Wskazania
Choroba wrzodowa dwunastnicy. Łagodna postać choroby wrzodowej żołądka. Zapalenie przełyku będące następstwem refluksu żołądkowo-przełykowego. Zespół Zollingera - Ellisona. Dzieci (w wieku 3-18 lat): krótkotrwałe leczenie choroby wrzodowej, leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego, w tym refluksowego zapalenia przełyku będącego następstwem refluksu żołądkowo-przełykowego i łagodzenie objawowe refluksu żołądkowo-przełykowego. Preparat jest wskazany do stosowania u dorosłych i dzieci w wieku od 3 lat oraz o mc. powyżej 30 kg.
Dawkowanie
Choroba wrzodowa dwunastnicy oraz łagodna postać choroby wrzodowej żołądka: 1 tabl. powl. (co odpowiada 300 mg ranitydyny), po kolacji lub przed snem. Leczenie trwa zazwyczaj 4-8 tyg. Zapalenie przełyku będące następstwem refluksu żołądkowo-przełykowego: 1 tabl. powl. (co odpowiada 300 mg ranitydyny), po kolacji lub przed snem. Leczenie trwa zazwyczaj 8-12 tyg. Zespół Zollingera - Ellisona: dawka początkowa to 1 tabl. powl. zawierająca 150 mg ranitydyny, 3x/dobę, co odpowiada 450 mg ranitydyny na dobę. W razie konieczności dawkę dobową można zwiększyć do 2 lub 3 tabl. powl., co odpowiada 600 lub 900 mg ranitydyny. Zwiększenie wydzielania soku żołądkowego może powodować konieczność podawania większych dawek ranitydyny, do 6 g ranitydyny na dobę. Leczenie zaostrzenia choroby wrzodowej żołądka: zalecana dawka doustna w leczeniu owrzodzenia trawiennego u dzieci wynosi od 4 mg/kg na dobę do 8 mg/kg/na dobę w dwóch dawkach podzielonych, do maks. dawki 300 mg ranitydyny na dobę przez okres 4 tyg. U pacjentów, u których owrzodzenie nie zagoiło się całkowicie, wskazane są kolejne 4 tyg. terapii, ponieważ całkowite wygojenie następuje zazwyczaj w ciągu 8 tyg. Refluks żołądkowo-przełykowy: zalecana dawka doustna w leczeniu refluksu żołądkowo-przełykowego u dzieci wynosi od 5 mg/kg na dobę w dwóch dawkach podzielonych do maks. dawki 600 mg (maks. dawka przeznaczona jest dla dzieci o większej mc. i młodzieży z ciężkimi objawami). Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania u noworodków nie zostały określone. Dawka dobowa ranitydyny, u pacjentów z niewydolnością nerek (klirens kreatyniny < 50 ml/min), wynosi 150 mg. W związku z tym, tabl. zawierające 300 mg ranitydyny nie są odpowiednie dla tej grupy pacjentów.
Uwagi
Tabl. powl. należy połykać w całości, popijając odpowiednią ilością płynu (np. szklanką wody). Dawka może być przyjmowana niezależnie od posiłku.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na chlorowodorek ranitydyny, na innych antagonistów receptora H2; lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Przyjmowanie antagonistów receptora H2 może maskować objawy raka żołądka, a w konsekwencji opóźnić jego zdiagnozowanie. Przed rozpoczęciem leczenia choroby wrzodowej żołądka, należy wykluczyć nowotworowy charakter choroby. U pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, należy stwierdzić ewentualną obecność Helicobacter pylori. Jeżeli tylko jest to możliwe, u wszystkich pacjentów, u których wykryto obecność Helicobacter pylori, należy zastosować odpowiednie leczenie. Ranitydyna jest wydalana przez nerki. W związku z tym, u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek obserwuje się większe stężenie ranitydyny w osoczu. W związku z tym, należy zmniejszyć dawkę ranitydyny w tej grupie pacjentów. Rzadkie przypadki kliniczne wskazują na związek pomiędzy występowaniem ostrej porfirii a przyjmowaniem ranitydyny. Pacjenci, u których wystąpiła ostra porfiria w wywiadzie nie powinni przyjmować ranitydyny. U pacjentów, takich jak osoby w podeszłym wieku, osoby z przewlekłą chorobą płuc, z cukrzycą lub z zaburzeniami odporności może istnieć zwiększone ryzyko rozwoju pozaszpitalnego zapalenia płuc. W dużych badaniach epidemiologicznych wykazano zwiększone ryzyko rozwoju pozaszpitalnego zapalenia płuc u osób aktualnie przyjmujących ranitydynę w monoterapii, w porównaniu z osobami, które przerwały leczenie, z obserwowanym szacowanym ryzykiem względnym zwiększającym się o 1,82 (1,26 - 2,64 przy przedziale ufności CI 95%). U dzieci w