Wskazania
Produkt leczniczy 10 mg/ml jest krótko działającym, dożylnym lekiem do znieczulenia ogólnego stosowanym: w celu indukcji i podtrzymania znieczulenia ogólnego u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 1 m-ca; w celu sedacji u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 1 m-ca poddawanych zabiegom diagnostycznym i chirurgicznym, oddzielnie lub w skojarzeniu ze znieczuleniem miejscowym lub regionalnym; w celu sedacji mechanicznie wentylowanych pacjentów w wieku powyżej 16 lat na oddziałach intensywnej opieki medycznej.
Dawkowanie
Produkt leczniczy podaje się dożylnie. Zwykle wymagana jest dodatkowa analgezja. Dawkowanie ustalane jest indywidualnie i zależy od odpowiedzi pacjenta. Jeśli propofol jest podawany w bolusie, zaleca się podawanie produktu leczniczego wyłącznie o mocy 10 mg/ml. Dorośli. Indukcja znieczulenia ogólnego. W przypadku pacjentów dorosłych w wieku do 55 lat propofol podaje się w dawce 1,5-2,5 mg/kg mc. Powolne tempo podawania 20-50 mg/min propofolu zmniejsza wymaganą dawkę. U zdrowych dorosłych szybkość podawania wynosi 40 mg propofolu co 10 sekund; u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka znieczulenia (III i IV wg klasyfikacji ASA; American Society of Anesthesiologists) dawka jest mniejsza i wynosi około 20 mg propofolu co 10 sekund. W przypadku pacjentów w wieku powyżej 55 lat na ogół wystarczy mniejsza dawka, podawana wolniej. Zarówno dawka, jak i szybkość podawania zależą od odpowiedzi pacjenta. Podtrzymanie znieczulenia ogólnego. Do podtrzymania znieczulenia u dorosłych stosowana jest dawka 4-12 mg/kg mc. na godzinę propofolu w postaci ciągłej infuzji. W przypadku wielokrotnych wstrzyknięć w bolusie dawkę należy powtarzać stopniowo od 25 mg propofolu (2,5 ml Provive 10 mg/ml) do 50 mg propofolu (5 ml Provive 10 mg/ml). Sedacja wentylowanych pacjentów na oddziale intensywnej terapii. W celu wywołania sedacji podczas intensywnej terapii zaleca się podawanie propofolu w postaci infuzji ciągłej. Szybkość wlewu dostosowuje się do pożądanego poziomu sedacji. Wymagana dawka różni się znacznie w przypadku różnych pacjentów. Pacjenci w podeszłym wieku na ogół wymagają wolniejszej infuzji. U większości pacjentów wystarczającą sedację propofolem uzyskuje się przy dawce 0,3-4,0 mg/kg mc. na godz. Podając propofol dorosłym pacjentom w celu sedacji na oddziale intensywnej terapii dawka nie powinna być większa niż 4 mg/kg mc. na godz., chyba że korzyści dla pacjenta przewyższają ryzyko. Nie zaleca się podawania propofolu za pomocą systemu TCI do sedacji na oddziale intensywnej terapii. Sedacja podstawowa w zabiegach chirurgicznych i diagnostycznych. Aby uzyskać sedację podczas zabiegów chirurgicznych i diagnostycznych, dawkę i szybkość podawania należy dostosować do odpowiedzi klinicznej. Na początku u większości pacjentów wystarcza 0,5-1 mg/kg mc. propofolu podanego w ciągu 1 do 5 minut. Uspokojenie można utrzymać, dostosowując wlew propofolu do pożądanego poziomu sedacji. U większości