Wskazania
Indukcja owulacji: do indukowania owulacji u kobiet z brakiem owulacji lub niemiesiączkujących, u których nie było pozytywnej reakcji na leczenie cytrynianem klomifenu. Kontrolowana hiperstymulacja jajników (ang. controlled ovarian hyperstimulation, COH) w ramach technik wspomaganego rozrodu (ang. assisted reproductive technologies, ART): indukowanie rozwoju mnogich pęcherzyków jajnikowych u kobiet w ramach technik wspomaganego rozrodu, takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (ang. in vitro fertilisation, IVF).
Dawkowanie
Leczenie produktem leczniczym powinno być rozpoczynane pod nadzorem lekarza, który ma doświadczenie w leczeniu zaburzeń płodności. Istnieją duże między- i wewnątrzosobnicze różnice w reakcji jajników na egzogenne gonadotropiny. To sprawia, że ustalenie jednolitego schematu dawkowania jest niemożliwe. Dawkę należy zatem dostosowywać indywidualnie w zależności od reakcji jajników. Wymaga to zastosowania ultrasonografii i może także obejmować monitorowanie stężeń estradiolu. Kobiety z brakiem owulacji: celem leczenia produktem leczniczym jest uzyskanie rozwoju pojedynczego pęcherzyka Graafa, z którego, po podaniu ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej, zostanie uwolniona komórka jajowa. Produkt leczniczy można podawać w codziennych wstrzyknięciach. U pacjentek miesiączkujących leczenie powinno rozpocząć się w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego. Według najczęściej stosowanego schematu podawanie rozpoczyna się od dawki 75-150 j.m. FSH/dobę. Następnie, jeśli jest to konieczne dla uzyskania właściwej, ale nie nadmiernej odpowiedzi, dawkę zwiększa się o 37,5 j.m. (do 75 j.m.) co 7 lub (najlepiej) co 14 dni. Maks. dawka dobowa leku nie powinna na ogół przekraczać 225 j.m. Leczenie należy dostosowywać do indywidualnej reakcji pacjentki ocenianej na podstawie pomiaru wielkości pęcherzyka jajnikowego za pomocą badania USG i/lub oznaczenia stężeń estrogenów. Dobową dawkę utrzymuje się aż do osiągnięcia warunków przedowulacyjnych. Zwykle do osiągnięcia tego stanu wystarcza 7-14 dni leczenia. Następnie przerywa się podawanie produktu leczniczego i można wywołać owulację poprzez podanie ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej. Jeżeli liczba reagujących pęcherzyków jajnikowych jest za duża lub stężenie estradiolu wzrasta zbyt szybko, tzn. stężenie estradiolu rośnie ponad dwukrotnie w ciągu 2-3 kolejnych dni, należy zmniejszyć dobową dawkę produktu leczniczego. Ponieważ pęcherzyki o średnicy powyżej 14 mm mogą uwolnić komórki jajowe, istnienie wielu przedowulacyjnych pęcherzyków, których średnica przekracza 14 mm, wiąże się z ryzykiem ciąży mnogiej. W takim przypadku należy odstąpić od podawania hCG i zapobiegać ciąży, aby nie dopuścić do wystąpienia ciąży mnogiej. Pacjentka powinna zastosować mechaniczną metodę antykoncepcji lub powstrzymać się od odbywania stosunków płciowych do czasu wystąpienia następnego krwawienia miesiączkowego. Nowy cykl leczenia należy rozpocząć od dawki początkowej mniejszej niż zastosowana w poprzednim cyklu. Jeśli u pacjentki nie stwierdza się odpowiedniej odpowiedzi po 4 tyg. leczenia, ten cykl leczenia należy przerwać, a nowy cykl leczenia należy rozpocząć od dawki początkowej większej niż zastosowana w przerwanym cyklu. Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi należy podać w pojedynczym wstrzyknięciu 5 000-10 000 j.m. hCG w ciągu 24-48 h po ostatnim wstrzyknięciu produktu leczniczego. Pacjentce zaleca się odbycie stosunku płciowego w dniu wstrzyknięcia hCG oraz w następnym dniu po wstrzyknięciu hCG. Alternatywnie może zostać przeprowadzona inseminacja domaciczna. Kobiety poddawane stymulacji jajników w celu uzyskania rozwoju wielu pęcherzyków jajnikowych w ramach technik wspomaganego rozrodu: hamowanie czynności przysadki w celu zahamowania wzrostu poziomu endogennego LH i kontroli podstawowego poziomu LH jest obecnie zwykle uzyskiwane przez podanie agonisty lub antagonisty hormonu uwalniającego gonadotropinę (ang. Gonadotropin Releasing Hormone, GnRH). Według najczęściej stosowanego protokołu podawanie produktu leczniczego rozpoczyna się ok. 2 tyg. po rozpoczęciu leczenia agonistą, a następnie podawanie obu produktów leczniczych jest kontynuowane aż do osiągnięcia odpowiedniego stopnia dojrzałości pęcherzyków. Np. po 2 tyg. hamowania czynności przysadki za pomocą leczenia agonistą, produkt leczniczy podawany jest w dawce 150-225 j.m. przez pierwsze 7 dni.Następnie dawka jest dostosowywana w zależności od reakcji jajników pacjentki na leczenie. Postępowanie alternatywne w przypadku kontrolowanej hiperstymulacji jajników obejmuje podawanie 150-225 j.m./dobę produktu leczniczego, począwszy od 2. lub 3. dnia cyklu menstruacyjnego. Leczenie jest prowadzone do czasu uzyskania odpowiedniego stopnia dojrzałości pęcherzyków jajnikowych (ocenianego za pomocą oznaczania stężenia estrogenów w surowicy i/lub badania USG) przy zastosowaniu dawki dostosowanej do odpowiedzi pacjentki (zwykle nie wyższej niż 450 j.m./dobę). Odpowiedni stopień dojrzałości pęcherzyków jajnikowych uzyskuje się średnio ok. 10 dnia leczenia (w ciągu 5-20 dni). Po uzyskaniu optymalnej odpowiedzi podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu 5 000-10 000 j.m. hCG w ciągu 24-48 h po ostatnim wstrzyknięciu produktu leczniczego w celu wzbudzenia uformowania dojrzałego pęcherzyka. Uwolnienie komórki jajowej następuje 34-35 h później. Dzieci i młodzież. Produkt nie jest przeznaczony do stosowania u dzieci i młodzieży.
Uwagi
Produkt leczniczy jest przeznaczony do podawania podskórnego i domięśniowego. Bezpośrednio przed użyciem proszek należy rekonstytuować za pomocą dostarczonego rozpuszczalnika. Aby uniknąć bolesnych wstrzyknięć i zminimalizować wyciek z miejsca wstrzyknięcia, produkt leczniczy należy podawać podskórnie powoli. Miejsca wstrzyknięć podskórnych należy zmieniać, aby uniknąć lipoatrofii. Niewykorzystany roztw. należy wyrzucić. Wstrzyknięcia podskórne mogą być wykonywane samodzielnie przez pacjentki pod warunkiem, że będą dokładnie przestrzegać instrukcji i zaleceń lekarza.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na menotropinę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Powiększenie jajników lub torbiele jajników niespowodowane zespołem policystycznych jajników. Krwawienie z dróg rodnych o nieznanej przyczynie. Rak jajnika, macicy lub piersi. Guzy podwzgórza lub przysadki mózgowej. Produkt leczniczy jest przeciwwskazany, jeśli odpowiednia odpowiedź na leczenie nie może być osiągnięta z powodu: pierwotnej niewydolności jajników, wad rozwojowych narządów płciowych uniemożliwiających prawidłowy przebieg ciąży, włókniaków macicy uniemożliwiających prawidłowy przebieg ciąży.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Mogą wystąpić reakcje anafilaktyczne, szczególnie w przypadku pacjentek o znanej nadwrażliwości na gonadotropiny. Pierwsze wstrzyknięcie produktu leczniczego powinno być dokonane pod bezpośrednią kontrolą lekarza w warunkach umożliwiających ewentualną resuscytację krążeniowo-oddechową. Pierwsze wstrzyknięcie produktu leczniczego powinno być dokonane pod bezpośrednią kontrolą lekarza. Samodzielne wstrzyknięcia produktu leczniczego może być wykonywane tylko przez pacjentki z silną motywacją i odpowiednio przeszkolone. Przed wykonaniem samodzielnego wstrzyknięcia pacjentka musi być poinstruowana o sposobie wykonywania wstrzyknięć podskórnych, tj. o możliwym miejscu wstrzyknięcia i sposobie przygotowania roztw. do wstrzyknięcia. Przed rozpoczęciem leczenia należy dokonać właściwej oceny niepłodności pary i wykluczyć możliwe przeciwwskazania do zajścia w ciążę. W szczególności należy przeprowadzić badania w kierunku niedoczynności tarczycy, niedoboru hormonów kory nadnerczy, hiperprolaktynemii, guzów przysadki i podwzgórza oraz zastosować odpowiednie, swoiste leczenie. Przed rozpoczęciem leczenia należy przeprowadzić badanie USG w celu określenia stadium rozwoju pęcherzyków jajnikowych i oznaczyć stężenia estradiolu. Parametry te należy