Wskazania
Dorośli: epizody dużej depresji, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, bulimia nervosa: fluoksetyna wskazana jest jako uzupełnienie psychoterapii w celu złagodzenia napadów gwałtownego objadania się i zmniejszenia częstotliwości czynności przeczyszczających. Dzieci od 8 rż i młodzież: epizody dużej depresji o przebiegu umiarkowanym do ciężkiego, jeśli brak odpowiedzi na psychoterapię po 4-6 sesjach terapeutycznych. Leki przeciwdepresyjne powinny być podawane dzieciom i młodym osobom cierpiącym na depresję o przebiegu umiarkowanym do ciężkiego tylko w połączeniu z jednoczesną terapią psychologiczną.
Dawkowanie
Dorośli. Epizody dużej depresji. Dorośli i osoby w podeszłym wieku: zalecana dawka wynosi 20 mg/dobę. Dawkowanie należy ocenić i dostosować, jeśli jest to konieczne, w ciągu 3-4 tyg. od rozpoczęcia leczenia i następnie według oceny klinicznej. Chociaż istnieje zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych po podaniu większych dawek u niektórych pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią kliniczną na 20 mg, dawka może być stopniowo zwiększana aż do maks. 60 mg. Dawkowanie należy dostosowywać ostrożnie i dla każdego pacjenta indywidualnie, tak aby utrzymać najmniejszą skuteczną dawkę. Pacjenci z depresją powinni być leczeni przez okres co najmniej 6 m-cy, aby upewnić się, że są wolni od jej objawów. Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (ang. OCD). Dorośli i osoby w podeszłym wieku: zalecana dawka wynosi 20 mg/dobę. Chociaż istnieje zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych po podaniu większych dawek u niektórych pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią kliniczną na 20 mg, dawka może być stopniowo zwiększana aż do maks. 60 mg/dobę. Jeśli poprawa nie nastąpi w ciągu 10 tyg., należy ponownie rozważyć zasadność leczenia fluoksetyną. Jeśli uzyskano korzystną odpowiedź na leczenie, to można je kontynuować w dawce dostosowanej indywidualnie. Chociaż nie istnieją systematyczne badania mające na celu odpowiedź na pytanie, jak długo należy kontynuować leczenie fluoksetyną, OCD jest przewlekłą chorobą i uzasadnione jest by rozważyć kontynuację leczenia trwającą ponad 10 tyg. u reagujących pacjentów. Dawkowanie należy dostosowywać ostrożnie i dla każdego pacjenta indywidualnie, tak aby utrzymać najmniejszą skuteczną dawkę. Konieczne jest przeprowadzenie okresowej oceny leczenia. Niektórzy lekarze specjaliści zalecają jednoczesną psychoterapię behawioralną u pacjentów korzystnie odpowiadających na leczenie farmakologiczne. Skuteczności długoterminowej (ponad 24 tyg.) nie wykazano w leczeniu OCD. Bulimia nervosa. Dorośli i osoby w podeszłym wieku: zalecana dawka to 60 mg/dobę. Skuteczności długoterminowej (ponad 3 m-ce) nie wykazano w leczeniu bulimii. Wszystkie wskazania: zalecana dawka może być zwiększona lub zmniejszona. Dawki powyżej 80 mg/dobę nie były systematycznie oceniane. Dzieci i młodzież. Dzieci i młodzież w wieku 8 lat i starsze (umiarkowany do ciężkiego epizod dużej depresji): leczenie powinno być rozpoczynane i monitorowane pod nadzorem specjalisty. Dawka początkowa wynosi 10 mg/dobę i podawana jest jako 2,5 ml roztw. doustnego fluoksetyny. Dawkowanie należy dostosowywać ostrożnie i dla każdego pacjenta indywidualnie, w celu utrzymania najmniejszej skutecznej u pacjenta dawki. Po tygodniu do dwóch, dawkę można zwiększyć do 20 mg/dobę. Doświadczenie pochodzące z badań klinicznych z użyciem dawek dobowych większych niż 20 mg jest min. Istnieje ograniczona liczba badań dotyczących leczenia dłuższego niż 9 tyg. Dzieci o małej mc.: ze względu na większe stężenia leku w osoczu dzieci o małej mc., skutek terapeutyczny można uzyskać stosując mniejsze dawki. W przypadku dzieci i młodzieży, reagujących na leczenie, należy rozważyć konieczność kontynuacji leczenia po 6 m-cach. Jeśli nie uzyskano korzyści klinicznych w ciągu 9 tyg., należy ponownie rozważyć zasadność leczenia fluoksetyną. Pacjenci w podeszłym wieku: należy zachować ostrożność podczas zwiększania dawki, a dawka dobowa zazwyczaj nie powinna być większa niż 40 mg. Maks. zalecana dawka to 60 mg/dobę. