Wskazania
Leczenie objawowe bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego i/lub gorączki.
Dawkowanie
Dorośli i młodzież powyżej 15 lat (mc. >55 kg): 1-2 kaps. jednorazowo, maks. 6 kaps./dobę (3 g). Dzieci i młodzież poniżej 15 lat. Dzieci w wieku 9-12 lat (30-40 kg): 1 kaps. (500 mg) jednorazowo, 3-4x/dobę. Dzieci 12-15 lat (40-55 kg): 1 kaps. (500 mg) jednorazowo, 4-6x/dobę. Mniejsza częstość podawania jest przenaczona dla młodszych dzieci w danej grupie wiekowej. U dzieci <12 lat nie należy stosować dawki większej niż 60 mg/kg mc./dobę. Produktu leczniczego nie należy stosować u dzieci poniżej 9 lat. Należy zachować przynajmniej 4 h odstępy czasu między podaniem kolejnych dawek produktu. Nie należy stosować z innymi produktami zawierającymi paracetamol. Nie należy stosować dawek większych niż podane ze względu na ryzyko ciężkiego uszkodzenia wątroby. W przypadku nawrotu objawów (gorączka i ból), dopuszczalne jest wielokrotne podawanie. Jeżeli ból utrzymuje się przez dłużej niż 5 dni, a gorączka dłużej niż przez 3 dni, następuję nasilenie objawów lub wystąpią inne objawy, leczenie należy przerwać i skontaktować się z lekarzem. W przypadku osłabionej czynności nerek (niewydolność nerek) dawkę należy zmniejszyć: GFR 10-50 ml/min: 500 mg/6 h; GFR <10 ml/min: 500 mg/8 h. U pacjentów z osłabioną czynnością wątroby (niewydolnością wątroby) lub zespołem Gilberta dawka musi zostać zmniejszona lub odstępy między podaniem kolejnych dawek wydłużone. Skuteczna dawka dobowa nie może być większa niż 60 mg/kg mc./dobę (do 2 g/dobę) w następujących sytuacjach: u dorosłych o mc. mniejszej niż 50 kg; w łagodnej do umiarkowanej niewydolność wątroby, zespół Gilberta (rodzinna żółtaczka niehemolityczna); w odwodnieniu; w przewlekłym niedożywieniu.
Uwagi
Kaps. należy połknąć popijając odpowiednią ilością płynu.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na paracetamol lub na którąkolwiek substancję pomocniczą kaps. Lek zawiera olej sojowy. Jeśli pacjent jest uczulony na orzeszki ziemne lub soję nie powinien stosować tego produktu.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Nie zaleca się długotrwałego lub częstego stosowania. Należy zachować ostrożność w przypadku w niewydolności wątroby lub nerek. Pacjentom należy zalecić, aby nie przyjmowali produktu jednocześnie z innymi lekami zawierającymi paracetamol. Przyjęcie kilku dawek dobowych jedorazowo może spowodować cieżkie uszkodzenie wątroby. W takich przypadkach u pacjenta nie wystąpi utrata przytomności. Jednak pacjentowi należy udzielić natychmiastowej pomocy lekarskiej, nawet, jeśli pacjent czuje się dobrze, ponieważ występuje ryzyko nieodwracalnego uszkodzenia wątroby. Długotrwałe stosowanie może być szkodliwe z wyjątkiem podawania produktu pod ścisłym nadzorem lekarza. U osób młodych, leczonych dawką paracetamolu 60 mg/kg mc./dobę jednoczesne stosowanie innych leków o działaniu przeciwgorączkowym nie jest dozwolone z wyjątkiem sytuacji, gdy stwierdzono brak skuteczności leczenia. Należy zachować ostrożność podczas stosowania paracetamolu u pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej niewydolnością nerek, łagodną do umiarkowanej niewydolnością wątroby (w tym zespół Gilberta), ciężką niewydolnością wątroby (Child-Pugh >9), ostrym zapaleniem wątroby, podczas jednoczesnego podawania produktów leczniczych mających wpływ na czynność wątroby, u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej, z anemią hemolityczną, uzależnionych od alkoholu, odwodnionych i chronicznie niedożywionych. Ryzyko przedawkowania jest większe u pacjentów z chorobami wątroby bez marskości wątroby. Należy zachować ostrożność u pacjentów z przewlekłą chorobą alkoholową.W tym przypadku maksymalna dawka dobowa nie powinna być większa niż 2 g. Podczas stosowania paracetamolu nie należy pić alkoholu. W