Wskazania
Opryszczkowe zapalenie mózgu. Ciężkie pierwotne zakażenie narządów płciowych wirusem opryszczki. Półpasiec. Ospa wietrzna, półpasiec i zakażenia skóry i błon śluzowych wirusem opryszczki u pacjentów ze zmniejszoną odpornością poddawanych immunosupresji lub chemioterapii. Profilaktyka zakażeń wirusem herpes simplex u pacjentów ze zmniejszoną odpornością, m.in. u chorych leczonych immunosupresyjnie po przeszczepach. Zakażenie wirusem herpes simplex u noworodków.
Dawkowanie
Dawka acyklowiru w przeliczeniu na kg mc. jest taka sama dla wszystkich pacjentów. Dawkę acyklowiru dla dzieci w wieku od 3 m-cy do 12 lat przelicza się na pc. w celu uniknięcia podania za małych dawek. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek lek podaje się 3x/dobę, co 8 h. Dorośli, dzieci w wieku powyżej 12 lat, niemowlęta w wieku poniżej 3 m-cy i noworodki. Pacjenci z prawidłową odpornością: pierwotna opryszczka narządów płciowych, półpasiec: dawka pojedyńcza 5 mg/kg mc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 15 mg/kg mc., średni czas leczenia 5 dni; opryszczkowe zapalenie mózgu, opryszczka noworodków: dawka pojedyńcza 10 mg/kg mc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 30 mg/kg mc., średni czas leczenia 10 dni. Pacjenci ze zmniejszoną odpornością: opryszczka: dawka pojedyńcza 5 mg/kg mc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 15 mg/kg mc., średni czas leczenia 5 dni; ospa wietrzna, półpasiec: dawka pojedyńcza 10 mg/kg mc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 30 mg/kg mc., średni czas leczenia 10 dni. Dzieci w wieku od 3 m-cy do 12 lat. Pacjenci z prawidłową odpornością: pierwotna opryszczka narządów płciowych, półpasiec: dawka pojedyńcza 250 mg/m2 pc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 750 mg/m2 pc., średni czas leczenia 5 dni; opryszczkowe zapalenie mózgu: dawka pojedyńcza 500 mg/m2 pc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 1500 mg/m2 pc., średni czas leczenia 10 dni. Pacjenci ze zmniejszoną odpornością: opryszczka: dawka pojedyńcza 250 mg/m2 pc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 750 mg/m2 pc., średni czas leczenia 5 dni; ospa wietrzna, półpasiec: dawka pojedyńcza 500 mg/m2 pc., dawka dobowa u osób z prawidłową czynnością nerek 1500 mg/m2 pc., średni czas leczenia 10 dni. Czas leczenia przy różnych schorzeniach może trwać dłużej. W pojedynczych przypadkach, w zależności od rodzaju i czasu trwania choroby, produkt leczniczy może być podawany dłużej - szczegóły patrz ChPL. Dawkowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Lek podawany dożylnie w postaci inf. należy stosować ostrożnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Należy utrzymywać właściwe nawodnienie organizmu pacjenta. Dawkowanie u dorosłych i młodzieży z zaburzeniami czynności nerek: ClCr 25-50 ml/min: dawkę zalecaną wyżej (5-10 mg/kg mc.) należy podawać co 12h; ClCr 10 do 25 ml/min: dawkę zalecaną wyżej (5-10 mg/kg mc.) należy podawać co 24 h; ClCr 0 (anuria) do 10 ml/min: u pacjentów poddawanych ciągłej ambulatoryjnej dializie otrzewnowej (ang. CAPD) dawkę zalecaną wyżej (5 lub 10 mg/kg mc.) należy zmniejszyć o połowę i podawać co 24 h; 0 (anuria) do 10 ml/min; u pacjentów poddawanych hemodializie dawkę zalecaną wyżej (5 lub 10 mg/kg mc.) należy zmniejszyć o połowę i podawać co 24 h i po cyklu dializy. Dawkowanie u niemowląt i dzieci z zaburzeniami czynności nerek: ClCr 25-50 ml/min/1,73 m2: dawkę zalecaną wyżej (250 lub 500 mg/m2 pc. lub 20 mg/kg mc.) należy podawać co 12 h; ClCr 10 do 25 ml/min/1,73 m2: dawkę zalecaną wyżej (250 lub 500 mg/m2 pc. lub 20 mg/kg mc.) należy podawać co 24 h; ClCr 0 (anuria) do 10 ml/min/1,73 m2: u pacjentów poddawanych ciągłej ambulatoryjnej dializie otrzewnowej dawkę zalecaną wyżej (250 lub 500 mg/m2 pc. lub 20 mg/kg mc.) należy zmniejszyć o połowę i podawać co 24 h; u pacjentów poddawanych hemodializie dawkę zalecaną wyżej (250 lub 500 mg/m2 pc. lub 20 mg/kg mc.) należy zmniejszyć o połowę i podawać co 24 h i po cyklu dializy. Dawkowanie u pacjentów w podeszłym wieku. Ponieważ u pacjentów w podeszłym wieku bardziej prawdopodobne jest wystąpienie niewydolności nerek, zaleca się u nich dokładne monitorowanie czynności nerek. W razie konieczności dawkę produktu leczniczego należy modyfikować zgodnie z wytycznymi. Należy utrzymywać właściwe nawodnienie organizmu pacjenta. Podczas stosowania dużych dawek acyklowiru (np. w trakcie leczenia opryszczkowego zapalenia mózgu) należy kontrolować czynność nerek, zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz pacjentów przyjmujących małe ilości płynów.
