Wskazania
Dawka 10 mg, 30 mg. Leczenie zespołu depresyjnego. Dawka 60 mg. Objawy depresyjne o różnym podłożu, w których wskazane jest leczenie farmakologiczne.
Dawkowanie
Dawka 10 mg, 30 mg. Początkowo przez kilka pierwszych dni należy podawać 30 mg/dobę w pojedynczej dawce wieczornej lub w dawkach podzielonych. Zwykle dawka podtrzymująca wynosi 30-90 mg/dobę. Niektórzy pacjenci mogą wymagać większych dawek leku. Lek jest zwykle dobrze tolerowany, gdy stosuje się go w dawkach podzielonych do 200 mg/dobę. Jednakże, za dawkę maks. w leczeniu depresji przyjęto 120 mg/dobę. Leczenie przeciwdepresyjne należy kontynuować przez co najmniej kilka m-cy (4-6 m-cy) po ustąpieniu objawów depresji. Pacjenci w podeszłym wieku. U pacjentów w podeszłym wieku, w początkowej fazie leczenia nie należy przekraczać dawki 30 mg/dobę. Dawkę należy zwiększać ostrożnie. Zadowalający efekt kliniczny uzyskuje się zwykle po podawaniu mniejszej dawki podtrzymującej. Dawka 60 mg. Dorośli. Dawkowanie należy dostosować indywidualnie dla każdego pacjenta. Zaleca się rozpocząć leczenie od dawki 30 mg/dobę. Dawkę można stopniowo zwiększać co kilka dni, aż do osiągnięcia właściwej reakcji klinicznej pacjenta. Zróżnicowane dawkowanie w zależności od stopnia depresji wynosi od 60-90 mg/dobę. Pacjenci w podeszłym wieku. Dawkowanie należy dostosować indywidualnie dla każdego pacjenta. Początkowo dawka powinna wynosić 30 mg/dobę. Dawkę można zwiększać co kilka dni. Zazwyczaj do uzyskania zadowalającej reakcji klinicznej pacjenta wystarczy dawka mniejsza niż dla dorosłych. Dzieci i młodzież. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany w leczeniu dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Dawkę dobową należy podawać w dawkach podzielonych albo jednorazowo na noc (ze względu na korzystny wpływ na sen). Leczenie odpowiednią dawką powoduje zazwyczaj pozytywną reakcję kliniczną w ciągu 2-4 tyg. W razie niezadowalającej reakcji, dawkę można zwiększyć. Jeżeli w ciągu następnych 2-4 tyg. leczenia nie ma reakcji, leczenie należy przerwać. Po uzyskaniu poprawy klinicznej celowe jest kontynuowanie leczenia jeszcze przez 4-6 m-cy. Nagłe odstawienie produktu bardzo rzadko powoduje objawy odstawienia.
Uwagi
Tabl. należy połykać w całości, bez rozgryzania.
Przeciwwskazania
Produkt leczniczy jest przeciwwskazany: u pacjentów z nadwrażliwością na mianserynę lub którąkolwiek substancję pomocniczą; podczas równoczesnego stosowania takich leków, jak inhibitory MAO i do 2 tyg. po zakończeniu ich stosowania; jeśli u pacjenta stwierdzono stan pobudzenia maniakalnego; jeśli u pacjenta stwierdzono ciężkie uszkodzenie wątroby.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Produkt leczniczy nie powinien być stosowany w leczeniu dzieci i młodzieży poniżej 18 lat. W toku prób klinicznych zachowania samobójcze (próby samobójstwa oraz myśli samobójcze) oraz wrogość (szczególnie agresję, zachowania buntownicze i przejawy gniewu) obserwowano częściej u dzieci i młodzieży leczonych lekami przeciwdepresyjnymi niż u pacjentów, którym podawano placebo. Jeśli, w oparciu o istniejącą potrzebę kliniczną, podjęta jednak zostanie decyzja o leczeniu, pacjent powinien być uważnie obserwowany pod kątem wystąpienia zachowań samobójczych. Ponadto, brak długoterminowych danych o bezpieczeństwie stosowania u dzieci i młodzieży dotyczących wzrostu, dojrzewania oraz rozwoju poznawczego i rozwoju zachowań. Samobójstwo, myśli samobójcze lub kliniczne nasilenie choroby. Depresja związana jest ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia myśli samobójczych, samookaleczenia oraz samobójstwa. Ryzyko to utrzymuje się do czasu uzyskania pełnej remisji. Ponieważ poprawa może nie nastąpić w ciągu kilku 1-szych tyg. leczenia lub dłużej, pacjentów należy poddać ścisłej obserwacji do czasu uzyskania poprawy. Z doświadczeń klinicznych wynika, że ryzyko samobójstwa może zwiększyć się we wczesnym etapie powrotu do zdrowia. Pacjenci z zachowaniami samobójczymi w wywiadzie lub pacjenci przejawiający przed rozpoczęciem leczenia skłonności samobójcze znacznego stopnia, należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia myśli samobójczych lub prób samobójczych i należy ich poddać ścisłej obserwacji w trakcie leczenia. Metaanaliza kontrolowanych placebo badań klinicznych nad lekami przeciwdepresyjnymi, stosowanymi u dorosłych pacjentów z zaburzeniami psychicznymi wykazała zwiększone (w