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: mniejsze lub mniej częste dawki (np. 20 mg co 2. dzień) należy rozważyć u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub u pacjentów, u których jednocześnie stosowany jest lek potencjalnie wchodzący w interakcję z fluoksetyną. Objawy odstawienne obserwowane po odstawieniu fluoksetyny: należy unikać nagłego odstawienia leku. W przypadku kończenia leczenia fluoksetyną dawkę należy stopniowo zmniejszać przez okres co najmniej 1-2 tyg. w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia objawów odstawiennych. Jeśli wystąpią objawy niepożądane po zmniejszeniu dawki lub po przerwaniu leczenia, można rozważyć wznowienie stosowania poprzednio przepisanej dawki. Następnie lekarz może kontynuować zmniejszanie dawki, ale w sposób bardziej stopniowy.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancją pomocniczą. Stosowanie fluoksetyny jest przeciwwskazane w skojarzeniu z nieselektywnymi nieodwracalnymi inhibitorami MAO (np. iproniazyd). Stosowanie fluoksetyny jest przeciwwskazane w skojarzeniu z metoprololem stosowanym w przypadku niewydolności serca.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
W badaniach klinicznych, zachowania samobójcze (próby samobójcze i myśli samobójcze) i wrogość (szczególnie agresja, zachowania buntownicze i przejawy gniewu) obserwowano częściej u dzieci i młodzieży stosującej leki przeciwdepresyjne niż u grupy stosującej placebo. Fluoksetyna może być stosowana u dzieci i młodzieży w wieku od 8-18 lat tylko w leczeniu epizodów dużej depresji o przebiegu umiarkowanym do ciężkiego i nie może być stosowana w innych wskazaniach. Jeśli, z względów klinicznych zapadanie jednak decyzja o podjęciu leczenia, pacjent powinien być dokładnie monitorowany czy nie wystąpią u niego objawy samobójcze. Dodatkowo, istnieją jedynie ograniczone dane dotyczące długoterminowego wpływu na bezpieczeństwo stosowania u dzieci i młodzieży włączając wpływ na wzrost, dojrzewanie płciowe i poznawcze oraz rozwój emocjonalny i behawioralny. W 19-tyg. badaniu klinicznym obserwowano zmniejszenie przyrostu wzrostu i masy ciała u dzieci i młodzieży leczonej fluoksetyną. Nie ustalono czy jest to efekt uzyskania normalnego dorosłego wzrostu. Możliwości opóźnienia w uzyskaniu dojrzałości płciowej nie można wykluczyć. Wzrost i rozwój płciowy (wzrost, masa ciała i stadia TANNER’a) powinny być monitorowane w trakcie i po zakończeniu leczenia fluoksetyną. Jeśli również jest spowolniony, należy rozważyć konsultację z lekarzem pediatrą. W badaniach klinicznych często raportowano o wstępowaniu objawów manii i manii o słabym nasileniu. Dlatego też zalecana jest regularna obserwacja pod względem wystąpienia epizodów manii i hipomanii. Należy przerwać stosowanie fluoksetyny jeśli pacjent wchodzi w fazę maniakalną. Ważne jest, aby lekarz przepisujący lek przedyskutował zagrożenia i korzyści wynikające ze stosowania fluoksetyny z dzieckiem lub młodą osobą i/lub jego opiekunami. Opisywano wysypkę, reakcje rzekomoanafilaktyczne i postępujące reakcje ogólnoustrojowe, niekiedy o ciężkim przebiegu (dotyczące skóry, nerek, wątroby i płuc). W przypadku pojawienia się wysypki lub innych reakcji alergicznych o niezidentyfikowanej etiologii, fluoksetynę należy odstawić. Napady drgawkowe stanowią potencjalne ryzyko związane z lekami przeciwdepresyjnymi. Dlatego, podobnie jak w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych, leczenie fluoksetyną należy