wieku poniżej 3 lat i mc. poniżej 30 kg nie należy stosować produktu ponieważ brak jest doświadczenia ze stosowaniem w tej grupie wiekowej. Nie przeprowadzono dotychczas badań dotyczących wpływu preparatu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych. Właściwości ranitydyny nie wskazują na jej wpływ na czynności psychomotoryczne. Pacjenci stosujący preparat, w trakcie prowadzenia pojazdów mechanicznych lub obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu, powinni wziąć pod uwagę możliwość sporadycznego występowania: bólów i zawrotów głowy, zmęczenia, dezorientacji, pobudzenia, zaburzeń widzenia. Dodatkowo, jednoczesne przyjmowania ranitydyny i spożywanie alkoholu, może prowadzić do interakcji. Właściwości ranitydyny nie wskazują na jej wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwanie maszyn. Jednak nie przeprowadzono dotychczas badań dotyczących wpływu stosowania ranitydyny na te zdolności. Jednak, w rzadkich przypadkach mogą wystąpić działania niepożądane takie jak: ból głowy, zawroty głowy, zmęczenie, stany dezorientacji i niepokoju, jak również halucynacje. Dodatkowo, w związku z interakcją z alkoholem jednoczesne przyjmowania ranitydyny i spożywanie alkoholu może zwiększać stężenie alkoholu, co oznacza, że zdolność do reagowania i percepcja jest zmniejszona, a zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn może być zaburzona.
Interakcje
Ranitydyna może mieć wpływ na wchłanianie, metabolizm i wydalanie nerkowe innych leków. Zmieniona farmakokinetyka może powodować konieczność modyfikacji dawek lub przerwania stosowania produktu. Pojawiające się interakcje mogą być powodowane przez różne mechanizmy, włączając w to: 1) Hamowanie różnorodnej aktywności układu oksygenazy związanej z cytochromem P-450. Ranitydyna w zwykłych dawkach terapeutycznych nie nasila działania leków, które są unieczynniane przez ten układ enzymatyczny, takich jak diazepam, lidokaina, fenytoina, propranolol i teofilina. Istnieją doniesienia o zmianach czasu protrombinowego w czasie stosowania leków przeciwzakrzepowych - pochodnych kumaryny (np. warfaryny). W związku z wąskim indeksem terapeutycznym należy uważnie kontrolować wydłużanie lub skracanie czasu protrombinowego w trakcie jednoczesnego leczenia ranitydyną. Istnieją jednak pojedyncze doniesienia o zwiększonym stężeniu teofiliny w osoczu i objawach przedawkowania teofiliny, u pacjentów przyjmujących jednocześnie ranitydynę i teofilinę. W związku z tym, podczas jednoczesnego stosowania teofiliny i produktu leczniczego, należy kontrolować stężenie teofiliny i, w razie konieczności, zmniejszyć jej dawkę. 2) Konkurencja w zakresie nerkowego wydzielania cewkowego: w związku z tym, że ranitydyna jest częściowo eliminowana przez system kationowy, może wpływać na klirens innych leków eliminowanych tą drogą. Duże dawki ranitydyny (np. stosowane w leczeniu zespołu Zollingera-Ellisona) mogą zmniejszać wydalanie prokainamidu i N-acetyloprokainamidu, powodując zwiększenie stężenia tych leków w osoczu. 3) Zmiana pH żołądkowego: biodostępność pewnych leków może ulec zmianie. Może to spowodować wzrost wchłaniania (np. triazolam, midazolam, glipizyd, glibenklamid) lub spadek wchłaniania (ketokonazol, atazanawir, delawirdyna, gefitynib). Nie stwierdzono interakcji między ranitydyną a amoksycyliną lub metronidazolem. Jeśli jednocześnie z ranitydyną podawane są duże dawki (2 g) leków zobojętniających lub sukralfatu , absorpcja ranitydyny może być obniżona. Działanie to nie występuje, jeśli sukralfat przyjmowany jest w odstępie przynajmniej 2 godz. po przyjęciu ranitydyny. Ranitydyna może nasilać działanie alkoholu.
Ciąża i laktacja
Ranitydyna przenika przez barierę łożyska. Tak jak inne leki, ranitydynę należy stosować u kobiet w ciąży tylko w przypadku zdecydowanej konieczności. Ranitydyna przenika do mleka kobiecego. Tak jak inne leki, ranitydynę należy stosować u kobiet karmiących tylko w przypadku zdecydowanej konieczności. Brak danych dotyczących wpływu ranitydyny na płodność u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały wpływu na reprodukcję u samców i samic.
