Wskazania
Preparat wskazany jest w leczeniu niżej wymienionych nowotworów złośliwych i chorób: w leczeniu raka jelita grubego z przerzutami, jako leczenie uzupełniające raka okrężnicy i odbytnicy, w leczeniu zaawansowanego raka żołądka, w leczeniu zaawansowanego raka dwunastnicy, w leczeniu zaawansowanego raka przełyku, w leczeniu raka piersi zaawansowanego lub z przerzutami, jako leczenie uzupełniające pierwotnego, operacyjnego, inwazyjnego raka piersi, w leczeniu nieoperacyjnego, miejscowo zaawansowanego raka płaskonabłonkowego głowy i szyi u pacjentów wcześniej nieleczonych, w leczeniu raka płaskonabłonkowego głowy i szyi z przerzutami lub miejscowo nawracającego.
Dawkowanie
Fluorouracyl powinien być podawany wyłącznie pod nadzorem wykwalifikowanego lekarza z dużym doświadczeniem w leczeniu cytotoksycznym. Pacjenci muszą być ściśle i często monitorowani w trakcie leczenia. Ryzyko i korzyści wynikające z podania produktu leczniczego powinny być rozważone indywidualnie w stosunku do każdego pacjenta przed każdym podaniem leku. Schematy leczenia różnią się w zależności od zastosowania fluorouracylu w skojarzeniu z innymi lekami cytotoksycznymi lub zastosowania jednocześnie dawki kwasu folinowego. Liczba cykli leczenia powinna zostać określona przez lekarza prowadzącego w oparciu o lokalnie obowiązujące protokoły leczenia i wytyczne, biorąc pod uwagę powodzenie leczenia oraz indywidualną tolerancję pacjenta. Leczenie początkowe należy przeprowadzić w szpitalu. Zmniejszenie dawki zaleca się u pacjentów, u których występują którekolwiek z poniższych objawów: ciężkie wyniszczenie organizmu, pacjenci są po ciężkim zabiegu chirurgicznym przebytym w ciągu ostatnich 30 dni, zmniejszenie czynności szpiku kostnego, zaburzenia czynności wątroby lub nerek. Dorośli oraz pacjenci w podeszłym wieku otrzymujący fluorouracyl powinni być monitorowani przed każdym podaniem leku w kierunku wystąpienia toksyczności hematologicznej (zmniejszenie ilości płytek krwi, leukocytów i granulocytów), toksyczności układu pokarmowego (zapalenie jamy ustnej, biegunka, krwawienie z przewodu pokarmowego) lub toksyczności neurologicznej oraz, jeśli to konieczne należy zmniejszyć dawkę produktu leczniczego lub wstrzymać jego podawanie. Konieczność dostosowania dawki leku lub przerwania leczenia zależą od wystąpienia działań niepożądanych. Wystąpienie objawów toksyczności hematologicznej takich jak: zmniejszona liczba leukocytów (≤3500/mm3) i/lub płytek krwi (≤100000/mm3) może wymagać przerwania leczenia. Decyzję o wznowieniu leczenia podejmuje lekarz w zależności od sytuacji klinicznej. Rak jelita grubego: fluorouracyl stosuje się w leczeniu raka okrężnicy i odbytnicy w wielu schematach leczenia. Preferowane jest stosowanie fluorouracylu z kwasem folinowym. Powszechnie stosowane schematy leczenia również łączą podawanie fluorouracylu z kwasem folinowym oraz innymi lekami chemioterapeutycznymi takimi jak irinotekan (FOLFIRI I FLIRI), oksaliplatyną (FOLFOX) lub razem z irinotekanem i oksaliplatyną (FOLFIRINOX). Zazwyczaj stosowana dawka fluorouracylu wynosi 200-600 mg/m2 pc. Dawkowanie różni się także w zależności od sposobu podania leku w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus) i w ciągłym wlewie