Norfloksacyna jest lekiem z grupy fluorochinolonów o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego. Wskazaniem do stosowania norfloksacyny są: zakażenia dróg moczowych górnych i dolnych, powikłane i niepowikłane, ostre i przewlekłe. Są to: zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie miedniczek nerkowych, niepowikłane odmiedniczkowe zapalenie nerek, przewlekłe zapalenie gruczołu krokowego, a także zakażenia związane z chirurgią urologiczną, pęcherzem neurogennym lub kamicą nerkową, wywołane przez bakterie wrażliwe na norfloksacynę. Przed rozpoczęciem leczenia należy sprawdzić (jeśli jest to możliwe) wrażliwość wyhodowanego szczepu bakteryjnego. Jednak leczenie norfloksacyną można rozpocząć przed otrzymaniem wyników testu oporności na lek. Należy wziąć pod uwagę oficjalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych.

Niepowikłane zakażenie dolnych dróg moczowych (np. zapalenie pęcherza): 400 mg 2x/dobę przez 3 dni. Zakażenia dróg moczowych: 400 mg 2x/dobę przez 7-10 dni. Przewlekłe nawracające zakażenia dróg moczowych: 400 mg 2x/dobę do 12 tyg. Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek. Norfloksacynę można stosować w leczeniu pacjentów z niewydolnością nerek. W badaniach przeprowadzonych u pacjentów z Cl_Cr mniejszym od 30 ml/min/1,73 m², nie wymagających hemodializy, T_0,5 norfloksacyny w osoczu wynosił około 8 h. Badania kliniczne wykazały, że średni T_0,5 u pacjentów z Cl_Cr mniejszym niż 10 ml/min/1,73 m² nie różnił się w porównaniu do pacjentów z Cl_Cr 10-30 ml/min/1,73 m². U tych pacjentów zaleca się stosowanie norfloksacyny w dawce 400 mg raz/dobę. Po podaniu norfloksacyny w tej dawce stężenie w tkankach i płynach ustrojowych przekracza najmniejsze stężenie hamujące wzrost (MIC) większości drobnoustrojów wrażliwych na ten lek. Dawkowanie u pacjentów w podeszłym wieku. U pacjentów w podeszłym wieku badania farmakokinetyczne nie wykazały znaczących zmian w porównaniu do młodszych pacjentów, poza niewielkim wydłużeniem T_0,5. U pacjentów z wydolnymi nerkami norfloksacyna jest dobrze tolerowana i nie ma konieczności modyfikacji dawki.

Produkt należy przyjmować co najmniej 1 h przed posiłkiem lub 2 h po posiłku lub spożyciu mleka, popijając szklanką wody. Produktów wielowitaminowych oraz innych zawierających żelazo lub cynk, leków zobojętniających zawierających magnez lub glin, sukralfatu, a także produktów zawierających dydanozynę, nie należy przyjmować w ciągu 2 h od przyjęcia norfloksacyny.

Nadwrażliwość na norfloksacynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, lub na inne antybiotyki z grupy fluorochinolonów. Stosowanie u dzieci i młodzieży w okresie wzrostu.

Norfloksacyny nie należy stosować u pacjentów, u których stwierdzono drgawki w wywiadzie lub u których występuje ryzyko napadów padaczkowych, chyba że jej konieczność zastosowanie jest bezwzględnie konieczne. Rzadko obserwowano wystąpienie drgawek po norfloksacynie. Po antybiotykach chinolonowych może wystąpić zapalenie i/lub pęknięcie ścięgna, najczęściej ścięgna Achillesa. Takie reakcje obserwowano zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku oraz leczonych jednocześnie kortykosteroidami. W razie wystąpienia bólu lub zapalenia ścięgien należy przerwać leczenie norfloksacyną i nie obciążać kończyny. U pacjentów przyjmujących leki z grupy chinolonów mogą wystąpić reakcje fotowrażliwości w wyniku narażenia na intensywne światło słoneczne. Podczas leczenia należy unikać nasłonecznienia. Jeśli wystąpi tego typu reakcja, leczenie należy przerwać. Należy zachować ostrożność stosując norfloksacynę u pacjentów z miastenią, ze względu na ryzyko zaostrzenia przebiegu choroby i zagrażającego życiu osłabienia mięśni oddechowych. Reakcje hemolityczne są rzadko opisywane u pacjentów z utajonym lub jawnym niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej, przyjmujących antybiotyki z grupy chinolonów z norfloksacyną włącznie. Należy zachować ostrożność podczas stosowania fluorochinolonów, w tym norfloksacyny, u pacjentów, u których występują czynniki ryzyka wydłużenia odstępu QT, np. u pacjentów: z wrodzonym zespołem długiego odstępu QT; jednocześnie stosujących leki wpływające na wydłużenie odstępu QT (np. leki przeciwarytmiczne klasy IA i III, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, makrolidy, leki przeciwpsychotyczne); z zaburzoną równowagą elektrolitową (np. hipokaliemia, hipomagnezemia); z chorobami serca (np. niewydolność serca, zawał serca, bradykardia). Pacjenci w podeszłym wieku oraz kobiety mogą być bardziej wrażliwi na leki wydłużające odstęp QT. W związku z tym należy zachować ostrożność stosując fluorochinolony, w tym norfloksacynę, w powyższej populacji. Jeśli w trakcie przyjmowania leku pogorszy się wzrok lub wystąpią inne zaburzenia widzenia, należy natychmiast zasięgnąć porady okulisty. Norfloksacyna może wywoływać artropatię stawów u zwierząt przed zakończeniem okresu dojrzewania. Ze względu na niedostateczną liczbę badań dotyczących bezpieczeństwa stosowania norfloksacyny u dzieci, nie należy podawać tego leku dzieciom i młodzieży w okresie wzrostu. Produkt leczniczy zawiera laktozę i żółcień pomarańczową: lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Lek może powodować reakcje alergiczne. Niektóre działania niepożądane związane ze stosowaniem norfloksacyny mogą ograniczać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania.