pacjentów wystarcza 1,5- 4,5 mg/kg mc. na godz. propofolu. Jeśli wymagane jest szybkie zwiększenie poziomu sedacji, w przypadku stosowania propofolu o mocy 10 mg/ml, oprócz wlewu można podać 10-20 mg propofolu w bolusie (1 ml do 2 ml propofolu o mocy 10 mg/ml). U pacjentów w wieku powyżej 55 lat na ogół wystarczy mniejsza dawka. Może być konieczne zmniejszenie szybkości podawania i dawki u pacjentów zakwalifikowanych do III i IV grupy ryzyka znieczulenia wg klasyfikacji ASA. Należy unikać szybkich wstrzyknięć w bolusie u pacjentów w podeszłym wieku, ponieważ mogą one prowadzić do depresji krążeniowo-oddechowej. Nie zaleca się podawania propofolu za pomocą systemu TCI w celu uzyskania sedacji. Dzieci i młodzież. Znieczulenie ogólne u dzieci w wieku powyżej 1. m-ca życia. Indukcja znieczulenia: podczas indukcji znieczulenia produkt leczniczy należy podawać stopniowo powoli, aż do wystąpienia klinicznych objawów wskazujących na rozpoczęcie działania znieczulenia. Dawkę należy dostosować uwzględniając wiek i/lub mc. pacjenta. U większości pacjentów w wieku powyżej 8 lat do indukcji znieczulenia wymagana dawka propofolu to około 2,5 mg/kg mc. Większe dawki mogą być konieczne w przypadku dzieci młodszych, zwłaszcza w wieku od 1 m-ca do 3 lat (2,5-4 mg/kg mc.). Podtrzymanie znieczulenia: znieczulenie można podtrzymać, podając produkt leczniiczy we wlewie lub powtarzając wstrzyknięcie w bolusie, aby utrzymać wymaganą głębokość znieczulenia. Szybkość podawania może się znacznie różnić między pacjentami, ale odpowiednią głębokość znieczulenia uzyskuje się zwykle w zakresie dawki 9-15 mg/kg mc. na godz.. Większe dawki mogą być konieczne u młodszych dzieci, zwłaszcza w wieku od 1 m-ca do 3 lat. Zmniejszone dawki zaleca się w przypadku pacjentów zakwalifikowanych do III lub IV grupy ryzyka znieczulenia według klasyfikacji ASA. Sedacja do zabiegów diagnostycznych i chirurgicznych u dzieci w wieku powyżej 1. m-ca życia. Dawkowanie i tempo podawania należy dostosować do wymaganego poziomu sedacji i odpowiedzi klinicznej. Do wywołania wstępnej sedacji w przypadku większości dzieci i młodzieży wymagana jest dawka 1-2 mg/kg mc. produktu leczniczego. Do podtrzymania sedacji wlew produktu leczniczego powinien być podawany stopniowo aż do osiągnięcia wymaganego poziomu sedacji. U większości pacjentów wymagane jest zastosowanie 1,5-9 mg/kg mc. na godz. Wlew można uzupełnić wstrzyknięciem dawki jednorazowej (bolus) do 1 mg/kg mc., gdy konieczne jest szybkie osiągnięcie sedacji. W przypadku pacjentów zakwalifikowanych do III lub IV grupy ryzyka znieczulenia według klasyfikacji ASA może być wymagane stosowanie mniejszych dawek. Dzieci w szczególności są bardziej narażone na zespół „przeciążenia tłuszczem”. Dlatego u dzieci otrzymujących propofol należy monitorować stężenie lipidów w osoczu. Zwykle wymagana jest dodatkowa analgezja. Po wlewie propofolu, dawkę należy zmniejszać stopniowo, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia objawów odstawienia.