rozpoczynać ostrożnie u pacjentów z napadami drgawkowymi w wywiadzie. Leczenie należy przerwać u każdego pacjenta, u którego wystąpią napady drgawkowe lub zwiększy się ich częstość. Należy unikać stosowania fluoksetyny u pacjentów z niestabilnymi napadami lub niestabilną padaczką, a pacjentów z kontrolowaną padaczką należy dokładnie monitorować. Leki przeciwdepresyjne należy stosować ostrożnie u pacjentów z manią lub hipomanią w wywiadzie. Podobnie jak w przypadku wszystkich leków przeciwdepresyjnych, fluoksetynę należy odstawić u każdego pacjenta wchodzącego w fazę maniakalną. Fluoksetyna jest w znacznym stopniu metabolizowana w wątrobie i wydalana przez nerki. U pacjentów z istotnymi zaburzeniami czynności wątroby zalecana jest mniejsza dawka, np. podawanie leku co drugi dzień. Po zastosowaniu fluoksetyny w dawce 20 mg na dobę przez 2 m-ce, pacjenci z ciężką niewydolnością nerek (GFR < 10 ml/min) wymagający dializoterapii, nie wykazywali różnic pod względem stężenia fluoksetyny lub nurfluoksetyny w osoczu w porównaniu z grupą kontrolną o prawidłowej czynności nerek. Fluoksetyna, potencjalny inhibitor CYP2D6, może prowadzić do zmniejszenia stężenia endoksifenu, jednego z najważniejszych czynnych metabolitów tamoksifenu. Dlatego też, jeśli jest to możliwe, nie należy stosować fluoksetyny podczas leczenia tamoksifenem. U 312 pacjentów otrzymujących fluoksetynę w badaniach klinicznych z podwójnie ślepą próbą nie obserwowano zaburzeń przewodzenia prowadzących do bloku serca widocznego w zapisie EKG. Jednak ze względu na ograniczone doświadczenie kliniczne w przypadku ostrych chorób serca, zalecana jest ostrożność. U pacjentów przyjmujących fluoksetynę może występować zmniejszenie mc, jednak jest ono zwykle proporcjonalne do początkowej mc. U chorych na cukrzycę leczenie preparatami z grupy SSRI może zaburzać kontrolę glikemiczną. Podczas leczenia fluoksetyną występowała hipoglikemia, a po odstawieniu leku zdarzały się przypadki hiperglikemii. Może być konieczne dostosowanie dawki insuliny i/lub doustnych leków przeciwcukrzycowych. Depresji towarzyszy zwiększone ryzyko występowania myśli samobójczych, samookaleczenia i samobójstw (zdarzeń związanych z samobójstwem). Ryzyko to utrzymuje się aż do istotnej remisji. Poprawa może nie nastąpić w ciągu pierwszych kilku tygodni lub przez dłuższy okres leczenia i pacjentów należy ściśle monitorować aż do wystąpienia poprawy. Ogólne doświadczenie kliniczne wykazuje, iż ryzyko samobójstwa może zwiększyć się we wczesnym okresie ustępowania objawów choroby. Inne zaburzenia psychiczne, w których stosuje się fluoksetynę, również mogą wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zdarzeń związanych z samobójstwem. Dodatkowo, objawy te mogą współwystępować z dużym zaburzeniem depresyjnym. Podczas leczenia pacjentów z innymi zaburzeniami psychicznymi należy zachować te same środki ostrożności, co podczas leczenia pacjentów z dużym zaburzeniem depresyjnym. Pacjenci ze zdarzeniami związanymi z samobójstwem w wywiadzie lub wykazujący w znacznym stopniu myśli samobójcze przed rozpoczęciem leczenia wykazują większe ryzyko wystąpienia myśli samobójczych i prób samobójczych, i dlatego powinni być dokładnie monitorowani podczas leczenia. Meta analizy kontrolowanych placebo badań klinicznych leków przeciwdepresyjnych u osób dorosłych z zaburzeniami psychiatrycznymi wykazują zwiększone ryzyko zachowań samobójczych podczas stosowania leków antydepresyjnych w porównaniu z placebo u pacjentów poniżej 25 rż. Terapii powinna towarzyszyć ścisła kontrola pacjentów, głównie tych z grupy wysokiego ryzyka, szczególnie we wczesnym etapie leczenia i po zmianie dawkowania. Pacjentów (i ich opiekunów) należy poinformować o potrzebie monitorowania jakiegokolwiek pogorszenia klinicznego, ewentualnych zachowań lub myśli