U dorosłych w krótkotrwałym leczeniu zaburzeń lękowych lub w krótkotrwałym usuwaniu lęku i niepokoju związanego z objawami depresji. Produkt leczniczy jest wskazany tylko wtedy, kiedy leczenie niefarmakologiczne okazało się nieskuteczne, a choroba jest ciężka, wyniszczająca lub powoduje nadmierny niepokój u pacjenta. Niepokój i napięcie związane ze stresem dnia codziennego z reguły nie wymagają stosowania leków przeciwlękowych.

Dawkowanie i czas leczenia należy określić indywidualnie dla każdego pacjenta. Należy zastosować najmniejszą skuteczną dawkę przez możliwie krótki okres; w razie potrzeby dawkę można zwiększyć. Nie zaleca się długotrwałego stosowania produktu leczniczego. Na ogół czas trwania leczenia nie powinien przekraczać 2-4 tyg., włączając stopniowe odstawienie leku. Czas trwania leczenia nie powinien być przedłużany przed określeniem potrzeby kontynuacji leczenia i nie powinien przekraczać maks. 2-3 m-cy. Nie zaleca się przewlekłego stosowania, ponieważ niewiele wiadomo o długoterminowym bezpieczeństwie i skuteczności, a lorazepam może wywoływać uzależnienie. Lek należy odstawiać stopniowo, ponieważ ryzyko wystąpienia objawów odstawienia oraz objawów z odbicia wzrasta po nagłym odstawieniu. W leczeniu stanów lękowych średnia dobowa dawka wynosi 2-3 mg, w kilku dawkach podzielonych. Dawka dobowa może jednak wahać się 1-7,5 mg. Największa dawka powinna być przyjmowana przed snem. W leczeniu bezsenności w wyniku lęku lub przemijającego stresu sytuacyjnego pojedyncza dawka dobowa wynosi 1-2 mg i zwykle podawana jest przed snem. Dzieci i młodzież. Nie określono bezpieczeństwa i skuteczności stosowania leku u dzieci. Osoby w podeszłym wieku. U pacjentów w podeszłym wieku oraz osłabionych zalecana dawka początkowa wynosi 1 mg/dobę, w 2 dawkach podzielonych; dawkowanie powinno być starannie dostosowane do potrzeb i tolerancji pacjenta. Generalnie należy zmniejszyć dawkę lub wydłużyć odstęp między dawkami u starszych i osłabionych pacjentów, jak również u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby, lub przewlekłą niewydolnością oddechową. Tacy pacjenci powinni być często kontrolowani, a dawki powinny zostać starannie dobrane na podstawie reakcji pacjenta. W przypadku pacjentów w podeszłym wieku oraz osłabionych zazwyczaj stosowana dawka powinna być zmniejszona o 50%, a dawkowanie należy dostosować do potrzeb i tolerancji pacjenta.

Tabl. powinny być przyjmowane z płynem, niezależnie od posiłków. Podawanie po posiłku może powodować opóźnienie wchłaniania leku.

Produkt jest przeciwwskazany u pacjentów z: nadwrażliwością na substancję czynną, inne benzodiazepiny lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, zespołem bezdechu sennego, ciężką niewydolnością oddechową, miastenią (myasthenia gravis), ciężką niewydolnością wątroby.