Uwagi
Infuzja sterowana stężeniem docelowym produktu leczniczego (TCI) - podawanie produktu leczniczego. Produkt leczniczy może być podawany z zastosowaniem systemu TCI tylko wtedy, gdy do systemu TCI dołączone jest komputerowe oprogramowanie przeznaczone do tego celu. System TCI działa tylko po elektronicznym zidentyfikowaniu fabrycznie napełnionych amp.-strzyk. zawierających produkt leczniczy10 mg/ml lub Provive 20 mg/ml, które zostały oznakowane elektronicznie w tym celu. System TCI automatycznie dostosowuje szybkość wlewu, aby osiągnąć określone stężenie propofolu. Użytkownicy powinni zapoznać się z instrukcją obsługi pompy infuzyjnej, zasadami podawania propofolu przy użyciu systemu TCI, a także prawidłowym stosowaniem identyfikatora umieszczonego na strzykawce. System TCI umożliwia zastosowanie dwóch rodzajów infuzji sterowanej stężeniem docelowym w oparciu o: docelowe stężenie we krwi i docelowe stężenie w miejscu działania (mózg). Wcześniejsze modele systemu wykorzystują jedynie metodę w oparciu o docelowe stężenia we krwi. Podawanie propofolu z zastosowaniem systemu TCI jest przeznaczone dla dorosłych wyłącznie w celu wprowadzenia i podtrzymania znieczulenia ogólnego. Nie jest zalecany w celu sedacji pacjentów na oddziale intensywnej opieki medycznej, ani w celu sedacji podstawowej, ani u pacjentów w wieku 16 lat i młodszych. U dorosłych podczas wprowadzania i podtrzymywania znieczulenia ogólnego, propofol może być podawany z zastosowaniem systemu TCI. System ten umożliwia kontrolę indukcji i głębokości znieczulenia poprzez określenie i dostosowanie docelowego (przewidywanego) stężenia propofolu we krwi lub w miejscu działania. Zastosowanie wersji systemu wykorzystującej docelowe (przewidywane) stężenie w miejscu działania pozwala na szybszą indukcję znieczulenia niż stosowanie systemu opierającego się na docelowym (przewidywanym) stężeniu we krwi. System TCI przyjmuje, że początkowe stężenie propofolu we krwi pacjenta wynosi zero. W razie potrzeby stężenie docelowe można dostosować później. U pacjentów, którzy otrzymali w ostatnim czasie propofol należy wybrać mniejsze początkowe stężenie docelowe. Zaleca się również, aby nie uruchamiać ponownie systemu TCI natychmiast po wyłączeniu pompy. Poniżej podano wytyczne dotyczące ustalania docelowych (przewidywanych) stężeń propofolu. Ze względu na osobnicze różnice w farmakokinetyce i farmakodynamice propofolu, zarówno u pacjentów z premedykacją, jak i bez niej, docelowe stężenie propofolu należy zwiększać w zależności od odpowiedzi klinicznej pacjenta, w celu osiągnięcia pożądanej głębokości znieczulenia. U pacjentów dorosłych w wieku poniżej 55 lat wprowadzenie do znieczulenia ogólnego uzyskuje się zwykle, gdy docelowe stężenie propofolu we krwi wynosi około 4-8 µg/ml lub docelowe stężenie propofolu w miejscu działania wynosi 2,5 µg/ml. W przypadku pacjentów, którzy otrzymali premedykację, zaleca się aby początkowe docelowe stężenie propofolu we krwi wynosiło 4 µg/ml lub docelowe stężenie propofolu w miejscu działania wynosiło 2,5 µg/ml, natomiast u pacjentów, którzy nie otrzymali premedykacji zalecane jest początkowe docelowe stężenie propofolu we krwi wynoszące 6 µg/ml lub docelowe stężenie propofolu w miejscu działania wynoszące 4 µg/ml. Czas wymagany do indukcji przy docelowych stężeniach we krwi wynosi zwykle 60-120 sekund. Większe docelowe stężenia we krwi przyspieszają indukcję znieczulenia, ale jednocześnie może wystąpić bardziej nasilona depresja krążeniowo-oddechowa. Podczas wykorzystywania docelowego stężenia w miejscu działania, stosowanie