samobójczych i niezwykłych zmian w zachowaniu i o konieczności natychmiastowego zwrócenia się o poradę lekarską, gdy tylko pojawią się takie objawy. Stosowanie fluoksetyny wiąże się z rozwojem akatyzji, charakteryzującej się nieprzyjemnym lub przykrym stanem niepokoju ruchowego i potrzebą poruszania się, którym zwykle towarzyszy niezdolność siedzenia lub stania bez ruchu. Bardzo prawdopodobne jest wystąpienie tych objawów w ciągu pierwszych kilku tyg. leczenia. Zwiększenie dawki może być szkodliwe u pacjentów, u których objawy te się rozwijają. Objawy odstawienne po przerwaniu leczenia są częste, zwłaszcza jeśli odstawienie leku jest nagłe. W badaniach klinicznych, działania niepożądane występujące po odstawieniu obserwowano u 60% pacjentów zarówno w grupie stosującej fluoksetynę jak i placebo. Z tych działań niepożądanych, 17% w grupie z fluoksetyną i 12% grupie z placebo miało przebieg ciężki. Ryzyko wystąpienia objawów odstawiennych może zależeć od wielu czynników, w tym od czasu trwania leczenia i dawki oraz szybkości zmniejszania dawki. Najczęściej zgłaszanymi reakcjami są zawroty głowy, zaburzenia czucia (w tym parestezja), zaburzenia snu (w tym bezsenność i wyraziste sny), astenia, pobudzenie lub niepokój, nudności i/lub wymioty, drżenie, ból głowy. Na ogół objawy te mają łagodne i umiarkowane nasilenie, choć u niektórych pacjentów mogą mieć cięższy przebieg. Zazwyczaj objawy występują w ciągu kilku pierwszych dni po odstawieniu leku. Na ogół objawy te ustępują samoistnie, zazwyczaj w ciągu 2 tyg., choć u niektórych osób mogą utrzymywać się dłużej (2-3 m-ce lub dłużej). W przypadku odstawiania leku zaleca się zatem stopniowe zmniejszanie dawki fluoksetyny przez okres przynajmniej 1-2 tyg., w zależności od potrzeb pacjenta. Istnieją doniesienia o nieprawidłowych krwawieniach w obrębie skóry, takich jak wybroczyny i plamica, podczas stosowania leków z grupy SSRI. Wybroczyny występowały niezbyt często podczas stosowania fluoksetyny. Rzadko opisywano inne objawy krwotoczne (np. krwotoki z dróg rodnych, krwawienia z przewodu pokarmowego lub inne krwawienia w obrębie skóry i błon śluzowych). Zalecana jest ostrożność w przypadku pacjentów przyjmujących leki z grupy SSRI, szczególnie jeśli stosują jednocześnie doustne leki przeciwzakrzepowe, leki wpływające na czynność płytek krwi (np. atypowe neuroleptyki, tj. klozapina, fenotiazyna, większość trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, aspiryna, niesteriodowe leki przeciwzapalne) lub inne leki, które mogą zwiększać ryzyko krwawienia, jak również u pacjentów z krwawieniami w wywiadzie. Podczas stosowania fluoksetyny zgłaszano przypadki rozszerzenia źrenic; dlatego też należy zachować ostrożność przepisując fluoksetynę pacjentom ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym lub pacjentom, u których występuje ryzyko ostrej postaci jaskry z wąskim kątem przesączania. Zalecana jest ostrożność ze względu na rzadko występujące doniesienia o występowaniu przedłużonych napadów drgawkowych u pacjentów otrzymujących fluoksetynę, u których stosowano terapię elektrowstrząsową. W przypadku jednoczesnego stosowania selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i preparatów dziurawca (Hypericum perforatum) może występować nasilenie działań serotoninergicznych, takich jak zespół serotoninowy. W rzadkich przypadkach w związku z leczeniem fluoksetyną opisywano rozwój zespołu serotoninowego lub zdarzeń przypominających złośliwy zespół neuroleptyczny, zwłaszcza gdy fluoksetyna była stosowana w skojarzeniu z innymi lekami o działaniu serotoninergicznym (m.in. Ltryptofan) i/lub z neuroleptykami. Ponieważ zespoły te mogą powodować zagrożenie życia, leczenie fluoksetyną należy przerwać jeśli takie zdarzenia (charakteryzujące się grupą objawów, takich jak