Produkt leczniczy nie jest wskazany w leczeniu podstawowym zaburzeń psychotycznych lub zaburzeń depresyjnych i nie powinien być stosowany w monoterapii w leczeniu pacjentów z depresją. Benzodiazepiny mogą mieć działanie odhamowujące i mogą wyzwalać skłonności samobójcze lub powodować nasilenie objawów u pacjentów z depresją. Dlatego u tych pacjentów należy stosować jedynie min. dawki. Pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby należy często kontrolować, a dawkowanie powinno być starannie dostosowane do reakcji pacjenta. U tych pacjentów może być wystarczająca mniejsza dawka. Takie same środki ostrożności należy zastosować w leczeniu osób starszych i osłabionych oraz u pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową. Benzodiazepiny mogą powodować encefalopatię u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby. Podczas leczenia benzodiazepinami u niektórych pacjentów występowała trombocytopenia, agranulocytoza lub pancytopenia, a także w niektórych przypadkach obserwowano podwyższoną aktywność enzymów wątrobowych. Morfologia krwi oraz czynność wątroby powinny być okresowo kontrolowane, jeśli powtórzenie cyklu leczenia jest konieczne. Podczas leczenia benzodiazepinami zgłaszano występowanie ciężkich reakcji anafilaktycznych. Przypadki występowania obrzęku naczynioruchowego, obejmującego język, nagłośnię lub krtań, zgłaszano po pierwszej lub kolejnej dawce benzodiazepiny. U niektórych pacjentów występowała również duszność, uczucie duszenia się, nudności i wymioty. W niektórych przypadkach pacjenci wymagali leczenia doraźnego i farmakoterapii. Jeśli obrzęk naczynioruchowy obejmuje język, nagłośnię lub krtań, może prowadzić do niedrożności dróg oddechowych i ewentualnie zgonu. Benzodiazepiny nie mogą być stosowane u pacjentów, u których w przeszłości występował obrzęk naczynioruchowy związany ze stosowaniem tych leków. Chociaż niedociśnienie występuje rzadko, benzodiazepiny powinny być ostrożnie stosowane u pacjentów, u których spadek ciśnienia krwi może spowodować powikłania ze strony układu krążenia lub mózgowe. Jest to szczególnie ważne u pacjentów w podeszłym wieku. Należy zachować ostrożność w przypadku leczenia pacjentów z ostrą jaskrą z wąskim kątem przesączania. Lęk może być objawem wielu innych chorób. Należy wziąć pod uwagę, że lęk może być związany z chorobą zasadniczą o charakterze somatycznym lub psychicznym, dla której istnieje swoiste leczenie. Należy ocenić potrzebę kontynuacji stosowania produktu leczniczego, jeśli czas trwania leczenia przekroczy 4 tyg., a następnie regularnie podczas terapii. Czas trwania leczenia nie powinien przekraczać maksymalnie 2-3 m-cy. Stosowanie benzodiazepin może prowadzić do uzależnienia fizycznego i psychicznego. Leczenie farmakologiczne lęku powinno być zawsze wspomagające. W miarę możliwości leczenie powinno być rozpoczynane, prowadzone i kończone przez tego samego lekarza. Ryzyko uzależnienia wzrasta wraz z dawką i czasem trwania leczenia i jest większe u pacjentów uzależnionych od innych leków lub alkoholu w wywiadzie, a także u chorych z poważnymi zaburzeniami osobowości. Nie należy zatem stosować tego produktu leczniczego u narkomanów i alkoholików. W przypadku rozwinięcia się uzależnienia fizycznego, nagłe przerwanie leczenia może doprowadzić do wystąpienia objawów odstawienia. Objawy związane z odstawianiem benzodiazepin obejmują: bóle głowy, bóle mięśni, lęk, napięcie, depresję, bezsenność, niepokój, splątanie, drażliwość, nadmierne pocenie się i zespół odstawienia (z odbicia), tj. objawy, które doprowadziły do leczenia benzodiazepinami, powracają w nasilonej postaci. Objawy te mogą być trudne do odróżnienia od pierwotnych dolegliwości, z powodu których lek został przepisany. W ciężkich przypadkach mogą wystąpić następujące objawy odstawienia: poczucie nierealności, depersonalizacja, nadwrażliwość na dźwięki, szumy uszne, drętwienie i mrowienie kończyn, nadwrażliwość na światło, hałas i kontakt fizyczny, ruchy mimowolne, wymioty, omamy i drgawki. Drgawki mogą występować częściej u pacjentów z obecnością drgawek w wywiadzie lub przyjmujących leki obniżające próg drgawkowy, np. leki przeciwdepresyjne. Objawy odstawienia, szczególnie te poważne, występują częściej u pacjentów, którzy stosowali duże dawki przez długi czas. Objawy odstawienia obserwowano również po zakończeniu leczenia benzodiazepinami w dawkach terapeutycznych, zwłaszcza w przypadku nagłego przerwania leczenia. Ryzyko wystąpienia objawów odstawienia/zespołu odstawienia (z odbicia) wzrasta po nagłym przerwaniu leczenia. Lek należy więc odstawiać stopniowo. W związku ze stosowaniem benzodiazepin opisywano przemijającą niepamięć następczą oraz zaburzenia pamięci. Ryzyko niepamięci następczej należy brać pod uwagę, jeśli lek jest przyjmowany w ciągu dnia lub jeśli czas działania leku prawdopodobnie przekracza czas snu pacjenta. Pacjenci powinni zapewnić sobie okres nieprzerwanego snu, który jest wystarczający do zniesienia działania leku (np. 7-8 h). Podczas stosowania benzodiazepin sporadycznie zgłaszano reakcje paradoksalne. Reakcje te obejmują niepokój, pobudzenie, drażliwość, agresywność, urojenia, gniew, koszmary senne, omamy, psychozy i niewłaściwe zachowanie. Są one bardziej prawdopodobne u dzieci i osób starszych. W przypadku ich wystąpienia należy przerwać stosowanie leku. Podczas leczenia lorazepamem należy unikać spożywania alkoholu. Pacjenci z rzadką dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego leku. Produkt wywiera umiarkowany lub znaczny wpływ na zdolność reagowania, poprzez działanie uspokajające, nasenne i zwiotczające mięśnie. Mogą również wystąpić działania niepożądane, takie jak senność i zawroty głowy. Należy o tym pamiętać podczas wykonywania czynności wymagających zachowania czujności i uwagi, np. prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Stosowanie lorazepamu równocześnie z innymi środkami tłumiącymi czynność OUN (np. leki przeciwlękowe, przeciwdepresyjne, nasenne/uspokajające, barbiturany, leki przeciwpsychotyczne, przeciwdrgawkowe, znieczulające, β-adrenolityki, narkotyczne leki przeciwbólowe i uspokajające leki przeciwhistaminowe) oraz z alkoholem może powodować interaktywne nasilenie działania depresyjnego na OUN. Jeśli to możliwe, należy unikać jednoczesnego stosowania tych leków. Jeśli takie leczenie jest konieczne, należy stosować mniejsze dawki lorazepamu. Badania farmakokinetyczne dotyczące potencjalnych interakcji między benzodiazepinami i lekami przeciwpadaczkowymi dostarczyły sprzecznych wyników. Zgłaszano zarówno zmniejszenie, jak i podwyższenie stężeń substancji czynnych, a także brak zmian. Jednoczesne stosowanie fenobarbitalu może prowadzić do addytywnego działania na OUN. Należy zwrócić szczególną uwagę na dostosowanie dawki w początkowej fazie leczenia. Działania niepożądane mogą być bardziej widoczne w przypadku pochodnych hydantoiny lub barbituranów. Walproinian może hamować glukuronidację lorazepamu (wzrost stężenia w surowicy: zwiększone ryzyko wystąpienia senności). Dawki lorazepamu należy zmniejszyć do około 50% w przypadku jednoczesnego podawania z walproinianem. Oprócz nasilenia depresji oddechowej i OUN narkotyczne leki przeciwbólowe w połączeniu z benzodiazepinami mogą powodować nasilenie euforii i prowadzić do zwiększenia uzależnienia psychicznego. Jednoczesne stosowanie klozapiny i lorazepamu może powodować znaczne uspokojenie, nadmierne ślinienie i ataksję. Cyzapryd, lofeksydyna, nabilon, disulfiram i leki zwiotczające mięśnie - baklofen i tyzanidyna. Nasilenie działania uspokajającego może również wystąpić podczas stosowania β-adrenolityków lub moksonidyny. Ryfampicyna może nasilać metabolizm lorazepamu. Leki przeciwnadciśnieniowe, rozszerzające naczynia i diuretyki: nasilenie działania hipotensyjnego przez inhibitory ACE, α-adrenolityki, antagonistów receptora angiotensyny II, antagonistów kanału wapniowego, adrenolityki, β-adrenolityki, moksonidynę, azotany, hydralazynę, minoksydyl, nitroprusydek sodu i leki moczopędne. Jednoczesne stosowanie lorazepamu i probenecydu może powodować szybszy początek działania lub przedłużenie czasu działania lorazepamu ze względu na dłuższy T_0,5 oraz zmniejszenie całkowitego klirensu. Dawki lorazepamu należy zmniejszyć do około 50% w przypadku jednoczesnego podawania z probenecydem. Stosowanie kofeiny, teofiliny i aminofiliny może zmniejszać skuteczność benzodiazepin, w tym lorazepamu. Nie należy stosować lorazepamu z alkoholem. Jednoczesne stosowanie lorazepamu i etanolu powoduje nasilenie działania uspokajającego.