przypadku wysokiej gorączki, objawów wtórnego zakażenia lub utrzymujących się objawów, należy koniecznie rozważyć ponowne leczenie. Po długotrwałym stosowaniu analgetyków (>3 m-ce), po zastosowaniu co 2 dzień lub częściej, może wystąpić ból głowy lub jego nasilenie. Bólu głowy spowodowanego nadmiernym stosowaniem analgetyków (lekozależny ból głowy) nie należy leczyć zmniejszając dawkę. W takich przypadkach po konsultacji z lekarzem należy przerwać stosowanie analgetyków. Należy zachować ostrożność u pacjentów z astmą, którzy są uczuleni na ASA, ponieważ zgłaszano występowanie łagodnego skurczu oskrzeli jako reakcji krzyżowej po zastosowaniu paracetamolu. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania paracetamolu i flukloksacyliny, ze względu na zwiększone ryzyko rozwoju kwasicy metabolicznej z dużą luką anionową (ang. HAGMA), szczególnie u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek, posocznicą, niedożywieniem i innymi przyczynami niedoboru glutationu (np. przewlekły alkoholizm), a także u pacjentów stosujących maks. dawki dobowe paracetamolu. Zaleca się ścisłą obserwację pacjenta, w tym wykonywanie badań wykrywających 5-oksoprolinę w moczu. Nie należy stosować tego produktu u pacjentów z rzadką dziedziczną nietolerancją fruktozy. Paracetamol, odkąd jest znany, nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Interakcje
Paracetamol jest metabolizowany w wątrobie, zatem może wchodzić w interakcje z innymi produktami leczniczymi, których szlak metaboliczny jest taki sam, lub które go mogą hamować lub indukować. W przypadku długotrwałego nadużywania alkoholu i stosowania leków indukujących enzymy wątrobowe, takich jak barbiturany i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, konsekwencje przedawkowania paracetamolu dla stanu zdrowia pacjenta mogą być ciężkie ze względu na zwiększone i szybsze tworzenie się toksycznych metabolitów. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego przyjmowania produktów indukujących enzymy. W przypadku jednoczesnego stosowania z probenecydem, dawkę paracetamolu należy zmniejszyć, ponieważ probenecyd zmniejsza klirens paracetamolu o 50%, co zapobiega sprzęganiu paracetamolu z kwasem glukuronowym. Paracetamol może wydłużać T0,5 chloroamfenikolu. Szybkość wchłaniania paracetamolu może być zwiększona po jednoczesnym podaniu metoklopramidu lub domperydonu a jego wchłanianie zmniejszone przez kolestyraminę. Działanie przeciwzakrzepowe warfaryny i innych leków pochodnych kumaryny może się nasilać wraz ze zwiększeniem ryzyka krwawień podczas długotrwałego, regularnego stosowania paracetamolu. Znaczące działanie nie występuje po okazjonalnym podaniu dawki. Podczas długotrwałego jednoczesnego stosowania paracetamolu i zydowudyny często występuje neutropenia, prawdopodobnie w wyniku zmniejszonego metabolizmu zydowudyny spowodowanego konkurencyjnym zapobieganiem jej sprzęganiu. Dlatego jednoczesne zastosowanie paracetamolu i zydowudyny jest dozwolone wyłącznie po zaleceniu przez lekarza. Salicylamid może wydłużać T0,5 paracetamolu. Izoniazyd zmniejsza klirens paracetamolu, który prawdopodobnie zwiększa aktywność i/lub toksyczność paracetamolu zapobiegając jego metabolizmowi w wątrobie. Jednoczesne stosowanie paracetamolu i lamotryginy zmniejsza biodostępność lamotryginy, w związku z czym możliwe jest zmniejszenia jej aktywności w wyniku możliwej indukcji metabolizmu w wątrobie. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania paracetamolu i flukloksacyliny, ponieważ może to się wiązać z rozwojem kwasicy metabolicznej z dużą luką anionową, zwłaszcza u pacjentów z czynnikami ryzyka. Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych: paracetamol może mieć wpływ na wyniki badań moczu z kwasem fosforowowolframowym, jak również oznaczenia glukozy we krwi z oksydazą glukozy i peroksydazą.