Probenecyd zmniejsza wydalanie norfloksacyny z moczem, nie wpływając na jej stężenie w surowicy. Nitrofurantoina może zmniejszać działanie przeciwbakteryjne norfloksacyny. Norfloksacyna zwiększa stężenie teofiliny w osoczu oraz ryzyko wystąpienia związanych z tym działań niepożądanych (rzadkie przypadki). Jeśli nie da się uniknąć jednoczesnego stosowania obu tych leków, konieczne jest monitorowanie stężenia teofiliny i odpowiednia modyfikacja dawkowania. Norfloksacyna zwiększa stężenie cyklosporyny w surowicy. Jeśli jednoczesne stosowanie obu tych leków jest konieczne, należy monitorować stężenie cyklosporyny w surowicy i odpowiednio modyfikować jej dawkowanie. Norfloksacyna może nasilać przeciwzakrzepowe działanie warfaryny oraz innych doustnych leków z tej grupy, poprzez wypieranie ich z połączeń z albuminami surowicy. Jeśli nie da się uniknąć jednoczesnego stosowania obu tych leków, konieczne jest oznaczanie parametrów krzepnięcia, a szczególnie czasu protrombinowego. Norfloksacyna nasila hipoglikemizujące działanie glibenklamidu (sulfonylomocznika), zwiększając ryzyko wystąpienia ciężkiej hipoglikemii. Podczas stosowania obu leków należy kontrolować stężenie glukozy we krwi. Jednoczesne stosowanie norfloksacyny z produktami wielowitaminowymi oraz innymi zawierającymi żelazo lub cynk, lekami zobojętniającymi, sukralfatem oraz dydanozyną, może zmniejszać wchłanianie norfloksacyny z przewodu pokarmowego, zmniejszając jej stężenie w surowicy i moczu. Produktów tych nie należy stosować jednocześnie z norfloksacyną oraz do 2 h przed podaniem lub po podaniu norfloksacyny. Niektóre chinolony, w tym norfloksacyna, mogą wpływać na metabolizm kofeiny, zmniejszając jej klirens i wydłużając T_0,5 w osoczu. W badaniach na zwierzętach stwierdzono, że chinolony w połączeniu z fenbufenem mogą wywoływać drgawki. Należy unikać jednoczesnego stosowania obu tych leków. Norfloksacynę, podobnie jak inne fluorochinolony, należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów przyjmujących leki wydłużające odstęp QT (np. leki przeciwarytmiczne klasy IA i III, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, makrolidy, leki przeciwpsychotyczne).

Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania norfloksacyny u kobiet w ciąży. Norfloksacyna, podobnie jak inne chinolony, wywołuje artropatię u zwierząt w okresie dojrzewania, dlatego nie zaleca się stosowania jej podczas ciąży. Nie ustalono także czy norfloksacyna przenika do mleka matki, dlatego też nie zaleca się stosowania jej u kobiet karmiących piersią. W badaniach przeprowadzonych na zwierzętach nie udowodniono, że norfloksacyna ma działanie teratogenne lub mutagenne. W badaniach przeprowadzonych na samicach królików, którym podawano wysokie dawki norfloksacyny, obserwowano embriotoksyczność. U makaków obserwowano poronienia bez występowania działania teratogennego. Znaczenie tych wyników dla ludzi jest wątpliwe.