hipertermia, sztywność mięśni, mioklonie, niestabilność układu autonomicznego z możliwością szybkich wahań parametrów życiowych, zmiany stanu psychicznego obejmujące splątanie, drażliwość, krańcowe pobudzenie przechodzące w majaczenie i śpiączkę) wystąpią i wdrożyć podtrzymujące leczenie objawowe. Wprawdzie wykazano, że fluoksetyna nie wpływa na sprawność psychomotoryczną u zdrowych ochotników, ale wszystkie leki psychoaktywne mogą zaburzać zdolność oceny lub nabyte umiejętności. Pacjentom należy poradzić, aby unikali prowadzenia pojazdów lub obsługiwania niebezpiecznych urządzeń mechanicznych do czasu uzyskania wystarczającej pewności, że ich sprawność nie jest zaburzona.
Interakcje
W rozważaniach dotyczących interakcji farmakodynamicznych i farmakokinetycznych z innymi lekami (np. w przypadku zmiany fluoksetyny na inny lek przeciwdepresyjny), należy brać pod uwagę długi okres półtrwania fluoksetyny i norfluoksetyny. Nie zalecane skojarzenie: inhibitory MAO-A lub linezolid (antybiotyk – odwracalny, nieselektywny inhibitor MAO). Zachować ostrożność przy jednoczesnym podawaniu: Inhibitory MAO-B (seligilina): ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego. Zaleca się monitorowanie stanu klinicznego. Obserwowano zmiany stężenia leku we krwi w przypadku skojarzonego leczenia z fluoksetyną. Wskazane jest zachowanie ostrożności podczas dostosowywania dawki dołączonego leku i monitorowanie stanu klinicznego pacjenta. Stosowanie z lekami o działaniu serotoninergicznym (np. tramadol, tryptany) może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego. Stosowanie w skojarzeniu z tryptanami niesie dodatkowe ryzyko skurczu tętnic wieńcowych i nadciśnienia tętniczego. Istnieją doniesienia o występowaniu zespołu serotoninowego podczas stosowania selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny w skojarzeniu z litem lub tryptofanem, dlatego równoczesne leczenie fluoksetyną i wymienionymi lekami należy przeprowadzać ostrożnie. W przypadku stosowania fluoksetyny w skojarzeniu z litem należy dokładniej i częściej monitorować stan kliniczny pacjenta. Ponieważ metabolizm fluoksetyny (podobnie jak trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych i innych selektywnych serotoninowych leków przeciwdepresyjnych) przebiega z udziałem izoenzymu CYP2D6, należącego do wątrobowego układu cytochromu, jednoczesne stosowanie leków metabolizowanych przez ten sam układ enzymatyczny może prowadzić do interakcji. Jednoczesne stosowanie z lekami metabolizowanymi głównie przez ten izoenzym i mającymi wąski indeks terapeutyczny (takimi jak flekainid, enkainid, karbamazepina i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne), należy rozpocząć od najmniejszych dawek lub dawki wcześniej stosowane odpowiednio zmniejszyć. Podobnie należy postąpić, jeżeli pacjent przyjmował fluoksetynę w ciągu poprzednich 5 tyg. W literaturze opisano interakcje farmakokinetyczne pomiędzy inhibitorami CYP2D6 i tamoksifenem, wykazujące 65-75% zmniejszenie stężenia jednego z bardziej czynnych form tamoksifenu, tj. endoksifenu, w osoczu. W niektórych badaniach obserwowano zmniejszoną skuteczność tamoksifenu podczas jednoczesnego stosowania niektórych leków przeciwdepresyjnych z grupy SSRI. Jako że nie można wykluczyć ograniczonego działania tamoksifenu, nie należy stosować go jednocześnie z potencjalnymi inhibitorami CYP2D6 (w tym fluoksetyna), jeśli możliwe. Fluoksetyna może zaburzać metabolizm niektórych leków przeciwpsychotycznych poprzez hamowanie CYP2D6 i odwrotnie (niektóre leki przeciwpsychotyczne mogą zaburzać metabolizm fluoksetyny). Należy zatem zachować ostrożność podczas stosowania skojarzonego. W przypadku stosowania fluoksetyny w skojarzeniu z lekami przeciwzakrzepowymi niezbyt często opisywano zmienione działanie przeciwzakrzepowe (parametry