regularnie kontrolować podczas leczenia. Ma to szczególne znaczenie na początku stymulacji. Poza rozwojem dużej liczby pęcherzyków jajnikowych stężenie estradiolu we krwi może wzrosnąć w bardzo szybkim tempie, tzn. ponad 2-krotnie w ciągu 2-3 kolejnych dni, i osiągnąć nadmiernie wysokie wartości. Rozpoznanie hiperstymulacji jajników można potwierdzić za pomocą badania USG. W przypadku wystąpienia niepożądanej hiperstymulacji jajników (tj. niewystępującej w ramach kontrolowanej hiperstymulacji jajników w programach technik wspomaganego rozrodu) należy przerwać podawanie produktu leczniczego. W takim wypadku należy unikać zajścia w ciążę oraz nie podawać hCG, ponieważ może to spowodować, oprócz wielokrotnej owulacji, zespół hiperstymulacji jajników (OHSS). Kliniczne objawy podmiotowe i przedmiotowe łagodnego zespołu hiperstymulacji jajników to ból brzucha, nudności, biegunka i łagodne do umiarkowanego powiększenie jajników i torbieli jajników. W rzadkich przypadkach dochodzi do wystąpienia ciężkiego zespołu hiperstymulacji jajników, który może zagrażać życiu. Stan ten charakteryzuje się dużymi torbielami jajników (bliskimi pęknięcia), wodobrzuszem, częstym wysiękiem opłucnowym i zwiększeniem mc. W rzadkich przypadkach przebieg OHSS może być powikłany żylną lub tętniczą chorobą zakrzepowo-zatorową. U pacjentek poddawanych procedurom ART ryzyko wystąpienia ciąży mnogiej jest związane głównie z liczbą przeniesionych zarodków. U pacjentek poddawanych leczeniu mającemu na celu wzbudzenie owulacji występowanie ciąż i porodów mnogich jest większe niż w przypadku zapłodnienia naturalnego. Większość ciąż mnogich to ciąże bliźniacze. W celu zminimalizowania ryzyka ciąży mnogiej zaleca się dokładne monitorowanie odpowiedzi jajników. Częstość poronień spontanicznych u pacjentek leczonych FSH jest wyższa niż w populacji ogólnej, ale porównywalna z częstością występowania poronień u kobiet z innymi zaburzeniami płodności. Ponieważ u niepłodnych kobiet poddawanych zabiegom wspomaganego rozrodu, szczególnie IVF, często występują nieprawidłowości jajowodów, częstość występowania ciąż pozamacicznych może być wyższa. Dlatego ważne jest wczesne ultrasonograficzne potwierdzenie, że ciąża jest umiejscowiona prawidłowo (wewnątrzmacicznie). Istnieją doniesienia o nowotworach jajników oraz układu rozrodczego, zarówno łagodnych, jak i złośliwych, u kobiet poddawanych wielokrotnie leczeniu niepłodności. Nie ustalono jeszcze, czy leczenie gonadotropinami zwiększa ryzyko podstawowe wystąpienia tych nowotworów u niepłodnych kobiet. Częstość występowania wrodzonych wad rozwojowych po zastosowaniu ART może być nieco większa niż w przypadku zapłodnień spontanicznych. Uważa się, że jest to spowodowane różnicami w cechach rodzicielskich (np. wiekiem matki, parametrami nasienia) i ciążami mnogimi. U kobiet z ogólnie znanymi czynnikami ryzyka zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, ujawnionymi w wywiadzie lub wywiadzie rodzinnym, otyłością olbrzymią (współczynnik BMI >30 kg/m2) lub trombofilią, ryzyko wystąpienia żylnych lub tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych w trakcie lub po zakończeniu leczenia gonadotropinami może być większe. U kobiet tych należy ocenić stosunek korzyści do ryzyka podania gonadotropin. Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu produktu leczniczego na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Jednak jest mało prawdopodobne, że produkt leczniczy ma wpływ na zdolność pacjentek do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Interakcje
Nie przeprowadzono badań dotyczących interakcji produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi u ludzi. Chociaż brak jest doświadczenia klinicznego, należy spodziewać się, że jednoczesne stosowanie produktu leczniczego i cytrynianu klomifenu może nasilać reakcję jajników. Jeśli do desensytyzacji przysadki mózgowej stosuje się agonistę GnRH, w celu uzyskania odpowiedniej reakcji jajników może być konieczne zastosowanie większej dawki produktu leczniczego.