większych docelowych stężeń w celu uzyskania szybszej indukcji znieczulenia nie jest konieczne i nie jest zalecane. U pacjentów w wieku powyżej 55 lat oraz u pacjentów zakwalifikowanych do III lub IV grupy ryzyka znieczulenia wg klasyfikacji ASA, należy przyjąć mniejsze wartości początkowego docelowego stężenia. Nie zaleca się stosowania systemu opierającego się o docelowe stężenie w miejscu działania u pacjentów z IV grupy wg klasyfikacji ASA. W przypadku systemu opierającego się o docelowe stężenie w miejscu działania należy przyjąć początkowe docelowe stężenie wynoszące 0,5-1,0 µg/ml. Zarówno w przypadku docelowego stężenia we krwi jaki i w miejscu działania, należy je zwiększać 0,5-1,0 µg/ml na minutę, stopniowo osiągając indukcję znieczulenia. Zwykle wymagana jest dodatkowa analgezja. Dawka podawanych jednocześnie leków przeciwbólowych decyduje o stopniu, w jakim można zmniejszyć docelowe stężenia w celu podtrzymania znieczulenia. Do indukcji i podtrzymania znieczulenia zwykle wystarczają docelowe stężenie propofolu we krwi wynoszące około 3-6 µg/ml i docelowe stężenie propofolu w miejscu działania wynoszące 2,5-4 µg/ml. Aby ułatwić przeprowadzenie zabiegu laryngoskopii lub zniesienie reakcji na bodźce bólowe w przypadku braku dodatkowej analgezji może być konieczne zastosowanie większego stężenia docelowego w miejscu działania, wynoszącego 5-6 µg/ml. W przypadku obu metod z docelowym stężeniem, podczas wybudzania pacjenta stężenie propofolu (we krwi lub w miejscu działania) wynosi na ogół około 1-2 µg/ml i zależy od dawki leków przeciwbólowych podawanych w celu podtrzymania znieczulenia. Jeśli stężenia docelowe zostaną zmniejszone, system TCI tymczasowo zatrzyma infuzję, aby zmniejszyć stężenia i szybciej osiągnąć nowe stężenia docelowe.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Sedacja u dzieci w wieku 16 lat i młodszych przebywających na oddziale intensywnej opieki medycznej. Ten produkt leczniczy zawiera olej sojowy. Nie stosować w razie stwierdzonej nadwrażliwości na orzeszki ziemne albo soję.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Podczas stosowania propofolu konieczna jest wiedza specjalistyczna w zakresie przeprowadzania znieczulenia oraz dostępność respiratorów i innego sprzętu do resuscytacji. System TCI przyjmuje, że docelowe stężenia propofolu u pacjenta wynoszą początkowo zero, dlatego zaleca się przyjąć mniejsze wartości docelowego stężenia propofolu w przypadku stosowania tego systemu u pacjentów, którzy niedawno otrzymywali propofol. Stosowanie systemu TCI w celu osiągnięcia docelowego stężenia w OUN nie jest zalecane u pacjentów zakwalifikowanych do IV grupy ryzyka znieczulenia wg klasyfikacji ASA..Pacjent powinien być stale monitorowany w celu wykrycia wczesnych objawów niedociśnienia, niedrożności dróg oddechowych i niedotlenienia. Propofolu nie powinna podawać ta sama osoba, która wykonuje zabieg chirurgiczny lub diagnostyczny. Zgłaszano przypadki nadużywania i uzależnienia od propofolu, głównie przez fachowy personel medyczny. Podobnie jak w przypadku innych leków do znieczulenia ogólnego, stosowanie propofolu bez utrzymania czynności oddechowej może spowodować powikłania ze strony układu oddechowego prowadzące do zgonu. Gdy propofol jest stosowany do sedacji podczas zabiegów chirurgicznych, podobnie jak w przypadku innych środków uspokajających, mogą wystąpić mimowolne ruchy pacjenta. Może to być niebezpieczne w przypadku zabiegów wymagających unieruchomienia pacjenta. Ból w miejscu podania można ograniczyć podając produkt leczniczy do dużej