdęcia. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wysypka, świąd; (niezbyt często) nadmierne pocenie się, obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej: (często) skurcze mięśni, ból pleców; (niezbyt często) ból mięśniowo-szkieletowy. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) zaburzenia czynności nerek. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) zapalenie pęcherzyka żółciowego. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) ginekomastia. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) osłabienie; (niezbyt często) złe samopoczucie. Badania diagnostyczne: (często) zwiększone stężenie mocznika we krwi, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi; (niezbyt często) zmniejszenie ilości receptora czynnika wzrostu naskórka, zwiększenie stężenia glukozy. W badaniu EPHESUS odnotowano większą liczbę przypadków udaru mózgu wśród pacjentów w bardzo podeszłym wieku (>75 lat). Nie zaobserwowano jednak istotnej statystycznie różnicy pomiędzy częstością występowania udaru w grupie otrzymującej eplerenon (30 przypadków) w porównaniu z grupą otrzymującą placebo (22).W badaniu EMPHASIS-HF, liczba przypadków udaru mózgu u osób w bardzo podeszłym wieku ( ≥75 lat) wynosiła 9 w grupie otrzymującej eplerenon i 8 grupie otrzymującej placebo.
Przedawkowanie
Nie opisano przypadków zdarzeń niepożądanych związanych z przedawkowaniem eplerenonu u ludzi. Najbardziej prawdopodobnym objawem przedawkowania u człowieka byłoby niedociśnienie tętnicze i/lub hiperkaliemia. Eplerenon nie może być usunięty przez hemodializę. Wykazano, że eplerenon jest silnie wiązany przez węgiel aktywowany. W przypadku wystąpienia objawowego niedociśnienia tętniczego, należy rozpocząć leczenie podtrzymujące. Jeśli wystąpi hiperkaliemia, należy rozpocząć standardowe leczenie.
Działanie
Eplerenon wykazuje względną selektywność wiązania z rekombinowanymi ludzkimi receptorami dla mineralokortykosteroidów w porównaniu do wiązania z rekombinowanymi ludzkimi receptorami dla glikokortykosteroidów, progesteronu i androgenów. Eplerenon zapobiega wiązaniu aldosteronu, kluczowego hormonu w układzie RAA, który uczestniczy w regulacji ciśnienia tętniczego i patofizjologii chorób sercowo-naczyniowych.
Skład
1 tabl. zawiera 25 mg lub 50 mg eplerenonu.
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Sok pomidorowy i substytuty soli