laboratoryjne i/lub oznaki i objawy kliniczne) o niestałym obrazie, ale obejmujące zwiększone krwawienie. U pacjentów leczonych warfaryną należy dokładnie kontrolować parametry układu krzepnięcia podczas rozpoczynania lub zakończenia leczenia fluoksetyną. Wystąpić mogą farmakodynamiczne interakcje z lekami z grupy NLPZ / kwasem acetylosalicylowym. Jednoczesne stosowanie fluoksetyny i NLPZ / kwasu acetylosalicylowego może prowadzić do zwiększenia ryzyka wystąpienia krwawień Potencjalnie zwiększone ryzyko krwawień może wystąpić podczas jednoczesnego stosowania leków z grupy SSRI z innymi lekami przeciwzakrzepowymi lub atypowymi lekami przeciwpsychotycznymi, fenotiazynami i większością trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Jednoczesne stosowanie klozapiny może prowadzić do zwiększenia stężenia klozapiny w surowicy. Dlatego należy zachować ostrożność jeśli fluoksetyna stosowana jest jednocześnie z klozapiną oraz kontrolować stężenie klozapiny w surowicy aby uniknąć nadmiernej koncentracji i ciężkich działań niepożądanych. Zalecana jest ostrożność ze względu na rzadko występujące doniesienia o występowaniu przedłużonych napadów drgawkowych u pacjentów otrzymujących fluoksetynę, u których stosowano terapię elektrowstrząsową. W badaniach formalnych fluoksetyna nie zwiększała stężenia alkoholu we krwi i nie nasilała jego działania. Jednak stosowanie leków z grupy SSRI z alkoholem nie jest zalecane. Podobnie jak w przypadku innych leków z grupy SSRI, mogą występować interakcje farmakodynamiczne między fluoksetyną i ziołowymi preparatami dziurawca (Hypericum perforatum), które mogą prowadzić do nasilenia działań niepożądanych.
Ciąża i laktacja
Dane na zwierzętach wykazały, że fluoksetyna może wpływać na jakość spermy. Z raportów z badań na ludziach wynika, że niektóre leki z grupy SSRI wykazały, że wpływ na jakość spermy jest odwracalny. Wpływ na płodność ludzi nie został do tej pory zaobserwowany. Wyniki niektórych badań epidemiologicznych sugerują, iż stosowanie fluoksetyny w I trymestrze ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia wad układu sercowo-naczyniowego. Mechanizm tego działania jest nieznany. Ogólne dane sugerują, iż ryzyko wystąpienia wad sercowo-naczyniowych u dzieci, jeśli matki stosowały fluoksetynę w czasie ciąży, wnosi 2/100 w porównaniu do oczekiwanego prawdopodobieństwa wystąpienia takich wad w populacji generalnej wynoszącego 1/100. Dane epidemiologiczne sugerowały, iż stosowanie leków z grupy SSRI w czasie ciąży, szczególnie w zaawansowanej ciąży, może zwiększać ryzyko wystąpienia przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodka (PPHN – Persistent Pulmonary Hypertension of the Newborn). Obserwowane ryzyko to w przybliżeniu 5 przypadków na 1000 ciąż. W populacji generalnej występują 1-2 przypadków PPHN na 1000 ciąż. Ponadto, pomimo, że fluoksetyna może być stosowana w czasie ciąży, ostrożność jest wskazana, szczególnie podczas stosowania w zaawansowanej ciąży lub bezpośrednio przed porodem, ze względu na następujące skutki opisywane u noworodków: drażliwość, drżenie, zmniejszone napięcie mięśni, uporczywy płacz, zaburzenia ssania i snu. Opisywane objawy mogą być oznaką działania serotoninergicznego lub zespołu odstawiennego. Czas do wystąpienia tych objawów i czas ich utrzymywania się może być związany z długim okresem półtrwania fluoksetyny (4-6 dni) i jej aktywnego metabolitu, norfluoksetyny (4-16 dni). Wiadomo, że fluoksetyna i jej metabolit, norfluoksetyna, przenikają do mleka kobiecego. Opisywano działania niepożądane u niemowląt karmionych piersią. Jeżeli leczenie fluoksetyną uznane jest za konieczne, należy rozważyć przerwanie karmienia piersią. Jednak w przypadku, gdy kobieta kontynuuje karmienie piersią, lekarz powinien przepisać najmniejszą skuteczną dawkę fluoksetyny.
