Wskazania
Objawowe leczenie bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego i/lub gorączki.
Dawkowanie
Dorośli, osoby starsze i dzieci 16 lat i starsze (o mc. >55 kg): jednorazowa dawka to 500 mg do 1000 mg, oraz do 3000 mg/dobę. Maks. dawka dobowa nie może być większa niż 3000 mg. Dzieci 10-15 lat (o mc. 40-55 kg mc.): jednorazowa dawka to 500 mg, oraz do 2000 mg/dobę. Dawka dobowa paracetamolu nie może być większa niż 2000 mg. Nie zaleca się podawania dzieciom <10 lat. Dawka nie powinna być powtarzana częściej niż co 4 h i nie należy przyjmować więcej niż 4 dawki/dobę. Produkt w tabl. nie jest odpowiedni dla dzieci <10 lat. Odstęp pomiędzy dawkami powinien wynosić co najmniej 4 h. Nie należy stosować dawki większej niż zalecana z powodu ryzyka poważnego uszkodzenia wątroby. Jeśli ból utrzymuje się dłużej niż 5 dni lub gdy gorączka utrzymuje się dłużej niż 3 dni lub objawy nasilą się lub pojawiają się inne objawy, należy przerwać leczenie i skonsultować się z lekarzem. Przyjmowanie produktu leczniczego z jedzeniem i piciem nie wpływa na jego skuteczność. Niewydolność nerek. W przypadku niewydolności nerek dawkę należy zmniejszyć. Współczynnik filtracji kłębuszkowej: 10-50 ml/min - 500 mg co 6 h; <10 ml/min - 500 mg co 8 h. Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub zespołem Gilberta można zmniejszyć dawkę lub wydłużyć odstępy pomiędzy kolejnymi dawkami. Nie należy stosować skutecznej dawki dobowej większej niż 60 mg/kg mc./dobę (maks. do 2 g/dobę) w następujących sytuacjach: osoby dorosłe o mc. <50 kg, łagodna lub umiarkowana niewydolność wątroby, zespół Gilberta (rodzinna niehemolityczna żółtaczka), odwodnienie, długotrwałe niedożywienie.
Uwagi
Tabl. należy połykać popijając dużą ilością wody.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na paracetamol lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Nie zaleca się długotrwałego lub częstego przyjmowania leku. Należy poinformować pacjenta, aby nie przyjmował równocześnie innych produktów zawierających paracetamol. Przyjęcie wielokrotności dawki dobowej lub przedawkowanie może spowodować ciężkie uszkodzenie wątroby; w takich przypadkach należy natychmiast zasięgnąć porady lekarskiej, nawet jeśli pacjent czuje się dobrze, ze względu na ryzyko nieodwracalnego uszkodzenia wątroby. U osób młodych leczonych dawką 60 mg/kg mc. na dobę produktem leczniczym skojarzenie z innymi lekami przeciwgorączkowymi nie jest uzasadnione, z wyjątkiem przypadków nieskuteczności. Należy zachować ostrożność podczas stosowania paracetamolu u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek, lub ciężką niewydolnością wątroby (Child-Pugh> 9), łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby (w tym zespołem Gilberta), ostrym zapaleniem wątroby, jednoczesnym stosowaniem leków, które wpływają na czynność wątroby, niedoborem dehydrogenazy glukozo 6-fosforanowej, z niedokrwistością hemolityczną, u osób nadużywających alkoholu oraz w długotrwałym odwodnieniu i niedożywieniu. Ryzyko przedawkowania jest większe u osób z alkoholowym uszkodzeniem wątroby bez marskości. Należy zachować ostrożność w przypadku przewlekłego alkoholizmu. Podczas leczenia nie wolno spożywać alkoholu. W takim przypadku nie stosować całkowitej dawki dobowej większej niż 2 g. W przypadku wysokiej gorączki, objawów wtórnego zakażenia lub utrzymywania się objawów przez okres dłuższy niż 3 dni, należy zasięgnąć porady lekarza. Po dłuższym okresie (>3 m-ce) codziennego lub częstszego stosowania leków przeciwbólowych mogą wystąpić lub nasilić się bóle głowy. Bólów głowy spowodowanych nadużywaniem leków przeciwbólowych nie należy leczyć przez zwiększanie dawki. W tych przypadkach, stosowanie leków przeciwbólowych należy podejmować po konsultacji z lekarzem. Należy zachować ostrożność u pacjentów z astmą, u których występuje nadwrażliwość na ASA, ponieważ odnotowano przypadki skurczu oskrzeli po podaniu paracetamolu (reakcja krzyżowa). Samodzielne leczenie paracetamolem powinno być ograniczone w trakcie stosowania leków przeciwdrgawkowych, ponieważ podczas jednoczesnego stosowaniu obu leków zwiększa się toksyczny wpływ na wątrobę, a zmniejsza biodostępność paracetamolu, zwłaszcza jeśli stosowane są duże dawki paracetamolu. Paracetamol może mieć wpływ na oznaczanie stężenia kwasu moczowego w surowicy wykorzystujące kwas fosforowolframowy oraz stężenie glukozy we krwi przy użyciu peroksydazy i oksydazy glukozowej.
Interakcje
Szybkość wchłaniania paracetamolu może zostać zwiększona przez metoklopramid lub domperidon, a zmniejszona przez kolestyraminę. Działanie przeciwzakrzepowe warfaryny i innych pochodnych kumaryny może ulec nasileniu podczas długotrwałego, codziennego stosowania paracetamolu w przypadku zwiększonego ryzyka krwawienia. Sporadycznie przyjmowane dawki nie mają istotnego wpływu. Paracetamol jest w znacznym stopniu metabolizowany w wątrobie i w związku z tym może oddziaływać z produktami leczniczymi, które mają taki sam szlak metaboliczny lub indukować/hamować ten sam szlak metaboliczny. Przewlekłe nadużywanie alkoholu i stosowanie substancji indukujących enzymy wątrobowe, takich jak ryfampicyna, barbiturany, niektóre leki przeciwpadaczkowe (np. karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, prymidon) i ziele dziurawca, może zwiększać ryzyko hepatotoksyczności paracetamolu ze względu na większą ilość i szybsze tworzenie się toksycznych metabolitów. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania leków indukujących enzymy. Probenecyd blokuje wiązanie paracetamolu z kwasem glukuronowym, prowadząc do ok. dwukrotnego zmniejszenia klirensu paracetamolu. U pacjentów leczonych równocześnie probenecydem należy zmniejszyć dawki paracetamolu. Paracetamol może zwiększać stężenie chloramfenikolu w osoczu. Podczas długotrwałego, jednoczesnego stosowania paracetamolu i zydowudyny często występuje neutropenia, która jest prawdopodobnie związana ze zmniejszeniem metabolizmu zydowudyny. Salicylamid może wydłużyć okres półtrwania paracetamolu. Izoniazyd zmniejsza klirens paracetamolu, co może powodować nasilenie jego działania i/lub toksyczności, poprzez hamowanie metabolizmu paracetamolu w wątrobie. Paracetamol może zmniejszać biodostępność lamotryginy, z ewentualnym osłabieniem jej działania, ze względu na możliwość indukowania jej metabolizmu w wątrobie.
Ciąża i laktacja
Dane epidemiologiczne z zastosowania doustnych dawek terapeutycznych paracetamolu nie wskazują działania niepożądanego na ciążę lub na zdrowie płodu/noworodka. W związku z tym w normalnych warunkach użytkowania, paracetamol może być stosowany przez cały czas trwania ciąży. Po podaniu doustnym niewielkie ilości paracetamolu są wydalane z mlekiem matki, jednak nie w ilości znaczącej klinicznie. Nie są znane żadne działania niepożądane lub skutki uboczne podczas karmienia. Paracetamol można podawać podczas laktacji w dawkach terapeutycznych.
Działania niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) agranulocytoza (po dłuższym okresie stosowania), trombocytopenia, plamica małopłytkowa, leukopenia, niedokrwistość hemolityczna, zaburzenia płytek krwi, zaburzenia komórek macierzystych; (bardzo rzadko) pancytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) alergia (z wyłączeniem obrzęku naczynioruchowego); (bardzo rzadko) reakcje nadwrażliwości (obrzęk naczynioruchowy, trudności w oddychaniu, pocenie się, nudności, niedociśnienie tętnicze, wstrząs, wstrząs anafilaktyczny), w razie ich wystąpienia należy przerwać leczenie. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo rzadko) hipoglikemia. Zaburzenia psychiczne: (rzadko) depresja (depresja niesprecyzowana (ang. NOS)), dezorientacja, omamy. Zaburzenia układu nerwowego: (rzadko) drżenie (NOS), ból głowy (NOS). Zaburzenia oka: (rzadko) zaburzenia widzenia. Zaburzenia serca: (rzadko) obrzęk. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) skurcz oskrzeli u pacjentów uczulonych na ASA i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Zaburzenia żołądka i jelit: (rzadko) krwawienie (NOS), ból brzucha (NOS), biegunka (NOS), nudności, wymioty Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zaburzenia czynności wątroby, niewydolność wątroby, marskość wątroby, żółtaczka; (bardzo rzadko) hepatotoksyczność. Podawanie 6 g paracetamolu może prowadzić do uszkodzenia wątroby (u dzieci: więcej niż 140 mg/kg mc.), większe dawki powodują nieodwracalną martwicę wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (rzadko) świąd, wysypka, pocenie się, plamica, pokrzywka: (bardzo rzadko) zgłoszono poważne reakcje skórne; (nieznana) ostre uogólnione reakcje skórne, toksyczna martwica, dermatoza wywołana lekiem, zespół Stevens-Johnsona. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo rzadko) jałowy ropomocz (mętny mocz) i działania niepożądane dotyczące nerek (ciężkie zaburzenia czynności nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, krwiomocz, moczenie). Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (rzadko) zawroty głowy (z wyjątkiem zawrotów głowy pochodzenia błędnikowego), złe samopoczucie, gorączka, uspokojenie, nieokreślone interakcje z lekiem (NOS). Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach: (rzadko) przedawkowanie i zatrucie.
