Wskazania
Dorośli. Produkt jest wskazany w leczeniu nudności i wymiotów wywołanych cytotoksyczną chemioterapią i radioterapią. Produkt jest także wskazany w zapobieganiu i leczeniu nudności i wymiotów pooperacyjnych (ang. PONV). Dzieci i młodzież. Produkt jest wskazany w leczeniu nudności i wymiotów wywołanych przez chemioterapię (ang. CINV) u dzieci w wieku 6 m-cy i starszych oraz w zapobieganiu i leczeniu ości wymiotów pooperacyjnych (ang. PONV) u dzieci w wieku 1 m-ca i starszych.
Dawkowanie
Nudności i wymioty wywołane chemioterapią i radioterapią. Dorośli. Nasilenie wymiotów wywołanych terapią przeciwnowotworową zmienia się zależnie od dawki produktu leczniczego oraz od zastosowanego schematu połączenia chemioterapii oraz radioterapii. Drogę podania i dawkę produktu leczniczego należy dobierać elastycznie w zakresie 8 do 32 mg/dobę, według zasad podanych poniżej. Chemioterapia oraz radioterapia o działaniu wymiotnym. Pacjentom otrzymującym chemioterapię oraz radioterapię o działaniu wymiotnym, ondansetron można podawać dożylnie lub doustnie. Zalecana dożylna dawka ondansetronu to 8 mg we wstrzyknięciu dożylnym trwającym przynajmniej 30 sek. podawanym bezpośrednio przed leczeniem. Aby zapobiec opóźnionym lub przedłużonym wymiotom, po upływie pierwszych 24 h zaleca się kontynuować leczenie ondansetronem doustnie lub doodbytniczo. Informacje dotyczące podawania ondansetronu doustnie i doodbytniczo znajdują się w ChPL. Chemioterapia o silnym działaniu wymiotnym np. duże dawki cisplatyny. Produkt można podawać doż. w pojedynczej dawce 8 mg bezpośrednio przed chemioterapią. Dawki większe niż 8 mg do maks. 16 mg ondansetronu mogą być podawane tylko w inf. trwającej nie krócej niż 15 min. i rozcieńczone w 50-100 ml 0,9% roztw. chlorku sodu lub innego odpowiedniego roztw. do wstrzyk. Nie wolno podawać pojedynczych dawek większych niż 16 mg w związku z ryzykiem zależnego od dawki wydłużenia odstępu QT. Pacjentom otrzymującym chemioterapię o silnym działaniu wymiotnym, dawkę 8 mg ondansetronu można podawać w powolnym wstrzyk. doż. trwającym przynajmniej 30 sekund, a następnie 2 kolejne doż. dawki ondansetronu po 8 mg każda, w odstępie 4 h lub w ciągłej inf. doż. w dawce 1 mg/h do 24 h. Skuteczność ondansetronu w chemioterapii o silnym działaniu wymiotnym może być zwiększona poprzez dodatkowe podanie przed chemioterapią, pojedynczej, doż. dawki 20 mg soli sodowej fosforanu deksametazonu. Aby zapobiec opóźnionym lub przedłużonym wymiotom, po upływie 1-szych 24 h powinno się kontynuować leczenie ondansetronem doustnie lub doodbytniczo. Informacje dotyczące podawania ondansetronu doustnie i doodbytniczo znajdują się w ChPL ondansetronu w postaci tabl. i czopków. Dzieci i młodzież. Nudności i wymioty wywołane przez chemioterapię u dzieci w wieku ≥6 m-cy i młodzieży. Dawkowanie w leczeniu nudności i wymiotów wywołanych przez chemioterapię należy określić na podstawie pc. (ang. BSA) lub mc. W badaniach klinicznych u dzieci, ondansetron rozcieńczony w 25-50 ml, 0,9% roztw. chlorku sodu lub innego odpowiedniego roztw. podawano w inf. doż. trwającej przynajmniej 15 minut. Całkowite dawki dobowe określone w oparciu o mc. są zwykle większe niż dawki obliczone na podstawie pola pc. Ondansetron powinien być rozcieńczony 5% roztw. glukozy lub 0,9% roztw. chlorku sodu, lub innymi zgodnymi roztw. i podawany w inf. doż. trwającej przynajmniej 15 minut. Brak jest danych pochodzących z badań klinicznych z grupą kontrolną, dotyczących stosowania ondansetronu w celu zapobiegania opóźnionym lub przedłużonym nudnościom i wymiotom wywołanym przez chemioterapię. Brak danych pochodzących z badań klinicznych z grupą kontrolną, dotyczących stosowania ondansetronu w leczeniu