Wskazania
Antykoncepcja. Leczenie nadmiernych krwawień miesiączkowych. Produkt leczniczy może być szczególnie skuteczny jako antykoncepcja (odwracalna) u kobiet, u których występują nadmierne krwawienia miesiączkowe.
Dawkowanie
Produkt leczniczy jest zakładany do jamy macicy i zachowuje skuteczność przez 6 lat we wskazaniu antykoncepcja oraz posiada potwierdzoną skuteczność przez 5 lat we wskazaniu dotyczącym nadmiernych krwawień miesiączkowych. W związku z tym produkt leczniczy należy usunąć lub wymienić po 6 latach stosowania we wskazaniu antykoncepcja i po 5 latach stosowania we wskazaniu dotyczącym nadmiernych krwawień miesiączkowych lub wcześniej, we wskazaniu dotyczącym nadmiernych krwawień miesiączkowych, jeśli powróci nadmierne lub uciążliwe krwawienie miesiączkowe. Zakładanie systemu. Stanowczo zaleca się, aby system był zakładany tylko przez pracowników służby zdrowia z doświadczeniem w zakładaniu systemu terapeutycznego domacicznego (IUS) i/lub którzy odbyli odpowiednie szkolenia z zakładania systemu. Przed założeniem systemu pacjentka powinna zostać dokładnie zbadana w celu wykrycia wszelkich przeciwwskazań do jego założenia. Przed założeniem należy wykluczyć ciążę. Przed zastosowaniem tego produktu należy rozważyć możliwość owulacji i poczęcia. Produkt leczniczy nie jest odpowiedni do stosowania jako postkoitalny środek antykoncepcyjny. Antykoncepcja i obfite krwawienia miesiączkowe. Rozpoczęcie stosowania produktu leczniczego. Produkt leczniczy należy założyć do jamy macicy w ciągu 7 dni od wystąpienia miesiączki. W takim przypadku produkt leczniczy zapewnia ochronę antykoncepcyjną po założeniu i nie jest konieczne stosowanie dodatkowej antykoncepcji. Jeśli założenie w ciągu 7 dni od wystąpienia miesiączki nie jest możliwe lub kobieta nie ma regularnych miesiączek, produkt leczniczy można założyć w dowolnym momencie cyklu miesiączkowego, pod warunkiem, że personel medyczny może wiarygodnie wykluczyć możliwość wcześniejszego poczęcia. Jednak w tym przypadku natychmiastowa ochrona antykoncepcyjna po założeniu nie jest zapewniona. W związku z tym należy zastosować mechaniczną metodę antykoncepcji lub pacjentka powinna powstrzymać się od stosunków płciowych przez następne 7 dni, aby zapobiec ciąży. Założenie poporodowe. Oprócz powyższych instrukcji (Rozpoczęcie stosowania produktu leczniczego): założenie poporodowe należy przełożyć do czasu całkowitej inwolucji macicy. Nie należy zakładać systemu wcześniej niż po upływie 6 tyg. od porodu. Jeśli inwolucja jest znacznie opóźniona, należy rozważyć odczekanie do 12 tyg. po porodzie. Założenie po poronieniu w I trymestrze ciąży. Produkt leczniczy można założyć natychmiast po poronieniu w I trymestrze ciąży. W takim przypadku nie jest potrzebna dodatkowa antykoncepcja. Wymiana systemu. System można wymienić na nowy w dowolnym dniu cyklu. W takim przypadku nie jest potrzebna dodatkowa antykoncepcja. Zmiana z innej metody antykoncepcyjnej (np. złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, implantu). Produkt leczniczy można założyć natychmiast, jeśli istnieje wystarczająca pewność, że kobieta nie jest w ciąży. Konieczność zastosowania dodatkowej antykoncepcji: jeśli od wystąpienia krwawienia miesiączkowego minęło więcej niż 7 dni, kobieta powinna powstrzymać się od stosunków płciowych lub stosować dodatkową ochronę antykoncepcyjną przez kolejne 7 dni. W przypadku trudności przy zakładaniu i/lub silnego bólu lub krwawienia podczas lub po założeniu systemu, należy rozważyć możliwość perforacji i podjąć odpowiednie kroki, takie jak badanie fizykalne i ultrasonograficzne. Po założeniu systemu, pacjentki powinny zostać ponownie zbadane po 4-6 tyg. w celu sprawdzenia nici i upewnienia się, że system znajduje się we właściwej pozycji. Samo badanie fizykalne (w tym sprawdzenie nici) może nie być wystarczające do wykluczenia częściowej perforacji. Usuwanie/wymiana. W celu usunięcia systemu należy delikatnie pociągnąć kleszczykami za nitki. Jeśli nitki nie są widoczne, a system został wykryty w jamie macicy podczas badania ultrasonograficznego, można użyć wąskich kleszczyków. Ten sposób może wymagać rozszerzenia kanału szyjki macicy lub interwencji chirurgicznej. Po usunięciu systemu, należy sprawdzić, czy system nie został uszkodzony. W czasie szczególnie