Przedawkowanie
Paracetamol może spowodować zatrucie, szczególnie u osób w podeszłym wieku, małych dzieci, osób z chorobami wątroby, przewlekle nadużywających alkoholu, u osób długotrwale niedożywionych oraz u pacjentów stosujących równocześnie leki indukujące enzymy. W takich przypadkach przedawkowanie może zakończyć się zgonem. Uszkodzenie wątroby jest możliwe u dorosłych, którzy przyjmowali 6 g lub więcej paracetamolu, zwłaszcza jeśli u pacjentów występowały czynniki ryzyka. Czynniki ryzyka: jeśli pacjent jest długotrwale leczony karbamazepiną, fenobarbitonem, fenytoiną, prymidonem, ryfampicyną, zielem dziurawca lub innymi lekami, które indukują enzymy wątroby lub regularnie spożywa alkohol etylowy w ilościach większych niż zalecane lub jest narażony na prawdopodobne wyczerpywanie glutationu w wyniku np. zaburzenia odżywiania, mukowiscydozy, zakażenia HIV, głodu, kacheksji. Ostre zatrucie paracetamolem może postępować w kilku fazach. Objawami przedawkowania paracetamolu w ciągu pierwszych 2 dni są nudności, wymioty, brak łaknienia, bladość i ból brzucha. Lekkie zatrucie ograniczone jest jedynie do tych objawów. Kiedy zatrucie jest cięższe, objawy subkliniczne pojawiają się w miarę zwiększania się ilości enzymów wątrobowych. Od 2 do 4 dni po ekspozycji, ujawniają się objawy kliniczne uszkodzenia wątroby, na przykład, bolesność wątroby, żółtaczka, encefalopatia, śpiączka i zaburzenia krzepnięcia krwi, w przypadku wtórnej niewydolności wątroby. Zaburzenia czynności nerek (martwica kanalików nerkowych) występują rzadko. Ciężkie zatrucia mogą powodować pojawienie się kwasicy metabolicznej. Należy przestrzegać miejscowych zaleceń dotyczących przedawkowania paracetamolu. Bezpośrednio po przedawkowaniu paracetamolu, prawdopodobnie prowadzącego do ciężkiego zatrucia, można zastosować terapię zmniejszającą wchłanianie paracetamolu, taką jak płukanie żołądka w ciągu godziny od spożycia lub podać węgiel aktywowany. N-acetylocysteina (NAC) może być podawana jako antidotum. Do podawania NAC i dalszego leczenia należy określić stężenie paracetamolu we krwi. Ogólnie zaleca się podawanie dożylne NAC, które należy kontynuować do czasu aż paracetamol nie będzie wykrywany. Ważne jest, aby uświadomić sobie, że spożycie NAC do 36 h po przedawkowaniu może poprawić rokowanie. Podawanie doustnego NAC nie powinno być łączone z doustnym węglem aktywowanym. Testy czynności wątroby należy wykonać na początku terapii oraz powtarzać co 24 h po leczeniu. W większości przypadków aktywność aminotransferaz wątrobowych wraca do normy w ciągu 2 tyg. od przyjęcia nadmiernej dawki, z całkowitym powrotem czynności wątroby. W rzadkich przypadkach może być wymagane przeszczepienie wątroby.
Działanie
Paracetamol jest skutecznym środkiem przeciwgorączkowym i przeciwbólowym, nie wykazuje jednak działania przeciwzapalnego. Głównym działaniem Paracetamolu jest hamowanie cyklooksygenazy, enzymu ważnego dla syntezy prostaglandyn. Cyklooksygenaza występująca w ośrodkowym układzie nerwowym jest bardziej wrażliwa na paracetamol niż obwodowa cyklooksygenaza co wyjaśnia, dlaczego paracetamol ma działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe bez widocznej obwodowej aktywności przeciwzapalnej.
Skład
1 tabl. zawiera 500 mg paracetamolu.
Alkohol
Antykoncepcja
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria B
Coca-cola, napoje energetyzujące
A