Ciąża i laktacja
Produktu leczniczego nie należy stosować w okresie ciąży. Nie ma doniesień o ryzyku działań teratogennych wskutek kontrolowanej stymulacji jajników gonadotropinami uzyskanymi z moczu. Do tej pory nie zgromadzono innych stosownych danych epidemiologicznych. Badania na zwierzętach nie wskazują działania teratogennego. Produktu leczniczego nie należy stosować podczas karmienia piersią. Podczas karmienia piersią wydzielanie prolaktyny może spowodować osłabienie odpowiedzi na stymulację jajników.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszanymi w badaniach klinicznych zdarzeniami niepożądanymi podczas leczenia produktem leczniczym są (zależnie od dawki) na ogół łagodna hiperstymulacja jajników (OHSS) z niewielkim powiększeniem jajników oraz dyskomfort lub ból brzucha. Wystąpił tylko jeden przypadek ciężkiej OHSS. Najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi podczas leczenia produktem leczniczym były ból głowy i wzdęcie brzucha, a także nudności, zmęczenie, zawroty głowy i ból w miejscu wstrzyknięcia. W poniższej tabeli przedstawiono główne działania niepożądane (>1%) występujące u kobiet leczonych produktem leczniczym w badaniach klinicznych według klasyfikacji układów i narządów oraz częstości występowania. W obrębie każdej grupy częstości działania niepożądane są przedstawione od najcięższych do najlżejszych. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) ból głowy; (często) zawroty głowy. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) wzdęcie brzucha; (często) ból lub dyskomfort brzucha, nudności. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) ból pleców, uczucie ciężkości. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (często) zespół hiperstymulacji jajników, ból w miednicy, tkliwość piersi. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) ból w miejscu wstrzyknięcia, reakcja w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, złe samopoczucie, pragnienie. Zaburzenia naczyniowe: (często) uderzenia gorąca. Spodziewane działania niepożądane związane z podawaniem gonadotropin to reakcje w miejscu wstrzyknięcia takie jak ból, zaczerwienienie, zasinienie, opuchlizna i/lub podrażnienie. Spodziewana częstość takich działań w przypadku podania domięśniowego jest wyższa niż w przypadku podania podskórnego.
Przedawkowanie
Brak dostępnych danych dotyczących ostrej toksyczności menotropiny u ludzi, ale badania na zwierzętach wykazały, że ostra toksyczność produktów gonadotropiny uzyskanych z moczu jest bardzo niska. Zbyt wysokie dawki menotropiny mogą prowadzić do hiperstymulacji jajników.
Działanie
Substancją czynną produktu leczniczego jest wysoce oczyszczona ludzka gonadotropina menopauzalna. FSH w produkcie leczniczym jest uzyskiwane z moczu kobiet w okresie postmenopauzalnym; LH jest uzyskiwane zarówno z moczu kobiet w okresie postmenopauzalnym, jak i moczu kobiet w ciąży. Produkt leczniczy jest standaryzowany w celu uzyskania współczynnika aktywności FSH/LH zbliżonego do 1. Składnik FSH menotropiny pobudza wzrost i rozwój pęcherzyków jajnikowych, zwiększając ich liczbę. FSH zwiększa wytwarzanie estradiolu w komórkach ziarnistych na drodze aromatyzacji androgenów pochodzących z komórek tekalnych pod wpływem LH.
Skład
1 fiol. liofilizowanego produktu leczniczego zawiera 75 j.m. lub 150 j.m. ludzkiego hormonu folikulotropowego (ang. follicle stimulating hormone, FSH) i 75 j.m. lub 150 j.m. ludzkiego hormonu luteinizującego (ang. luteinising hormone, LH).
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria X
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria X
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria X
Produkt leczniczy podlega dodatkowemu monitorowaniu