Działania niepożądane
Nasilenie i częstość występowania działań niepożądanych mogą się zmniejszać w miarę kontynuowania leczenia i na ogół nie prowadzą do jego przerwania. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) inne objawy krwotoczne (np. krwawienia z dróg rodnych i przewodu pokarmowego, inne krwawienia w obrębie skóry i błon śluzowych, wybroczyny); (nieznana) trombocytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) nadwrażliwość (np. świąd, wysypka, pokrzywka, reakcje rzekomoanafilaktyczne, zapalenie naczyń, reakcja przypominająca chorobę posurowiczą, obrzęk naczynioruchowy). Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) anoreksja. Zaburzenie psychiczne: (często) niepokój i objawy towarzyszące (np. nerwowość), zaburzenia snu (np. niezwykłe sny, bezsenność), zmęczenie (np. senność, ospałość), euforia, pobudzenie; (niezbyt często) reakcje maniakalne, zaburzenia koncentracji i procesów myślowych (np. depersonalizacja), ataki paniki, splątanie; (bardzo rzadko) halucynacje, myśli i zachowania samobójcze (objawy te mogą należeć do zasadniczych objawów choroby). Przypadki myśli samobójczych i zachowań samobójczych raportowano podczas terapii fluoksetyną lub zaraz po zakończeniu leczenia. Zaburzenie układu nerwowego: (często) ból głowy; (niezbyt często) przemijające ruchy mimowolne (np. drgania, ataksja, drżenie, mioklonie), zawroty głowy; (rzadko) napady drgawkowe i niepokój psychoruchowy / akatyzja; (bardzo rzadko) zespół serotoninowy; (nieznana) dysfemia. Zaburzenia oka: (często) zaburzenia widzenia (nieostre widzenie, rozszerzone źrenice). Zaburzenia ucha i błędnika: (nieznana) szumy uszne. Zaburzenia naczyń: (niezbyt często) rozszerzenie naczyń krwionośnych, niedociśnienie orostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (niezbyt często) zapalenie gardła, duszność, ziewanie; (rzadko) zdarzenia ze strony płuc (w tym procesy zapalne o różnym obrazie histopatologicznym i/lub zwłóknienie). Jedynym objawem poprzedzającym może być duszność. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) biegunka, nudności, wymioty, niestrawność, zaburzenia połykania, zaburzenia smaku, suchość w ustach. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo rzadko) idiosynkratyczne zapalenie wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wysypka, potliwość, świąd; (niezbyt często) pokrzywka, łysienie, wrażliwość na światło; (bardzo rzadko) rumień wielopostaciowy mogacy rozwinąć się w zespół Stevensa-Johnsona lub toksyczno-rozpływna martwica naskórka (zespół Lyella). Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (bardzo rzadko) ból mięśni, ból stawów. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) zwiększona częstotliwość oddawania moczu, zatrzymanie moczu. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (często) zaburzenia seksualne (opóżniony lub brak wytrysku, anorgazmia), przewlekła erekcja, mlekotok. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) dreszcze. Badania laboratoryjne: (rzadko) zmiany w wynikach testów wątrobowych, odwracalna hiponatremia (w tym stężenie sodu w surowicy poniżej 110 mmol/l). W niekórych przypadkach powodem zaburzeń był zespół niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego. Większość przypadków dotyczyła pacjentów w podeszłym wieku oraz pacjentów stosujących leki moczopędne lub w inny sposób zmniejszających objętość płynów. Badania epidemiologiczne, głównie przeprowadzone wśród pacjentów powyżej 50 lat wykazują