trudnych procedur usuwania systemu odnotowano pojedyncze przypadki przesunięcia się cylindra zawierającego hormon powyżej poziomych ramion i ukrycie ich razem wewnątrz cylindra. Sytuacja ta nie wymaga dalszej interwencji, o ile system terapeutyczny domaciczny (IUS) pozostaje kompletny. Wybrzuszenia poziomych ramion zwykle uniemożliwią całkowite oderwanie cylindra ze szkieletu wkładki w kształcie litery „T”. Kontynuacja antykoncepcji po usunięciu systemu. Jeśli pacjentka chce kontynuować stosowanie tej samej metody, to po usunięciu poprzedniego systemu można od razu założyć nowy. Jeśli pacjentka nie chce kontynuować stosowania tej samej metody, ale nie planuje ciąży, usunięcie należy przeprowadzić w ciągu 7 dni od wystąpienia miesiączki, pod warunkiem, że pacjentka regularnie miesiączkuje. Jeśli system zostanie usunięty w innym dniu cyklu lub pacjentka nie ma regularnych miesiączek, a w ciągu tyg. odbyła stosunek płciowy, istnieje ryzyko zajścia w ciążę. Aby zapewnić ciągłość antykoncepcji, należy stosować mechaniczną metodę antykoncepcji (np. prezerwatywy) przez co najmniej 7 dni przed usunięciem systemu. Po usunięciu należy natychmiast rozpocząć stosowanie nowej metody antykoncepcji (należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi stosowania nowej metody antykoncepcji). Dzieci i młodzież. Produkt leczniczy nie był badany u pacjentek w wieku poniżej 16 lat. Produktu leczniczego nie należy stosować przed wystąpieniem pierwszej miesiączki. Pacjentki w podeszłym wieku. Nie ma wskazań do stosowania produktu leczniczego u kobiet po menopauzie. Zaburzenia czynności wątroby. Produkt leczniczy jest przeciwwskazany u pacjentek, u których występuje rak wątroby lub inna ciężka choroba wątroby. Zaburzenia czynności nerek. Produkt leczniczy nie był badany u pacjentek z zaburzeniami czynności nerek.
Uwagi
Do zakładania przez pracownika służby zdrowia przy użyciu metody aseptycznej. System jest dostarczany w sterylnym opakowaniu, którego nie należy otwierać aż do mementu zastosowania. Nie należy sterylizować ponownie. System można zastosować tylko jeden raz. Rozpakowany system powinien być zakładany w warunkach aseptycznych. W przypadku uszkodzenia sterylnego opakowania, system należy wyrzucić. Nie należy stosować, jeśli opakowanie wewnętrzne jest uszkodzone lub otwarte. Nie należy stosować po upływie terminu ważności zamieszczonego na kartoniku i tacce ze zdzieralnym wieczkiem po EXP. Data ważności oznacza ostatni dzień danego m-ca. System jest dostarczany wraz z kartą przypominającą o badaniach kontrolnych dla pacjentki zawartą w zewnętrznym opakowaniu. Kartę przypominającą dla pacjentki należy wypełnić i przekazać pacjentce po założeniu systemu. Przygotowanie do założenia systemu. Należy zbadać pacjentkę w celu wykluczenia przeciwwskazań do założenia systemu. Wprowadzić wziernik, uwidocznić szyjkę macicy, a następnie dokładnie oczyścić szyjkę macicy i pochwę odpowiednim roztw. antyseptycznym. W razie potrzeby należy skorzystać z pomocy asystenta. Chwycić przednią wargę szyjki macicy za pomocą haczyka chirurgicznego lub innych kleszczyków, aby ustabilizować macicę. Jeśli macica jest odwrócona, bardziej odpowiednie może być uchwycenie tylnej wargi szyjki macicy. W celu wyprostowania kanału szyjki macicy można delikatnie pociągnąć szyjkę macicy kleszczykami. Kleszczyki powinny pozostać na swoim miejscu, a delikatne pociągnięcie szyjki macicy powinno być utrzymywane przez cały czas trwania procedury zakładania. Wprowadzić sondę przez kanał szyjki macicy do dna macicy, aby zmierzyć głębokość. Jeśli głębokość macicy wynosi <5,5 cm, należy przerwać zakładanie. Należy potwierdzić położenie jamy macicy i wykluczyć wszelkie oznaki nieprawidłowości wewnątrzmacicznych (np. przegroda, włókniaki podśluzówkowe) lub wcześniej założony wewnątrzmaciczny środek antykoncepcyjny, który nie został usunięty. W przypadku napotkania trudności należy rozważyć rozszerzenie kanału szyjki macicy. Jeśli konieczne jest rozszerzenie szyjki macicy, należy rozważyć zastosowanie środków przeciwbólowych i/lub blokady szyjki macicy. System jest zakładany do jamy macicy z wykorzystaniem załączonego aplikatora, zgodnie z instrukcjami dotyczącymi zakładania systemu znajdującymi się w pudełku zawierającym terapeutyczny system domaciczny.
