Wskazania
Objawowe tachyarytmie nadkomorowe wymagające leczenia (takie jak częstoskurcz węzłowy, częstoskurcz nadkomorowy u pacjentów z zespołem Wolffa-Parkinsona-White'a lub napadowe migotanie przedsionków). Ciężka objawowa tachyarytmia komorowa, jeśli lekarz uzna ją za zagrażającą życiu.
Dawkowanie
Zaleca się rozpoczęcie leczenia przy użyciu produktu leczniczego w warunkach szpitalnych, przez lekarza doświadczonego w leczeniu zaburzeń rytmu serca. Indywidualną dawkę podtrzymującą należy określić pod nadzorem kardiologicznym, obejmującym monitorowanie EKG i wielokrotny pomiar ciśnienia tętniczego krwi (faza ustalania dawki). U pacjentów ze znacznym poszerzeniem zespołu QRS lub blokiem przedsionkowo-komorowym II° lub III° należy rozważyć zmniejszenie dawki. Jeśli odstęp QRS jest wydłużony o ponad 20%, należy zmniejszyć dawkę lub przerwać podawanie leku do chwili, kiedy EKG powróci do normy. Pacjenci z komorowymi zaburzeniami rytmu wymagają bardzo dokładnego monitorowania układu sercowo-naczyniowego na początku leczenia propafenonem. Podczas leczenia wszystkich pacjentów należy regularnie obserwować (np. standardowo 12-kanałowe EKG raz na m-c, badanie metodą Holtera co 3 m-ce, a w razie konieczności wysiłkowe EKG). Dorośli. W okresie ustalania dawki oraz podczas leczenia podtrzymującego u pacjentów o mc. ok. 70 kg, zalecana dawka dobowa propafenonu chlorowodorku wynosi 450-600 mg, podawana w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Niekiedy może być konieczne zwiększenie dawki dobowej propafenonu chlorowodorku do 900 mg. U pacjentów z mniejszą mc. dawkę dobową należy odpowiednio zmniejszyć. Dawkę można zwiększyć dopiero po 3 do 4 dniach leczenia. Dzieci i młodzież. U dzieci średnia dawka dobowa wynosi 10-20 mg propafenonu chlorowodorku na kg mc. podana w 3 do 4 dawek podzielonych, okazała się odpowiednia w fazie ustalania dawki i podczas leczenia podtrzymującego. Postać farmaceutyczna produktu nie jest odpowiednia dla dzieci o mc. mniejszej niż 45 kg. Próbę zwiększenia dawki można podjąć dopiero po 3 do 4 dniach leczenia. Indywidualną dawkę podtrzymującą należy pod nadzorem kardiologicznym, obejmującym monitorowanie EKG i wielokrotny pomiar ciśnienia tętniczego krwi (faza ustalania dawki). Pacjenci w podeszłym wieku. U pacjentów w podeszłym wieku oraz u pacjentów z istotnymi zaburzeniami czynności lewej komory (frakcja wyrzutowa <35%) lub strukturalną chorobą mięśnia sercowego, leczenie należy rozpocząć stopniowo, z zachowaniem szczególnej ostrożności, podając niewielkie, stopniowo zwiększane dawki. To samo dotyczy leczenia podtrzymującego. Zwiększenia dawki, jeśli to konieczne, można dokonywać nie wcześniej niż po 5 do 8 dniach leczenia. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby i/lub nerek. Dawkowanie powinno być dostosowane do indywidualnych wymagań pacjenta. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby i/lub nerek po podaniu standardowych dawek leczniczych może dojść do kumulacji leku. U tych pacjentów indywidualne ustalanie dawki propafenonu chlorowodorku wymaga kontroli zapisu EKG i stężenia leku w osoczu.
Uwagi
Ze względu na gorzki smak propafenonu i jego działanie znieczulające powierzchniowo, tabl. powl. należy przyjmować po posiłku, połykając w całości (bez żucia lub ssania) i popijając płynem (np. szklaną wody).