nudności i wymiotów wywołanych przez radioterapię u dzieci. Ustalanie dawki na podstawie pola pc. (BSA). Ondansetron należy podawać doż. w pojedynczej dawce 5 mg/m2 pc., bezpośrednio przed chemioterapią. Dawka doż. nie może być większa niż 8 mg. Podawanie doustne można rozpocząć po 12 h i kontynuować do 5 dni. Całkowita dawka dobowa nie może być większa niż dawka stosowana u dorosłych, czyli 32 mg. Ustalanie dawki na podstawie pola pc. (BSA) - chemioterapia u dzieci w wieku ≥6 m-cy i młodzieży. BSA <0,6 m2, dzień 1: 5 mg/m2 pc. iv. + 2 mg w syropie lub tabl. po 12 h; dzień 2-6: 2 mg w syropie lub tabl. co 12 h. BSA ≥0,6 m2, dzień 1: 5 mg/m2 pc. iv. + 4 mg w syropie lub tabl. po 12 h; dzień 2-6: 4 mg w syropie lub tabl. co 12 h. Ustalanie dawki na podstawie mc.: całkowite dawki dobowe określone w oparciu o mc. są większe, niż dawki obliczone na podstawie pola pc. (BSA). Ondansetron powinno się podawać doż. w pojedynczej dawce 0,15 mg/kg mc., bezpośrednio przed chemioterapią. Dawka doż. nie może być większa niż 8 mg. Można podać 2 kolejne dawki doż. w odstępach co 4 h. Całkowita dawka dobowa nie może być większa niż dawka stosowana u dorosłych, czyli 32 mg. Podawanie doustne można rozpocząć po 12 h i kontynuować do 5 dni. Ustalanie dawki na podstawie mc. - chemioterapia u dzieci w wieku ≥6 m-cy i młodzieży. Mc. ≤10 kg, dzień 1: do 3 dawek po 0,15 mg/kg mc. w odstępach co 4 h; dzień 2-6: 2 mg w syropie lub tabl. co 12 h. Mc. >10 kg, dzień 1: do 3 dawek po 0,15 mg/kg mc. w odstępach co 4 h; dzień 2-6: 4 mg w syropie lub tabl. co 12 h. U pacjentów w wieku 65-74 lat, można stosować schemat dawkowania dla dorosłych. Wszystkie dawki doż. należy rozcieńczać w 50-100 ml 0,9% chlorku sodu lub innego odpowiedniego roztw. do wstrzyk. i podawać w inf. trwającej nie krócej niż 15 minut. U pacjentów 75 lat lub starszych, początkowa dawka doż. ondansetronu nie powinna przekraczać 8 mg. Wszystkie dawki doż. należy rozcieńczać w 50-100 ml 0,9% chlorku sodu lub innego odpowiedniego roztw. do wstrzyk. i podawać w inf. trwającej nie krócej niż 15 minut. Następnie 2 kolejne doż. dawki ondansetronu po 8 mg każda należy podawać w inf. trwającej nie krócej niż 15 minut i w odstępie co najmniej 4 h. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: nie ma konieczności dostosowania dobowej dawki produktu leczniczego, częstości oraz drogi jego podawania. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: klirens ondansetronu jest znacząco zmniejszony, a T0,5 w surowicy znacząco przedłużony u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. U tych pacjentów całkowita dawka dobowa nie powinna być większa niż 8 mg. T0,5 ondansetronu w fazie eliminacji nie ulega zmianie u pacjentów zaklasyfikowanych jako powoli metabolizujący sparteinę i debryzochinę. W konsekwencji, u tych pacjentów dawki wielokrotne będą powodowały taki sam poziom ekspozycji jak u pozostałych grup pacjentów. Nie ma konieczności dostosowania ani dawki dobowej, ani częstości podawania produktu leczniczego. Pooperacyjne nudności i wymioty (PONV). Dorośli. W zapobieganiu PONV zalecana jest pojedyncza dawka 4 mg podawana w powolnym wstrzyk. doż., przed wprowadzeniem do znieczulenia. W leczeniu PONV zalecana jest pojedyncza dawka 4 mg podawana w powolnym wstrzyk. doż. Dzieci i młodzież. Pooperacyjne nudności i wymioty u dzieci w wieku ≥1 m-ca i młodzieży: w zapobieganiu PONV u dzieci i młodzieży, poddanych ogólnemu znieczuleniu w trakcie operacji, można podać pojedynczą dawkę ondansetronu we wstrzyk. doż. (trwającym przynajmniej 30 sek.) w dawce 0,1 mg/kg mc., do maks. dawki 4 mg, albo przed albo po wprowadzeniu do znieczulenia. W leczeniu PONV u dzieci i młodzieży, poddanych ogólnemu znieczuleniu w trakcie operacji, można podać pojedynczą dawkę ondansetronu w powolnym wstrzyk. doż. (trwającym przynajmniej 30 sek.) w dawce 0,1 mg/kg mc., do maks. dawki 4 mg. Brak danych dotyczących stosowania ondansetronu w leczeniu pooperacyjnych wymiotów u dzieci poniżej 2 lat. Doświadczenie dotyczące stosowania ondansetronu w zapobieganiu i leczeniu PONV u pacjentów w podeszłym wieku jest ograniczone, jednak ondansetron jest dobrze tolerowany przez pacjentów powyżej 65 lat, otrzymujących chemioterapię. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Nie ma konieczności dostosowania dobowej dawki produktu leczniczego, częstości oraz drogi jego podawania. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Klirens produktu leczniczego jest znacząco zmniejszony, a okres półtrwania w surowicy znacząco przedłużony u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. U tych pacjentów całkowita dawka dobowa (podawana doustnie lub pozajelitowo) nie powinna być większa niż 8 mg. Pacjenci z zaburzeniami metabolizmu sparteiny i/lub debryzochiny. Okres półtrwania ondansetronu w fazie eliminacji nie ulega zmianie u pacjentów zaklasyfikowanych jako powoli metabolizujący sparteinę i debryzochinę. W konsekwencji, u tych pacjentów dawki wielokrotne będą powodowały taki sam poziom ekspozycji jak u pozostałych grup pacjentów.
Nie ma konieczności dostosowania ani dawki dobowej, ani częstości podawania produktu leczniczego.
Uwagi
Do wstrzyk. doż. lub do podawania w inf. doż. po rozcieńczeniu. Instrukcja rozcieńczenia produktu leczniczego przed podaniem - szczegóły patrz ChPL.
Przeciwwskazania
Jednoczesne stosowanie z apomorfiną. Nadwrażliwość na którykolwiek składnik produktu leczniczego.
Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności
Reakcje nadwrażliwości obserwowano u pacjentów, którzy wykazywali nadwrażliwość na inne produkty lecznicze z grupy wybiórczych antagonistów receptora 5-HT3. Objawy ze strony układu oddechowego należy leczyć objawowo. Lekarze powinni zwrócić na nie szczególną uwagę, gdyż objawy te mogą być prekursorami reakcji nadwrażliwości. Ondansetron wywołuje zależne od dawki wydłużenie odstępu QT. Ponadto, po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu, u pacjentów stosujących ondansetron obserwowano przypadki częstoskurczu komorowego typu Torsade de pointes. Należy unikać stosowania ondansetronu u pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT. Należy zachować ostrożność stosując ondansetron u pacjentów, u których występuje lub może wystąpić wydłużenie odstępu QTc, takich jak pacjenci z zaburzeniami gospodarki elektrolitowej, z zastoinową niewydolnością serca, z bradyarytmią oraz pacjenci przyjmujący inne produkty lecznicze wywołujące wydłużenie odstępu QT lub pacjenci z zaburzeniami gospodarki elektrolitowej. Należy wyrównać hipokaliemię i hipomagnezemię przed zastosowaniem ondansetronu. Po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki wystąpienia u pacjentów zespołu serotoninowego (w tym zmiany stanu psychicznego, niestabilność układu autonomicznego i zaburzenia nerwowo-mięśniowe) podczas jednoczesnego stosowania ondansetronu i innych leków serotoninergicznych [w tym selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny (SNRI)]. Jeśli jednoczesne stosowanie ondansetronu i innych leków serotoninergicznych jest klinicznie uzasadnione, zalecana jest odpowiednia obserwacja pacjenta. Ponieważ ondansetron wydłuża czas pasażu jelitowego, po jego podaniu pacjenci z objawami podostrej niedrożności jelit powinni znajdować się pod obserwacją. U pacjentów po operacji usunięcia migdałków, ondansetron podany w celu zapobiegania nudnościom i wymiotom może maskować krwawienia utajone. Dlatego takich pacjentów