Wskazania
Oksytocyna jest stosowana do zapoczątkowania lub wzmocnienia skurczów macicy. Zastosowanie przedporodowe. Indukcja porodu. Wywołanie akcji porodowej poprzez zastosowanie oksytocyny jest wskazane, jeśli nadszedł termin porodu lub prawie nadszedł termin porodu w przypadku nadciśnienia tętniczego (np. stan przedrzucawkowy, rzucawka lub choroby sercowo-naczyniowe i nerek), erytroblastoza płodu, cukrzyca matki lub ciążowa, krwawienie przedporodowe, lub przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego po którym nie następuje akcja porodowa. Rutynowe wywołanie akcji porodowej przy użyciu oksytocyny może być wskazane w ciążach przenoszonych (później niż 42. tydz. ciąży). Indukcja porodu może być również wskazana w przypadkach śmierci macicznej płodu lub opóźnieniu rozwoju płodu. Przyspieszenie akcji porodowej. W czasie pierwszego i drugiego okresu akcji porodowej można zastosować dożylny wlew oksytocyny w celu zwiększenia skurczów macicy w przypadku przedłużającego się porodu lub wystąpienia atonii macicy. Zastosowanie poporodowe. Opanowanie krwawienia poporodowego i hipotonii macicy. Inne zastosowania. Leczenie wspomagające niepełnego lub niedokonanego poronienia. Zastosowanie diagnostyczne. Do oceny płodowo-łożyskowej wydolności oddechowej w ciążach wysokiego ryzyka (test oksytocynowy).
Dawkowanie
Dawkowanie powinno być dostosowane indywidualnie do potrzeb każdej pacjentki na podstawie reakcji matki oraz płodu. Indukcja oraz przyspieszenie porodu. Wlew dożylny podawany metodą kroplową jest jedyną metodą stosowaną do wywoływania lub stymulowania porodu. Dokładna kontrola szybkości przepływu wlewu ma bardzo ważne znaczenie w stymulacji porodu. Do bezpiecznego podawania oksytocyny podczas wywoływania lub stymulowania akcji porodowej konieczna jest pompa inf. lub inne podobne urządzenie oraz częste monitorowanie siły skurczów i częstości akcji serca płodu. Jeżeli skurcze macicy się zbyt silne, należy natychmiast przerwać podawanie wlewu, w wyniku czego stymulacja mięśnia macicy słabnie. Nie wolno rozpoczynać wlewu oksytocyny w ciągu 6 h od podania dopochwowego prostaglandyn. Oksytocynę należy podawać jako dożylny wlew kroplowy lub (najlepiej) za pomocą pompy inf. o regulowanej szybkości inf. Należy podać wlew 2,5 j. oksytocyny w 500 ml roztw. glukozy (lub fizjologicznego roztw. soli) o szybkości 10 kropli/minutę. Odpowiada to w przybliżeniu 2,5 mIU/minutę, szczegóły patrz ChPL. Tamowanie krwawienia poporodowego. Należy podać 10 j. domięśniowo oraz rozpocząć wlew dożylny wraz z wlewem dożylnych roztw. Atonia macicy. Dawka początkowa: dożylnie: 20 j.m. w 1000 ml roztw. dożylnego za pomocą wlewu z szybkością 60 kropli/min; domięśniowo: 10 j.m. Dawka podtrzymująca: dożylnie: 20 j.m. w 1000 ml roztw. dożylnego za pomocą wlewu z szybkością 40 kropli/min. Dawka maks.: nie więcej niż 3 l roztw. dożylnego zawierającego oksytocynę. Nie podawać we wstrzyknięciu dożylnym (bolus). Zastosowanie w niepełnym lub niedokonanym poronieniu. Jeśli pacjentka jest powyżej 16. tyg. ciąży należy podać wlew zawierający 40 jednostek oksytocyny oraz 1 l roztw. dożylnych (roztw. fizjologiczny soli lub roztw. Ringera z dodatkiem mleczanu) z szybkością 40 kropli/minutę w celu ułatwienia wydalenia płodu. Diagnostyka niewydolności maciczno-łożyskowej (test oksytocynowy). Wlew dożylny, początkowo 0,5 milijednostek/minutę, podwajając w razie potrzeby dawkę co 20 minut aż do dawki skutecznej (zwykle 5-6 mj./minutę, maks. 20 mj./minutę). Wlew należy przerwać po wystąpieniu trzech średnich skurczów macicy (trwających 40-60 sekund) w okresie 10 minut. Należy monitorować płód pod kątem wystąpienia opóźnionego zwolnienia akcji serca. Dzieci i młodzież. Nie przeprowadzono badań u dzieci i młodzieży. Pacjentki w podeszłym wieku. Nie przeprowadzono badań u pacjentek w podeszłym wieku (≥65 lat). Zaburzenia czynności nerek. Nie przeprowadzono badań u pacjentek z zaburzeniami czynności nerek. Zaburzenia czynności wątroby. Nie przeprowadzono badań u pacjentek z niewydolności wątroby.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na lek. Znacząca dysproporcja pomiędzy główką płodu a miednicą matki, poprzeczne lub ukośne położenie płodu, stany nagłe, w których korzystniejsze jest rozwiązanie operacyjne, groźba pęknięcia macicy i stany ze wzmożonym napięciem mięśnia macicy, łożysko przodujące. Niewskazane jest dłuższe stosowanie leku w atonii macicy lub ciężkiej toksemii, oraz w ciężkich zaburzeniach sercowo-naczyniowych.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
W celu indukcji lub stymulacji porodu preparat należy podawać wyłącznie we wlewie dożylnym, w warunkach szpitalnych, pod ścisłą kontrolą. Nadmierna stymulacja macicy w wyniku niewłaściwego podania leku może być groźna zarówno dla matki, jak i dla płodu. U pacjentek nadwrażliwych na oksytocynę nadmierna skurcze macicy mogą wystąpić nawet podczas właściwego postępowania. Leku nie powinno się podawać w następujących przypadkach: poród przedwczesny, graniczna dysproporcja główkowo-miedniczna, duży zabieg operacyjny w obrębie macicy lub szyjki macicy w wywiadzie (również cięcie cesarskie), nadmierne powiększenie macicy, stan po wielu porodach, inwazyjny rak szyjki macicy, oraz u pacjentek powyżej 35 roku życia.