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na propafenonu chlorowodorek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Rozpoznany zespół Brugadów. Istotna strukturalna choroba serca, taka jak: zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatnich 3 m-cy, niewyrównana zastoinowa niewydolność serca, z frakcją wyrzutową lewej komory poniżej 35%, wstrząs kardiogenny, z wyłączeniem wstrząsu wywoływanego niemiarowością, objawowa ciężka bradykardia, zaburzenia czynności węzła zatokowego, zaburzenia przewodzenia przedsionkowego, blok przedsionkowo-komorowy II° lub wyższego stopnia, blok odnogi pęczka Hisa lub blok dystalny u pacjentów bez stymulatora serca. Ciężkie niedociśnienie tętnicze. Objawy zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej (np. zaburzenia metabolizmu potasu). Ciężka obturacyjna choroba płuc. Myasthenia gravis. Jednoczesne leczenie rytonawirem.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
U każdego pacjenta przed rozpoczęciem leczenia propafenonem i w jego trakcie należy wykonać badanie EKG i ocenę stanu klinicznego, aby ustalić czy odpowiedź na lek potwierdza konieczność jego stosowania. Narażenie na propafenon może doprowadzić do ujawnienia zespołu Brugadów lub wywołać przypominające zespół Brugadów zmiany w zapisie EKG u nosicieli zespołu, u których nie występowały wcześniej objawy. Po rozpoczęciu leczenia propafenonem należy wykonać badanie EKG, aby wykluczyć zmiany wskazujące na zespół Brugadów. Leczenie propafenonu chlorowodorkiem może zmieniać próg stymulacji i czułość wszczepionego stymulatora serca. W trakcie leczenia należy zatem kontrolować działanie stymulatora i w razie konieczności ponownie go zaprogramować. U pacjentów z niewyrównaną niewydolnością serca, przed podaniem propafenonu należy kontrolować objawy niewydolności serca. Słabe ujemne działanie inotropowe propafenonu może mieć znaczenie u pacjentów predysponowanych do wystąpienia niewydolności serca. Istnieje możliwość przejścia napadowego migotania przedsionków w trzepotanie przedsionków z towarzyszącym blokiem przewodzenia w stosunku 2:1 lub 1:1, co może powodować zwiększenie częstości akcji serca (np. >180 uderzeń na minutę). Podobnie jak w przypadku stosowania innych leków przeciwarytmicznych klasy I c, u pacjentów z istotną klinicznie chorobą strukturalną serca mogą wystąpić ciężkie działania niepożądane i dlatego propafenon jest przeciwwskazany u tych pacjentów. Ze względu na działanie blokujące receptory β-adrenergiczne, należy zachować ostrożność stosując propafenon u pacjentów z obturacyjną chorobą dróg oddechowych (np. z astmą). Propafenon jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężką obturacyjną chorobą płuc. Nieostre widzenie, zawroty głowy, zmęczenie i hipotonia ortostatyczna mogą wpływać na szybkość reakcji i upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy to mieć na uwadze szczególnie na początku leczenia propafenonem, po zmianie leku lub przy połączeniu z alkoholem.
Interakcje