należy uważnie obserwować po podaniu ondansetronu. Dzieci i młodzież, otrzymujący ondansetron równocześnie z chemioterapią, która wykazuje toksyczne działanie na wątrobę, powinni być ściśle monitorowani celem wykrycia zaburzeń czynności wątroby. Nudności i wymioty wywołane przez chemioterapię: w przypadku, gdy dawkę określa się na podstawie mg/kg mc. i podaje 3 dawki w odstępach co 4 h, całkowita dawka dobowa będzie większa niż gdy stosuje się pojedynczą dawkę 5 mg/m2 pc. a następnie dawkę doustną. Nie przeprowadzono badań klinicznych porównujących skuteczność obu schematów dawkowania. Porównanie wyników badań wskazuje na zbliżoną skuteczność podczas stosowania obu schematów dawkowania. Ten produkt leczniczy zawiera 2,3 mmol (lub 53,5 mg) sodu na dawkę. Należy to wziąć pod uwagę u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie. W testach psychoruchowych ondansetron nie pogarszał zdolności ani nie powodował senności. Ze względu na farmakologię ondansetronu, nie należy spodziewać się jego szkodliwego wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Interakcje
Brak dowodów na to, że ondansetron nasila bądź hamuje metabolizm innych produktów leczniczych często, stosowanych z nim jednocześnie. Szczegółowe badania wykazały, że ondansetron nie wchodzi w interakcje, gdy jest podawany jednocześnie z alkoholem, temazepamem, furosemidem, alfentanylem, tramadolem, morfiną, lignokainą, tiopentalem lub propofolem. Ondansetron jest metabolizowany przez enzymy należące do układu enzymatycznego cytochromu P-450: CYP3A4, CYP2D6 i CYP1A2. Z powodu znacznej liczby enzymów metabolizujących ondansetron, zahamowanie lub zmniejszenie aktywności jednego enzymu (np. genetycznie uwarunkowany niedobór CYP2D6) jest normalnie wyrównywane przez inne enzymy, co powinno powodować małą lub nieistotną zmianę w ogólnym klirensie ondansetronu lub zapotrzebowaniu na dawkę produktu leczniczego. Stosowanie ondansetronu z lekami wydłużającymi odstęp QT może powodować dodatkowe wydłużenie odstępu QT. Jednoczesne stosowanie ondansetronu i leków kardiotoksycznych (np. antracyklin takich jak doksorubicyna, daunorubicyna lub trastuzumab), antybiotyków (np. erytromycyna lub ketokonazol), leków przeciwarytmicznych (np. amiodaron) i β–blokerów (np. atenolol lub tymolol) może zwiększać ryzyko występowania arytmii. Po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki wystąpienia u pacjentów zespołu serotoninowego (w tym zmiany stanu psychicznego, niestabilność układu autonomicznego i zaburzenia nerwowo-mięśniowe) podczas jednoczesnego stosowania ondansetronu i innych leków serotoninergicznych (w tym SSRI i SNRI). Ze względu na zgłaszane przypadki wystąpienia głębokiej hipotensji oraz utraty świadomości, jednoczesne stosowanie apomorfiny i ondansetronu jest przeciwwskazane. U pacjentów leczonych silnie działającymi induktorami CYP3A4 (np. fenytoina, karbamazepina i ryfampicyna), klirens doustnie podanego ondansetronu był zwiększony, a stężenie ondansetronu we krwi było zmniejszone. Dane z niewielkich badań wykazują, że ondansetron może zmniejszać przeciwbólowe działanie tramadolu.
Ciąża i laktacja
Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania ondansetronu u kobiet w okresie ciąży. Ocena eksperymentalnych badań na zwierzętach nie wykazała bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływu na rozwój zarodka lub płodu, przebieg ciąży oraz rozwój około- i pourodzeniowy. Jednakże, ponieważ badania na zwierzętach nie zawsze odzwierciedlają reakcję u ludzi, nie zaleca się stosowania ondansetronu w okresie ciąży. Badania na zwierzętach wykazały, że ondansetron przenika do mleka. W związku z tym zalecane jest, aby matki przyjmujące ondansetron nie karmiły piersią.
