Lek jest wskazany jako: terapia dodana do standardowego leczenia obejmującego stosowanie β-adrenolityków, w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i zachorowalności z przyczyn sercowo-naczyniowych u pacjentów w stanie stabilnym z zaburzeniem czynności lewej komory serca (LVEF ≤40%) oraz klinicznymi objawami niewydolności serca po przebytym niedawno zawale serca; terapia dodana do standardowego leczenia, w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i zachorowalności z przyczyn sercowo-naczyniowych u dorosłych pacjentów z (przewlekłą) niewydolnością serca (klasa II wg NYHA) oraz z zaburzeniami czynności lewej komory serca (LVEF ≤30%).

W calu umożliwienia indywidualnego dostosowywania dawki dostępne są tabl. zawierające 25 mg oraz 50 mg substancji czynnej. Maks. dawka wynosi 50 mg/dobę. Pacjenci z niewydolnością serca po przebytym zawale serca: zalecana dawka podtrzymująca eplerenonu wynosi 50 mg raz/dobę. Leczenie należy zaczynać od dawki 25 mg raz/dobę, którą należy stopniowo zwiększać, najlepiej w ciągu 4 tyg., kontrolując stężenie potasu w surowicy, do dawki docelowej 50 mg raz/dobę. Leczenie eplerenonem należy zazwyczaj rozpoczynać w ciągu 3-14 dni od rozpoznania ostrego zawału serca. Pacjenci z (przewlekłą) niewydolnością serca (klasa II wg NYHA): leczenie należy rozpoczynać od dawki 25 mg/dobę, a następnie stopniowo zwiększać, najlepiej w ciągu 4 tyg., kontrolując stężenie potasu w surowicy, do dawki docelowej 50 mg raz/dobę. U pacjentów, u których stężenie potasu w surowicy wynosi >5,0 mmol/l, nie należy rozpoczynać leczenia eplerenonem. Stężenie potasu w surowicy należy oznaczyć przed rozpoczęciem leczenia eplerenonem, w ciągu pierwszego tyg. leczenia i po m-cu od rozpoczęcia leczenia lub zmiany dawki. Następnie stężenie potasu w surowicy należy oznaczać okresowo w zależności od potrzeb. Po rozpoczęciu leczenia, dawkę należy dostosować zależnie od stężenia potasu w surowicy. Dostosowanie dawki po rozpoczęciu leczenia. Stężenie potasu w surowicy <5 mmol/l - zwiększyć dawkę: 25 mg co 2. dzień do 25 mg raz/dobę, 25 mg raz/dobę do 50 mg raz/dobę; stężenie potasu w surowicy 5,0-5,4 mmol/l - utrzymać dawkę; stężenie potasu w surowicy 5,5-5,9 mmol/l - zmniejszyć dawkę: 50 mg raz/dobę do 25 mg raz/dobę, 25 mg raz/dobę do 25 mg co 2. dzień, 25 mg co 2. dzień do odstawienia; stężenie potasu w surowicy ≥6 mmol/l - lek odstawić. Po odstawieniu eplerenonu z powodu stężenia potasu w surowicy ≥6 mmol/l, można ponownie rozpocząć stosowanie eplerenonu w dawce 25 mg co 2. dzień, kiedy stężenie potasu zmniejszy się poniżej 5,0 mmol/l. Dzieci i młodzież. Nie określono dotychczas bezpieczeństwa ani skuteczności stosowania eplerenonu u dzieci i młodzieży. Pacjenci w podeszłym wieku. Dostosowanie dawki początkowej u osób w wieku podeszłym nie jest konieczne. Z powodu osłabionej czynności nerek związanej z wiekiem, u osób w wieku podeszłym występuje zwiększone ryzyko hiperkaliemii. To ryzyko może być dodatkowo zwiększone przez współistniejące choroby, które zwiększają ekspozycję organizmu na produkt leczniczy, w szczególności przez łagodną do umiarkowanej niewydolność wątroby. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy. Niewydolność nerek. Nie ma konieczności dostosowania dawki początkowej u pacjentów z łagodną niewydolnością nerek. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy oraz dostosowanie dawki. U pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek (Cl_Cr 30-60 ml/min) początkowa dawka wynosi 25 mg podawana co 2. dobę, i powinna być dostosowana zależnie od stężenia potasu. Zaleca się okresowe monitorowanie stężenia potasu w surowicy. Brak doświadczenia u pacjentów z Cl_Cr <50 ml/min z niewydolnością serca po przebytym zawale serca. Podczas stosowania eplerenonu u tych pacjentów należy zachować ostrożność. Stosowanie dawki większej niż 25 mg raz/dobę u pacjentów z Cl_Cr <50 ml/min nie zostało zbadane. Stosowanie eplerenonu u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (Cl_Cr <30 ml/min) jest przeciwwskazane. Eplerenon nie ulega dializie. Niewydolność wątroby. Nie ma konieczności dostosowania dawki początkowej u pacjentów z łagodną do umiarkowanej niewydolnością wątroby. Z powodu zwiększenia ekspozycji organizmu na eplerenon u pacjentów z łagodną do umiarkowanej niewydolnością wątroby, zaleca się u tych pacjentów częste i regularne kontrole stężenia potasu w surowicy, szczególnie gdy są to pacjenci w wieku podeszłym. Pacjenci przyjmujący inne produkty lecznicze. W przypadku jednoczesnego stosowania słabych lub umiarkowanych inhibitorów CYP3A4, np. amiodaronu, diltiazemu i werapamilu, leczenie należy rozpoczynać od dawki 25 mg raz/dobę. Dawka nie powinna być większa niż 25 mg raz/dobę.