żyły przedramienia lub dołu łokciowego, lub przez jednoczesne podanie lidokainy z produktem leczniczym 10 mg/ml. Nie zaleca się stosowania propofolu do indukcji i podtrzymania znieczulenia u noworodków, ponieważ nie ma wystarczających danych w tej grupie wiekowej. Dane farmakokinetyczne wskazują, że klirens jest znacząco zmniejszony u noworodków i charakteryzuje się bardzo dużą zmiennością międzyosobniczą. Podając dawki zalecane u dzieci starszych można spowodować względne przedawkowanie, a w wyniku tego może nastąpić ciężka zapaść krążeniowo-oddechowa. Nie ma danych, potwierdzających stosowanie propofolu w celu sedacji wcześniaków na oddziale intensywnej opieki medycznej. Nie ma danych z badań klinicznych, potwierdzających stosowanie propofolu w celu sedacji dzieci z krupem lub zapaleniem nagłośni na oddziale intensywnej opieki medycznej. Propofol nie jest zalecany do znieczulenia ogólnego u dzieci w wieku poniżej 1 m-ca życia. Nie należy stosować propofolu u pacjentów w wieku 16 lat i młodszych w celu sedacji w warunkach intensywnej opieki medycznej, ponieważ skuteczność i bezpieczeństwo stosowania propofolu do sedacji nie zostało wykazane w tej grupie wiekowej. Stosowanie propofolu w postaci emulsji podawanej w infuzji do sedacji na oddziałach intensywnej opieki medycznej może powodować wystąpienie zaburzeń metabolicznych i niewydolności wielonarządowej, które mogą prowadzić do zgonu. Opisywano występowanie następujących działań niepożądanych: kwasica metaboliczna, rozpad mięśni poprzecznie prążkowanych, hiperkalemia, hepatomegalia, niewydolność nerek, hiperlipidemia, zaburzenia rytmu serca, zmiany w zapisie EKG odpowiadające zespołowi Brugadów (uniesiony odcinek ST i ujemny załamek T) i gwałtownie postępująca niewydolność serca, zwykle niereagująca na wspomagające leczenie inotropowe. Objawy te występowały głównie, ale nie wyłącznie, u pacjentów z ciężkimi urazami głowy i zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym oraz u dzieci z zakażeniami układu oddechowego, którzy otrzymywali dawki większe niż dawki zalecane dla dorosłych w celu uzyskania sedacji w warunkach leczenia na oddziale intensywnej opieki medycznej. Główne czynniki ryzyka wystąpienia powyższych działań niepożądanych to: zmniejszona objętość tlenu dostarczanego do tkanek, ciężkie uszkodzenia neurologiczne i/lub posocznica, stosowanie dużych dawek jednego lub wielu z następujących produktów farmakologicznie czynnych: środków zwężających naczynia krwionośne, steroidów, leków inotropowych i/lub propofolu (zwykle po zastosowaniu dawek większych niż 4 mg/kg mc. na godz. przez okres dłuższy niż 48 h). Lekarze zlecający propofol powinni zwrócić uwagę na te objawy u pacjentów, u których występują wyżej wymienione czynniki ryzyka. W przypadku pojawienia się powyższych objawów należy natychmiast zaprzestać podawania propofolu. Dawkę wszystkich leków uspokajających i leków stosowanych na oddziale intensywnej opieki medycznej należy zwiększać stopniowo w celu utrzymania optymalnych parametrów podaży tlenu i parametrów hemodynamicznych. Podczas zmiany leczenia u pacjentów ze zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym należy zastosować właściwe leczenie w celu zapewnienia odpowiedniego przepływu mózgowego. Zaleca się nie przekraczanie dawki 4 mg/kg mc. na godz., jeśli to możliwe. Należy zachowywać szczególną ostrożność w przypadku pacjentów z zaburzeniami metabolizmu tłuszczów oraz pacjentów z innymi chorobami, wymagającymi szczególnej ostrożności podczas stosowania emulsji tłuszczowych. Należy monitorować stężenie