Przeciwwskazania
Ciąża lub podejrzenie ciąży. Istniejące lub nawracające stany zapalne narządów miednicy. Infekcje dolnego odcinka dróg rodnych. Poporodowe zapalenie błony śluzowej macicy. Infekcje macicy po poronieniu w ciągu ostatnich 3 m-cy. Zapalenie szyjki macicy, dysplazja nabłonka szyjki macicy. Podejrzenie lub występowanie nowotworu złośliwego szyjki lub trzonu macicy. Nowotwór wątroby lub inne ostre lub ciężkie choroby wątroby. Wrodzone lub nabyte nieprawidłowości w budowie macicy, w tym włókniakomięśniaki zniekształcające jamę macicy. Niezdiagnozowane, nietypowe krwawienia z macicy. Stany, które sprzyjają rozwojowi infekcji. Podejrzenie lub występowanie nowotworów zależnych od hormonów, takich jak nowotwór piersi. Nowotwory złośliwe dotyczące krwi lub białaczki za wyjątkiem okresu remisji. Niedawno przebyta choroba trofoblastu, gdy utrzymuje się podwyższony poziom hCG. Nadwrażliwość na substancje czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Przed założeniem systemu należy zebrać pełny wywiad lekarski, w tym rodzinny. Należy przeprowadzić badanie fizykalne z uwzględnieniem wyników wywiadu oraz przeciwwskazań i ostrzeżeń. Należy przeprowadzić pomiar tętna i ciśnienia krwi oraz oburęczne badanie miednicy w celu ustalenia położenia macicy. Przed założeniem systemu należy sprawdzić, czy pacjentka nie jest w ciąży i wyleczyć infekcje dróg rodnych. Pacjentkę należy poinformować, że system nie chroni przed zakażeniem wirusem HIV (AIDS) i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową (należy odnieść się do punktu znajdującego się poniżej, dotyczącego infekcji narządów miednicy). Pacjentkę należy ponownie zbadać po upływie 4-6 tyg. od założenia sytemu, aby sprawdzić
nitki i upewnić się, że system znajduje się we właściwej pozycji. Następne badania należy przeprowadzić, jeśli będzie to klinicznie uzasadnione i dostosowane indywidualnie do stanu pacjentki. Kobiety należy zachęcać do udziału w badaniach przesiewowych szyjki macicy i piersi, odpowiednio do ich wieku. Produkt leczniczy nie jest wskazany do stosowania jako postkoitalny środek antykoncepcyjny. System może być stosowany z ostrożnością po specjalistycznej konsultacji lub należy rozważyć usunięcie systemu, w przypadku występowania któregokolwiek z następujących stanów lub wystąpienia ich po raz pierwszy w czasie leczenia: migrena, migrena ogniskowa z asymetrycznymi ubytkami pola widzenia lub innymi objawami wskazującymi na przemijające niedokrwienie mózgu, wyjątkowo silny ból głowy lub nietypowo częsty ból głowy, żółtaczka; znaczne zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi; nowotwory złośliwe dotyczące krwi lub białaczki w okresie remisji; długotrwałe leczenie kortykosteroidami; występowanie w przeszłości objawów czynnościowych torbieli jajnika; występująca obecnie lub przebyta w przeszłości, ciężka choroba tętnic, jak np. udar mózgu lub zawał serca; ciężkie lub liczne czynniki ryzyka rozwoju choroby tętnic; zakrzepica tętnic lub jakakolwiek obecnie występująca choroba zatorowa; ostra żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Produkt leczniczy należy stosować ostrożnie u kobiet z wrodzonymi wadami serca lub wadami zastawek serca, zwiększającymi ryzyko zapalenia wsierdzia. Nieregularne krwawienia mogą maskować pewne objawy związane z występowaniem polipów lub raka endometrium, dlatego w razie ich wystąpienia należy rozważyć odpowiednie działania diagnostyczne. Kobiety stosujące system należy zachęcać do rzucenia palenia. Zakładaniu oraz usuwaniu systemu może towarzyszyć niewielki ból i krwawienie. W przypadku trudności przy zakładaniu i/lub silnego bólu lub krwawienia podczas lub po założeniu systemu, należy natychmiast przeprowadzić badanie fizykalne i ultrasonograficzne