Ryzyko działań niepożądanych może wzrosnąć, jeśli propafenon jest stosowany jednocześnie z lekami znieczulającymi miejscowo (np. podczas wszczepiania stymulatora serca, zabiegu chirurgicznego lub stomatologicznego) oraz z innymi produktami leczniczymi hamującymi częstość akcji serca i/lub kurczliwość mięśnia sercowego (leki β-adrenolityczne, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne). Nie stwierdzono istotnego wpływu na farmakokinetykę propafenonu lub lidokainy, kiedy leki te stosowano równocześnie. Odnotowano jednak zwiększenie ryzyka wystąpienia działań niepożądanych ze strony OUN po jednoczesnym stosowaniu propafenonu i lidokainy. Podczas leczenia propafenonem zgłaszano zwiększenie stężenia w osoczu i/lub we krwi propranololu, metoprololu, dezypraminy, cyklosporyny, teofiliny i digoksyny. Dawki tych produktów leczniczych należy odpowiednio zmniejszyć, jeśli wystąpią objawy przedawkowania. W przypadku, gdy propafenon podawany jest jednocześnie z lekami z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, takimi jak fluoksetyna i paroksetyna, stężenie propafenonu w osoczu może się zwiększyć. Jednoczesne podawanie propafenonu i fluoksetyny u osób szybko metabolizujących powoduje zwiększenie Cmax i AUC S-propafenonu odpowiednio o 39% i 50%, a w przypadku R-propafenonu o 71% i 50%. Mniejsze dawki propafenonu mogą okazać się wystarczające do uzyskania pożądanego efektu terapeutycznego. U pacjentów otrzymujących jednocześnie doustne leki przeciwzakrzepowe (np. fenprokumon, warfaryna) zaleca się bardzo dokładna kontrolę wskaźników krzepnięcia krwi, ponieważ propafenon może zwiększać stężenie tych leków w osoczu, powodując wydłużenie czasu protrombinowego. Jeśli to konieczne, dawki tych produktów leczniczych należy odpowiednio dostosować. Leczenie propafenonu chlorowodorkiem w połączeniu z lekami metabolizowanymi przez izoenzym CYP2D6 (takimi jak wenlafaksyna) może powodować zwiększenie stężenia tych leków. Stosowanie produktów leczniczych hamujących aktywność izoenzymów CYP2D6, CYP1A2 i CYP3A4, np. ketokonazolu, cymetydyny, chinidyny, erytromycyny i soku grejpfrutowego może powodować zwiększenie stężenia propafenonu. Podczas podawania propafenonu w połączeniu z inhibitorami tych enzymów, należy bardzo dokładnie monitorować pacjentów i odpowiednio dostosować dawkę. Jednoczesne leczenie amiodaronem i propafenonu chlorowodorkiem może wpływać na przewodzenie i repolaryzację oraz powodować zaburzenia, które mogą prowadzić do wystąpienia niemiarowości. Wymagane może być dostosowanie dawek obu leków w oparciu o odpowiedź na leczenie. Jednoczesne stosowanie propafenonu z fenobarbitalem i/lub ryfampicyną (leki indukujące izoenzym CYP3A4) może zmniejszyć działanie przeciwarytmiczne propafenonu na skutek zmniejszenia jego stężenia w osoczu. Z tego powodu podczas długotrwałego jednoczesnego leczenia fenobarbitalem i/lub ryfampicyną należy monitorować odpowiedź na leczenie propafenonu chlorowodorkiem. Jednoczesne stosowanie propafenonu i środków zwiotczających mięśnie może nasilać działanie zwiotczające mięśnie. Jednoczesne stosowanie propafenonu i opioidowych leków przeciwbólowych lub neuroleptyków (takich jak tiorydazyna) może zwiększać działanie hamujące czynność serca. Badania dotyczące interakcji przeprowadzono wyłącznie u dorosłych. Nie wiadomo, czy zakres interakcji jest podobny u dzieci i dorosłych.
Ciąża i laktacja
Nie ma odpowiednich, dobrze kontrolowanych badań u kobiet w ciąży. Propafenon można stosować w okresie ciąży tylko wtedy, gdy potencjalne korzyści dla matki uzasadniają potencjalne zagrożenie dla płodu. Wiadomo, że propafenon przenika przez barierę łożyskową u ludzi. Zgłaszano, że stężenie propafenonu we krwi pępowinowej wynosi około 30% stężenia leku we krwi matki. Nie badano przenikania propafenonu do mleka kobiecego. Ograniczone dane wskazują, że propafenon może przenikać do mleka u ludzi. Należy zachować ostrożność podczas stosowania propafenonu u kobiet karmiących piersią.