lipidów w osoczu u pacjentów ze zwiększonym ryzykiem zespołu przeciążenia tłuszczami. W razie potrzeby można monitorować klirens tłuszczu na podstawie stężenia lipidów w osoczu i odpowiednio dostosować dawkę propofolu. Jeśli pacjent jednocześnie otrzymuje dożylnie inne lipidy, ich ilość należy zmniejszyć, ponieważ produkt leczniczy Provive zawiera również lipidy (0,1 grama tłuszczu na 1,0 ml produktu Provive 10 mg/ml). Należy zachować ostrożność podczas leczenia pacjentów z chorobą mitochondrialną. Pacjenci ci mogą być podatni na zaostrzenie choroby mitochondrialnej podczas znieczulenia, zabiegu chirurgicznego i w trakcie leczenia na oddziale intensywnej opieki medycznej. W przypadku pacjentów tych zaleca się utrzymanie normotermii, dostarczanie węglowodanów i właściwe nawodnienie. Pierwsze objawy zaostrzenia choroby mitochondrialnej i “zespołu propofolowego” mogą być podobne. Przed przeniesieniem pacjenta na oddział (lub wypisaniem pacjenta do domu) po zastosowaniu propofolu koniecznie należy odczekać przez pewien czas i upewnić się, że pacjent jest w pełni wybudzony. Bardzo rzadko zastosowanie propofolu może spowodować wydłużenie czasu wybudzenia z wystąpieniem towarzyszącym niekiedy zwiększonym napięciem mięśniowym. Objaw ten może być poprzedzony okresem czuwania lub nie. Wprawdzie wybudzenie następuje samoistnie, ale stan pacjenta przed wybudzeniem należy kontrolować ze szczególną uwagą. W zależności od dawki, zastosowanej premedykacji i stosowania innych leków, może wystąpić niewielki spadek ciśnienia krwi lub przemijający bezdech. Podobnie jak w przypadku innych dożylnych środków znieczulających, należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania propofolu u pacjentów z niewydolnością serca, układu oddechowego, nerek lub wątroby, a także u pacjentów z hipowolemią lub wyniszczonych. Klirens propofolu zależy od przepływu krwi. Dlatego jednoczesne stosowanie leków zmniejszających pojemność minutową serca również zmniejsza klirens propofolu. Propofol nie ma działania wagolitycznego i zgłaszano przypadki bradykardii (czasami znacznej), a także asystolii. Należy rozważyć dożylne podanie leku przeciwcholinergicznego przed indukcją lub podczas podtrzymywania znieczulenia, zwłaszcza w sytuacjach, w których prawdopodobnie przeważa napięcie nerwu błędnego lub gdy propofol jest stosowany w razem z innymi lekami mogącymi wywołać bradykardię. Podawanie propofolu pacjentowi z padaczką wiąże się z ryzykiem wystąpienia drgawek. Bezpieczeństwo stosowania propofolu w endoskopii diagnostycznej nie zostało dostatecznie zbadane. Produkt leczniczy zawiera lecytynę z jaja kurzego jako substancję emulgującą. W wyniku degradacji powstaje lizolecytyna, substancja o właściwościach hemolitycznych w warunkach in vitro. W przypadku stosowania zalecanych dawek ryzyko hemolizy jest niewielkie, nawet przy uwzględnieniu maksymalnej degradacji. Jednak w sytuacjach patologicznych (nieprawidłowości dotyczące wątroby i nerek), którym towarzyszy znaczne zmniejszenie ilości albuminy, należy brać pod uwagę możliwość hemolizy. Z tego powodu zaleca się okresowe kontrolowanie, czy nie nastąpiła hemoliza krwi. Produkt leczniczy nie zawiera przeciwbakteryjnych środków konserwujących i może stanowić podłoże dla wzrostu drobnoustrojów. Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, to znaczy uznaje się go za „wolny od sodu”. Pacjenta należy poinformować, że po podaniu propofolu zdolność wykonywania codziennych czynności, takich jak prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn może być zaburzona przez pewien czas.