porównaniu z placebo) ryzyko zachowań samobójczych u pacjentów w wieku poniżej 25 lat, stosujących leki przeciwdepresyjne. W trakcie leczenia, zwłaszcza na początku terapii i w przypadku zmiany dawki, należy ściśle obserwować pacjentów, szczególnie z grupy podwyższonego ryzyka. Pacjentów (oraz ich opiekunów) należy uprzedzić o konieczności zwrócenia uwagi na każdy objaw klinicznego nasilenia choroby, wystąpienie zachowań lub myśli samobójczych oraz nietypowych zmian w zachowaniu, a w razie ich wystąpienia, o konieczności niezwłocznego zwrócenia się do lekarza. Ze względu na możliwość samobójstwa, szczególnie na początku leczenia, pacjent powinien otrzymać tylko ograniczoną liczbę tabl. produktu leczniczego. Należy zachować ostrożność u pacjentów, którzy niedawno przebyli zawał serca lub pacjentów z blokiem serca czy uszkodzeniem szpiku kostnego. Ostrożność zaleca się również u pacjentów w podeszłym wieku, chociaż mianseryna jest zwykle lepiej tolerowana niż trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Należy unikać podawania leku pacjentom z padaczką. Zachowania szczególnej ostrożności wymagają pacjenci z cukrzycą, niewydolnością wątroby i/lub nerek przyjmujący inne leki. Mianseryna nie wykazuje działania cholinolitycznego w dawkach terapeutycznych, jednak zaleca się ostrożność u pacjentów z jaskrą z wąskim kątem przesączania oraz u pacjentów z przerostem gruczołu krokowego. U wrażliwych pacjentów z chorobą dwubiegunową leczonych mianseryną może wystąpić stan hipomanii. W takim przypadku mianserynę należy odstawić. Lek może nasilać hamujące działanie alkoholu na OUN. W przypadku planowanego zabiegu operacyjnego należy uprzedzić anestezjologa o przyjmowaniu mianseryny. W trakcie trzech 1-szych m-cy leczenia, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku należy kontrolować pełną morfologię krwi co 4 tyg. W przypadku zmniejszenia liczby krwinek białych we krwi obwodowej poniżej 3000/mm3, należy przerwać leczenie i po przerwie wykonać badanie kontrolne rozmazu krwi. Ponadto należy okresowo kontrolować czynność wątroby i nerek. U pacjentów z cukrzycą należy regularnie oznaczać stężenie glukozy we krwi a u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym regularnie mierzyć ciśnienia tętnicze krwi. Ponieważ poprawa może wystąpić dopiero po 2-4 tyg. leczenia, pacjenci leczeni mianseryną powinni być pod szczególną kontrolą w tym okresie. W niektórych przypadkach poprawę stanu klinicznego uzyskuje się dopiero po kilku miesiącach podawania mianseryny. Leczenie należy przerwać w razie wystąpienia żółtaczki. Leczenie należy przerwać, jeśli wystąpią drgawki. Dawka 60 mg. Lek może wywoływać hipomanię u pacjentów z dwubiegunową chorobą afektywną. W takich przypadkach należy przerwać stosowanie produktu leczniczego. W czasie leczenia pacjentów z cukrzycą lub niewydolnością serca, wątroby albo nerek należy przestrzegać ogólnie przyjętych środków ostrożności, a dawki stosowanych jednocześnie leków należy stale kontrolować. W trakcie stosowania mianseryny zgłaszano przypadki wydłużenia odstępu QT i komorowych zaburzeń rytmu serca (w tym częstoskurczu komorowego typu torsade de pointes). Należy zachować ostrożność stosując produkt leczniczy u pacjentów z czynnikami ryzyka sprzyjającymi wydłużeniu odstępu QT i/lub częstoskurczowi komorowemu typu torsade de pointes, takimi jak wrodzony zespół wydłużonego QT, wiek powyżej 65 lat, płeć żeńska, organiczna choroba serca i/lub zaburzenia czynności lewej komory serca, choroba nerek lub wątroby, stosowanie leków hamujących metabolizm produktu leczniczego oraz jednoczesne stosowanie innych produktów leczniczych powodujących wydłużenie odstępu QTc. Przed leczeniem należy skorygować hipokaliemię i hipomagnezemię. Należy rozważyć przerwanie stosowania produktu leczniczego lub zmniejszenie jego dawki, jeśli odstęp QTc wynosi powyżej 500 milisekund lub ulegnie wydłużeniu o więcej niż 60 milisekund. Pacjenci, u których występuje jaskra z wąskim kątem przesączania lub z objawami wskazującymi na przerost gruczołu krokowego powinni być częściej kontrolowani, chociaż nie należy się spodziewać, aby lek wywierał działanie przeciwcholinergiczne. Ze względu na możliwość występowania działań niepożądanych ze strony OUN, jak uczucie zmęczenia czy senność, szczególnie w 1-szych dniach leczenia, nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać urządzeń w ruchu w trakcie przyjmowania mianseryny.