Doświadczenia nad stosowaniem u człowieka pokazują, że benzodiazepiny mogą powodować wady wrodzone, jeśli stosowane są w okresie ciąży. Nie należy stosować benzodiazepin w okresie ciąży, zwłaszcza w I i III trymestrze. Jeśli produkt leczniczy jest przepisywany kobiecie w wieku rozrodczym, należy ją poinformować, aby skontaktowała się z lekarzem odnośnie zaprzestania stosowania produktu leczniczego, jeśli zamierza zajść w ciążę lub podejrzewa, że jest w ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia. Benzodiazepiny mogą powodować uszkodzenia płodu, jeśli są stosowane w okresie ciąży. Liczne badania wykazują, że stosowanie leków przeciwlękowych, takich jak diazepam, chlordiazepoksyd i meprobamat, wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia wad wrodzonych. Badania próbek krwi pępowinowej u ludzi pokazują, że benzodiazepiny i ich glukuroniany przenikają przez łożysko i docierają do płodu. Dzieci matek, które przyjmowały benzodiazepiny przed porodem przez kilka tyg. lub dłużej, wykazywały objawy odstawienia w okresie poporodowym. U noworodków urodzonych przez matki, które przyjmowały benzodiazepiny w późnym okresie ciąży lub podczas porodu obserwowano zmniejszenie aktywności, hipotonię, hipotermię, depresję oddechową, bezdech, problemy z karmieniem i zaburzenia odpowiedzi metabolicznej na zimno. U noworodków sprzęganie lorazepamu wydaje się przebiegać powoli, a glukuroniany są wykrywane w moczu przez ponad siedem dni. Glukuronidacja lorazepamu może kompetycyjnie hamować sprzęganie bilirubiny, co prowadzi do hiperbilirubinemii u noworodków. Lek przenika do mleka ludzkiego, wpływając na noworodki/dzieci karmione piersią przez leczone matki. Należy podjąć decyzję dotyczącą przerwania karmienia piersią lub przerwania/zaniechania leczenia, uwzględniając korzyści dla dziecka wynikające z karmienia piersią oraz korzyści dla matki związane z leczeniem. U niemowląt matek karmiących piersią i przyjmujących benzodiazepiny obserwowano ospałość i niezdolność do ssania. Należy obserwować niemowlęta pod kątem efektów farmakologicznych (włączając ospałość i drażliwość).

Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) dyskrazja (trombocytopenia, agranulocytoza, pancytopenia). Zaburzenia układu immunologicznego: (bardzo rzadko) reakcje nadwrażliwości, reakcje anafilaktyczne/rzekomoanafilaktyczne. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (niezbyt często) zmiany apetytu; (bardzo rzadko) zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego SIADH, hiponatremia. Zaburzenia psychiczne: (często) dezorientacja, depresja, ujawnienie depresji; (niezbyt często) zmiany libido, osłabienie orgazmu, stłumienie emocji; (bardzo rzadko) brak zahamowań, euforia, myśli/próby samobójcze, reakcje paradoksalne, w tym: lęk, pobudzenie, ekscytacja, wrogość, agresja, gniew, zaburzenia snu / bezsenność, pobudzenie seksualne, halucynacje. (częstość nieznana) uzależnienie. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) uspokojenie, senność; (często) ataksja, zawroty głowy; (niezbyt często) bóle głowy, zmniejszenie czujności; (rzadko) przemijająca niepamięć następcza lub zaburzenia pamięci; (bardzo rzadko) objawy pozapiramidowe, drżenie, zawroty głowy, dyzartria / niewyraźna mowa, drgawki/napady padaczkowe, śpiączka. Zaburzenia oka: (niezbyt często) zaburzenia widzenia (w tym podwójne widzenie i niewyraźne widzenie). Zaburzenia naczyniowe: (bardzo rzadko) niskie ciśnienie krwi, obniżenie ciśnienia krwi. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) depresja oddechowa, bezdech, nasilenie bezdechu sennego, nasilenie obturacyjnej choroby płuc. Zaburzenia żołądka i jelit: (niezbyt często) nudności, zaburzenia żołądkowo-jelitowe; (bardzo rzadko) zaparcia. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zwiększenie stężenia bilirubiny, żółtaczka, zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych, zwiększenie aktywności fosfatazy alkalicznej. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) reakcje skórne; (bardzo rzadko) skórne reakcje alergiczne, łysienie. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) osłabienie mięśni. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) impotencja. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) zmęczenie; (często) astenia; (bardzo rzadko) hipotermia; (częstość nieznana) zespół odstawienia.