W przeprowadzonych badaniach klinicznych częstość występowania niepożądanych działań leku wynosiła około 3%. Do najczęściej występujących objawów należały zaburzenia żołądkowo-jelitowe, neuropsychiatryczne i reakcje skórne, w tym: nudności, bóle głowy, zawroty głowy, wysypka, zgaga, bóle lub skurcze brzuszne oraz biegunka. Do rzadziej występujących działań niepożądanych należały: brak łaknienia, zaburzenia snu, depresja, lęk lub nerwowość, pobudliwość, euforia, dezorientacja, omamy, szumy uszne i łzawienie. Poniżej wymieniono działania niepożądane norfloksacyny, według klasyfikacji układów i narządów. Badania diagnostyczne: leukopenia, zwiększenie aktywności AlAT (SGPT), AspAT (SGOT), eozynofilia, neutropenia, trombocytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: anafilaksja, obrzęk naczynioruchowy, duszność, zapalenie naczyń, pokrzywka, zapalenie stawów, bóle stawów i mięśni oraz śródmiąższowe zapalenie nerek. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: nadwrażliwość na światło, zespół Stevens-Johnsona, martwica toksyczno-rozpływna naskórka, złuszczające zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, świąd. Zaburzenia żołądka i jelit: rzekomobłoniaste zapalenie jelit, zapalenie trzustki (rzadko). Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: zapalenie wątroby, żółtaczka, w tym żółtaczka cholestatyczna i podwyższone wartości parametrów czynności wątroby. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: zapalenie ścięgien, pęknięcie ścięgna, zaostrzenie przebiegu miastenii, zwiększona aktywność kinazy kreatynowej. Zaburzenia układu nerwowego: polineuropatia, w tym zespół Guillain-Barré, parestezje, drgawki, drżenia, drgawki miokloniczne, zaburzenia smaku. Zaburzenia psychiczne: reakcje psychotyczne, dezorientacja. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: niedokrwistość hemolityczna niekiedy związana z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: grzybica pochwy. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: niewydolność nerek. Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia. Zaburzenia serca: (nieznana) arytmia komorowa i zaburzenia typu torsade de pointes (notowane przeważnie u pacjentów z czynnikami ryzyka wydłużenia odstępu QT), wydłużenie odstępu QT w zapisie EKG.

Po przedawkowaniu norfloksacyny należy opróżnić żołądek, prowokując wymioty lub stosując płukanie żołądka. Pacjenta należy uważnie obserwować i w razie konieczności zastosować leczenie objawowe i podtrzymujące czynności życiowe. Należy zapewnić odpowiednie nawodnienie. Należy monitorować zapis EKG, gdyż może wystąpić wydłużenie odstępu QT.

Norfloksacyna jest lekiem o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego, należącym do grupy fluorochinolonów. Bakteriobójcze działanie norfloksacyny związane jest z blokowaniem gyrazy DNA i topoizomerazy IV, enzymów uczestniczących w syntezie bakteryjnego DNA. Norfloksacyna wykazuje szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego wobec bakterii tlenowych Gram(+) i Gram(-). Nasilone działanie przeciwko drobnoustrojom Gram(-) jest związane z obecnością atomu fluoru w pozycji 6, natomiast fragment piperazynolowy w pozycji 7 warunkuje działanie przeciwko pałeczkom Pseudomonas.

1 tabl. powl. zawiera 400 mg norfloksacyny.

Inne bakteryjne zakażenia jelit A04

Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o przypuszczalnie zakaźnej etiologii A09

Staphylococcus aureus jako przyczyna chorób sklasyfikowanych w innych rozdziałach B95.6

Klebsiella pneumoniae [K. pneumoniae] jako przyczyna chorób sklasyfikowanych w innych rozdziałach B96.1

Escherichia coli [E. coli] jako przyczyna chorób sklasyfikowanych w innych rozdziałach B96.2

Proteus (mirabilis) (morganii) jako przyczyna chorób sklasyfikowanych w innych rozdziałach B96.4

Przewlekłe cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek N11

Zapalenie miedniczek nerkowych bno N12.2

Kamica nerki N20.0

Zapalenie pęcherza moczowego N30

Nerwowo-mięśniowa dysfunkcja pęcherza moczowego, niesklasyfikowana gdzie indziej N31

Choroby zapalne gruczołu krokowego N41

J01MA06 - Norfloksacyna

Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Wykaz B

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.

Nabiał

Zmniejszenie wchłaniania leku z przewodu pokarmowego, ponieważ sole wapnia tworzą z nim związki nierozpuszczalne w wodzie. Stężenie leku we krwi jest mniejsze o około 50% - brak lub zmniejszenie efektów terapeutycznych.