Interakcje
Dawka 10 mg, 30 mg. Mianseryny nie należy podawać równocześnie lub w ciągu 2 tyg. po odstawieniu inhibitorów MAO. Lek nie wykazuje istotnych klinicznie interakcji z lekami hipotensyjnymi, jak betanidyna, klonidyna, hydralazyna, guanetydyna i propranolol. Zaleca się jednak częstsze monitorowanie ciśnienia tętniczego u pacjentów leczonych jednocześnie lekami przeciwnadciśnieniowymi. U pacjentów leczonych fenytoiną zaleca się monitorowanie stężenia leku we krwi w przypadku dołączenia mianseryny.Mianseryna może być stosowana u pacjentów leczonych doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi pochodnymi hydroksykumaryny. Należy jednak wówczas częściej oznaczać parametry krzepnięcia. Nie stwierdzono interakcji między mianseryną a lekami z grupy sympatykomimetyków. Mianseryna nasila działanie alkoholu, barbituranów, leków uspokajających i przeciwlękowych. Równoczesne podawanie mianseryny z glikozydami naparstnicy lub lekami przeciwarytmicznymi o działaniu chinidynopodobnym zwiększa ryzyko wystąpienia arytmii. Mianseryna zmniejsza stężenie 1,25-dihydroksycholekalcyferolu w surowicy. Lek może nasilać działanie leków cholinolitycznych oraz przeciwdepresyjne działanie fluoksetyny. Dawka 60 mg. Lek może wzmagać hamujące działanie alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy, pacjentów należy ostrzec, że w czasie leczenia powinni unikać spożywania alkoholu. Mianseryna nie powinna być podawana równocześnie z inhibitorami MAO (takimi jak: moklobemid, tranylcypromina i linezolid) ani w ciągu dwóch tyg. od zaprzestania ich podawania. W odwrotnej sytuacji powinny również upłynąć około 2 tyg. zanim pacjenci po odstawieniu mianseryny rozpoczną terapię inhibitorami MAO. Lek nie wykazuje interakcji z betanidyną, klonidyną, metyldopą, guanetydyną ani propranololem (także w skojarzeniu z hydralazyną). Niemniej zaleca się sprawdzanie ciśnienia krwi pacjentom leczonym jednocześnie lekami przeciwnadciśnieniowymi. Jednoczesne leczenie lekami przeciwpadaczkowymi będącymi induktorami CYP3A4 (jak fenytoina lub karbamazepina) może spowodować obniżenie stężenia mianseryny w osoczu. Należy rozważyć modyfikację dawki, jeśli rozpoczyna się lub przerywa jednoczesne leczenie tymi lekami. Produkt leczniczy może wpływać na metabolizm pochodnych kumaryny, np. warfaryny. Konieczna jest szczególna ostrożność podczas jednoczesnego stosowania tych leków. Ryzyko wydłużenia odstępu QT i/lub wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca (np. częstoskurczu komorowego typu torsade de pointes) jest zwiększone w przypadku jednoczesnego stosowania innych produktów leczniczych, które wydłużają odstęp QTc (np. niektórych leków przeciwpsychotycznych i antybiotyków). Należy zapoznać się z informacją o produkcie dotyczącą innych przyjmowanych leków, aby dowiedzieć się, jaki wywierają wpływ na odstęp QTc.