Interakcje
Propofol może być stosowany w połączeniu z innymi produktami leczniczymi do znieczulenia (premedykacja, wziewne środki znieczulające, leki przeciwbólowe, zwiotczające mięśnie, środki znieczulające miejscowo). Dotychczas nie zgłoszono żadnych ciężkich interakcji z tymi produktami leczniczymi. Niektóre z tych działających ośrodkowo produktów leczniczych mogą wykazywać działanie hamujące na układ krążenia i układ oddechowy, powodując w ten sposób nasilenie działania podczas stosowania razem z propofolem. Gdy znieczulenie ogólne jest stosowane w połączeniu ze znieczuleniem regionalnym, można stosować mniejsze dawki. U pacjentów leczonych ryfampicyną po indukcji znieczulenia propofolem odnotowano ciężkie niedociśnienie tętnicze. Zgłaszano, że jednoczesne stosowanie benzodiazepin, leków parasympatolitycznych lub wziewnych środków znieczulających prowadzi do wydłużenia znieczulenia i zmniejszenia częstości oddechów. Po dodatkowej premedykacji opioidami działanie znieczulające propofolu może być nasilone i przedłużone, a bezdech może występować ze zwiększoną częstością i przez dłuższy czas. Należy wziąć pod uwagę, że jednoczesne stosowanie propofolu z produktami leczniczymi do premedykacji, wziewnymi środkami znieczulającymi lub lekami przeciwbólowymi może pogłębić znieczulenie i nasilić działania niepożądane ze strony układu krążenia. Jednoczesne stosowanie leków działających hamująco na OUN (takich jak alkohol, środki do znieczulenia ogólnego, narkotyczne leki przeciwbólowe) nasili ich działanie uspakajające. W przypadku skojarzenia propofolu z podawanymi pozajelitowo lekami działającymi hamująco na ośrodkowy układ nerwowy, może wystąpić ciężka niewydolność układu oddechowego i układu krążenia.Po podaniu fentanylu stężenie propofolu we krwi może być czasowo zwiększone wraz ze zwiększeniem stopnia bezdechu. Po podaniu suksametonium lub neostygminy może wystąpić bradykardia i zatrzymanie czynności serca.U pacjentów otrzymujących cyklosporynę donoszono o przypadkach wystąpienia leukoencefalopatii po podaniu emulsji tłuszczowych, takich jak propofol.
Ciąża i laktacja
Nie ma wystarczających danych dotyczących stosowania propofolu w czasie ciąży, aby ocenić możliwe szkodliwe skutki jego działania. Badania na zwierzętach wykazały toksyczny wpływ na reprodukcję. Dlatego propofolu nie należy stosować u kobiet w ciąży. Propofol można jednak stosować podczas zabiegu przerywania ciąży w I trymestrze ciąży. Propofol przenika przez łożysko i może hamować czynności życiowe u noworodków. Propofol nie powinien być stosowany do anestezji w położnictwie. Nie ma wystarczających danych dotyczących stosowania propofolu w okresie karmienia piersią, aby ocenić możliwe szkodliwe skutki jego działania. Ze względów ogólnych propofolu nie należy stosować w okresie karmienia piersią.