w celu wykluczenia perforacji trzonu lub szyjki macicy. Zabieg może wywołać omdlenie na skutek reakcji wazowagalnej lub napad padaczkowy u chorych na padaczkę. W przypadku wczesnych objawów reakcji wazowagalnej, może być konieczne przerwanie zakładania lub usunięcie systemu. W celu przywrócenia przepływu krwi przez mózg, jeśli to konieczne, kobieta powinna leżeć, z obniżoną głową i z nogami uniesionymi pionowo do góry. Należy utrzymywać drożność dróg oddechowych. Utrzymująca się bradykardia może być kontrolowana przez dożylne podanie atropiny. Można podać tlen, jeśli jest dostępny. Najczęściej podczas zakładania może dojść do przebicia trzonu lub szyjki macicy, przy czym fakt ten może zostać wykryty dopiero w późniejszym czasie. Może to być związane z silnym bólem lub ciągłym krwawieniem. Jeżeli podejrzewa się perforację, należy jak najszybciej usunąć system; może w tym celu być konieczne wykonanie zabiegu operacyjnego. W szeroko zakrojonym prospektywnym, porównawczym, nieinterwencyjnym badaniu kohortowym z udziałem kobiet stosujących antykoncepcję wewnątrzmaciczną (n=61448) częstość występowania perforacji wyniosła 1,3 przypadku (95% CI: 1,1-1,6) na 1000 założeń w całej kohorcie objętej badaniem, 1,4 przypadku (95% CI: 1,1-1,8) na 1000 założeń w kohorcie kobiet stosujących inny system zawierający lewonorgestrel i 1,1 przypadku (95% CI: 0,7-1,6) na 1000 założeń w kohorcie kobiet stosujących wkładkę zawierającą miedź. W badaniu tym wykazano, że zarówno karmienie piersią podczas zakładania jak i zakładania do 36 tyg. po urodzeniu wiązały się ze zwiększonym ryzykiem perforacji. Wspomniane czynniki ryzyka były niezależne od rodzaju zastosowanej antykoncepcji wewnątrzmacicznej. Częstość występowania perforacji na 1000 założeń w całej kohorcie ze stratyfikacją ze względu na karmienie piersią i czas, od porodu do założenia (wieloródki) - szczegóły patrz ChPL. Po wydłużeniu okresu obserwacji do 5 lat w podgrupie w niniejszym badaniu (N = 39009 kobiet, którym założono system zawierający lewonorgestrel lub wkładkę zawierającą miedź, u 73% z tych kobiet dostępne były informacje dotyczące pełnego 5-letniego okresu obserwacji), częstość występowania perforacji wykrytej w dowolnym momencie w ciągu całego 5-letniego okresu wyniosła 2,0 (95% CI: 1,6- 2,5) na 1000 założeń. Potwierdzono, że karmienie piersią w momencie założenia i poród w okresie 36 tyg. przed założeniem były czynnikami ryzyka również w podgrupie obserwowanej przez maks. 5 lat. Ryzyko perforacji ściany macicy może być większe w przypadku założeń poporodowych, u kobiet karmiących oraz u kobiet z trwale tyłopochyloną macicą. Ponowne badanie lekarskie powinno zostać przeprowadzone zgodnie z wytycznymi podanymi powyżej, przy czym wytyczne te należy dostosować do wskazań klinicznych u kobiet z czynnikami ryzyka perforacji. U kobiet stosujących systemy terapeutyczne domaciczne (IUS) zawierające miedź ryzyko zakażenia narządów miednicy jest największe w pierwszym m-cu po założeniu, a następnie maleje. Znanymi czynnikami ryzyka infekcji narządów miednicy są kontakty seksualne z wieloma partnerami, częste stosunki seksualne oraz młody wiek. Infekcje narządów miednicy mogą mieć poważne konsekwencje, ponieważ mogą wpływać na płodność i zwiększać ryzyko ciąży pozamacicznej. Podobnie jak w przypadku innych zabiegów ginekologicznych lub chirurgicznych, również po założeniu systemu terapeutycznego domacicznego może dojść do rozwoju ciężkiego zakażenia lub sepsy (w tym sepsy wywołanej przez paciorkowce grupy A), choć jest to niezmiernie rzadkie zjawisko. U kobiet stosujących system, u których występują objawy przedmiotowe i podmiotowe sugerujące infekcję narządów miednicy, zaleca się wykonanie badań bakteriologicznych i obserwację, gdy