dożylnym. Schematy dawkowania różnią się w zależności od zastosowanego trybu leczenia chemioterapeutycznego, podawanie fluorouracylu może być powtarzane, co tydz., co dwa m-ce lub raz/m-c. Liczba cykli różni się w zależności od zastosowanego schematu leczenia oraz od oceny klinicznej opartej na powodzeniu zastosowanej terapii oraz tolerancji pacjenta na produktu leczniczego. Rak piersi: fluorouracyl jest powszechnie stosowany w skojarzeniu z cyklofosfamidem i metotreksatem lub epirubicyną i cyklofosfamidem lub metotreksatem i leukoworyną. Zazwyczaj stosowana dawka wynosi 500-600 mg/m2 pc., podawana w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus) powtarzana w razie konieczności, co 3-4 tyg. W leczeniu uzupełniającym pierwotnego, inwazyjnego raka piersi leczenie zazwyczaj obejmuje 6 cykli. Rak żołądka oraz połączenia żołądkowo-przełykowego: zalecana okołooperacyjna chemioterapia obejmuje schemat ECF, czyli zastosowanie epirubicyny, cisplatyny i fluorouracylu. Zazwyczaj stosowana dawka fluorouracylu to 200 mg/m2 pc./dobę podawana w ciągłym wlewie dożylnym przez 3 tyg. Zaleca się zastosowanie 6 cykli leczenia, w zależności od powodzenia leczenia i tolerancji pacjenta na produktu leczniczego. Rak przełyku: fluorouracyl jest powszechnie stosowany w skojarzeniu z cisplatyną, lub cisplatyną i epirubicyną lub epirubicyną i oksaliplatyną. Dawka waha się w granicach 200-1000 mg/m2 pc./dobę podawana w ciągłym wlewie dożylnym przez kilka dni i powtarzana cyklicznie w zależności od zastosowanego schematu leczenia. W przypadku nowotworu dolnej części przełyku zaleca się okołooperacyjną chemioterapię obejmującą schemat ECF, czyli zastosowanie epirubicyny, cisplatyny i fluorouracylu. Zazwyczaj stosowana dawka fluorouracylu to 200 mg/m2 pc./dobę podawana w ciągłym wlewie dożylnym przez 3 tyg. powtarzana cyklicznie. W przypadku podawania fluorouracylu/cisplatyny w skojarzeniu z radioterapią należy odnieść się do wiedzy opisanej w literaturze. Rak trzustki: zalecane jest stosowanie fluorouracylu w połączeniu z kwasem folinowym lub gemcytabiną. Dawka waha się w granicach 200-500 mg/m2 pc./dobę podawana we wstrzyknięciu dożylnym (bolus) lub wlewie dożylnym w zależności od zastosowanego schematu leczenia i powtarzana cyklicznie. Rak głowy i szyi: zalecane jest stosowanie fluorouracylu w połączeniu z cisplatyną lub karboplatyną. Dawka waha się w granicach 600-1200 mg/m2 pc./dobę podawana w ciągłym wlewie dożylnym przez kilka dni i powtarzana cyklicznie w zależności od zastosowanego schematu leczenia. W przypadku podawania fluorouracylu/cisplatyny lub karboplatyny w skojarzeniu z radioterapią należy odnieść się do wiedzy opisanej w literaturze. Zaburzenia czynności nerek lub wątroby. U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek lub wątroby zaleca się zachowanie ostrożności, a także może być konieczne zmniejszenie dawki produktu leczniczego. Dzieci i młodzież. Produkt leczniczy nie jest zalecany do stosowania u dzieci ze względu na niewystarczającą ilość danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności. Osoby w podeszłym wieku. Nie zaleca się dostosowywania dawki u osób w podeszłym wieku, ale przy ustalaniu dawki należy wziąć pod uwagę wszelkie schorzenia współistniejące.