Działania niepożądane
Najczęstsze i bardzo częste działania niepożądane związane z leczeniem propafenonem to zawroty głowy, zaburzenia przewodzenia i kołatanie serca. Działania niepożądane zgłoszone w badaniach klinicznych oraz po wprowadzeniu propafenonu do obrotu. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) małopłytkowość; (nieznana) agranulocytoza, leukopenia, granulocytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (nieznana) nadwrażliwość. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (niezbyt często) zmniejszenie apetytu. Zaburzenia psychiczne: (często) niepokój, zaburzenia snu; (niezbyt często) koszmary senne; (nieznana) stan splątania. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) zawroty głowy; (często) ból głowy, zaburzenia smaku; (niezbyt często) omdlenia, ataksja, parestezje; (nieznana) drgawki, objawy pozapiramidowe, niepokój, zwł. ruchowy. Zaburzenia oka: (często) niewyraźne widzenie. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) zawroty głowy. Zaburzenia serca: (bardzo często) zaburzenia przewodzenia, kołatanie serca; (często) bradykardia zatokowa, bradykardia, tachykardia, trzepotanie przedsionków; (niezbyt często) tachykardia komorowa, arytmia; (nieznana) migotanie komór, niewydolność serca, zmniejszenie częstości akcji serca. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) niedociśnienie tętnicze, niedociśnienie ortostatyczne. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) duszność. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) ból brzucha, wymioty, nudności, biegunka, zaparcia, suchość w jamie ustnej; (niezbyt często) wzdęcie brzucha, wzdęcia z oddawaniem wiatrów; (nieznana) odruch wymiotny, zaburzenia żołądka i jelit. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) nieprawidłowa czynność wątroby; (nieznana) uszkodzenie komórek wątroby, cholestaza, zapalenie wątroby, żółtaczka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) pokrzywka, świąd, wysypka, rumień. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (nieznana) zespół toczniopodobny. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) zaburzenia erekcji; (nieznana) zmniejszenie liczby plemników. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) ból w klatce piersiowej, astenia, zmęczenie, gorączka - szczegóły dotyczące działań niepożądanych patrz ChPL.
Przedawkowanie
Objawy ze strony mięśnia sercowego: wpływ przedawkowania propafenonu na mięsień sercowy objawia się zaburzeniami czynności układu bodźco-przewodzącego serca, takimi jak wydłużenie odstępu PQ, poszerzenie zespołu QRS, zahamowanie automatyzmu węzła zatokowego, blok przedsionkowo-komorowy, częstoskurcz komorowy oraz trzepotanie i migotanie komór. Zmniejszenie kurczliwości (ujemne działanie inotropowe) może powodować niedociśnienie tętnicze, co w ciężkich przypadkach może prowadzić do wstrząsu kardiogennego. Objawy pozasercowe: często mogą występować bóle głowy, zawroty głowy, nieostre widzenie, parestezje, drżenie, nudności, zaparcia i suchość w jamie ustnej. W bardzo rzadkich przypadkach zgłaszano drgawki po przedawkowaniu. Odnotowano również zgon. W ciężkich przypadkach zatrucia mogą wystąpić drgawki kloniczno-toniczne, parestezje, senność, śpiączka i zatrzymanie czynności oddechowej. Poza ogólnym postępowaniem stosowanym w nagłych przypadkach, należy w warunkach oddziału intensywnej opieki medycznej monitorować parametry czynności życiowych pacjenta oraz, w razie potrzeby, uzyskać ich normalizację. Defibrylacja oraz podanie dopaminy i izoprotenerolu we wlewie okazały się skuteczne w uzyskaniu kontroli rytmu serca oraz ciśnienia tętniczego. Drgawki można opanować podając dożylnie diazepam. Może być konieczne zastosowanie ogólnego postępowania podtrzymującego czynności życiowe, takiego jak mechaniczne wspomaganie oddychania i zewnętrzny masaż serca. Próby eliminacji drogą hemoperfuzji mają ograniczoną skuteczność. Ze względu na znaczny stopień wiązania z białkami (>95%) i dużą objętość dystrybucji, hemodializa jest nieskuteczna.
Działanie
Propafenonu chlorowodorek jest lekiem przeciwarytmicznym (grupa Ic wg klasyfikacji Vaughana Williamsa). Propafenon stabilizuje błony komórkowe mięśnia sercowego i zmniejsza szybki prąd jonów sodowych do wnętrza komórki, powodując zwolnienie prędkości depolaryzacji i wydłużenie czasu przewodzenia impulsów w przedsionku, węźle przedsionkowo-komorowym i przede wszystkim w układzie Hisa-Purkinjego. Jednocześnie spontaniczna pobudliwość zostaje zmniejszona poprzez zwiększenie progu stymulacji mięśnia sercowego, podczas gdy pobudliwość elektryczna mięśnia sercowego zmniejsza się poprzez zwiększenie progu migotania komór. Przewodzenie impulsu w dodatkowych drogach przewodzenia, jak w przypadku pacjentów z zespołem WPW, ulega zahamowaniu poprzez wydłużenie czasu refrakcji lub zablokowanie drogi przewodzenia.
Skład
1 tabl. powl. zawiera 150 mg lub 300 mg propafenonu chlorowodorku.
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Upośledza !