wystąpią nawet nieznaczne objawy wskazujące na infekcję oraz należy wdrożyć odpowiednią antybiotykoterapię. Nie ma potrzeby usuwania systemu, o ile objawy ustąpią w ciągu następnych 72 h lub jeśli pacjentka poprosi o usunięcie systemu. System należy usunąć, jeśli dochodzi do nawracających infekcji błony śluzowej macicy, narządów miednicy mniejszej lub jeśli występuje ostry stan zapalny. Samoistne wydalenie systemu: w badaniach klinicznych systemów terapeutycznych domacicznych we wskazaniu do stosowania w antykoncepcji, częstość wypadania systemu była niewielka (<4% założonych systemów) i występowała w takim samym stopniu jak notowany dla innych wkładek wewnątrzmacicznych i systemów terapeutycznych domacicznych. Objawami całkowitego lub częściowego wypadnięcia systemu mogą być krwawienie lub ból. Do wydalenia systemu z jamy macicy może również dojść bez wiedzy pacjentki, co prowadzi do utraty ochrony antykoncepcyjnej. Ponieważ produkt zmniejsza obfitość krwawień miesiączkowych, nasilenie tych krwawień może być objawem wypadnięcia systemu. Ryzyko wypadnięcia jest zwiększone: u kobiet z obfitymi krwawieniami miesiączkowymi w wywiadzie (w tym kobiet, które stosują system w leczeniu obfitych krwawień miesiączkowych); u kobiet z większym niż prawidłowy BMI (ang. Body Mass Index - wskaźnik mc.) w momencie zakładania systemu; ryzyko to zwiększa się stopniowo wraz ze zwiększaniem BMI. Należy poinformować pacjentkę o możliwych objawach wypadnięcia oraz o sposobie sprawdzenia nici systemu oraz doradzić, aby skontaktowała się z lekarzem, jeśli nitki nie są wyczuwalne. Należy stosować mechaniczne środki antykoncepcyjne (takie jak prezerwatywa) do czasu potwierdzenia lokalizacji systemu. Częściowe wypadnięcie może zmniejszyć skuteczność działania systemu. W przypadku częściowego wypadnięcia systemu należy go usunąć. Nowy system można założyć od razu po usunięciu poprzedniego, pod warunkiem upewnienia się, że pacjentka nie jest w ciąży. Jeśli podczas badania kontrolnego nitki służące do usuwania systemu nie są widoczne w ujściu szyjki macicy, należy w pierwszej kolejności sprawdzić, czy pacjentka nie jest w ciąży. Nitki mogły schować się do kanału szyjki lub do jamy macicy i mogą się pojawić dopiero w czasie następnego krwawienia miesiączkowego. Jeśli nitek nie można znaleźć - mogły zerwać się, system mógł zostać wydalony, lub w rzadkich przypadkach może on znajdować się poza macicą w następstwie perforacji. W celu upewnienia się o prawidłowym umiejscowieniu systemu można wykonać badanie USG, a pacjentce należy zalecić w tym czasie stosowanie alternatywnej metody antykoncepcji. Jeśli badanie USG nie powiodło się, a jednocześnie nic nie wskazuje na samoistne wydalenie, należy przeprowadzić badanie radiologiczne jamy brzusznej w celu wykluczenia obecności systemu poza macicą. Stosowanie systemu powoduje zazwyczaj znaczną redukcję krwawienia miesiączkowego w ciągu 3-6 m-cy leczenia. Obfite krwawienie miesiączkowe lub nieoczekiwane krwawienie może wskazywać na wydalenie systemu. Jeżeli utrzymuje się krwotok miesiączkowy, kobietę należy ponownie zbadać. Ocenę jamy macicy należy wykonać za pomocą badania ultrasonograficznego. Należy rozważyć również biopsję endometrium. Ponieważ nieregularne krwawienia i/lub plamienia mogą wystąpić w pierwszych m-cach leczenia u kobiet przed menopauzą, przed założeniem systemu należy sprawdzić, czy nie występują stany patologiczne endometrium. Należy wziąć pod uwagę możliwość ciąży, jeśli miesiączka nie wystąpiła w ciągu 6 tyg. od początku poprzedniego krwawienia. Należy również wykluczyć wydalenie systemu. Nie ma potrzeby powtórzenia testu ciążowego u niemiesiączkujących kobiet, o ile nie występują inne objawy. U kobiet w wieku rozrodczym, skąpe krwawienie