Uwagi
Fluorouracyl można podawać w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus), infuzji lub ciągłym wlewie dożylnym trwającym do kilku dni. Przedstawione zalecenia są ogólne. Przed podaniem produktu leczniczego należy odnieść się do obowiązujących lokalnych lub międzynarodowych wytycznych. Instrukcje dotyczące rozcieńczania produktu leczniczego przed podaniem, patrz ChPL. Podanie dożylne: dawka 5-fluorouracylu i schemat dawkowania zależą od wybranego schematu leczenia, wskazania, ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz zastosowanego wcześniej leczenia.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniami do stosowania 5-fluorouracylu są: nadwrażliwość na 5-fluorouracyl; zahamowanie czynności szpiku kostnego, zwłaszcza po radioterapii lub leczeniu innymi środkami przeciwnowotworowymi; poważne zmiany w składzie krwi; krwotoki; zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie jamy ustnej i przewodu pokarmowego; ciężka biegunka; ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub nerek; choroby zakaźne o ciężkim przebiegu; ciężkie wyniszczenie; stężenie bilirubiny w osoczu powyżej 85 mol/1. Podczas leczenia 5-fluorouracylem należy unikać stosowania szczepionek zawierających żywe drobnoustroje.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
5-Fluorouracyl należy podawać jedynie pod ścisłą kontrolą lekarza specjalisty, doświadczonego w stosowaniu silnych antymetabolitów. Leczenie początkowe należy przeprowadzić w szpitalu. Właściwe leczenie 5-fluorouracylem powoduje zwykle leukopenię, przy czym najniższe liczby leukocytów występują między 7. i 14. dniem pierwszego cyklu; niekiedy nawet do 20 dnia. Powrót do wartości prawidłowych następuje zwykle w ciągu 30 dni. Zaleca się codzienne oznaczanie liczby płytek i krwinek białych; leczenie należy przerwać, gdy liczba płytek krwi zmniejszy się poniżej 100 000/mm3 lub liczba leukocytów zmniejszy się poniżej 3000/mm3. Jeśli całkowita liczba leukocytów jest mniejsza niż 2000/mm3, a zwłaszcza gdy wystąpi granulocytopenia, zaleca się umieszczenie pacjenta w izolatce szpitalnej i zastosowanie odpowiednich środków zapobiegających zakażeniu ogólnoustrojowemu. Leczenie należy także przerwać w razie pojawienia się pierwszych objawów zapalenia lub owrzodzenia jamy ustnej, ciężkiej biegunki, owrzodzenia przewodu pokarmowego, krwawienia z przewodu pokarmowego lub jakiegokolwiek krwotoku. Należy zachować ostrożność w doborze pacjentów i ustalaniu dawkowania, gdyż margines bezpieczeństwa 5-fluorouracylu jest wąski, czyli różnica między dawką skuteczną i toksyczną - mała. Oznacza to, że reakcji terapeutycznej prawie zawsze towarzyszą objawy niepożądane. 5-Fluorouracyl należy ostrożnie stosować u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, wątroby lub z żółtaczką. Dotyczy to również chorych, u których występują bóle w klatce piersiowej w czasie leczenia lub przed nim oraz choroba serca w wywiadzie. Leczenie należy przerwać w przypadku objawów niepożądanych ze strony serca. Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów po napromienianiu dużymi dawkami okolic miednicy i leczonych środkami alkilującymi oraz u pacjentów po usunięciu nadnerczy lub przysadki. Do 3 m-cy po zakończeniu leczenia, zarówno kobiety jak i mężczyźni leczeni 5-fluorouracylem powinni stosować skuteczną antykoncepcję. W zależności od indywidualnej wrażliwości, lek może upośledzać zdolność pacjenta do prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
Interakcje