zwiększone ryzyko łamliwości kości u pacjentów otrzymujących leki z grupy SSRI i TCA. Mechanizm prowadzący do powstania tego ryzyka jest nieznany. Odsatwienie fluoksetyny często prowadzi do objawów odstawiennych. Najczęściej zgłaszanymi reakcjami są zawroty głowy, zaburzenia czuciowe (w tym parestezje), zaburzenia snu (w tym bezsenność i wyraziste sny), astenia, pobudzenie lub niepokój, nudności i/lub wymioty, drżenia, ból głowy. Na ogól objawy te mają lekkie lub umiarkowane nasilenie i ustępują samoistnie, choć u niektórych pacjentów mogą być ciężkie i/lub utrzymywać się dłużej. W przypadku, gdy stosowanie fluoksetyny nie jest już wymagane, zaleca się stopniowe odstawienie leku przez zmniejszanie dawki. W pediatrycznych badaniach klinicznych, wśród dzieci i młodzieży stosującej leki przeciwdepresyjne obserwowano zachowania samobójcze (próby samobójcze i myśli samobójcze) częściej niż niż u grupy stosującej placebo. Bezpieczeństwo stosowania fluoksetyny nie było systematycznie badane dla długo trwającego, powyżej 19 tyg., leczenia. W pediatrycznych badaniach klinicznych obserwowano reakcje maniankalne, włączając manię i hipomanię (2,6% pacjentóe leczonych fluoksetyną kontra 0% pacjentów stosujących placebo), prowadzące do przerwania leczenia w większości przypadków. U tych pacjentów nie występowały wcześniej epizody manii/hipomanii. Po 19 tyg. leczenia, u dzieci stosujących fluoksetynę podczas badań klinicznych zaobserwowano zmiejszenie przyrostu wzrostu o 1,1 cm (P=0,004) i wagi o 1,1 kg (P=0,008) w porównaniu z dziećmi przyjmującymi placebo. Donoszono również o pojedynczych przypadkach opóźnienia wzrostu. W pediatrycznych badaniach klinicznych obserwowano pojedyncze przypadki działań niepożądanych wskazujących na opóżnione dojrzewanie płciowe lub dysfunkcje seksualne. Z pediatrycznych badań klinicznych wynika, iż stosowaniu fluoksetyny towarzyszy obniżony poziom fosfatazy alkalicznej.
Przedawkowanie
Przypadki przedawkowania samej fluoksetyny mają przeważnie łagodny przebieg. Objawy przedawkowania to nudności, wymioty, napady drgawkowe, zaburzenia sercowo-naczyniowe od bezobjawowych zaburzeń rytmu do zatrzymania serca, zaburzenia czynności płuc i objawy zaburzeń OUN wahające się od pobudzenia do śpiączki. Zgony związane z przedawkowaniem samej fluoksetyny były niezwykle rzadkie. Zaleca się monitorowanie czynności serca i parametrów życiowych w połączeniu z ogólnym postępowaniem objawowym i podtrzymującym. Brak specyficznego antidotum. Uzyskanie korzystnych efektów po zastosowaniu wymuszonej diurezy, dializy, hemoperfuzji i transfuzji wymiennej jest mało prawdopodobne. Podanie węgla aktywowanego, który można zastosować w połączeniu z sorbitolem, może być równie lub bardziej skuteczne niż spowodowanie wymiotów lub płukanie żołądka. W leczeniu przedawkowania należy brać pod uwagę możliwość zatrucia wieloma lekami. W przypadku pacjentów, którzy zażyli nadmierną ilość trójpierścieniowego leku przeciwdepresyjnego i którzy stosowali równocześnie lub niedawno zakończyli stosowanie fluoksetyny, konieczne może być wydłużenie okresu ścisłej obserwacji lekarskiej.
Działanie
Fluoksetyna jest selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny i na tym polega prawdopodobnie mechanizm jej działania. Fluoksetyna nie ma praktycznie żadnego powinowactwa do innych receptorów, takich jak receptory alfa-1, alfa-2 i beta-adrenegiczne, serotoninergiczne, dopaminergiczne, histaminergiczne (H1), muskarynowe i GABA.
Skład
1 tabl. zawiera chlorowodorek fluoksetyny w ilości odpowiadającej 20 mg fluoksetyny.
Alkohol
Grejpfrut
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
Upośledza !