i/lub brak krwawienia może pojawiać się stopniowo u około 20% pacjentek, które stosują produkt leczniczy. Stosowanie systemu powoduje zazwyczaj znaczną redukcję krwawienia miesiączkowego w ciągu 3-6 m-cy leczenia. Jeżeli w tym czasie nie zostanie istotnie zmniejszona utrata krwi, należy rozważyć alternatywne sposoby leczenia. Bezwzględne ryzyko ciąży pozamacicznej u pacjentek stosujących system terapeutyczny domaciczny zawierający lewonorgestrel jest małe. Jednak, jeśli kobieta zajdzie w ciążę po umieszczeniu systemu w macicy, względne ryzyko ciąży pozamacicznej jest zwiększone. Należy wziąć pod uwagę prawdopodobieństwo ciąży pozamacicznej w przypadku wystąpienia bólu w podbrzuszu, szczególnie, gdy towarzyszy on zatrzymaniu krwawienia miesiączkowego lub pojawieniu się krwawień u kobiet niemiesiączkujących. W przeprowadzonym badaniu klinicznym, ogólna częstość występowania ciąż pozamacicznych podczas stosowania systemu wynosiła około 0,12 na 100 kobieto-lat. Kobiety rozważające zastosowanie systemu powinny zostać poinformowane na temat objawów podmiotowych, objawów przedmiotowych i zagrożeń związanych z ciążą pozamaciczną. U kobiet, które zaszły w ciążę podczas stosowania systemu, należy brać pod uwagę możliwość ciąży pozamacicznej i przeprowadzić odpowiednią diagnostykę w tym kierunku. U kobiet z przebytą ciążą pozamaciczną, po zabiegach chirurgicznych w obrębie jajowodów lub z zakażeniem narządów miednicy mniejszej zwiększa się ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej. Nie jest znane ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej u kobiet z przebytą ciążą pozamaciczną, które stosują system. Ciąża pozamaciczna może wymagać przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego i może wiązać się z utratą płodności. Cykle owulacyjne z pęknięciem pęcherzyka jajnikowego występują zazwyczaj u kobiet w wieku rozrodczym. Czasami atrezja pęcherzyka jest opóźniona i folikulogeneza może być kontynuowana. Tych powiększonych pęcherzyków nie można rozróżnić klinicznie od torbieli jajnika. W większości przypadków pęcherzyki te nie dają żadnych objawów, czasem jednak mogą powodować ból w obrębie miednicy lub ból w czasie stosunku. W badaniu klinicznym z zastosowaniem systemu, w którym uczestniczyło 280 kobiet z nadmiernymi krwawieniami miesiączkowymi, spośród których 141 stosowało system, występowanie torbieli jajników (objawowych i bezobjawowych) zgłaszano u 9,9% pacjentek w ciągu 12 m-cy od założenia systemu. W badaniu klinicznym systemu, w którym uczestniczyło 1751 pacjentek, objawowe torbiele jajników występowały u około 4,5% kobiet oraz u 0,3% kobiet, które zaprzestały stosowania systemu z powodu torbieli jajników. W większości przypadków powiększone torbiele jajników zanikają samoistnie w ciągu 2 do 3 m-cy obserwacji. Jeśli to nie nastąpi, zaleca się regularne badania kontrolne USG i wdrożenie postępowania diagnostyczno-leczniczego. Rzadko konieczne jest leczenie chirurgiczne. Obniżony nastrój i depresja to dobrze znane działania niepożądane stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Depresja może mieć ciężki przebieg i jest dobrze znanym czynnikiem ryzyka zachowań samobójczych i samobójstw. Jeśli u pacjentki wystąpią zmiany nastroju lub objawy depresji, również krótko po rozpoczęciu leczenia, zaleca się, aby skonsultowała się z lekarzem. W metaanalizie 54 badań epidemiologicznych wykazano, że u kobiet przyjmujących złożone doustne środki antykoncepcyjne, głównie stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progestagen, nieznacznie zwiększa się względne ryzyko (ang. RR = 1,24) zachorowania na raka piersi. To zwiększone ryzyko stopniowo zanika w ciągu 10 lat od zaprzestania stosowania złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. Ponieważ rak piersi występuje rzadko u kobiet w wieku poniżej 40 lat, zwiększenie liczby rozpoznanych przypadków tej choroby u kobiet stosujących obecnie lub w przeszłości złożone doustne środki antykoncepcyjne jest niewielkie wobec ryzyka raka piersi w czasie całego życia. Ryzyko wystąpienia raka piersi u pacjentek stosujących środki antykoncepcyjne zawierające tylko progestagen (tabl. antykoncepcyjne zawierające tylko progestagen, implanty i zastrzyki), w tym system, jest prawdopodobnie podobne do tego, które związane jest ze stosowaniem złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jednakże, dla środków antykoncepcyjnych zawierających tylko progestagen, dowody dotyczą znacznie mniejszej liczby pacjentek i są mniej rozstrzygające niż w przypadku złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Ponieważ małe dawki lewonorgestrelu mogą wpływać na tolerancję glukozy, u kobiet chorujących na cukrzycę stosujących system należy kontrolować stężenie glukozy we krwi. Rama w kształcie litery T systemu zawiera siarczan baru, dzięki czemu system jest widoczny podczas obrazowania rentgenowskiego. Produkt leczniczy nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Interakcje
Metabolizm progestagenów może być zwiększony podczas jednoczesnego stosowania substancji znanych jako indukujące enzymy metabolizujące produkty lecznicze, szczególnie enzymy cytochromu P450, takie jak produkty lecznicze przeciwdrgawkowe (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) oraz przeciwzakaźne (np. gryzeofulwina, ryfampicyna, ryfabutyna, newirapina, efawirenz). Z drugiej strony, substancje znane jako hamujące enzymy metabolizujące produkty lecznicze (np. itrakonazol, ketokonazol) mogą zwiększać stężenie lewonorgestrelu w surowicy. Nie jest znany wpływ wyżej wymienionych produktów leczniczych na skuteczność antykoncepcyjną, ale nie uważa się go za szczególnie istotny ze względu na miejscowy mechanizm działania systemu.
Ciąża i laktacja
Stosowanie systemu jest przeciwwskazane w czasie ciąży lub w razie podejrzenia, że pacjentka jest w ciąży. Jeśli pacjentka zaszła w ciążę pomimo założonego systemu, należy upewnić się, że pacjentka nie jest w ciąży pozamacicznej i usunąć system tak szybko, jak to możliwe, ponieważ może być zwiększone ryzyko komplikacji w ciąży (poronienie, przedwczesny poród, infekcja, sepsa). Usuwanie systemu lub badanie jamy macicy może również doprowadzić do samoistnego poronienia. Jeśli systemu nie można usunąć z jamy macicy lub jeśli pacjentka chce utrzymać ciążę, pacjentkę należy poinformować o ryzyku. Następnie taką ciążę należy prowadzić pod szczególną kontrolą lekarza. Pacjentkę należy poinformować, że wszelkie objawy sugerujące komplikacje ciąży, np. ściskający ból brzucha z gorączką, należy natychmiast zgłosić lekarzowi. Ponadto nie można wykluczyć zwiększonego ryzyka wirylizacji płodów żeńskich z powodu wewnątrzmacicznego narażenia na działanie lewonorgestrelu. Odnotowano pojedyncze przypadki maskulinizacji zewnętrznych narządów płciowych płodów żeńskich w następstwie miejscowego narażenia na lewonorgestrel podczas ciąży z założonym systemem terapeutycznym domacicznym uwalniającym lewonorgestrel. Po zastosowaniu systemu terapeutycznego domacicznego zawierającego lewonorgestrel, lewonorgestrel jest wydzielany w bardzo małych ilościach do mleka matki. Ponieważ nie stwierdzono żadnego ryzyka dla dziecka, podczas stosowania systemu można kontynuować karmienie piersią. Podczas stosowania systemu terapeutycznego domacicznego zawierającego lewonorgestrel u kobiet karmiących piersią, rzadko występowały krwawienia z macicy. Stosowanie systemu terapeutycznego domacicznego zawierającego lewonorgestrel nie wpływa na płodność kobiety po jego usunięciu.