Uwagi
Sporządzony roztw. do inf. należy podawać w powolnej inf. dożylnej przez co najmniej 60 minut. Jeżeli produkt leczniczy 250 lub produkt leczniczy 500 podaje się za pomocą pompy inf., stężenie acyklowiru powinno wynosić 2,5% (25 mg/ml).
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na acyklowir.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Acyklowir może być skuteczny jedynie po zastosowaniu w początkowym okresie choroby. Podczas leczenia pacjent powinien być dobrze nawodniony. Podczas leczenia nie należy prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn.
Interakcje
Acyklowir jest wydalany głównie w postaci niezmienionej, w moczu, w wyniku aktywnego wydzielania w kanalikach nerkowych. Każdy stosowany jednocześnie lek, który współzawodniczy o ten mechanizm, może zwiększyć stężenie acyklowiru w osoczu. Probenecyd i cymetydyna zwiększają w tym mechanizmie wartość AUC acyklowiru i zmniejszają jego wydalanie nerkowe. Ze względu na szeroki przedział terapeutyczny acyklowiru zmiana dawkowania nie jest jednak konieczna. U pacjentów otrzymujących dożylnie acyklowir należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania leków, które współzawodniczą z acyklowirem o mechanizm wydalania, ze względu na możliwość zwiększenia się stężenia w surowicy jednego lub obu leków (lub ich metabolitów). Jednoczesne podawanie acyklowiru i mykofenolanu mofetylu (leku immunosupresyjnego stosowanego u pacjentów po przeszczepieniu narządu) prowadzi do zwiększenia wartości AUC acyklowiru i nieczynnego metabolitu mykofenolanu mofetylu. Podczas jednoczesnego stosowania litu i dużej dawki podawanego dożylnie acyklowiru należy kontrolować stężenie litu w surowicy ze względu na ryzyko jego toksyczności. Należy zachować ostrożność i kontrolować czynność nerek podczas jednoczesnego stosowania dożylnie acyklowiru i podawania leków wpływających na czynność nerek (takich jak cyklosporyna i takrolimus). Badanie z udziałem pięciu mężczyzn wskazuje, że jednoczesne stosowanie acyklowiru zwiększa o około 50% wartość AUC podawanej ogólnie teofiliny. Zaleca się oznaczanie stężenia teofiliny w osoczu podczas leczenia skojarzonego z acyklowirem.
Ciąża i laktacja
W okresie karmienia piersią stosowanie leku jest przeciwwskazane. W ciąży stosować jedynie w przypadku, gdy przewidywane korzyści przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu.
Działania niepożądane
Odczyn zapalny w miejscu iniekcji (zwłaszcza po podaniu preparatu poza żyłę), zaburzenia czynności nerek (zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi), przemijające zaburzenia neurologiczne (drżenia mięśniowe, zawroty głowy, halucynacje, stany splątania, psychozy, niekiedy śpiączka lub stany pobudzenia), gorączka, zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty), zaburzenia hematologiczne, zwiększenie aktywności aminotransferaz we krwi, wysypka skórna.
Przedawkowanie
Przedawkowanie acyklowiru podanego dożylnie powoduje zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, azotu mocznikowego we krwi i następnie niewydolność nerek. Opisywano także objawy ze strony układu nerwowego, jak dezorientację, omamy, pobudzenie, drgawki, śpiączkę. Należy uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują objawy zatrucia. Hemodializa w znacznym stopniu usuwa acyklowir z krwi, więc może stanowić alternatywną metodę postępowania w razie wystąpienia objawów przedawkowania.
Działanie
Lek przeciwwirusowy, działający głównie na wirusy opryszczki typu 1 i 2 (herpes simplex) oraz słabiej na wirus ospy wietrznej i półpaśca (varicella zoster). Nie wpływa na procesy metaboliczne komórek gospodarza. Po wniknięciu do komórki zakażonej wirusem acyklowir ulega przekształceniu w postać czynną (trifosforan), która - będąc substratem dla polimerazy DNA wirusa - zapobiega dalszej syntezie wirusowego DNA. Po podaniu dożylnym T0,5 we krwi wynosi 2,9 h. Około 10-30% (przeciętnie 15%) wiąże się z białkami osocza. Acyklowir przenika do tkanek i płynów ustrojowych, m.in. do płynu mózgowo-rdzeniowego (osiąga w nim stężenia wynoszące 50% jego stężenia we krwi), wątroby, płuc, mięśni, wydzieliny pochwy. Jest częściowo metabolizowany w wątrobie. Wydala się głównie z moczem w postaci nie zmienionej (60-90%) i w 10-15% jako metabolit.
Skład
1 fiolka zawiera 250 mg lub 500 mg acyklowiru.
Laktacja
Światło
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