W piśmiennictwie opisano leczenie skojarzone 5-fluorouracylem z folinianem wapnia (kwasem folinowym). Takie równoczesne stosowanie może nasilać działania niepożądane 5-fluorouracylu i powodować ciężkie biegunki. Zarówno skuteczność jak i toksyczność 5-fluorouracylu mogą się nasilać w przypadku równoczesnego stosowania z innymi środkami cytotoksycznymi (cyklofosfamidem, winkrystyną, metotreksatem, cisplatyną, doksorubicyną), interferonem- lub kwasem folinowym. Podczas jednoczesnego stosowania innych środków hamujących czynność szpiku kostnego konieczne jest dostosowanie dawkowania; równoczesne lub uprzednie napromienianie może wymagać zmniejszenia dawek. 5-Fluorouracyl może nasilić toksyczne działanie antracyklin na serce. Równoczesne stosowanie allopurinolu może osłabiać toksyczność i skuteczność 5-fluorouracylu. Przed rozpoczęciem leczenia i w jego trakcie nie należy stosować aminofenazonu, fenylobutazonu i sulfonamidów. Chlorodiazepoksyd, disulfiram, gryzeofulwina i izoniazyd mogą zwiększać skuteczność 5-fluorouracylu. Szczepionki: 5-fluorouracylu osłabia naturalny mechanizm odporności, a zatem również odpowiedź immunologiczną organizmu. Stosowanie szczepionek zawierających żywe drobnoustroje może prowadzić do nasilonego namnażania wirusa. Po długotrwałym stosowaniu 5-fluorouracylu równocześnie z mitomycyną odnotowano wystąpienie zespołu hemolityczno-mocznicowego. Cymetydyna może zwiększać stężenie 5-fluorouracylu w osoczu. Metronidazol może zwiększać stężenie 5-fluorouracylu w osoczu i toksyczność leku. Lewamizol może zwiększać toksyczne działanie 5-fluorouracylu na wątrobę. Tiazydy mogą zwiększać toksyczne działanie leków przeciwnowotworowych na szpik kostny. Winorelbina, stosowana równocześnie z 5-fluorouracylem i kwasem folinowym, może powodować ciężkie zapalenia błon śluzowych.
Ciąża i laktacja
Nie dysponujemy wystarczającymi danymi na temat wpływu 5-fluorouracylu stosowanego w monoterapii (bez innych leków cytotoksycznych, radioterapii) na przebieg ciąży. Kobiety stosujące w okresie ciąży ten lek w połączeniu z innymi potencjalnie szkodliwymi formami leczenia, rodziły zarówno dzieci z wadami, jak też zdrowe (nawet po podawaniu 5-fluorouracylu w pierwszym I ciąży). W badaniach na zwierzętach wykazano teratogenne i toksyczne dla płodu działanie 5-fluorouracylu u różnych gatunków zwierząt. Ponadto badania na zwierzętach dowodzą jego szkodliwego wpływu na płodność. Nie zaleca się stosowania 5-fluorouracylu w okresie ciąży, szczególnie w I trymestrze. W każdym indywidualnym przypadku należy rozważyć oczekiwane korzyści w odniesieniu do potencjalnego zagrożenia dla płodu. Nie ma danych na temat przenikania 5-fluorouracylu do mleka ludzkiego. Podczas leczenia należy zrezygnować z karmienia piersią.
Działania niepożądane
Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (niezbyt często) gorączka. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) leukopenia i małopłytkowość; należy zachować środki ostrożności opisane powyżej; (często) agranulocytoza, niedokrwistość, zahamowanie czynności szpiku kostnego. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) reakcje nadwrażliwości. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo rzadko) ryzyko rozwinięcia się ciężkich i długotrwałych działań niepożądanych wkrótce po rozpoczęciu leczenia 5-fluorouracylem największe jest u pacjentów z małą aktywnością dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD). Przyczyna niskiej aktywności enzymu, np. stosowanie inhibitorów DPD, jak enyluracyl czy lek przeciwwirusowy sorywudyna, nie ma znaczenia. Zaleca się oznaczenie aktywności DPD na początku leczenia. Zaburzenia układu nerwowego: (często) przemijający odwracalny zespół móżdżkowy obejmujący bezład, przemijający stan splątania oraz zaburzenia ruchowe pochodzenia pozapiramidowego i zaburzenia pochodzenia korowego, które ustępują zwykle po odstawieniu 5-fluorouracylu; (niezbyt często) senność; (bardzo rzadko) zgłoszono przypadek leukodystrofii, która ustąpiła po natychmiastowym odstawieniu produktu. W grupie podwyższonego ryzyka mogą być pacjenci z niedoborem dehydrogenazy dihydropirymidynowej. W rozpoznawaniu leukodystrofii pomocne bywa obrazowanie dyfuzyjne (DWI - Diffusion-Weighted Imaging). Donoszono też o niedokrwiennym udarze mózgu związanym ze stosowaniem terapii skojarzonej (na przykład: 5-fluorouracyl + mitomycyna C lub cisplatyna). Zaburzenia oka: (rzadko) zapalenie spojówek, nadmierne łzawienie, zwężenie kanalików łzowych, zaburzenia widzenia, światłowstręt, zapalenie nerwu wzrokowego. Zaburzenia serca: (niezbyt często) przypadki bólu w klatce piersiowej, niedokrwienie, zaburzenia zapisu EKG, zaburzenia czynności lewej komory; (rzadko) zawał mięśnia sercowego; (bardzo rzadko) wstrząs kardiogenny. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) krwawienie z nosa, niedociśnienie, zakrzepowe zapalenie żył. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) zapalenie błon śluzowych, w tym zapalenie jamy ustnej, przełyku, gardła, odbytnicy; (często) biegunki, nudności i wymioty występują często i mogą być leczone objawowo; jadłowstręt; (niezbyt często) owrzodzenie przewodu pokarmowego, krwawienia; (bardzo rzadko) uszkodzenie komórek wątroby. Martwica wątroby prowadząca do zgonu. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) znaczna liczba pacjentów łysieje, lecz jest to zjawisko odwracalne; (niezbyt często) zapalenie skóry, zmiany skórne - np. przesuszenie skóry, pęknięcia, nadżerki, rumień, wysypkę, świąd, nadwrażliwość na światło, skórne odczyny uczuleniowe, przebarwienia, pasmowe przebarwienia lub odbarwienia w okolicach żył, uszkodzenie płytek paznokciowych z utratą paznokci włącznie. Jako niezwykłe powikłanie po wstrzyknięciu lub wlewie (ciągłym) dużych dawek 5-fluorouracylu opisano zespół erytrodysestezji dłoniowo-podeszwowej. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) martwica kości nosa. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) niewydolność nerek. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) zaburzenia spermatogenezy i owulacji. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) zmęczenie. Badania diagnostyczne: (bardzo rzadko) nieliczne prace donoszą o wydłużeniu czasu protorombinowego po podaniu 5-fluorouracylu i warfaryny. Gemcytabina może nasilać układowe działanie 5-fluorouracylu.
Przedawkowanie
Objawy Ostre: reakcje psychotyczne, senność, nasilenie działania leków uspokajających, nasilona toksyczność alkoholu. Gdy konieczne jest stosowanie środków uspokajających, można podać dożylnie diazepam w małych dawkach (na przykład rozpoczynając od dawki 5 mg) monitorując jednocześnie układ krążenia i oddechowy. Przewlekłe: zahamowanie czynności szpiku kostnego aż do agranulocytozy i krytycznej małopłytkowości, skłonność do krwotoków, owrzodzenia przewodu pokarmowego, biegunka, wypadanie włosów. Leczenie Nie ma swoistego leczenia. Profilaktycznie należy podać koncentrat granulocytów lub płytek krwi we wlewie. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie nawodnienie i diurezę; konieczne jest przywrócenie równowagi elektrolitów. Zwykle hemodializa nie jest konieczna. Pacjenta należy obserwować, aby jak najszybciej wykryć późne powikłania hematologiczne i żołądkowo-jelitowe. Następnie należy wdrożyć leczenie objawowe.
Działanie
5-Fluorouracyl jest antymetabolitem. Jako antagonista pirymidynowy wpływa na syntezę DNA i hamuje podział komórki. 5-Fluorouracyl uzyskuje aktywność przeciwnowotworową dopiero po enzymatycznym przekształceniu w formy ufosforylowane - 5-fluorourydynę i 5-fluorodeoksyurydynę.
Skład
1 ml roztw.zawiera 50 mg fluorouracylu. 1 fiolka o pojemności 5 ml zawiera 250 mg fluorouracylu.1 fiolka o pojemności 10 ml zawiera 500 mg fluorouracylu. 1 fiolka o pojemności 20 ml zawiera 1000 mg fluorouracylu.1 fiolka o pojemności 50 ml zawiera 2500 g fluorouracylu.1 fiolka o pojemności 100 ml zawiera 5000 g fluorouracylu.
Laktacja
Światło
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria D
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria D
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria D
Wykaz A
Upośledza !