Działania niepożądane
Działania niepożądane obserwuje się najczęściej w pierwszych m-cach po założeniu systemu i przemijają podczas stosowania z upływem czasu. Bardzo częste działania niepożądane (występujące u ponad 10% pacjentek) obejmują: krwawienia z pochwy i/lub macicy, takie jak: plamienia, skąpe krwawienia lub jego brak oraz łagodne torbiele jajników. Określenie częstości występowania łagodnych torbieli jajnika zależało od zastosowanej metody diagnostycznej. W badaniach klinicznych, u 12% pacjentek stosujących system terapeutyczny domaciczny zawierający lewonorgestrel, obserwowano powiększone pęcherzyki jajnikowe, jednak większość z nich nie dawała objawów i zanikała w okresie 3 m-cy. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (bardzo często) zakażenia bakteryjne pochwy, zakażenia grzybicze pochwy i sromu. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) nadwrażliwość w tym wysypka, pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia psychiczne: (często) nastroje depresyjne, nerwowość, zmniejszone libido. Zaburzenia układu nerwowego: (często) ból głowy, migrena, stan przedomdleniowy; (niezbyt często) omdlenia. Zaburzenia naczyniowe: (często) zawroty głowy. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) ból brzucha i/lub dyskomfort w jamie brzusznej, nudności, wzdęcia brzucha, wymioty. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) trądzik; (niezbyt często) łysienie, hirsutyzm, świąd, wyprysk, ostuda i/lub nadmierna pigmentacja skóry; (rzadko) wysypka, pokrzywka. Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki: (często) ból pleców. Ciąża, połóg i okres okołoporodowy: (niezbyt często) ciąża pozamaciczna. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo często) krwawienia z macicy i/lub pochwy, w tym plamienie, skąpe miesiączki, brak miesiączki, łagodne torbiele jajników; (często) ból w miednicy, bolesne miesiączkowanie, upławy, zapalenie sromu i pochwy, tkliwość piersi, ból piersi, dyspareunia, kurcze macicy; (niezbyt często) perforacja macicy, choroby zapalne miednicy, zapalenie błony śluzowej trzonu macicy, zapalenie szyjki macicy, rozmaz normalny klasy II Papanicolaou. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) ból podczas zakładania systemu, krwawienie podczas zakładania systemu; (często) wypadnięcie systemu wewnątrzmacicznego; (niezbyt często) wypadnięcie systemu wewnątrzmacicznego. Badania diagnostyczne: (często) wzrost mc., szczegóły patrz ChPL. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: po założeniu systemu terapeutycznego domacicznego opisywano przypadki sepsy (w tym sepsy wywołanej przez paciorkowce z grupy A). Ciąża, połóg i okres okołoporodowy: jeśli kobieta zajdzie w ciążę po umieszczeniu systemu w macicy, względne prawdopodobieństwo ciąży pozamacicznej jest zwiększone. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: u kobiet stosujących domaciczny system terapeutyczny zawierający lewonorgestrel, zgłaszano przypadki raka piersi. Następujące reakcje niepożądane zgłaszano jako mające związek z procedurą założenia lub usunięcia systemu: ból, krwawienie oraz związana z założeniem systemu reakcja wazowagalna z zawrotami głowy i omdleniami. Procedura może również wywołać drgawki u pacjentek z padaczką.
Przedawkowanie
Nie dotyczy.
Działanie
Lewonorgestrel jest progestagenem szeroko stosowanym w ginekologii: jako składnik progestagenowy w doustnych środkach antykoncepcyjnych, w hormonalnej terapii zastępczej bądź samodzielnie w antykoncepcji progestagenowej doustnej (minitabletki) lub implantach podskórnych. Lewonorgestrel może być także podawany bezpośrednio do jamy macicy w postaci systemu terapeutycznego domacicznego uwalniającego hormon. Metoda ta pozwala na stosowanie bardzo małej dawki dobowej, gdyż hormon uwalniany jest bezpośrednio do narządu docelowego. Mechanizm działania systemu terapeutycznego domacicznego zawierającego lewonorgestrel opiera się głównie na działaniu hormonalnym, co powoduje następujące zmiany: zapobieganie wzrostowi endometrium, zagęszczenie śluzu szyjkowego zapobiega przedostawaniu się plemników przez kanał szyjki macicy, zahamowanie owulacji u niektórych kobiet. Fizyczna obecność systemu w macicy może również wywierać niewielki wpływ na działanie antykoncepcyjne.
Skład
System terapeutyczny domaciczny zawiera 52 mg lewonorgestrelu. Uwalniania początkowo dawka lewonorgestrelu wynosi około 20 µg/dobę. Dawka ta stopniowo zmniejsza się do około 8,6 µg/dobę po 6 latach stosowania. Średnia szybkość uwalniania lewonorgestrelu in vivo wynosi około 14,3 µg/dobę przez okres 6 lat.
Grejpfrut
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria X
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria X
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria X
Wykaz B
Papierosy