Ciąża i laktacja
Duża liczba danych dotyczących kobiet w ciąży wskazuje na to, że lek nie wywołuje wad rozwojowych ani nie jest toksyczny dla płodów i noworodków. Wnioski z badań epidemiologicznych dotyczących rozwoju układu nerwowego u dzieci narażonych na działanie paracetamolu in utero, są niejednoznaczne. Paracetamol można stosować podczas ciąży, jeżeli jest to klinicznie uzasadnione. Jednak należy wówczas podawać najmniejszą skuteczną dawkę przez jak najkrótszy czas i możliwie najrzadziej. Paracetamol przenika do mleka kobiet karmiących piersią. Nie zgłaszano działań niepożądanych u dzieci, które były karmione mlekiem matki. Lek może być stosowany w dawkach terapeutycznych u kobiet karmiących piersią.
Działania niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) agranulocytoza (po długotrwałym stosowaniu), trombocytopenia, zakrzepowa plamica małopłytkowa, leukopenia, anemia hemolityczna; (bardzo rzadko) pancytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) alergie (z wyłączeniem obrzęku naczynioruchowego); (bardzo rzadko) reakcje nadwrażliwości (obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia oddychania, pocenia się, nudności, hipotensja, wstrząs, anafilaksja) w przypadku ich wystąpienia przyjmowanie leku należy przerwać. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo rzadko) hipoglikemia. Zaburzenia psychiczne: (rzadko) depresja, splątanie, omamy. Zaburzenia układu nerwowego: (rzadko) drżenie, ból głowy. Zaburzenia oka: (rzadko) nieprawidłowe widzenie. Zaburzenia serca: (rzadko) obrzęk. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) skurcz oskrzeli u pacjentów z nadwrażliwością na aspirynę i inne NLPZ, (astma aspirynowa). Zaburzenia żołądka i jelit: (rzadko) krwawienie, ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zaburzenia czynności wątroby, niewydolność wątroby, martwica komórek wątrobowych, żółtaczka; (bardzo rzadko) hepatotoksyczność. Paracetamol przyjęty nawet w ilości 6 g może spowodować uszkodzenie wątroby (u dzieci więcej niż 140 mg/kg mc.); większe ilości mogą powodować nieodwracalną martwicę komórek wątroby. Uszkodzenie wątroby zgłaszano po długotrwałym stosowaniu 3-4 g paracetamolu/dobę. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (rzadko) świąd, wysypka, pocenie się, plamica, pokrzywka; (bardzo rzadko) wykwity, ciężkie reakcje skórne; (nieznana) ostra uogólniona osutka krostkowa (ang. AGEP), toksyczna rozpływna martwica naskórka (ang. TEN), dermatozy indukowane przez leki, zespół Stevens-Johnsona. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo rzadko) sterylny ropomocz i działania niepożądane ze strony nerek (ciężka niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, krwiomocz i zatrzymanie moczu w pęcherzu). Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (rzadko) zawroty głowy (wyłączając uczucie wirowania), złe samopoczucie, gorączka, uspokojenie polekowe, niespecyficzne interakcje z lekami. Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach: (rzadko) przedawkowanie i zatrucie.