Działania niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo rzadko) zmiany obrazu krwi (leukocytopenia i/lub małopłytkowość, agranulocytoza lub pancytopenia, czasami z hipoplazją lub aplazją szpiku kostnego). Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) ciężkie reakcje nadwrażliwości, (np.: eozynofilia, pokrzywka, gorączka, spadek ciśnienia krwi, obrzęk naczynioruchowy, trudności w przełykaniu, skurcz oskrzeli, ból w klatce piersiowej; (bardzo rzadko) wstrząs anafilaktyczny. Działania te występowały po pojedynczej dawce. Zaburzenia psychiczne: (bardzo rzadko) przemijające stany splątania, niepokój, omamy, depresja. Działania te występowały głównie u pacjentów ciężko chorych, pacjentów w podeszłym wieku i pacjentów z nefropatią. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo rzadko) ból głowy (czasami silny), zmęczenie i zawroty głowy, przemijające zaburzenia ruchowe - ruchy mimowolne. Zaburzenia oka: (bardzo rzadko) przemijające zaburzenia widzenia, prawdopodobnie przypominające zmiany w akomodacji oka. Zaburzenia serca : (bardzo rzadko) tak jak w przypadku innych antagonistów receptora H2, arytmie (tachykardia, bradykardia, blok przedsionkowo-komorowy). Zaburzenia naczyń: (bardzo rzadko) zapalenie naczyń. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (nieznana) zapalenie płuc, duszność (to działanie występowało po podaniu pojedynczej dawki). Zaburzenia żołądka i jelit: (niezbyt często) ból brzucha, zaparcia, nudności (objawy te przeważnie przemijają podczas kontynuowania terapii); (bardzo rzadko) ostre zapalenie trzustki, biegunka. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) przemijające i odwracalne zmiany w wynikach testów wątrobowych; (bardzo rzadko) zapalenie wątroby (komórkowe, kanalikowe lub mieszane) przebiegające z żółtaczką lub bez, zwykle przemijające. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (rzadko) wysypka; (bardzo rzadko) rumień wielopostaciowy, świąd, wzmożone łysienie. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (bardzo rzadko) objawy mięśniowo-szkieletowe takie jak ból stawów i mięśni. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (rzadko) zwiększenie stężenia kreatyniny w osoczu (zwykle niewielkie; normalizuje się w czasie trwania leczenia); (bardzo rzadko) ostre śródmiąższowe zapalenie nerek. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo rzadko) objawy i stany dotyczące piersi, (takie jak ginekomastia i mlekotok), zmniejszenie libido i przemijające zaburzenia potencji. Bezpieczeństwo leczenia ranitydyną oceniano u dzieci w wieku 0-16 lat, stosowaną w chorobach związanych z nadmierną kwaśnością soku żołądkowego. Leczenie zasadniczo było dobrze tolerowane, a profil działań niepożądanych przypominał opisywany u dorosłych. Ilość danych pochodzących z długoterminowych obserwacji dotyczących bezpieczeństwa leczenia, szczególnie w zakresie wpływu na wzrost i rozwój dzieci jest ograniczona.
Przedawkowanie
Ranitydyna działa bardzo selektywnie, w związku z tym nie należy spodziewać się szczególnych objawów związanych z przedawkowaniem. Dawka do 6 g ranitydyny na dobę, przyjmowana w leczeniu zespołu Zollingera-Ellisona, nie powodowała objawów przedawkowania. W razie przedawkowania należy zastosować odpowiednie leczenie objawowe i podtrzymujące. Jeżeli jest to konieczne, substancję czynną która nie została wchłonięta, można usunąć przez płukanie żołądka, wchłoniętą substancję - z osocza krwi przez hemodializę.
Działanie
Ranitydyna jest kompetycyjnym antagonistą receptorów histaminowych H2. Hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku, zarówno podstawowe, jak i stymulowane, np.: histaminą, pentagastryną i pokarmem. Pod wpływem ranitydyny zmniejsza się wydzielanie pepsyny i w niewielkim stopniu zmniejsza się objętość soku żołądkowego. W badaniach, w których podawano ranitydynę w dawce 150 mg 2x/dobę, ranitydyna zmniejszała wydzielanie kwasu solnego w żołądku średnio o 63% i 69% w ciągu 24 h, ze zmniejszeniem wydzielania kwasu w porze nocnej o 73% i 90%. Dawka ranitydyny, stosowana w zapobieganiu nawrotom choroby wrzodowej (150 mg, przed snem), powodowała zmniejszenie wydzielania kwasu solnego w żołądku średnio o 42% i 69% w ciągu 24 h. Podanie ranitydyny w dawce 300 mg przed snem, spowodowało zmniejszenie wydzielania kwasu solnego w żołądku średnio o 50-60% w ciągu 24 h, ze zmniejszeniem wydzielania kwasu w porze nocnej prawie o 90%.
Skład
1 tabl. powl. zawiera 335 mg chlorowodorku ranitydyny (co odpowiada 300 mg ranitydyny).
Alkohol
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria B
Papierosy