Ciąża i laktacja
Dawka 10 mg, 30 mg. Mianseryna przenika w niewielkim stopniu przez łożysko i do mleka kobiecego. Nie stwierdzono działania teratogennego mianseryny w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach. Nie przeprowadzono odpowiednio kontrolowanych badań u ludzi. Lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Leku nie należy stosować u kobiet karmiących piersią. W przypadku konieczności leczenia przeciwdepresyjnego mianseryną należy przerwać karmienie piersią. Dawka 60 mg. Badania na zwierzętach i ograniczone dane o bezpieczeństwie stosowania u ludzi wskazują, że mianseryna nie ma szkodliwego działania na płód lub noworodka. Mianseryna wydzielana jest z mlekiem matki tylko w bardzo małych ilościach. Należy rozważyć korzyści wynikające ze stosowania produktu leczniczego w czasie ciąży i karmienia piersią wobec możliwego szkodliwego wpływu na płód lub noworodka.
Działania niepożądane
Dawka 10 mg, 30 mg. Najczęstszym działaniem niepożądanym mianseryny jest senność, zwłaszcza w 1-szych dniach podawania leku. Objaw ten może się nasilić po spożyciu alkoholu. W trakcie przyjmowania mianseryny może wystąpić granulocytopenia lub agranulocytoza jako objaw uszkodzenia szpiku kostnego, najczęściej między 4. a 6. tyg. leczenia. Powikłanie to występuje częściej u pacjentów w podeszłym wieku, jest odwracalne i ustępuje całkowicie po odstawieniu leku. Żółtaczka, hipomania czy drgawki mogą wystąpić nawet po dawkach terapeutycznych i stanowią wskazania do przerwania podawania mianseryny. Wystąpienie objawów zakażenia (np. gorączki, bólu gardła, zapalenia jamy ustnej lub innych stanów zapalnych) jest wskazaniem do odstawienia leku i zlecenia badania morfologii krwi z rozmazu. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) nieprawidłowy skład krwi zwykle objawiający się jako granulocytopenia czy agranulocytoza; (nieznana) niedokrwistość. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (rzadko) zwiększenie mc.; (nieznana) zwiększone łaknienie. Zaburzenia psychiczne: (rzadko) hipomania; (nieznana) myśli samobójcze, zachowania samobójcze, u pacjentów z chorobą dwubiegunową zmiana fazy, nasilenie objawów psychotycznych. Zaburzenia układu nerwowego: (często) uspokojenie występujące na początku leczenia, zmniejszające się wraz z kontynuacją terapii (Uwaga: zmniejszenie dawki na ogół nie prowadzi do mniejszego uspokojenia, ale może zagrozić skuteczności leku przeciwdepresyjnego, senność (zwłaszcza w 1-szych dniach podawania leku)); (rzadko) drgawki, hiperkineza (zespół niespokojnych nóg), zespół neuroleptyczny złośliwy; (nieznana) zawroty głowy. Zaburzenia serca: (rzadko) bradykardia po podaniu dawki początkowej. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) zwiększenie stężenia enzymów wątrobowych; (rzadko) żółtaczka; (nieznana) uszkodzenie wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) wysypki skórne; (nieznana) nadmierne pocenie się. Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) bóle stawów; (nieznana) drżenie. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) obrzęki; (nieznana) osłabienie. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (nieznana) ginekomastia, tkliwość brodawek sutkowych, mlekotok. Zgłaszano przypadki myśli i zachowań samobójczych podczas leczenia mianseryną, a także w krótkim czasie po odstawieniu leku. Dawka 60 mg. U pacjentów z depresją występują objawy związane z samą chorobą (suchość w jamie ustnej, zaparcia, zaburzenia akomodacji). Dlatego niekiedy trudno określić, które objawy są następstwem choroby, a które występują w wyniku leczenia produktem leczniczym. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (nieznana) nieprawidłowy skład krwi zwykle objawiający się jako granulocytopenia czy agranulocytoza. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (nieznana) zwiększenie mc. Zaburzenia psychiczne: (nieznana) hipomania. Zaburzenia układu nerwowego: (nieznana) uspokojenie (występujące na początku leczenia zmniejszające się wraz z kontynuacją terapii). (Uwaga: zmniejszenie dawki na ogół nie prowadzi do mniejszego uspokojenia, ale może osłabić skuteczność leku przeciwdepresyjnego), drgawki, hiperkineza (zespół niespokojnych nóg), złośliwy zespół neuroleptyczny. Zaburzenia serca; (nieznana) bradykardia po podaniu dawki początkowej, wydłużenie odstępu QT w zapisie elektrokardiograficznym, częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes. Zaburzenia naczyniowe: (nieznana) niedociśnienie. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (nieznana) zwiększenie stężenia enzymów wątrobowych, żółtaczka, zapalenie wątroby, nieprawidłowa czynność wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (nieznana) wysypka. Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej: (nieznana) bóle stawów. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (nieznana) obrzęki. Zgłaszano przypadki myśli i zachowań samobójczych podczas leczenia mianseryną, a także w krótkim czasie po odstawieniu leku.