Eplerenon może być podawany podczas lub niezależnie od posiłków.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Stężenie potasu w surowicy przed rozpoczęciem leczenia >5,0 mmol/l. Ciężka niewydolność nerek, szacowany współczynnik przesączania kłębuszkowego <30 ml/min/1,73 m² (ang. eGFR). Ciężka niewydolność wątroby (klasa C w skali Child-Pugh). Jednoczesne stosowanie leków moczopędnych oszczędzających potas, preparatów potasu lub silnych inhibitorów CYP3A4 (np. itrakonazol, ketokonazol, rytonawir, nelfinawir, klarytromycyna, telitromycyna i nefazodon) . Jednoczesne stosowanie z inhibitorami ACEI lub antagonistami receptora angiotensyny II (AIIRA) i eplerenonem.

Ze względu na mechanizm działania eplerenonu, podczas jego stosowania może wystąpić hiperkaliemia. Należy monitorować stężenie potasu w surowicy u wszystkich pacjentów na początku leczenia oraz po zmianie dawki. W trakcie dalszego leczenia okresowe monitorowanie stężenia potasu jest szczególnie zalecane u pacjentów narażonych na rozwój hiperkaliemii takich jak pacjenci w podeszłym wieku, pacjenci z niewydolnością nerek oraz pacjenci z cukrzycą. Stosowanie preparatów potasu po rozpoczęciu leczenia eplerenonem nie jest zalecane ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii. Wykazano, że zmniejszenie dawki eplerenonu zmniejsza stężenie potasu w surowicy. Jedno badanie wykazało, że dodanie hydrochlorotiazydu do leczenia eplerenonem kompensuje zwiększenie stężenia potasu w surowicy. Stosowanie eplerenonu łącznie z inhibitorami ACE i/lub antagonistami receptora angiotensyny II może zwiększać ryzyko wystąpienia hiperkaliemii. Nie należy stosować eplerenonu jednocześnie z inhibitorami ACE oraz antagonistami receptora dla angiotensyny II. Stężenie potasu należy regularnie monitorować u pacjentów z zaburzoną czynnością nerek, także z mikroalbuminurią w przebiegu cukrzycy. Ryzyko hiperkaliemii zwiększa się wraz ze zmniejszeniem wydolności nerek. Dane z badania EPHESUS dotyczące pacjentów z cukrzycą typu 2 i mikroalbuminurią są ograniczone, jednak zaobserwowano zwiększoną częstość występowania hiperkaliemii w tej grupie pacjentów. Z tego względu pacjenci ci powinni być leczeni z zachowaniem ostrożności. Eplerenon nie jest eliminowany przez hemodializę. Nie zaobserwowano zwiększenia stężenia potasu w surowicy powyżej 5,5 mmol/l u pacjentów z łagodną do umiarkowanej niewydolnością wątroby (klasa A i B w skali Child Pugh). Należy monitorować stężenie elektrolitów u pacjentów z łagodną lub umiarkowaną niewydolnością wątroby. Nie badano stosowania eplerenonu u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, w związku z czym jest ono przeciwwskazane. Jednoczesne stosowanie eplerenonu z substancjami silnie indukującymi CYP3A4 nie jest zalecane. Należy unikać stosowania litu, cyklosporyny, takrolimusu podczas leczenia eplerenonem. Tabl. zawierają laktozę i nie powinny być stosowane u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Brak badań dotyczących wpływu eplerenonu na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Eplerenon nie powoduje senności ani nie zaburza czynności poznawczych, jednak prowadząc pojazdy lub obsługując urządzenia należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia zawrotów głowy podczas leczenia.

Ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii, eplerenonu nie należy stosować u pacjentów otrzymujących inne leki moczopędne oszczędzające potas i preparaty potasu. Leki moczopędne oszczędzające potas mogą również nasilać działanie leków przeciwnadciśnieniowych i innych leków moczopędnych. Stosowanie eplerenonu jednocześnie z inhibitorami ACE i/lub antagonistami receptora angiotensyny II może zwiększać ryzyko wystąpienia hiperkaliemii. Zaleca się dokładne monitorowanie stężenia potasu w surowicy oraz czynności nerek, szczególnie u pacjentów ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń czynności nerek, np. u pacjentów w podeszłym wieku. Nie należy stosować potrójnego połączenia inhibitora ACE oraz antagonisty receptora angiotensyny II z eplerenonem. Nie badano interakcji eplerenonu z litem, jednak opisywano działanie toksyczne litu u pacjentów otrzymujących jednocześnie leki moczopędne i inhibitory ACE. Należy unikać jednoczesnego stosowania eplerenonu i litu. Jeżeli zachodzi konieczność takiego leczenia, należy monitorować stężenie litu w osoczu. Cyklosporyna i takrolimus mogą zaburzać czynność nerek i zwiększać ryzyko hiperkaliemii. Należy unikać jednoczesnego stosowania eplerenonu i cyklosporyny lub takrolimusu. Jeżeli zachodzi konieczność takiego leczenia, zaleca się ścisłe monitorowanie stężenia potasu w surowicy i czynności nerek. Leczenie NLPZ może prowadzić do ostrej niewydolności nerek spowodowanej bezpośrednim działaniem tych leków na filtrację kłębuszkową, szczególnie u pacjentów z grup ryzyka (w podeszłym wieku i/lub odwodnionych). Pacjenci otrzymujący eplerenon i NLPZ powinni być odpowiednio nawodnieni, a czynność nerek powinna być skontrolowana przed rozpoczęciem leczenia. Jednoczesne stosowanie trimetoprymu z eplerenonem zwiększa ryzyko hiperkaliemii. Należy monitorować stężenie potasu w surowicy i czynność nerek, szczególnie u pacjentów z zaburzoną czynnością nerek i osób w podeszłym wieku. Podczas jednoczesnego stosowania α-₁-adrenolityków z eplerenonem, istnieje możliwość nasilenia działania hipotensyjnego i/lub niedociśnienia ortostatycznego. Podczas jednoczesnego stosowania eplerenonu i α-₁-adrenolityków zaleca się kontrolę kliniczną pod kątem niedociśnienia ortostatycznego. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, amifostyna, baklofen: jednoczesne stosowanie tych leków i eplerenonu może nasilać działanie przeciwnadciśnieniowe i zwiększać ryzyko niedociśnienia ortostatycznego. Glikokortykosteroidy, tetrakozaktyd: jednoczesne stosowanie tych leków i eplerenonu może osłabiać działanie przeciwnadciśnieniowe (zatrzymanie sodu i wody). Badania in vitro wykazują, że eplerenon nie jest inhibitorem izoenzymów CYP1A2, CYP2C19, CYP2C9, CYP2D6 czy CYP3A4. Eplerenon nie jest substratem ani inhibitorem P-glikoproteiny. W badaniu farmakokinetycznym, przeprowadzonym u zdrowych ochotników stwierdzono statystycznie istotny 16% wzrost wartości AUC_0-24 po zastosowaniu digoksyny w dawce 200 µg z eplerenonem w dawce 100 mg w pojedynczej dawce dobowej. Wzrostowi temu nie towarzyszyły objawy klinicznej toksyczności digoksyny. Należy zachować ostrożność podczas stosowania digoksyny w dawkach zbliżonych do górnej granicy przedziału terapeutycznego. Nie zaobserwowano żadnych istotnych klinicznie interakcji farmakokinetycznych z warfaryną. Zaleca się ostrożność podczas stosowania warfaryny w dawkach zbliżonych do górnej granicy przedziału terapeutycznego. Wyniki badań farmakokinetycznych z testowymi substratami dla CYP3A4 tj. midazolamem i cyzaprydem nie wykazały istotnych interakcji farmakokinetycznych podczas jednoczesnego stosowania z eplerenonem. Silne inhibitory CYP3A4: istotne interakcje farmakokinetyczne mogą wystąpić, kiedy eplerenon jest stosowany jednocześnie z lekami hamującymi enzym CYP3A4. Silny inhibitor CYP3A4 (ketokonazol 200 mg 2x/dobę) powodował zwiększenie AUC eplerenonu o 441%. Jednoczesne stosowanie eplerenonu i silnych inhibitorów CYP3A4, takich jak ketokonazol, itrakonazol, rytonawir, nelfinawir, klarytromycyna, telitromycyna i nefazodon, jest przeciwwskazane. Słabe lub umiarkowane inhibitory CYP3A4: jednoczesne stosowanie eplerenonu i erytromycyny, sakwinawiru, amiodaronu, diltiazemu, werapamilu i flukonazolu prowadziło do istotnych interakcji farmakokinetycznych ze zwiększeniem AUC eplerenonu od 98% do 187%. Dawka eplerenonu nie powinna zatem być większa niż 25 mg/dobę podczas jednoczesnego stosowania słabych lub umiarkowanych inhibitorów CYP3A4. Jednoczesne stosowanie eplerenonu i ziela dziurawca (silny induktor CYP3A4) spowodowało zmniejszenie AUC eplerenonu o 30%. Większe zmniejszenie AUC eplerenonu może wystąpić podczas stosowania silniejszych induktorów CYP3A4, np. ryfampicyny. Ze względu na ryzyko zmniejszenia skuteczności eplerenonu, jednoczesne stosowanie silnych induktorów CYP3A4 (ryfampicyna, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, ziele dziurawca) i eplerenonu nie jest zalecane. Na podstawie wyników klinicznego badania farmakokinetyki nie oczekuje się istotnych interakcji podczas jednoczesnego stosowania leków zobojętniających i eplerenonu.