Przedawkowanie
Istnieje ryzyko przedawkowania paracetamolu szczególnie u osób w podeszłym wieku, małych dzieci i pacjentów z zaburzeniami wątroby, w przypadkach przewlekłej choroby alkoholowej, u pacjentów długotrwale niedożywionych i u pacjentów przyjmujących leki indukujące enzymy wątrobowe. Przedwakowanie może prowadzić do zgonu. Po zatruciu paracetamolem, w ciągu 1-szych 24 h po przyjęciu leku, występują objawy, takie jak nudności, wymioty, anoreksja, bladość i ból brzucha. Po przedawkowaniu paracetamolu w dawce 140 mg/kg mc. może wystąpić umiarkowane uszkodzenie wątroby w wyniku cytolizy. Przy 200 mg/kg mc. może wystąpić ciężkie uszkodzenie wątroby, w wyniku którego następuje niewydolność komórek wątroby, kwasica metaboliczna, i encefalopatia, która może prowadzić do śpiączki i zgonu. Jednocześnie, obserwowano zwiększoną aktywność aminotransferaz (AspAT i AlAT), dehydrogenazy mleczanowej i zmniejszone stężenie bilirubiny i protrombiny, które może wystąpić 12-48 h po podaniu. Początkowo objawy kliniczne uszkodzenia wątroby są widoczne zazwyczaj po 2 dobach, osiągając maks. nasilenie po 4-6 dniach. Pilne leczenie: natychmiastowa hospitalizacja nawet, jeśli aktualnie nie występują objawy przedawkowania. Przed rozpoczęciem leczenia, jak najszybciej po przedawkowaniu należy pobrać próbkę krwi pacjenta, w celu oznaczenia stężenia paracetamolu. W przypadku znacznego przedawkowania, które może powodować ciężkie zatrucie, należy rozpocząć działania zmniejszające wchłanianie paracetamolu: płukanie żołądka w ciągu jednej godziny po przyjęciu, i podaniu węgla aktywowanego. Leczenie przedawkowania polega na podaniu antidotum, N-acetylocysteiny (ang. NAC) lub metioniny albo dożylnie lub doustnie (jeśli doustnie, nie należy podawać węgla aktywowanego!), jeżeli jest to możliwe przed upływem 10 h od przyjęcia leku. NAC może wpłynąć na polepszenie rokowania nawet do 36 h po przyjęciu, jeśli stężenie paracetamolu nadal jest znaczne. Dalsze leczenie jest objawowe. Na początku leczenia należy przeprowadzić badania czynności wątroby, które należy powtarzać co 24 h. W większości przypadków aktywność aminotransferaz powraca do wartości prawidłowych w ciągu 1-2 tyg. wraz z całkowitym przywróceniem prawidłowej czynności wątroby. Jednakże w bardzo ciężkich przypadkach może być konieczne przeszczepienie wątroby. Po przyjęciu wodorowęglanu sodu w dużych dawkach spodziewanymi objawami ze strony przewodu pokarmowego są czkawka i nudności. Duże dawki wodorowęglanu sodu mogą także powodować hipernatremię; należy kontrolować stężenie elektrolitów, a pacjenta należy odpowiednio leczyć.
Działanie
Paracetamol działa zarówno przeciwbólowo jak i przeciwgorączkowo. Nie działa natomiast przeciwzapalnie. Mechanizm działania paracetamolu jak dotąd nie został jeszcze w pełni wyjaśniony. Działanie wydaje się być oparte na hamowaniu enzymu syntetazy prostaglandyny lecz nie wyjaśnia to braku działania przecwzapalnego. Możliwe jest, że pewną rolę pełni dystrybucja paracetamolu w organizmie i dlatego hamowanie syntetazy prostaglandyny ma znaczenie. Zaletą paracetamolu jest mniejsza ilość zgłaszanych działań niepożądanych, charakterystycznych dla NLPZ, lub całkowity lub w znacznym stopniu brak ich występowania. Dlatego też, paracetamol jest dobrą alternatywą dla stosowania leków z grupy NLPZ w leczeniu bólu i gorączki. W badaniach z paracetamolem w leczeniu ostrego bólu nie stwierdzono różnicy w odczuwaniu złagodzenia bólu pomiędzy grupami pacjentów będących na czczo lub po posiłku.
Skład
1 kaps. zawiera 500 mg paracetamolu.
Alkohol
Antykoncepcja
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria B
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria B
Coca-cola, napoje energetyzujące
A