Przedawkowanie
Dawka 10 mg, 30 mg. Następstwem przedawkowania mianseryny jest głównie przedłużone działanie uspokajające i senność. Zaburzenia rytmu serca, ciężkie niedociśnienie, drgawki czy zaburzenia oddechowe występują rzadko. Nie ma swoistego antidotum dla mianseryny. Zaleca się płukanie żołądka i leczenie objawowe. Dawka 60 mg. Objawy ostrego przedawkowania ograniczają się do dłużej utrzymującego się uspokojenia. Arytmia serca, drgawki, ostre niedociśnienie i niewydolność oddechowa występują rzadko. Zgłaszano również wydłużenie odstępu QT w zapisie elektrokardiograficznym oraz częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes. Należy monitorować zapis EKG. Nie ma swoistego antidotum. Leczenie polega głównie na płukaniu żołądka w połączeniu z odpowiednim leczeniem objawowym i podtrzymującym czynności życiowe.
Działanie
Dawka 10 mg, 30 mg. Mianseryna jest czteropierścieniowym lekiem przeciwdepresyjnym, pochodną pirazynoazepiny, wykazującym dodatkowo właściwości uspokajające. Aktywność przeciwdepresyjna mianseryny jest zbliżona do aktywności amitryptyliny i imipraminy, w odróżnieniu jednak od tych leków nie wykazuje istotnego działania antycholinergicznego ani nie wpływa na przekaźnictwo dopaminergiczne. Mechanizm działania jest złożony i polega na blokowaniu noradrenergicznego receptora presynaptycznego α2 oraz ośrodkowych receptorów serotoninowych: 5-HT1c, 5-HT2 i 5-HT3. Metabolity mianseryny, 8-hydroksymianseryna i demetylomianseryna, są słabymi inhibitorami doneuronalnego wychwytu noradrenaliny. Działanie przeciwdepresyjne występuje po kilku dniach leczenia, natomiast poprawę kliniczną stwierdza się zazwyczaj po kilku tyg. W początkowym okresie leczenia może występować względnie silne działanie uspokajające i nasenne, będące głównie wynikiem blokady receptorów histaminowych. Efekt ten pojawić się może już w 1-szej dobie leczenia i jest najsilniej wyrażony w 1-szym tyg. leczenia. W porównaniu z trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi mianseryna jest lekiem lepiej tolerowanym i w dawkach leczniczych nie wpływa na układ krążenia. Dawka 60 mg. Mianseryna, substancja czynna produktu leczniczego, należy do grupy piperazynoazepin, które chemicznie nie są podobne do trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. W jej strukturze brak podstawowego łańcucha bocznego, który uważa się za odpowiedzialny za działanie przeciwcholinergiczne trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Mianseryna zwiększa ośrodkowe przewodnictwo nerwowe blokując receptory α2 adrenergiczne i hamuje zwrotny wychwyt noradrenaliny. Dodatkowo stwierdzono interakcję z receptorami serotoninowymi w OUN. Badania farmakologiczno-elektroencefalograficzne u ludzi potwierdziły działanie przeciwdepresyjne mianseryny. Skuteczność przeciwdepresyjną mianseryny potwierdzono w badaniach kontrolowanych placebo i wykazano, że jest ona porównywalna z innymi obecnie stosowanymi lekami przeciwdepresyjnymi. Co więcej, wykazuje ona właściwości anksjolityczne, poprawia sen poprzez jego pogłębienie i wydłużenie, co ma szczególne znaczenie w leczeniu chorych z lękiem lub zaburzeniami snu występującymi w zaburzeniach depresyjnych. Uważa się, że właściwości uspokajające mianseryny związane są z blokowaniem receptorów histaminowych H1 i adrenergicznych α1.
Skład
1 tabl. powl. zawiera 10 mg, 30 mg lub 60 mg chlorowodorku mianseryny.