Interakcje
Podanie preparatu w ciągu 3-4 h po zastosowaniu leków obkurczających naczynia w połączeniu ze znieczuleniem nadoponowym powoduje ciężkie nadciśnienie. Środki do znieczulenia ogólnego takie jak: cyklopropan, enfluran, halotan i izofluran mogą powodować nieoczekiwany znaczny spadek ciśnienia lub zaburzenia rytmu serca. Inne środki indukujące poronienie mogą spowodować hipertonię macicy i być przyczyna pęknięcia macicy lub uszkodzenia szyjki macicy. W takich przypadkach należy bezwzględnie monitorować: równowagę kwasowo-zasadową; częstotliwość, czas trwania i siłę skurczów macicy; rytm serca płodu; rytm serca i ciśnienie krwi matki; spoczynkowe napięcie macicy; objętości przyjętych i wydalanych płynów.
Ciąża i laktacja
Preparat stosowany zgodnie ze wskazaniami nie powoduje patologii płodu. Karmienie piersią należy rozpocząć następnego dnia po przerwaniu podawania preparatu.
Działania niepożądane
U matki: afibrynogenemia, krwiak w obrąbie miednicy lub krwawienie po porodzie, odczyn alergiczny lub reakcja anafilaktyczna, zaburzenia rytmu serca, przedwczesne skurcze komorowe, obniżenie ciśnienia krwi a następnie podwyższenie ciśnienia krwi i tachykardia. Przy powolnym wlewie trwającym ponad 24 h obserwowano ciężkie zatrucie wodne ze śpiączką, drgawkami i zgonem włącznie. U płodu lub noworodka: bradykardia, przedwczesne skurcze komorowe i inne zaburzenia rytmu, trwałe uszkodzenie mózgu lub ośrodkowego układu nerwowego, zamartwica, zgon; niskie wartości punktowe w skali Apgar w ciągu pierwszych 5 minut, żółtaczka noworodków, krwawienie do siatkówki.
Przedawkowanie
Objawy: jak objawy niepożądane. Nadmierne pobudzenie poprzez wywołanie hipertonicznych skurczów lub skurczu tężcowego macicy, może doprowadzić do jej pęknięcia, pęknięcia szyjki i pochwy, krwawienia poporodowego, spadku przepływu miedzy macicą i łożyskiem, zwolnienie tętna płodu, niedotlenienia, hiperkapnii i śmierci płodu. Możliwe jest także zatrucie wodne, jeśli podaje się duże dawki leku przez dłuższy czas. Postępowanie polega na odstawieniu leku oraz leczeniu objawowym i podtrzymującym podstawowe czynności życiowe.
Działanie
Farmoakologiczne i kliniczne właściwości oksytocyny syntetycznej są identyczne jak właściwości naturalnego hormonu tylnego płata przysadki. Oksytocyna działa wybiórczo na mięśniówką gładka macicy, szczególnie w końcowej fazie ciąży, w czasie porodu i natychmiast po porodzie. Pobudza rytmiczne skurcze macicy, zwiększa częstotliwość skurczów samoistnych oraz podnosi napięcia mięśniówki macicy. Wrażliwość macicy na oksytocynę wzrasta stopniowa w miarę rozwoju ciąży, osiągając maksimum w jej końcowej fazie. Oksytocyna syntetyczna, ze względu na brak zanieczyszczeń występujących zwykle w substancji pochodzenia naturalnego (wazopresyna, białka zwierzęce), nie powoduje takich reakcji niepożądanych jak np. wzrost ciśnienia krwi, retencja moczu, może więc być stosowana nawet u pacjentek z nadciśnieniem i zatruciem ciążowym. Dystrybucja odbywa się poprzez płyn pozakomórkowy. Niewielki ilości leku prawdopodobnie dostają się do krążenia płodowego. T0,5 wynosi około 106 minut. Po podaniu pozajelitowym reakcja macicy występuje natychmiast (podanie dożylne) lub w ciągu 3-5 minut (podanie domięśniowe) i utrzymuje się odpowiednio przez około 40 minut i 30-60 minut. Oksytocyna jest szybko eliminowana, przede wszystkim przez nerki i wątrobę.
Skład
1 amp. (1 ml) zawiera 5 j.m. syntetycznej oksytocyny.