W przypadku przedawkowania należy zawsze pamiętać, że pacjent mógł przyjąć kilka środków. Przedawkowanie benzodiazepin przejawia się zazwyczaj depresją OUN o różnym nasileniu, od senności po śpiączkę. W łagodnych przypadkach objawy obejmują senność, splątanie i letarg. W poważniejszych przypadkach, a zwłaszcza gdy pacjent spożył inne środki wywołujące depresję OUN lub alkohol, przedawkowanie może powodować ataksję, niedociśnienie, hipotonię mięśni, depresję oddechową, zmiany świadomości, od senności do głębokiej śpiączki, a także bardzo rzadko zgon. Jeśli przedawkowanie miało miejsce niedawno, należy w razie potrzeby wywołać wymioty i/lub wykonać płukanie żołądka, a następnie zastosować leczenie wspomagające, monitorować parametry życiowe i starannie obserwować pacjenta. Jeśli opróżnienie żołądka nie przynosi efektów, podanie węgla aktywowanego może skutecznie zmniejszyć wchłanianie leku. Niedociśnienie, choć mało prawdopodobne, może być leczone przy użyciu noradrenaliny. Lorazepam w niewielkim stopniu usuwany jest poprzez dializę. Glukuronian lorazepamu, który jest nieaktywnym metabolitem, może zostać usunięty przy użyciu dializy. Antagonista benzodiazepiny, flumazenil, może być przydatny w leczeniu przedawkowania benzodiazepiny u pacjentów hospitalizowanych. Przed użyciem flumazenilu należy zapoznać się z drukami informacyjnymi zawierającymi dane o produkcie leczniczym.

Produkt jest benzodiazepiną o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym, przeciwdrgawkowym, nasennym i rozluźniającym mięśnie. Mechanizm działania benzodiazepin nie został jeszcze w pełni poznany. Wydaje się jednak, że mają one kilka mechanizmów działania. Benzodiazepiny przypuszczalnie wywierają swoje działanie poprzez wiązanie ze swoistymi receptorami w kilku miejscach w obrębie OUN, wzmacniając efekty synaptycznego i presynaptycznego hamowania przez kwas γ-aminomasłowy lub bezpośrednio wpływając na mechanizmy generujące potencjał czynnościowy.

1 tabl. zawiera 1 mg lub 2,5 mg lorazepamu.

Zaburzenia lękowe, nieokreślone F41.9

Zaburzenia nerwicowe, nieokreślone F48.9

Bezsenność nieorganiczna F51.0

Zaburzenia zasypiania i utrzymania snu [bezsenność] G47.0

N05BA06 - Lorazepam

Substancja psychotropowa - grupa IV

Przepisując ten lek pamiętaj: - ilość substancji należy dodatkowo wyrazić słowami, - na recepcie nie można wypisać dodatkowo innych leków.

Alkohol

Nie należy spożywać alkoholu podczas stosowania leku. Alkohol może oddziaływać na wchłanianie leku, wiązanie z białkami krwi i jego dystrybucję w ustroju także metabolizm i wydalanie. W przypadku jednych leków może dojść do wzmocnienia, w przypadku innych do zahamowania ich działania. Wpływ alkoholu na ten sam lek może być inny w przypadku sporadycznego, a inny w przypadku przewlekłego picia.

Grejpfrut

Lek może wchodzić w interakcje z sokiem grejpfrutowym. Sok grejpfrutowy może nasilić wchłanianie leku z przewodu pokarmowego, a co za tym idzie zwiększyć jego stężenie w organizmie i nasilić działanie, nawet do wystąpienia działania toksycznego.

Laktacja

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Ciąża - trymestr 1 - Kategoria D

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Ciąża - trymestr 2 - Kategoria D

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Ciąża - trymestr 3 - Kategoria D

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Wykaz B

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.

Papierosy

Lek u palaczy (także biernych) może wchodzić w interakcje z nikotyną.

Mięso smażone i grillowane

Przyspieszony metabolizm leku w wątrobie (o 42%) poprzez pobudzenie enzymów mikrosomalnych przez związki powstałe podczas smażenia lub grillowania mięsa. Zmniejszenie stężenia leku we krwi prowadzi do braku lub osłabienia efektu terapeutycznego.