Działania niepożądane
Indukcja znieczulenia z zastosowaniem propofolu przebiega zazwyczaj łagodne z niewielkimi objawami pobudzenia. Najczęściej obserwowane działania niepożądane propofolu, to przewidywane farmakologicznie działania leków znieczulających/uspokajających, takie jak niedociśnienie tętnicze. Ze względu na specyfikę znieczulenia oraz pacjentów na oddziale intensywnej opieki medycznej, zgłaszane działania niepożądane dotyczące anestezjologii i intensywnej terapii mogą być związane również z zastosowanymi procedurami operacyjnymi oraz leczniczymi lub stanem pacjenta. Zaburzenia układu immunologicznego: (bardzo rzadko) anafilaksja (możliwe objawy to: obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli, rumień i niedociśnienie. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (nieznana) kwasica metaboliczna, hiperkaliemia, hyperlipidemia. Zaburzenia psychiczne: (nieznana) nastrój euforyczny, nadużywanie propofolu. Zaburzenia układu nerwowego: (często) ból głowy podczas wybudzania; (rzadko) podczas indukcji znieczulenia, w trakcie znieczulenia i podczas wybudzania ruchy przypominające napad padaczkowy, w tym drgawki i opistotonus; (bardzo rzadko) wydłużony czas do wybudzenia; (nieznana) mimowolne ruchy. Zaburzenia serca: (często) bradykardia; (bardzo rzadko) obrzęk płuc; (nieznana) arytmia serca, niewydolność serca. Zaburzenia naczyniowe: (często) niedociśnienie tętnicze; (niezbyt często) zakrzepica, zapalenie żył. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) przemijający bezdech podczas wprowadzania do znieczulenia; (nieznana) depresja oddechowa (zależna od dawki). Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności, wymioty podczas wybudzania; (bardzo rzadko) zapalenie trzustki. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (nieznana) hepatomegalia. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (nieznana) rozpad mięśni poprzecznie prążkowanych. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo rzadko) zmiany zabarwienia moczu (zwykle na zielono) po długotrwałym podawaniu propofolu; (nieznana) niewydolność nerek. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo rzadko) wydzielina z narządów płciowych; (nieznana) priapizm. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) ból w miejscu wstrzyknięcia; (bardzo rzadko) martwica tkanek w wyniku przypadkowego podania pozanaczyniowego; (nieznana) miejscowy ból, opuchlizna po przypadkowym podaniu pozanaczyniowym. Badania diagnostyczne: (nieznana) zmiany w zapisie EKG typu Brugada. Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach: (bardzo rzadko) gorączka pooperacyjna. Szczegóły dotyczące działań niepożądanych, patrz ChPL.
Przedawkowanie
Po przedawkowaniu może nastąpić zapaść krążeniowo-oddechowa. W razie wystąpienia depresji oddechowej stosuje się oddychanie kontrolowane powietrzem wzbogaconym w tlen. W przypadku depresji krążeniowej należy ułożyć pacjenta w pozycji Trendelenburga, a w ciężkich przypadkach podać substytut osocza lub leki zwiększające ciśnienie tętnicze.
Działanie
Profil farmakokinetyczny po podaniu dożylnym obejmuje 3 fazy: fazę szybkiej dystrybucji trwająca kilka minut; fazę eliminacji beta z T0,5 od pół godziny do około 1 h i fazę eliminacji gamma trwającą około 3 h lub dłużej, odzwierciedlającą redystrybucję propofolu ze słabo ukrwionych tkanek. Przy czasie znieczulenia trwającym 1 h lub krócej tylko faza dystrybucji i faza eliminacji beta określają szybkość eliminacji. Propofol jest metabolizowany głównie przez koniugację w wątrobie, ale zachodzi również metabolizm pozawątrobowy. Nieaktywne metabolity są wydalane głównie (w około 90%) przez nerki. Całkowity klirens propofolu wynosi 1,5-2 l/min. Przy zwykłej dawce możliwość kumulacji jest bardzo mała.
Skład
1 ml emulsji do wstrzykiwań/do infuzji zawiera 10 mg propofolu.
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz B