Nie ma odpowiednich danych dotyczących stosowania eplerenonu u kobiet ciężarnych. Badania na zwierzętach nie wykazały bezpośrednich ani pośrednich działań niepożądanych dotyczących ciąży, rozwoju zarodka i płodu, porodu i rozwoju narodzonego dziecka. Należy zachować ostrożność przepisując eplerenon kobietom ciężarnym. Nie wiadomo, czy eplerenon po podaniu doustnym przenika do mleka kobiecego, jednakże dane z badań przedklinicznych wskazują, że eplerenon i/lub jego metabolity są obecne w mleku szczurzym. Młode szczury przyjmujące te substancje z mlekiem rozwijały się prawidłowo. Ze względu na nieznaną możliwość wystąpienia działań niepożądanych u karmionego piersią niemowlęcia, należy zdecydować o zaprzestaniu karmienia piersią lub odstawieniu leku, biorąc pod uwagę znaczenie stosowania leku dla pacjentki. Brak dostępnych danych dotyczących płodności z badań z udziałem ludzi.

W 2 badaniach (EPHESUS i EMPHASIS-HF), ogólna częstość występowania objawów niepożądanych po zastosowaniu eplerenonu była podobna do obserwowanej po przyjęciu placebo. Działaniem niepożądanym zgłaszanym najczęściej podczas badania EMPHASIS-HF była hiperkaliemia z częstością występowania 8,7% i 4%, odpowiednio w przypadku stosowania eplerenonu i placebo. W badaniu EMPHASIS-HF liczba przypadków udaru mózgu u chorych w bardzo podeszłym wieku (≥75 lat) wyniosła 9 w grupie chorych stosujących eplerenon i 8 w grupie przyjmującej placebo. Zdarzenia niepożądane podane poniżej (podejrzewa się ich związek z leczeniem, gdyż występowały częściej niż w grupie otrzymującej placebo lub są ciężkie i występowały istotnie częściej niż w grupie otrzymującej placebo) były obserwowane po wprowadzeniu eplerenonu do obrotu. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (często) zakażenia; (niezbyt często) odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie gardła. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) eozynofilia. Zaburzenia endokrynologiczne: (niezbyt często) niedoczynność tarczycy. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) hiperkaliemia; (niezbyt często) hiponatremia, odwodnienie, hipercholesterolemia, hipertriglicerydemia. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) bezsenność. Zaburzenia układu nerwowego: (często) zawroty głowy, omdlenie; (niezbyt często) bóle głowy, niedoczulica. Zaburzenia serca: (często) zawał serca; (niezbyt często) lewokomorowa niewydolność serca, migotanie przedsionków, tachykardia. Zaburzenia naczyniowe: (często) niedociśnienie tętnicze; (niezbyt często) zakrzepica tętnic kończyn dolnych, niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) kaszel. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) biegunka, nudności, zaparcia; (niezbyt często) wymioty, wzdęcia. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wysypka, świąd; (niezbyt często) nadmierne pocenie; (nieznana) obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) skurcze mięśni, ból mięśniowo-szkieletowy; (niezbyt często) bóle pleców. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) nieprawidłowa czynność nerek. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) zapalenie woreczka żółciowego. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) ginekomastia. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) osłabienie, złe samopoczucie. Badania diagnostyczne: (często) zwiększone stężenie mocznika we krwi; (niezbyt często) zwiększone stężenie kreatyniny we krwi, zmniejszenie ilości receptorów naskórkowego czynnika wzrostu (ang. EGF-R), zwiększone stężenie glukozy we krwi. W badaniu EPHESUS odnotowano większą liczbę przypadków udaru mózgu wśród osób w bardzo podeszłym wieku (≥75 lat). Nie było jednak istotnej statystycznie różnicy pomiędzy częstością występowania udaru w grupie otrzymującej eplerenon (30) wobec grupy otrzymującej placebo (22). W badaniu EMPHASIS-HF liczba przypadków udaru mózgu u chorych w bardzo podeszłym wieku (≥75 lat) wyniosła 9 w grupie pacjentów stosujących eplerenon i 8 w grupie przyjmującej placebo.

Nie opisano działań niepożądanych po przedawkowaniu eplerenonu u ludzi. Najbardziej prawdopodobnymi objawami przedawkowania u człowieka byłoby niedociśnienie tętnicze i/lub hiperkaliemia. Eplerenon nie może być usunięty przez hemodializę. Wykazano, że eplerenon jest silnie wiązany przez węgiel aktywowany. W przypadku objawowego niedociśnienia tętniczego należy rozpocząć leczenie podtrzymujące. Jeśli wystąpi hiperkaliemia, należy rozpocząć typowe leczenie.

Eplerenon wykazuje względną swoistość wiązania z rekombinowanymi ludzkimi receptorami dla mineralokortykosteroidów w porównaniu do wiązania z rekombinowanymi ludzkimi receptorami dla glikokortykosteroidów, progesteronu i androgenów. Eplerenon zapobiega wiązaniu aldosteronu, kluczowego hormonu w układzie renina-angiotensyna-aldosteron (RAA), który uczestniczy w regulacji ciśnienia tętniczego i patofizjologii chorób sercowo-naczyniowych.

1 tabl. powl. zawiera 25 mg lub 50 mg eplerenonu.

Przebyty zawał serca I25.2

Kardiomiopatia I42

Niewydolność serca lewokomorowa I50.1

C03DA04 - Eplerenon

Laktacja

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Wykaz B

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.

Sok pomidorowy i substytuty soli

Sole potasowe (substytuty soli) oraz soki pomidorowe (zawierają potas) spożywane w dużych ilościach powodują wzrost stężenia potasu we krwi. Konsekwencjami klinicznymi tej interakcji mogą być zaburzenia rytmu serca, blok i zatrzymanie czynności serca, parestezje kończyn, osłabienie mięśni, senność, splątanie.