Działania niepożądane
Działania niepożądane występujące bardzo często, często i niezbyt często pochodziły z badań klinicznych. Brano pod uwagę także działania niepożądane, które wystąpiły w grupie otrzymującej placebo. Działania niepożądane występujące rzadko lub bardzo rzadko pochodziły ze zgłoszeń spontanicznych po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) natychmiastowe reakcje nadwrażliwości, czasem ciężkie, w tym anafilaksja. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) ból głowy; (niezbyt często) drgawki, zaburzenia z ruchami mimowolnymi (takie jak reakcje pozapiramidowe, np. reakcje dystoniczne, napady przymusowego patrzenia z rotacją gałek ocznych i dyskineza) - bez istotnego, trwałego wpływu na stan kliniczny pacjenta; (rzadko) zawroty głowy podczas szybkiego podawania doż. Zaburzenia oka: (rzadko) przemijające zaburzenia widzenia (np. niewyraźne widzenie), głównie w trakcie podawania doż.; (bardzo rzadko) przemijająca ślepota, głównie podczas podawania doż. - większość tych incydentów ustępowała w czasie do 20 minut. Większość pacjentów, u których wystąpił taki objaw przyjmowała chemioterapeutyki, w tym cisplatynę. W niektórych przypadkach przemijający zanik widzenia zgłaszano jako objaw pochodzenia korowego. Zaburzenia serca: (niezbyt często) arytmie, ból w klatce piersiowej z lub bez obniżenia odcinka ST, bradykardia; (rzadko) wydłużenie odstępu QTc (w tym częstoskurcz komorowy typu Torsade de pointes). Zaburzenia naczyniowe: (często) uczucie gorąca lub nagłe zaczerwienienie; (niezbyt często) niedociśnienie. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (niezbyt często) czkawka. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) zaparcia. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) bezobjawowe zwiększenie parametrów czynności wątroby - reakcje te były często obserwowane u pacjentów otrzymujących chemoterapię cisplatyną. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) reakcja nadwrażliwości w miejscu wstrzyk.
Przedawkowanie
Obecnie nie ma dostatecznych danych na temat przedawkowania ondansetronu. W większości przypadków, objawy przedawkowania były podobne do tych, które zgłaszano w przypadku pacjentów otrzymujących zalecane dawki. Zaobserwowane objawy przedawkowania obejmują: zaburzenia widzenia, ciężkie zaparcia, niedociśnienie tętnicze i epizody naczynioruchowe zależne od czynności nerwu błędnego z przemijającym blokiem przedsionkowo-komorowym II°. Ondansetron wywołuje zależne od dawki wydłużenie odstępu QT. W przypadku przedawkowania zaleca się monitorowanie EKG. Po przypadkowym przedawkowaniu ondansetronu w postaci doustnej (szacunkowa przyjęta dawka przekraczająca 4 mg/kg mc.) u niemowląt i dzieci w wieku 12 m-cy do 2 lat zgłaszano objawy odpowiadające zespołowi serotoninowemu Nie ma specyficznej odtrutki dla ondansetronu; dlatego też, w przypadku podejrzenia przedawkowania, należy stosować leczenie objawowe i podtrzymujące. Nie zaleca się stosowania ipekakuany w leczeniu przedawkowania ondansetronu, ponieważ jest mało prawdopodobne, by pacjent zareagował na to leczenie ze względu na działanie przeciwwymiotne samego ondansetronu.
Działanie
Ondansetron jest silnym, wysoce wybiórczym antagonistą receptora 5-HT3. Jego dokładny mechanizm działania w kontrolowaniu nudności i wymiotów nie jest znany. Chemioterapia oraz radioterapia mogą powodować uwalnianie 5-HT w jelicie cienkim, zapoczątkowując odruch wymiotny poprzez pobudzenie dośrodkowych włókien nerwu błędnego przez receptory 5-HT3. Ondansetron blokuje powstawanie tego odruchu. Pobudzenie dośrodkowych włókien nerwu błędnego może również powodować uwolnienie 5-HT w area postrema, obszarze zlokalizowanym w dnie komory czwartej mózgu, co może również spowodować wystąpienie wymiotów pochodzenia ośrodkowego. Dlatego, działanie ondansetronu w leczeniu nudności i wymiotów wywołanych cytotoksyczną chemioterapią i radioterapią wynika prawdopodobnie z jego antagonistycznego wpływu na receptory 5-HT3 neuronów zlokalizowanych zarówno w obwodowym, jak i w OUN.
Skład
1 ml roztw. do wstrzyk. zawiera: chlorowodorek dwuwodny ondansetronu, co odpowiada 2 mg ondansetronu. 1 amp. 2 ml zawiera 4 mg ondansetronu. 1 amp. 4 ml zawiera 8 mg ondansetronu.